SEPSSTE TERMNOLOJ PIRO KONSEPT Prof Dr Ali GNERL

SEPSİSTE TERMİNOLOJİ PIRO KONSEPTİ Prof. Dr Ali GÜNERLİ Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji Anabilim Dalı İZMİR

A clinician, armed with the sepsis bundles, attacks the three heads of severe sepsis: hypotension, hypoperfusion and organ dysfunction. Crit Care Med 2004; 320(Suppl): S 595 -S 597

Actual title of painting is “Hercules Kills Cerberus, ” by Renato Pettinato, 2001. Painting hangs in Zuccaro Place in Agira, Sicily, Italy. Used with permission of artist and the Rubolotto family.

Definition: Sepsis Noun 1. The presence of pus-forming bacteria or their toxins in the blood or tissues. Source: Word. Net 1. 7. 1 Copyright © 2001 by Princeton University. All rights reserved. Date "sepsis" was first used: 1876. (references) Etymology: Sepsis Sep"sis, noun. [New Latin expression, from the Greek expression putrefaction. ]. (Websters 1913)

Specialty Definitions: Sepsis Domain Definitions Health The presence of bacteria in the bloodstream. (references)Medicine A term originally used to denote a putrefactive process in the body, but now usually referring to infection with pyogenic micro-organisms ; a genus of Diptera ; the severe type of infection in which the blood stream is invaded by large numbers of the causal bacteria which multiply in it and spread. Source: European Union. (references)Source: compiled by the editor from various references; see credits.

Specialty Definition: Sepsis (From Wikipedia, the free Encyclopedia) Sepsis mikroorganizmaların neden olduğu ağır infeksiyonlara karşı oluşan yaşamı tehtid eden immun cevaptır Sepsis lokal değil, artmış sistemik inflamasyonla karekterizedir. Sıklıkla koagulasyon bozukluğu ve dolaşım sistemi disfonksiyonu ile birliktedir. Optimal tedavilere rağmen birçok organ sistemindeki bozukluk ilerleyerek çoklu organ yetmezliğine ve ölüme neden olur.

Sepsis Louis Pasteur 1879 -1980’de ilk kez puerperal septisemili bir hastanın kanında bakteri bulunduğunu göstermiş, Hastanın yaşaması üzerine şu cümleyi kullanmıştır. “ Natura medicatrix von the victory”, Sepsisle ilgili uzlaşı ise ancak son on yılda sağlanmıştır.

Sıklık yıllık 50 -95 / 100000 olgu, Artış hızı %9 olup Hastaneye yatanların %2’sinde görülür %9’u ağır sepsise %3’ü septik şoka dönüşür Yoğun bakım ünitelerine alınan hastalar içindeki oranı %10’dur. N Eng. L J Med 2003; 348: 1546 -1554 Clin Infec Dis 1998; 27: 185 -190 Am J Respir Crit Care Med 2003; 1687: 165 -172

Septik şokun 60’lı yaşlarda pik yaptığı görülmüştür Kanser İmmunyetersizlik Kronik organ yetersizliği İyatrojenik faktörler Genetik faktörler Erkekler Kuzey Amerikada’ki beyaz olmayan ırk Genetik polimorfizim N Eng. L J Med 2003; 348: 1546 -1554 Intensive Care Med 2002; 28: 108 -121

Nedenler Sepsis olgularının %80’i Göğüs, Karın Genitoüriner sistem infeksiyonları Primer kan yayılımına bağlı olarak oluşur. N Eng. L J Med 2003; 348: 1546 -1554 Intensive Care Med 2002; 28: 108 -121

Pnömoni, Bakteriyemi, Değişik nedenli infeksiyonlar gittikçe artarken, Abdominal infeksiyonlar değişmezken, Genitoüriner infeksiyonlar azalmıştır. N Eng. L J Med 2003; 348: 1546 -1554 Intensive Care Med 2002; 28: 108 -121

