SERUMDA TOTAL KOLESTEROL TAYN ve DRARDA KETON CSMLERNN

SERUMDA TOTAL KOLESTEROL TAYİNİ ve İDRARDA KETON CİSİMLERİNİN ARANMASI İLE İLGİLİ TESTLER Araş. Gör. Nuri ÖZMEN

v. Dolaşımda bulunan kolesterolün %75'i yağ asitleri ile esterleşmiş olarak, kalanı ise serbest kolesterol şeklinde bulunur. v. Organizmada eritrosit dışında pek çok dokuda kolesterol sentezlenmekle beraber asıl sentezlendiği doku karaciğerdir (%80 kadarı).

ØSerum normal kolesterol düzeyi %110 -250 mg'dır. üKolesterolün kanda artması sonucu hiperkolesterolemi oluşur. • Obstrüktif sarılık, von Gierke, orta şiddette enfeksiyöz hepatit ve portal siroz gibi karaciğer hastalıklarında, • Nefritde, • Pankreas hastalıklarında , • Hipotiroid ve miksödem gibi tiroid hastalıklarında, • Ksantomatoz. üKolesterolün kanda azalması sonucu hipokolesterolemi oluşur. • Hipertiroidide, • Östrojen hormonunun etkisi ile artan lipoliz.

SERUMDA ZAK METODU İLE TOTAL KOLESTEROL TAYİNİ Prensip: Asetik asitte eritilmiş kolesterolün demir 3 klorür ve sülfürik asit ile verdiği ve miktar ile orantılı olan kırmızı menekşe renk reaksiyonuna dayanır. Materyal: Serum Deneyin Yapılışı: • 1. Önce serum süzüntüsü hazırlanır. Bunun için bir santrifüj tüpüne 0. 4 ml serum, 4 ml demir III klorür ayıracı koyulur ve iyice karıştırılır. • 2. Bu çözelti köre karşı kolorimetrede 560 nm'de okunur. Standart eğri grafiğinden, serumda kolesterol miktarı % mg olarak okunur.

Standart Eğri Grafiğinin Hazırlanması ve Çalışma Şeması KÖR Tüp 1 Tüp 2 Tüp 3 Tüp 4 Numune Kolesterol çalışma çözeltisi (%10 mg) Demir III klorür ayıracı Serum süzüntüsü Sülfürik asit - 0. 25 ml 0. 5 m. L 1. 5 m. L - 2 m. L - - - 2 m. L 2 m. L Glasiyal asetik asit Serumda %mg kolesterol karşılıkları 2 m. L 1. 75 ml 1. 5 m. L 1 m. L 0. 5 m. L 2 m. L 0 51. 25 102. 5 205 307. 5 -

Standart grafik Zak metoduna göre normal Total Kolesterol Değerleri= %110 -250 mg

KETON CİSİMLERİ • Enerji temel kaynakları metabolizma sonucu asetil Co. A’ya kadar parçalanırlar. • Asetil Co. A’nın çoğu enerji eldesi için krebs siklusuna girer, • Kolesterol sentezi, yağ asidleri sentezinde rol oynar, • Bir kısım asetil Co. A ise bir dizi reaksiyon ile keton cisimlerine dönüştürülür (ketogenezis). • Keton cisimleri: q. Asetoasetik asit qΒ-hidroksi bütirik asit q. Aseton

• Organizmada keton cisimleri birikir, buna ketozis denir. Ketozis sonucu kanda keton cisimleri artar. Kanda keton cisimleri konsantrasyonunun artmasına ketonemia veya hiperketonemia denir. Kanda miktarı artan keton cisimleri idrara da geçerler. Bu duruma ketonüria denir. • Keton cisimlerinin kanda birikmesi sonucu asidozis denen bir durum meydana gelir.

• Ketozis, şeker hastalığı, ileri derecede açlık, yüksek yağlı düşük karbonhidratlı besin diyeti, süt verme ve gebelik gibi patolojik ve fizyolojik durumlarda görülür.

İDRARDA KETON CİSİMLERİNİN ARANMASI İLE İLGİLİ TESTLER LANGE DENEYİ (Aseton aranması için): • Prensip: Sodyum nitroprussiyatın aseton ile renkli bir kompleks vermesi esasına dayanır. Materyal: İdrar Deneyin Yapılışı: • 1. Bir tüpe 2 ml idrar alınır. Üzerine 0. 5 ml glasiyal asetik asit ve 0. 5 ml %10 luk sodyum nitroprussiyat çözeltisi eklenir. • 2. Tüp eğik durumda tutularak 2 ml amonyum hidroksit, bir tabaka meydana getirecek şekilde ilave edilir. • 3. İki sıvı arasındaki mor halka oluşumu gözlenir. Mor halkanın varlığı idrarda aseton olduğunu gösterir.

İDRARDA KETON CİSİMLERİNİN ARANMASI İLE İLGİLİ TESTLER GERHARD DENEYİ (Asetoasetik asit aranması için): Prensip: Asetoasetik asidin demir 3 klorür ile kırmızı bir renk vermesi esasına dayanır. Materyal: İdrar Deneyin Yapılışı: 1. Bir deney tüpüne 2 ml idrar alınır. Üzerine birkaç damla Fe. Cl 3 ilave edilir. 2. Kiraz veya bordo kırmızısı renk meydana gelmesi idrarda asetoasetik asit varlığını gösterir.

Referanslar • BİYOKİMYA PRATİK FÖYÜ (2004)