SELUK NVERSTES MERAM TIP FAKLTES LK SINIFINDAK RENCLERN

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MERAM TIP FAKÜLTESİ İLK ÜÇ SINIFINDAKİ ÖĞRENCİLERİN GÖZÜYLE PDÖ OTURUMLARININ ANALİZİ Burak Cem SONER*, Nazan KARAOĞLU, Yusuf MISTIK, Muzaffer ŞEKER. Tıp Eğitimi ve Bilişimi Anabilim Dalı, Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Konya

Giriş: • Probleme dayalı öğrenim (PDÖ), öğrencilerin küçük gruplar halinde, öğrenci merkezli bir süreçte, problem çözme becerisi ve kendine öğrenme becerisi kazandırmayı amaçlayan bir öğrenim yöntemidir. • Ülkemizde tıp eğitimi sistemine farklı derecelerde adapte edilmiştir.

Probleme Dayalı Öğrenmenin Dört Bileşeni A. Senaryo (Problem) B. Öğrenci C. Eğitim yönlendiricisi, D. Değerlendirme Bu bileşenlerin birbirini tamamlayıcı ve destekleyici özellikte olması, rollerin başarıyla uygulanması sürecin etkin ve amaca yönelik gerçekleşmesini sağlar. * Dolmans, Snellen-Balendong, Wolfhagen, van der Vleuten, 1997; Wood, 2003

• Çalışmamızda 2008– 2009 akademik yılı içerisinde ilk üç sınıf öğrencilerinin PDÖ oturumları sonrasında verdikleri yazılı geribildirimleri değerlendirmeyi amaçladık.

Yöntem • Çalışma 2008– 2009 akademik yılı içerisinde toplam 632 – 1. sınıf= 287, – 2. sınıf= 156, – 3. sınıf= 189 tıp fakültesi öğrencisi ile oluşturdu.

Yöntem Değerlendirmede, her PDÖ senaryosu için üç oturumun sonunda gönüllülük temelinde 12 maddeden oluşmuş • Katılmıyorum (1 puan), • Kararsızım (2 puan) • Katılıyorum (3 puan) şeklinde değerlendirebilecekleri geribildirimler kullanıldı.

Geri bildirim soruları 1. Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi. 2. Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti. 3. Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu. 4. Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı. 5. Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum. 6. Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı. 7. Oturumların süresi yeterliydi. 8. Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi. 9. Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi. 10. Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti. 11. Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı. 12. Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

12 soru 5 başlık altında sınıflandırıldı a) b) c) PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3) 2) Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti. 3) Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu. 8. Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi. 9. Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi. 10. Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti. Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9, 10) Fiziksel şartlar (Soru 1, 7) (Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi) 1. 7. d) e) Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi. Oturumların süresi yeterliydi. Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6) 4. Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı. 2) Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum. 3) Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı. 8. Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı. 9. Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım. Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12).

• Beş ana başlık altında kategorize edilen bu 12 madde Graphpad® programı kullanılarak ANOVA ve sonrasında Tukey testi ile değerlendirildi.

Bulgular • Toplam 1583 geribildirim – Birinci sınıf öğrencilerinden 765, – İkinci sınıf öğrencilerinden 435 – Üçüncü sınıf öğrencilerinden 483 değerlendirme toplanıldı.

PDÖ olgularının yapısı (Soru 2, 3) Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti. Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu.

b) Yönlendiricinin tutumu (Soru 8, 9, 10) Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi. Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi. Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti.

c) Fiziksel şartlar (Soru 1, 7) (Sınıf, öğrenci sayısı, eğitim materyalleri… vb. gibi) 1. 7. Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi. Oturumların süresi yeterliydi.

d) Öğrenciler arası etkileşim (Soru 4, 5, 6) Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı. Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum. Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı.

e) Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12). Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı. Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım.

PDÖ olgularının yapısı Senaryo ile ilgili sorular beni araştırmaya yöneltti. Senaryonun yapısı, öğrenim hedeflerini çıkarmaya uygundu. • PDÖ senaryolarının başarısı ile senaryoda verilen sorular arasında ilişki bulunmaktadır. • Senaryo öğrencilerin ilgisini çekmeli, kendilerini geliştirebilecekleri ve verilen sorunu başarı ile çözebilecekleri bir yapı ile gerçekleştirilmelidir. [i]. • 1. sınıflar için hazırlanan PDÖ senaryoları tıp fakültesinin ilk sınıfında olan öğrencilerimiz için daha ilgi çekici olarak hazırlanabilir. Bu durum ise lise müfredatındaki eğitimleri ile ilişkili senaryoların hazırlanması ile çözülebilir. [1] Duch, Barbara, Susan Gron, and Deborah Allen, editors (2001) “The Power of Problem-Based Learning, A Practical ‘How To’ For Teaching Undergraduate Courses in Any Discipline”, Stylus Publishing, LLC,