Gram-negatif sepsis görülme sıklığı 2000 yılı içinde %25 -30 azalırken, Polimikrobiyal ve gram-pozitif infeksiyonların oranları %30 -50 ve %25 , Çoklu ilaç dirençli bakteri ve mantar %25 olguda neden olarak gösterilmiştir. Virus ve parazitler %2 -4 gibi düşük oranlardadır Kültürleri negatif olan toplum kökenli sepsisli %30 olgu hastaneye yatışlarından önce antibiyotik tedavisi almışlardır. N Eng. L J Med 2003; 348: 1546 -1554 Intensive Care Med 2002; 28: 108 -121

Lokal ve sistemik infeksiyonlar arasındaki prognostik ayırım ve ateşin major semptom olarak kabul edilmesi ( Hipokrat 4 yy ) İnflamasyonun rubor et tumor cum calore et dolore (Celsus, 1 yy, Galen, 2 yy) Lucrezia Borgia’nın puerperal sepsisten ölümü (1519) Mikrobiyal yayılmayı önlemek için cerrahi uygulanması (Pare 16 yy) Puerperal sepsisten korunmak için antiseptik kullanımı ( Semmelweiss, 1841 -47) Mikrop teriminin ilk kullanımı, taktimi (Sedillot, 1878 )

Sepsisli hastanın kanında mikrop saptanması ( Pastör 1879 -80) Mikroorganizmalara karşı vucudun yanıtı ( Metchnikoff, 1882) Bakteriyel toksinlerin tanımlanması ( Roux ve Yersin, 1888 ) Endotoksinlerin neden olduğu şok ve ölüm ( Pfeiffer, 1894) Hastanın kendi kanındaki mikroorganizmaların infeksiyona neden olması ( Moczutkoswky, 1900) Endotoksinlere karşı ilk antikorlar (Besredka, 1906) Penicilinin keşfi ( Fleming, 1929)

Endotoksinlerin biyokimyasal özelliklerinin tanımlanması ( Bovin ve Mesrobenau, 1933) Stres sendromunun tanımlanması (Selye, 1936) İntensive care medizinin doğması(Hamburg, Lassen, 1953) Endotoksik şokun altta yatan nedenlerinin tanımlanması( Hinshaw, 1956 -58) TNF’ün endotoksinlerin neden olduğu şoktaki rolü ( Beutler ve Cerami, 1985) İnfeksiyonlara genetik predispozisyon ( Sorensen, 1988) Sepsisin geçerli tanımı ( Bone, 1989) Sepsisin şiddeti ile genomik polimorfizim ilişkisi ( Stüber, 1996)

Sepsis genelde ve özellikle yaşlı hastalarda oldukça tehlikelidir İmmun sistemi baskılanmış ve yoğun bakım hastalarında önemli problemdir. Dünyada yoğun bakım ünitelerindeki major ölüm nedenidir. Amerika Birleşik Devletlerinde non-koroner yoğun bakım ünitelerindeki en önemli ölüm nedenidir.

İlişkili durumlar: Septisemi (veya bakteriyemi) kanda bakteri bulunmasıdır. Septisemi sepsis dışında, infektif endokardit gibi diğer ciddi hastalıklarda da görülebilir. Ancak bu hastalarda bu tablo zararsız ve geçici bir durumdur. SIRS (Systemic inflammatory response syndrome) ağır travma, yanık ve şokun sebep olduğu bir tablodur. SIRS’i sepsisten ayırmak zor gibi görünsede, ayırıcı tanıda infeksiyon etkeninin kanıtlanması önemlidir.

Synonyms within Context: Sepsis Context. Synonyms within Context (source: adapted from Roget’s Thesaures ). Disease) Taint, pollution, infection, sepsis, septicity, infestation; epidemic, pandemic, epizootic; murrain, plague, pestilence, pox. Source: adapted from Roget’s Thesaures

Crosswords: Sepsis English words defined with "sepsis": clean ♦ uninfected. (references) Specialty definitions using "sepsis": Bacterial Translocation ♦ Fungemia ♦ Water-washed disease. (references) Etymologies containing "sepsis": Antisepsis, Asepsis. (references) Non-English Usage: "Sepsis" is also a word in the following languages with English translations in parentheses. Albanian (sepsis), German (blood poisoning, sepsis, septicaemia, septicemia), Swedish (sepsis, septicaemia). Turkish septisemi, kan zehirlenmesi

