Samtk atvinnulfsins 17 janar 2008 Rstefna um gjaldmiilsml

Samtök atvinnulífsins 17. janúar 2008 Ráðstefna um gjaldmiðilsmál og ESB Einmana króna Guðmundur Magnússon gudmumag@hi. is

Gengisþróun ISK, GBP, USD og NOK gagnvart evru 2001 - 2007

Flökt gjaldmiðla • • 8, 86% 5, 16% 7, 62% 5, 32% ISK GBP USD NOK

Vaxtamunur við útlönd

Verðbólga á Íslandi og markmið Seðlabanki Íslands

Verðbólga á Íslandi, EES og í viðskiptalöndum

Raungengi krónunnar

Smáríkjum vegnar vel bæði innan og utan ESB: • Lúxemborg • Írland • Finnland EES: • Noregur • Ísland

Smáríkjum vegnar vel bæði innan og utan EMU: Írland og Finnland Utan EMU: Noregur og Ísland

Sjálfstæði í peningamálum Peningalegt sjálfræði hnattvæddra smáríkja er skynvilla Belgía, Finnland, Írland, Noregur, Svíþjóð og Sviss Money Markets and Politics. A Study of European Financial Integration and Monetary Policy Options Forssbäck & Oxelheim (2003)

Ábati myntbandalags Fyrirtæki: • Viðskiptakostnaður lækkar • Gengisáhætta minnkar • Samkeppni eykst Hagstjórn: • Trúverðugleiki hagstjórnar eykst • Verðbólga minnkar • Vextir lækka • Sveiflur (í gengi, VLF og einkaneyslu) minnka

Kostnaður myntbandalags • • Sjálfstæði Atvinnustig Einleikur - Laumufarþegar Stjórnmál

Maastricht-skilyrðin fyrir aðild að EMU • Halli á rekstri hins opinbera ekki yfir 3% af VLF • Skuldir hins opinbera ekki yfir 60% af VLF • Verðbólga ekki meira en 1, 5% umfram það sem gerist í þeim löndum þar sem hún er lægst • Nafnvextir af langtímaskuldabréfum ekki meira en 2% umfram þrjú lægstu verðbólgulöndin • Aðild að ERM í a. m. k. 2 ár án gengisfellingar og með gengi innan settra vikmarka

Stjórn peningamála í EMU Seðlabanki Evrópu – ECB Evrópska seðlabankakerfið - Sjálfstæði - Verðbólgumarkmið - Efling efnahagslífs - Upplýsingaskylda - Aðhalds- og sektarákvæði - Ábyrgð?

Ríkisfjármál í EMU Ríkishalla takmörk sett Hentistefna eða sjálfstýring? Svigrúm í skattamálum

Kostir í gjaldmiðilsmálum • • Núverandi tilhögun Tvímyntakerfi - myntsamkeppni Aðild að ESB og EMU Einhliða upptaka evru (eða annarrar myntar) • Útvíkkun EES-samningsins

Hvað þarf til? • Þorskurinn hverfur eða mengast • Noregur gengur í ESB • Íslenskir stjórnmálamenn verða utangátta í Evrópu

Frestun aðildar að EMU – val að kostnaðarlausu? Virði valréttarins eykst: • Verðmæti andlagsins-hagvaxtarins- hækkar • Óvissa er meiri um þróun mála Lengri aðlögunartími sem býðst • Valrétturinn verður ódýrari Hvað ef EMU • Verðlegði valréttinn? • Krefðist því hærri aðgangseyris því meira sem væri í húfi? • Yki pólitískan kostnað biðlandanna?

Staðan • • • Háir vextir Hátt raungengi Grunnur gjaldeyrismarkaður Mikil verðbólga Miklar sveiflur í gengi, einkaneyslu og VLF Einmana króna á sterum Er þetta kjörstaða? Hvað er til ráða?