SANKCJE WADLIWYCH CZYNNOCI PRAWNYCH 1 niewano tzw niewano

SANKCJE WADLIWYCH CZYNNOŚCI PRAWNYCH

1) nieważność (tzw. nieważność bezwzględna) 2) wzruszalność (tzw. nieważność względna) 3) bezskuteczność zawieszona 4) bezskuteczność względna

NIEWAŻNOŚĆ �dotyczy czynności prawnych �czynność prawna nieważna nie wywołuje skutków prawnych zamierzonych przez strony �brak wywołania zamierzonych skutków ex tunc �następuje z mocy prawa (ipso iure) �uwzględniana przez sąd z urzędu �np. art. 14 § 1, art. 73, art. 82, art. 83, 58 k. c.

Konwalidacja - uchylenie wadliwości uprzednio dokonanej czynności prawnej �kontrowersyjne jest jej dopuszczenie w razie nieważności czynności prawnej: 1) tradycyjny pogląd uznaje taką możliwość w sytuacjach określonych w przepisach prawnych np. art. 14 § 2, art. 890 § 1 k. c. 2) krytyka takiego poglądu - Z. Radwański

Konwersja - przekształcenie nieważnej czynności prawnej w inną - tzw. zastępczą, ważną czynność prawną �nieważna czynność prawna musi odpowiadać wszystkim istotnym wymogom innej, tzw. zastępczej czynności prawnej �opiera się na tzw. hipotetycznej woli stron �uzasadnieniem jest tzw. życzliwa interpretacja (benigna interpretatio) �tzw. konwersja ustawowa

WZRUSZALNOŚĆ �czynność prawna wywołuje skutki prawne określone w treści oświadczenia woli, ale są one niepewne; zależą od tego, czy składający wadliwe oświadczenie woli lub inna osoba wskazana w przepisie prawnym nie doprowadzi do jej unicestwienia �np. art. 84 -88, art. 388, art. 705 k. c.

�sposoby wzruszenia określa ustawa: 1) złożenie na piśmie oświadczenia woli o uchyleniu się od skutków dokonanej czynności prawnej, np. art. 88 k. c. 2) wydanie orzeczenia sądowego np. art. 15, art. 17 k. r. o. , art. 388 k. c. , art. 705 k. c. �w razie wzruszenia czynność prawna nie wywołuje żadnych skutków prawnych ex tunc

�czynność prawna wzruszalna może zostać konwalidowana – wskutek bezskutecznego upływu terminu (konwalidacja milcząca) lub zrzeczenia się prawa do jej wzruszenia (konwalidacja wyraźna); skutki prawne stają się wówczas definitywne

BEZSKUTECZNOŚĆ ZAWIESZONA � gdy ustawa wymaga dla dokonania czynności prawnej nie tylko złożenia oświadczeń woli strony lub stron, ale ponadto jeszcze wyrażenia zgody przez osobę trzecią � zgoda stanowi oświadczenie woli o treści akceptującej � do czasu udzielenia zgody lub jej odmowy czynność prawna wiąże strony � zasada: zgoda może być udzielona przed, podczas lub po złożeniu oświadczeń woli przez osoby dokonujące czynności prawnej � tzw. potwierdzenie (np. art. 18 § 1 k. c. ) ma moc wsteczną (ex tunc – art. 63 § 1 k. c. ); do tego czasu tzw. czynność prawna kulejąca, niezupełna (negotium claudicans) np. art. 18 § 1, 103 § 1, 248 § 2, 519 § 2 k. c. � art. 63 § 2 k. c. : „Jeżeli do ważności czynności prawnej wymagana jest forma szczególna, oświadczenie obejmujące zgodę osoby trzeciej powinno być złożone w tej samej formie”.

BEZSKUTECZNOŚĆ WZGLĘDNA �względnie bezskuteczne są takie czynności prawne, które tylko w stosunku do oznaczonych osob nie wywołują zamierzonych skutków prawnych; względem innych są w pełni skuteczne �następuje ona: 1) z mocy prawa (ipso iure) – np. art. 1036 zd. 2 k. c. 2) z mocy orzeczenia sądowego – art.