Expression Frequency per Day sepsis 501 sepsis neonatal 49 infection sepsis 12 symptom of sepsis 10 neonatorum sepsis 6 puerperal sepsis 5 sepsis abdominal 5 sepsis treatment 4 in neonates sepsis therapy treatment 4 gram negative sepsis 3 pathophysiology sepsis 3 sepsis severe 3 sepsis shock 3 sepsis information 3 disfuncion hepatica sepsis y 3 abdominal en enteral nutricion sepsis severa 3 neutropenic sepsis 3 3 Source: compiled by the editor from various references; see credits. Expression Frequency per Day de sepsis tratamiento 3 sepsis syndrome 3 antibioticos en sepsis 3 niños sepsis 3 cause sepsis 2 definition sepsis 2 sepsis septic shock 2 newborn sepsis 2 antioxidantes sepsis y 2 catheter malpractice related sepsis 2 pneumococcal sepsis 2 sepsis sign symptom 2 aspiration pneumonia sepsis 2 sepsis staph 2 dental sepsis 2

ABD’de-Ağır sepsis Nonkoroner ölüm nedenleri içinde 1. ci sırada İnfeksiyöz nedenlere bağlı ölüm nedenleri içinde 3. cü sırada Tüm ölümlere göre 11. ci sırada yer alır Yılda 750. 000 den fazla olgu Jama. 1997; 278: 234 -40 Chest. 1997; 112: 235 -43

Amerika Birleşik Devletlerinde Sepsis N Engl J Med Vol 347, NO. 13, 2002 Yılda Ölüm oranı Septik şok 200. 000 olgu Ağır sepsis 300. 000 olgu Sepsis 400. 000 olgu %45 Ölen olgu sayısı 90. 000 %20 60. 000 %15 60. 000 Total 210. 000

Sepsis ile ilgili ilk konsensus toplantısı ABD’de farklı dallardaki uzmanların katılımı ile, ACCP: American College of Physicians SCCM: Society of Critical Care Medicine’nin sponsorluğunda 1991 yılında yapılmış. Bugün halen kullanılmakta olan sepsis ile ilgili sözcükler kabul edilmiş, Bone RC, Balk RA, Cerra FB, et al: American College of Physicians/ Society of Critical Care Medicine Concensus Conference: Definitions for sepsis and organ failure and guidelines for the use of innovative therapies in sepsis. Chest. 1992; 101: 1644 -1655. yayınlanmıştır.

Surviving Sepsis Phase 1 Barcelona declaration Phase 2 Evidence based guidelines Phase 3 Implementation and education

Surviving Sepsis’i Destekleyen Kuruluşlar American Association of Critical Care Nurses American College of Chest Physicians American College of Emergency Physicians American Thoracic Society Australian and New Zealand Intensive Care Society European Society of Clinical Microbiology and Infectious Diseases European Society of Intensive Care Medicine European Respiratory Society International Sepsis Forum Society of Critical Care Medicine Surgical Infection Society

Guidelines Committee* Dellinger (RP) Carlet Masur Gerlach Levy Vincent Calandra Cohen Gea-Banacloche Keh Marshall Parker Ramsay Zimmerman Beale Bonten Brun-Buisson Carcillo Cordonnier Dellinger (EP) Dhainaut Finch Finfer Fourrier Harvey Hazelzet Hollenberg Jorgensen Maier Maki Marini Opal Osborn Parrillo Rhodes Sevransky Sprung Torres Vendor Bennet Bochud Cariou Murphy Nitsun Szokol Trzeciak Visonneau *Primary investigators from recently performed positive trials with implications for septic patients excluded from committee selection.

Surviving Sepsis Campaign (SSC) Guidelines for Management of Severe Sepsis and Septic Shock Dellinger RP, Carlet JM, Masur H, Gerlach H, Calandra T, Cohen J, Gea-Banacloche J, Keh D, Marshall JC, Parker MM, Ramsay G, Zimmerman JL, Vincent JL, Levy MM and the SSC Management Guidelines Committee Crit Care Med 2004; 32: 858 -873 Intensive Care Med 2004; 30: 536 -555 available online at www. springerlink. com www. sccm. org www. sepsisforum. com

Sepsis: Karmaşık Bir Hastalık Sepsisin bileşenleri arasındaki ilişki. DİĞER Pankreatit ENFEKSİYON AĞIR SEPSİS Travma Yanıklar Bone RC et al. Chest. 1992; 101: 1644 -55. Opal SM et al. Crit Care Med. 2000; 28: S 81 -2.

