Sana 8 02 2019 yil Sinf 3 v

�Sana: 8. 02. 2019 - yil �Sinf: 3 -”v” �Mavzu: “ Elim deb yurtim deb , yashagan inson ” �Maqsad: �A) Ta`limiy maqsad: o`quvchilarga Amir Temur haqida ma`lumot berish. �B) Tarbiyaviy maqsad: o`quvchilarni vatanga sadoqat ruhida tarbiyalash. �D) Rivojlantiruvchi maqsad: o`quvchilarda mustaqil fikrlash qobiliyatini o`stirish. �Dars turi: yangi bilim berish �Dars metodi: interfaol, savol-javob, suhbat. �Dars jihozi: Amir Temur plakati, buklet, slaydlar.

Dunyoda shunday tarixiy shaxslar bo`ladiki, ularning hayoti, kechirgan faoliyati keyin afsonalarga o`ralib ketadi va asrlar davomida bu mazmunan boy hamda g`aroyib umr dostoni uning xalqiga bitmastuganmas boylik sifatida merosu yodgorlik bo`lib qoladi. Dunyoga kelgan har avlod unga murojaat qiladi, o`zini qiziqtirgan savollarga javob topishga intiladi. Amir Temur Ko`ragon umri, uning chaqmoqday hayoti bizning xalqimiz uchun ana shunday umr dostoni vazifasini bajaradi.

Sohibqiron Amir Temur 1336 -yilning 9 -aprelida Movarounnahrning ko`rkam shahri Shahrisabz (Kesh) ning Xo`ja Ilg`or qishlog`ida tavallud topganlar. Amir Temurning otasi Tarag`ay “ Bola boshidan” degan naqlga amal qilib, o`g`liga yoshligidan yaxshi ta`lim-tarbiya berdi. Temurbek bilim olishni yetti yoshidan boshladi. Bu haqda uning o`zi bunday deydi: ” Yetti yoshga to`lganimda Shahrisabzdagi madrasaga olib borishdi va qo`limga so`zlar jadvalini berishdi”. U 9 yoshga to`lganda madrasadagi hamma bolalardan ustun bo`lib oldi.

Temurbek 12 yoshida bolalar bilan o`ynashni kamaytirdi. Vaqtini o`z tengdoshlari bilan o`tkazdi. Ta`til vaqtlarida otasi va boshqa kishilardan harbiy san`at hamda bahodirlik rasm- rusumlarini mukammal egalladi. 15 yoshga to`lganida ot minib, ov qilishni sevib qoldi. Bu ishda katta mahoratga erishdi. Xullas, Temurbek yaxshi o`qib, ziyrak va jasur bola bo`lib o`sdi, el-yurtga mehr qo`ydi.

1360 -yilda 24 yoshida Amir Temur mo`g`ilarga qarshi kurash olib boradi. Qozonxon o`ldirilgandan keyin Movarounnahrni mo`g`illar bosib oldi. Amir Temur og`ir kunlarda el-yurt yukini yelkasiga oldi. U xalqni o`z atrofiga to`plab, mo`g`illarga qarshi kurashdi. Bu kurash o`n yil davom etdi. O`sha yillari Temurbek 62 kun zindonda yotdi. Bir umr aziyat chekdi. Lekin eliga hamisha sodiq qoldi. El bilan birga bo`ldi. Oqibatda Temurbek va unga ergashgan amrlar mo`g`illar ustidan g`alaba qozondi.

Millatimiz faxri bo`lgan ulug` bobomiz nafaqat ulug` sarkarda , haqiqatni yoqlaguvchi, adolatpesha, yolg`onni yomon ko`ruvchi, bir so`zli, oqibatli shaxs. U kishi birovga yomonlikni ravo ko`rmaydigan butun qalb egasi. Shuning uchun u yomonlik qilganlarni o`z yomonliklariga topshirdim, deydi va bundaylar bilan olishib vaqtini behuda ketkazmaydi. Masalan, Shibirg`on hokimi Zindachashm Opardiy to`rt marta xiyonat qilganida ham kechiradi, ya`ni yomonligidan qaytar, do`st bo`lib ketar, deb umid qiladi.

