Sgueyjan 1 Kafli 3 jveldi Stofnun Alingis Stofnun

Sögueyjan 1 Kafli 3: Þjóðveldið

Stofnun Alþingis � Stofnun Alþingis var árið 930. � Íslandi var skipt í landsfjórðunga árið 965. � „Fimmtardómur“ var stofnaður árið 1015 og Íslendingar setja sér lög sem allir eiga að fara eftir.

Stofnun Alþingis – frh. � Árið 930 er samankominn hópur manna, alls staðar af landinu, á Þingvöllum. � Tilgangurinn er að gera Ísland formlega að einu samfélagi, með einum lögum fyrir alla. � Þar með lauk landnámsöld. Þjóðveldisöld hefst. � Þjóðveldisöld stóð frá 930 til 1262 -64. Þá urðu Íslendingar þegnar Noregskonungs.

Stofnun Alþingis - frh. � Ísland er gott dæmi um það hvernig þjóð og samfélag verður til. � Helsti munurinn á hinu nýja Íslandi og öðrum norrænum löndum var að á Íslandi var enginn konungur.

Norræn hefð � Á víkingaöld voru þing haldin og dómar felldir. � Konur komu til þinghaldsins en höfðu ekki sömu völd og karlar og komu ekki að lagasetningu. � Fyrsta svæðisbundna þingið á Íslandi talið hafa verið um árið 900.

Skipulag Alþingis � Í dag er ríkisvaldinu skipt í þrennt: 1. Löggjafarvald 2. Dómsvald 3. Framkvæmdavald � Reynt að tryggja valddreifingu, þ. e. að margir hafi völdin. � Íslenskt stjórnkerfi í nútímanum byggir á lýðræði. Landsmenn geta haft áhrif í kosningum.

Skipulag Alþingis – frh. � Hugmyndin um lýðræði og þrískiptingu ríkisvalds þekktist ekki á þjóðveldisöld. � Lagaumræða fór fram innan Lögréttu. Þar sátu allir goðar landsins. � Leiðtoginn nefndist „lögsögumaður”.

Störf og staða fólks � � � Mikill munur á stöðu fólks á Íslandi. Mestur munur á frjálsum mönnum og þrælum. Goðar voru valdamestir allra. Konur önnuðust rekstur heimilanna Karlar sáu um alla erfiðisvinnu (smíðar, túnslátt o. s. frv. )

Eignalítið fólk � � � Vistarband = Þegar heimilislausir réðu sig til bænda. Vinnufólk hafði ekki efni á að giftast og stofna heimili. Ómagar = Búlausir fátæklingar Börn voru látin vinna strax og þau höfðu getu til. Smalinn fór daglega með féð í haga. Unglingatímabilinu var sleppt.