ACCP/SCCM Konsensus Tanımları Enfeksiyon SIRS: Aşağıdakilerde 2 ‘nın bulunmasıyla tariflenen klinik cevap: – Ateş 38°C veya 36°C – Kalp hızı 90 atım/dk – Solunum hızı 20/dk – Lökosit sayısı 12, 000/m. L veya 4, 000/m. L veya >10% immatur nötrofiller Sepsis Ağır Sepsis: Bilinen ya da Şüphelenilen enfeksiyon varlığı + İki veya daha fazla SIRS kriteri tespiti SIRS = sistemik enflamatuar yanıt sendromu. ACCP: American College of Physicians Bone et al. Chest. 1992; 101: 1644 SCCM: Society of Critical Care Medicine

ACCP/SCCM Konsensus Tanımları Enfeksiyon SIRS Sepsis Ağır Sepsis: Sepsisle birlikte aşağıdaki sistemlerden 1’inde görülen organ fonksiyon bozukluğu ile birlikte Kardiovasküler (hipotansiyon veya hipoperfüzyon ) Renal ( Oliguri) Respiratuar Sıvı/vazopressör tedavisine Hepatik dirençli hipotansiyon SAB< 90 mm. Hg Hematolojik Santral Sinir Sistemi(mental değişiklikler) Açıklanamayan metabolik asidoz Septik Şok Bone et al. Chest. 1992; 101: 1644; Wheeler and Bernard. N Engl J Med. 1999; 340: 207.

Ağır Sepsis: Kompleks ve Öngörülemeyen Bir Klinik Sendrom Enfeksiyon SIRS Sepsis Ağır Sepsis Yüksek mortalite oranları (35%-45%) Heterojen hasta popülasyonu Öngörülemeyen hastalık seyri Tam açıklanamamış etioloji ve patogenez Bone et al. Chest. 1992; 101: 1644; Wheeler and Bernard. N Engl J Med. 1999; 340: 207.

Ağır Sepsiste Homeostazis Bozulur iiszis z i l l o o Fi. Fbibrriinn on y s a gül syon a o K ma a l f En Homeostazis Carvalho AC, Freeman NJ. J Crit Illness. 1994; 9: 51 -75; Kidokoro A et al. Shock. 1996; 5: 223 -8; Vervloet MG et al. Semin Thromb Hemost. 1998; 24: 33 -44.

Sepsiste Koagülopati Enflamasyon Enfeksiyon Erken Bulgular Protein C F 1+2 D-dimer TAT Mikrotrombüs oluşumu Koagülasyon Anormallikleri Orta Dönemde Bulgular Organ yetmezliği Mikrovasküler disfonksiyon Ağır Dönemde Bulgular Protein C – a. PTT/PT –/ D-dimer F 1+2 –/ fibrinojen –/ TAT –/ / trombositler F 1+2 fibrinojen TAT trombositler – = değişiklik yok. Lorente et al. Chest. 1993; 103: 1536; Kidokoro et al. Shock. 1996; 5: 223; Mesters et al. Thromb Haemost. 1996; 75: 902; Mammen. J Antimicrob Chemother. 1998; 41: A 17; Mesters et al. (Basımda).

Ağır Sepsiste Tanı Koydurucu olarak: Akut Organ Fonksiyon Bozukluğu Bilinçsizlik Konfüzyon Pisikoz Takipne Pa. O 2 <70 mm Hg Sa. O 2 <90% Pa. O 2/Fi. O 2 300 Sarılık Enzimler Albumin PT Taşikardi Hipotansiyon CVP PAOP Oligüri Anüri Kreatinin Trombositler PT/APTT Protein C D-dimer

Ağır Sepsis: Kompleks ve Öngörülemeyen Bir Klinik Sendrom Enfeksiyon SIRS Sepsis Ağır Sepsis Yüksek mortalite oranları (35%-45%) Heterojen hasta popülasyonu Öngörülemeyen hastalık seyri Tam açıklanamamış etiyoloji ve patogenez Bone et al. Chest. 1992; 101: 1644; Wheeler and Bernard. N Engl J Med. 1999; 340: 207.

