SERVETFNUN DNEMNDE TYATRONUN GERLEME DNEM GENEL ZELLKLER Edebiyatmza
SERVETİFÜNUN DÖNEMİNDE TİYATRONUN GERİLEME DÖNEMİ
GENEL ÖZELLİKLERİ Edebiyatımıza Tanzimat ile birlikte giren tiyatro türü, Servetifünun Dönemi’nde yeterince önemsenmemiştir. Bu dönemde tiyatro türünde eserler verilse de yazılan tiyatroların sayısı oldukça sınırlı kalmıştır. Bu durumun meydana çıkmasında en önemli etken, dönemin siyasi baskısı olmuştur.
Servetifünun döneminde en az gelişme gösteren tür tiyatro olmuştur. Bu dönemde bazı tiyatro kumpanyaları idari ve siyasi havanın müsaadesi çerçevesinde bazı eserleri sahneleyebilmişlerdir. Bu dönemde sahnelenmesine izin verilen oyunlarda, geleneksel Türk tiyatrosunun izleri açık biçimde görüşmüştür.
Servetifünuncular, kendi dil ve edebiyat anlayışına uygun olmayacağını düşündükleri oyunları yazmaktansa tiyatrodan uzak durmayı seçmişlerdir. Servetifünun sanatçıları genellikle meşrutiyet döneminden sonra tiyatrolarını sahnelemişlerdir. Halit Ziya, Cenap Şahabettin ve Mehmet Rauf gibi önemli Servetifünuncular az da olsa tiyatro yazmışlar, batı edebiyatından tiyatroları dilimize uyarlamışlardır.
Servetifünun Döneminde Tiyatro Türünde Yazılan Eserler Cenap Halit Şahabettin: Yalan, Körebe, Küçük Beyler Ziya Uşaklıgil: Füruzan, Fare, Kâbus Mehmet Ali Rauf: Pençe, Cidal, Sansar, Ceriha Ekrem Bolayır: Baria, Sultan Selim, Sükût, Mama Dadım Darılır
Bu Dönemde Yazılmış Önemli Tiyatro Eserleri
Körebe – Cenap Şahabettin Komedi şeklindeki tek perdelik bir oyundur. Sanatçı, bu eserinde görücü usulü ile evliliği eleştirir. Boşanma davalarına bakan Avukat Yusuf Lemi’yi annesi evlendirmek istemekte ve durmadan görücü gitmektedir. Fakat Yusuf Lemi görmediği, tanımadığı biri ile evlenmek istemez, bu tür evliliği “körebe” oyununa benzetir.
Fürüzan – Halit Ziya Uşaklıgil Bu eser, A. Dumas’ın 1887’de yayımlanan “Francillon” adlı piyesinden uyarlamadır. Oyun ilk defa Darülbedayi’nin Tepebaşı sahnesinde 1918’de oynanmış ve aynı yıl kitap olarak yayımlanmıştır. Eser, eşler arası sadakat ve kadının kocasının karşısındaki hakları temasını işlemektedir.
Kabus – Halit Ziya Uşaklıgil Halit Ziya’nın tek telif tiyatrosudur. Oyun ilk defa 1918’de oynanmış ve aynı yıl kitap olarak basılmıştır. Olay örgüsü bakımında Aşkı Memnu ile benzerlik gösterir. Burada da bir aileye kâbus gibi çökerek ailenin düzenini ve huzurunu bozan Bihter gibi bir kadın vardır.
- Slides: 9