Shvetsariya talim tizimi Shvetsariyada tlim tizimi 4 bosichqichda

Shvetsariya ta’lim tizimi

Shvetsariyada t'lim tizimi 4 bosichqichda amalga oshiriladi: • 4 -6 yoshda maktabgacha ta’lim muassasasi • 10 -12 yoshda boshlang’ich ta’lim • 10 -12 yoshda o’rta ta’lim • 18 - 22 yoshda oliy ta’lim

Maktabgacha ta'lim muassasasi Mamlaktda bolalarning maktabgacha ta’lim olishi majburiy. 2 turdagi bog’chalar mavjud: davlat va xususiy. Bolalarga odatdagidek o’qish yozish o’qitilmaydi asosiy e’tibor bolalarning toza havoda o’ynashi, so’zlar jumlalar, she’r va qo’shiqlar takrorlashiga qaratiladi.

Maktablar Xususiy va davlat maktablari mavjud. Ta’limning birinchi bosqichi 6 yoshdan, ayrim maktblarda esa iqtidoriga qarab 4 yoshdan boshlnadi. Boshlang’ich sinfda asosiy e’tibor chet tillarini o’rganishga qaratiladi. O’qish davomida mahaliy tildan tashqari 2 ta xorijiy til o’rgatiladi. Maktablarda o’quvchilarga ingliz-amerika, fransuz, shveytsar, italyan ta’lim tizimidan istalgan birida o’qish imkoniyati taqdim etilgan.

Xususiy maktablarda o’quvchilarni yashab o’qishi uchun mo’ljallangan bo’lib yotoqxonalari mavjud. Shvetsariyada 260 ta xususiy maktab bo’lib, ular mamlakatning noyob “mahsuloti” hisoblanadi. Bu maktablar o’zining sifatli ta’limi, yuqori darajadagi qulayligi, xavfsizligi, mashhurligi va albatta qimmatligi bilan nom chiqargan. Bu yerda asosan bankirlar, arab shayxlari, diplomat va yirik biznesmenlarning farzandlari o’qiydi.

Kollejlar Shvetsariyada 120 ta bo’lib, ularning aksariyati tor mutaxsislikka yo’naltirilgan. O’qish mudati 3 -4 yildan iborat bo’lib, asosan ish faoliyatiga zarur bo’ladigan hisobchilik, kotibalik va mehmonxona ishlari o’qitiladi. Kollejni tamomlaganlar ixtiyoriy tarzda o’qishni oliy o’quv yurtlarida davom ettirishlari mumkin.

Oliy ta'lim Shvetsariyada oliy ta’limning eng kuchli jihati amaliyotga yo’nalganligidir. Bu yerdagi davlat universitetlari aniq va huquq sohasida o’qitish bo’yicha mashhur. Birinchi universitetga 1460 -yili Bazelda asos solingan bo’lib, hozirda mamlakatda 12 ta davlat va bir qancha xususiy oliy o’quv yurtlari mavjud. Tahsil olish muddati 4 -6 yilni tashkil etadi. Bir qancha xalqaro xususiy universitetlarning filiallari ham mavjud bo’lib, ularni tamomlagan bitiruvchilarga litsenziat darajasi beriladi. Bu maqomiga ko’ra magistr darajasiga tengdir.

Shvetsariya universitetlariga topshirish istagida bo’lgan xorijlik abiturientlardan olinadigan yagona imtihon sentabr oktabr oylarida o’tkaziladi. Unda talablikka nomzodlar uchta asosiy – chet tili, matematika va tarix hamda tanlov asosida 2 ta asosiy fandan imtihon topshiradi. Ammo universitetlarning tibbiyot fakultetlariga xorijlik talabalar deyarli qabul qilinmaydi. Chunki mamlaktda bu soha ancha ommalashgan bo’lib, joylarni mahaliy talabalarning o’zi band etishiga imkoniyat yaratilgan. Farmakalogiya, fiziologiya va stomatologiya mutaxassislilari uchun ajratilgan o’rinlar ham faqat shvetsariyalik talabalarga beriladi.

IMD Business School

University of Geneva

University of Gothenburg

The Graduate Institute