Sepsis Kaskatı PROENFLAMATUAR MEDYATÖRLER ENFLAMASYON Aktive Protein C ANTI-ENFLAMATUAR MEDYATÖRLER T TM Aktive Protein C ENFEKSİYON KOAGÜLASYON T Trombin Tf Tissue faktör TM Trombomodulin PA-1 Plasminogen Activator Inhibitor 1 T-PA Tissue-type Plasminogen Activator TAFI Thrombin Activatable Fibrinolysis Inhibitor Protein C TAF-1 T-PA FİBRİNOLİZ ENDOTEL HASARI TF PAI-1

Sepsis Patofizyolojisi Sepsis (İnfeksiyon + SIRS) Endotelyal Disfonksiyon Mikrovasküler Trombozis Hipoperfüzyon/İskemi Koagülasyon Fibrinoliz Endotel Hasarı Enflamasyon Organ Yetmezliği Ölüm Akut Organ Disfonksiyonu (Ağır Sepsis)

Sepsis ile ilgili bulgu ve semptomlar 1991’de belirlenmiş olanlara göre daha değişkendir. Sepsis, ağır sepsis, septik şok gibi güncel tanımlar infeksiyona karşı host yanıtın kesin olarak evrelenmesi ve prognozun belirlenmesine olanak sağlamamaktadır. Sepsis bulgu ve semptomlarına yönelik geliştirilmiş bir listenin oluşturulması infeksiyona karşı host yanıtı daha iyi yansıtacaktır ! Klinik olarak yararlı bir evreleme sistemi hastalık ile ilişkili olası olumsuzluklara, ilişkili riske ve tedaviye olası yanıta göre geliştirilebilirmi sorusu gündeme gelmiştir. Crit Care Med 2003 Vol. 31, No: 4

Sepsiste yeni gelişmeler Mitchell Levy, MD Sepsisin tanısı ve evrelemesi için; predispozan koşullar ışığında, hasarın orijini, yaygınlığı, host yanıtın tipi ve boyutu, eşlik eden organ disfonksiyonunun derecesine göre sınıflama sağlayan varsayıma dayanan yeni bir modeli öne sürmüştür. PIRO adını verdiği bu modelle gelecekte klinisyenlerin sepsisin evrelemesini daha kolay yapabileceklerini belirtmiştir.

Ağır sepsisin yönetimi Jean Louis Vincent, MD, FCCP kanser ile sepsisin dikkat çekici benzerliklerini : 1. Sepsis bütün organlara yayılır, kanser gibi 2. Sepsis kompleks selüler prosestir, kanser gibi 3. Sepsis mortalitesi yüksektir, kanser gibi 4. Sepsis tıbbi ve cerrahi tedavi edilir, kanser gibi 5. Sepsis tedavisi pahalıdır, kanser gibi 6. Sepsis çok sayıda kombine tedaviyi gerektirir, kanser gibi şeklinde özetlemiştir.

TNM sınıflaması John Marschall, Toronto Sepsisi kanser analoğu gibi düşünmeyi ve Pierre Denoix’in 1946’da kanser için yaptığı sınıflamayı sepsis için uygulamayı önermektedir. T- Primer tümör N- Rejiyonal lenf nodu metastazı M- Uzak metastazı Crit Care Med 2003 Vol. 31, No: 4

PIRO TNM yaklaşımına göre sepsis sınıflaması P– Predisposition I-Infection R-Response O-Organ dysfunction