Yönlendiricinin tutumu Eğitim yönlendiricisi bilgi vermeye değil, yönlendirmeye daha fazla ağırlık verdi. Yönlendirici olumlu geri bildirimler vermekteydi. Yönlendirici yalnızca gerektiğinde müdahale etti. • Yönlendiricilik konusunda tecrübeleri düşük olan kişiler bu konuda sıkıntı çekebilmektedir. Aynı zamanda birçok ilk sınıf öğrencileri de PDÖ ile yeni tanışmış olmaları nedeni ile yönlendiricilerinden cevap alamadıkları için sıkıntı çekebilmektedir. • PDÖ için alışma dönemi ile ilgili olarak hem yönlendiricilerin hem de birinci sınıf öğrencileri daha fazla bilgilendirilebilir. • Yönlendirici geri bildirimleri; her bir oturum sonrasında; öğrencilere kısaca ve yapıcı olarak verilmelidir [ii] [iii]. [ii] Peterson M. A team-based approach to problembased learning: An evaluation of structured team problem olving. Journal on Excellence in College Teaching. 1997; [iii] Sheive L, Metivier LG. A participant’s guide to STe. PS. 4 th ed. Baldwinsville, NY: STe. PS Associates, 1994.

c) Fiziksel şartlar (Soru 1, 7) Oturum ortamı fizik olarak yeterliydi. Oturumların süresi yeterliydi. • 1. sınıfların öğrenci sayısı 287, • 2. sınıfların öğrenci sayısı 156 • 3. sınıfların öğrenci sayısı 189. • Her oturum grubu için öğrenci sayısı eşit tutulmaya çalışıldı. • Fiziksel şartlar PDÖ’ler için çok önemli bir bileşendir. Eksiklikleri durumunda PDÖ başarısında azalma kaçınılmazdır [iv] Stjernquist M, Crang Svalenius E, Educ Health (Abingdon). 2007 May; 20(1): 15. Epub 2007 Apr 18. Applying the case method for teaching within the health professions--teaching the students.

d) Öğrenciler arası etkileşim Küçük grup çalışmaları öğrenmemi kolaylaştırdı. Arkadaşlarımla işbirliği içinde oldum. Tüm arkadaşlar tartışmalara aktif olarak katıldı. • PDÖ oturumunun işleneceği sınıftaki insanların birbirlerini tanımaları PDÖ eğitiminin önemli bir komponentidir [v][vii]. • Yönlendirici mutlaka ısınma konusunda hassas olmalıdır. • Yönlendirici tüm öğrencilerin eşit katılımı konusunda daha dikkatli olmalıdır. [v] Kalain, HA, Mullan, PB. Exploratory factor analysis of students’ ratings of a problem based learning curriculum. Acad Med. 1996; 71(4): 390 -2 [vi] Hitchock, MA, Anderson, AS. Dealing with dysfunctional tutorial groups. Teaching and Learning in Medicine. 1997; 9(1): 19 -24. [vii] Tipping J, Freeman RF, Rachlis AR. Using faculty and student perceptions of group dynamics to develop recommendations for PBL. Acad Med. 1995; 70(11): 1050 -2.

e) Toplamda değerlendirme (Soru 11, 12). Oturumun uygulanışı konu içeriğini öğrenmemde katkı sağladı. Bu senaryonun oturumlarından memnun ayrıldım. • Öğrenciler genel olarak PDÖ’den memnun olduklarını belirttiler.

Sonuç: • Birinci sınıf öğrencileri ile ikinci ve üçüncü sınıf öğrencileri arasındaki oluşan bu farklar öğrencilerin lise eğitimi sonrasında yeni bir eğitim modeli ve aynı zamanda yeni bir içerik ile karşılaşmaları olabilir. • Birinci sınıf öğrencilerinin kontenjanlarının ikinci ve üçüncü sınıflara göre yüksek olması birbirleri ile tanışmalarında zorluklara neden olabilmektedir ve bu da küçük grup çalışmalarına katılımda çekincelere neden olabilir.

Sonuç: • Birinci sınıf PDÖ senaryolarının lise biyoloji eğitim müfredatları ile uyumlu olarak gerçekleştirilmesi • Tıp fakültesi kontenjanlarının ve fiziki yapılarının PDÖ senaryolarının uygulanabilirliliğini karşılayabilecek nitelik ve nicelikte olması • Tıp fakültesine yeni başlayan öğrenci ve öğretim üyeleri için uyum kurslarının gerçekleştirilmesi PDÖ oturumlarının verimliliğini ve kalitesinin artmasında katkıda bulunacaktır.

Teşekkürler. .