SARRERA Holokaustoa heriotz sistematikoa izan zen 6 millioi

SARRERA • Holokaustoa: heriotz sistematikoa izan zen, 6 millioi judu hilak izan zirelarik estatu nazien eta bere kolaboradoreen bitartez. Dela dela, ez zen juduen kontrakoa izan bakarrik, ijitoen, polakoen, errusiarren eta beste batzuen kontrako zapalkuntza ere izan zen.

• 1945. urtean 3 tik bi judu exekutatu zituzten “soluzio finala”-ren parte zelarik. Hala ere, ijitoak eta minusbaliatuak ere erailak izan ziren “eutanasia programaren” bitartez. • Azken finean, Europako pertsona asko izan ziren jarraituak eta erailak; Homosexualak, polakoak, sobietarrak, komunistak…

• 1939. urterako naziak konzentrazio esparruak eginda zituzten, juduak, ijitoak… hiltzeko helburuarekin. Konzentrazio esparruetaz aparte “ghetto”-ak ere eraiki zituzten, denboraldi batez juduak bertan edukitzeko auzoak. • 1941. urtean, naziek Einsatzgruppen hiltzeko taldea sortu zuten, jende konkretu bat hiltzeko asmoarekin.

• Aliatuek, Europan zehar jarraitu zuten Alemaniaren kontrako erasoaldian. • Esparru eremuetatik atxilotuak askatu zituzten, heriotz martxaren ondoren bizirik iraun zutenak, eta aske utzi zituzten.

Gerraren amaiera • II. Mundu Gerra 1945 eko maiatzaren 7 eta 9 bitarten amaitu zen, alemaniar tropak errenditu zirenean. • Bizirik iraun zutenak, aliatuek ezarri zituzten eremuetan aurkitu zuten babesa. • 1948 eta 1951. urteen bitartean, judu askok Israelera emigratu zuten, eta beste askok Estatu Batuetara. • Azkenengo errefuxatuen eremua 1957. urtean itxi zen.