AMIR TEMUR ELIM DEB, YURTIM DEB O`Z JONINI FIDO QILGAN INSON

Tarixchi Arabshoh Amir Temurni baland bo`yli, tik qomatli, keng peshanali, g`oyatda kuchli, oq-qizil yuzli, qo`l-oyoqlari baquvvat, yelkasi, barmoqlari yo`g`on, poychasi semiz, qaddi-qomati kelishgan , sersoqolli, qoshlari qalin, o`ng oyog`I bilan o`ng qo`li zaxmdor va yo`g`on ovozli edi.

Buyuk bobokalonimiz Abu Nasr Farobiy fozil shahar va fozil shahar boshlig`i to`g`risida yozar ekan, o`sha boshliq o`zida o`n ikki xislat-fazilatni mujassam etmog`i kerak. Shunisi diqqatga sazovarki, ushbu ta`riflarni o`qiganda bevosita Amir Temur siymosi ko`z oldinda namoyon bo`ladi. Amir Temurning o`sha risolani o`qib, risoladagidek fozil rais, odil podsho bo`lishga harakat qilganligidandir.

Amir Te mur farzandlari Sohibqiron Amir Temur Ko`ragonning boy shaxsiyati, suronlarga to`la hayoti, har amalga oshirgan yumushi, har bir bosgan qadami avlodlar uchun saboq va namuna bo`lib xizmat qiladi. Uning farzandlariga bo`lgan munosabati, podshoh emas, balki dastavval bir ota, padari buzrukvor sifatidagi siymosi ham bag`oyat ibratlidir. Amir Temurning to`rt o`g`li va ikki qizi bo`lgan. O`g`illari ham, qiz farzandlari ham harbiy san`at sirlaridan yaxshi xabardor bo`lgan.

Insonni har tomonlama tarbiyalash insoniyatning azaliy orzusi bo’lib, ajdodlarimiz ma’rifat , ma’naviyat va madaniyatni qanday qilib yosh avlodga o’rgatish , ularni komillikka yetaklash yo’llarini , qonun-qoidalarni izlaganlar. Darhaqiqat , insonni ma’rifatli va ma’naviy komillikka erishishi pedagogika fanining yetakchiligida amalga oshiriladi.

Temuriylardan Shoxrux, Ulug`bek, Husayn Boyqaro, Bobur Mirzolar davlatni boshqarishda din va tasavvuf qoidalariga amal qilishda, ilm-fan va madaniyatni rivojlantirishda uning an`analarini izchil ravishda davom ettirdilar. Bu davrda me`morchilik yuksak darajaga ko`tarildi.

Temur tuzuklari ikki qismdan iborat bo`lib, birinchi qismida Amir Temurning hayoti va siyosiy faoliyati to`g`risida gap boradi. Ikkinchi qismida esa Sohibqironning o`z vorislariga qarata aytilgan vasiyatlari, pandunasihatlari, davlatni idora qilish san`atining nozik sirlari, tartib qoidalari haqida mulohaza va tavsiyalar keltirilgan.

“Amir Temur tuzuklarini o`qisam, xuddi bugungi zamonning katta muammolariga javob topgandek bo`laman”. I. A. Karimov

Amir Temur o`gitlaridan

Kuch adolatda

Odillik bilan ish tut

Bugungi ishni ertaga qo`yma

Qudratimizga shak- shubhangiz bo`lsa, biz qurdirgan binolarga boqing.

Ochiq yuzli bo`l, rahm-shafqat bilan ish tut-odamlarning hurmatiga sazovar bo`lasan.

Yaxshini yomon kunda sina

FARZANDLARIMIZ BIZDAN KO`RA KUCHLI, BILIMLI, DONO VA ALBATTA BAXTLI BO`LISHLARI SHART!

Tarix haqiqati shuni ko`rsatadiki, tomirida milliy g`urur, Vatan ishqi jo`sh urgan odamgina buyuk ishlarga qodir bo`ladi. Islom Abdug`aniyevich Karimov