P- Predispozisyon Å Genetik değişiklikler- infeksiyonlara aşırıcevap /cevapsızlık Å İmmunsupresyon infeksiyon riskini arttırır, inflamatuvar yanıt azalır, Å TNF 2 alleli gibi genetik polimorfizim sonucu inflamatuvar yanıt daha şiddetlidir Å Premorbid sağlık durumu, eşlik eden hastalıkların reversibl oluşu Å Tedaviye yaklaşımı etkileyen kültürel/dini güçler Å Yaş, cinsiyet Å Yaşam şekli/alışkanlıklar Å Bu faktörler infeksiyon, yanıt ve organ disfonksiyonu üzerine ayrı risk oluştururlar. Crit Care 2003; 7: 248 -51

I-İnfeksiyonun yeri, tipi, yaygınlığı prognozu etkiler. Bilateral bronkopnömoni/lokalize pnömoniye göre, Generalize fekal peritonit/apantisite göre Pnömoni ve intraabdominal infeksiyonlar, üriner sistem infeksiyonlarına göre Sekonder nazokomiyal bakteriyemiler, kateterle ilişkili bakteriyemilere göre mortalite yönünden daha yüksek risk taşırlar. Crit Care 2003; 7: 252 -55

I-İnfeksiyon I O - kolonizasyon I 1 - lokal infeksiyon I 2 - derin infeksiyon I 3 - sistemik infeksiyon -/+ toksin salınımı

R- Response Vücudun enfeksiyonlara karşı salgıladığı Pro/antiinflamatuvar mediatörler IL-1, IL-6, IL-8, IL-10, TNF, platelet activating factor (PAF), heat shock protein vs. IL-6 düzeyi yüksekliği yüksek mortalite ile koreledir Sitokin tedavisi başlatmak için düzeylerine bakılmalıdır. Yüksek kalıcı Prokalsitonin düzeyleri ile sürvi ilişkisi açık değildir Pro-ANP ( pro-atrial natriuretik peptit ) BNP ( brain antriuretic peptit ) prognoz için kullanılabilirmi? IL-10, TNF’ ye göre iyi prognozu gösterir. İnbalans kötü prognoz göstergesidir.

Response II Gelecekte hastalara özgü sitokin cevaplarının, biyomarkırların saptanması; organ disfonksiyonlarının gelişmesinin saptanmasına, erken dönemde infeksiyonların sınıflandırılmasına ve tedavisine yardım edecektir. Örnek: Koagulasyon bozukluğunu gösteren bir marker drotrecogin tedavisi için, adrenal disfonksiyonu gösteren bir marker hidrokortizon tedavisine başlamak için kriter olabilecektir. Crit Care 2003; 7: 252 -55

O- Organ TNM sisteminde olduğu gibi sepsiste organ disfonksiyonunun varlığı kanserde uzak organ metastazına eşdeğerdir. Organ bozulmalarını saptamada ana faktördür. Kaç organda gelişeceği, Bozukluğun şiddeti, Erken veya geç evreleme Klinisyenin vazopressörlere rağmen hastaların orta hipotansif / hipotansif, zayıf kardiyak fonksiyonda böbrek bozulmasını saptaması gerekir. Crit Care 2003; 7: 260 -64

Organ disfonksiyonunun ağırlığının, tedavinin sınıflandırılmasındaki önemi henüz belli değildir. Enflamatuvar kaskatın erken mediyatörü olan TNF’nin nötralizasyonunun organ disfonksiyonu belirgin olmayan hastalarda etkili olduğuna ilişkin kanıt vardır, Drotrecogin alfa (activated) ( Xigris )’in hastalık seyri ağır olanlarda , ağır olmayanlara göre daha yararlı olduğu gösterilmiştir. Kritik hastalık sırasında gelişen organ disfonksiyonunu belirlemede bilinen organ yetmezliği skorlarının kullanılması önerilir.

Dr. Levy şu uyarıyı yapmaktadır!! PIRO sistemi sepsisin sınıflandırılmasında uygulanması gereken bir model olmaktan çok, gelecek araştırmalar için önerilmiş olan, üzerinde çalışılması, ileri araştırmalar yapılması gereken faydalı bir modeldir. Detayların oluşturulması sepsisin doğal gelişiminin ayrıntılı olarak ele alınması ve sadece kötü sonuca neden olabilecek değişkenlerin değil tedavide yanıt sağlıyabilme etkisine neden olabilecek değişkenlerin de değerlendirilmesi gerekmektedir. PIRO ile gelecekte sepsisin daha objektif kriterlerle evrelenmesi mümkün olacaktır

Günümüz Gelecek Modernleştirme Kısa süreli sürvinin azaldığı premorbid hastalıklar. Kültürel veya dini inanış lar, inanışlar, yaş, cinsiyet İnflamatuvar yanıt komponentlerinde genetik polimorfizm (örn. TIR, TNF, IL-1, CD 14); Patojenler ve host yanııt Patojenler ve host yan arasındaki etkileşim ile ilgili bilgilerde artış Günümüzde premorbid faktörlerin akut hasarıın Günümüzde premorbid faktörlerin akut hasar morbidite ve mortalite üzerindeki etkisi önemli morbidite ve mortalite bulunmaktadır; hasarın çok ciddi sonuçları büyük oranda genektik predispozisyona bağlııdır ır (gelecek). Alan Predispozisyon Enfeksiyon hasarı Enfeksiyona nedeni Mikrobiyal ürünlerin denenmesi patojenin kültürü, (LPS, manan, bakterieyl DNA); patojenin kültürü, (LPS, manan, bakterieyl DNA); duyarlı gen transkript profilleri duyarlılığı; gen transkript profilleri kaynağı n kontrolü kaynağın kontrolü için sorumlu enfeksiyonun tespiti Hasarı spesifik Hasarın tahrik edilmesine karşı spesifik tedaviler için hasarın gösterilmesi ve özelliklerinin ortaya çıkarılması gerekir. Yanıt SIRS, sepsisin Aktive olmuş SIRS, sepsisin Aktive olmuş inflamasyonun diğer bulguları, ş , şok, nonspesifik markerleri (örn. PCT CRP veya IL-6) veya bozulmuş host yanıtı (LA-SR); tedavi hedefinin yan sepsifik olarak belirlenmesi (protein C, TNF, PAF) Hem mortalite riski hem de tedaviye olasıı yanıt Hem mortalite riski hem de tedaviye olas hastalık seyrinin ciddiyetinin nonspesifik ölçümlerine göre değişmektedir. (örn. Şok); spesifik mediyatör -hedefli tedavi mediyatörün spesifik mediyatör-hedefli tedavi varlığı ve aktivitesine bağ ğlıdır varlığı ve aktivitesine ba Organ disfonksiyonu olan organ sayısı veya birleşik skorlar (MODS, SOFA, LODS, PEMOD, PELOD) Preemptif tedaviye yanıt ( mikroorganizmanın veya erken mediyatörlerin hedeflenmesi). Hasar oluşmuş muşsa mümkün değildir; hasarlanmış hücresel süreci hedefleyen tedaviler ise bu hasarı gerektirir tedaviler ise bu hasarın var olmasını gerektirir Hasara karşı oluşan hücre cresel Hasara karşı oluşan hü yanıtın dinamik ölçüleri – apoptosis, sitopatik hipoksi, apoptosis, sitopatik hipoksi, hücre stressi

Özet Sepsis yüksek mortalite, morbidite ve tedavi maliyeti ile; ciddi bir sağlık sorunudur. Ağır sepsisli hastalar yüksek ölüm riski taşırlar Sistemik enflamasyon, koagülasyon, ve bozulmuş fibrinolizis ağır sepsis hastalarında görülen bozulmuş homeostazisin ana bileşenleridir. Sepsis patofizyolojisi hakkında pekçok bilgi olmasına rağmen, sepsisi daha iyi tanımak, evrelemek ve sepsis kaskadını kırabilecek potansiyel yeni tedavi ajanlarını geliştirmeye yönelik araştırmalar sürdürülmelidir.

Bilmelisin ki. . . Her problem kendi içinde bir fırsat saklar. Ve problem, fırsatın yanında cüce kalır.

Bilmelisin ki. . . Şartlar ve olaylar, kim olduğumuzu etkilemiş olabilir. Ama ne olduğumuzdan kendimiz sorumluyuz.

Bilmelisin ki. . . Duvarda asılı diplomalar insanı insan yapmaya yetmez.

TEŞEKKÜR EDERİM