SAMSUN YRESNDE KABA YEM MEKANZASYONU 0205106 MJDAT COMBA

SAMSUN YÖRESİNDE KABA YEM MEKANİZASYONU 0205106 MÜJDAT COMBA DANIŞMAN Yard. Doç. Dr. Gürkan A. K. Gürdil 1

İNCELENEN KONULAR • • • Kaba Yem Hakkında Genel Bilgi ve Samsun yöresinde (Bafra ve Çarşamba) Ekilen Kaba Yemler, Kaba Yem Mekanizasyonunda Kullanılan Alet-Ekipmanlar, Bafra ve Çarşamba Yöresinde Kullanılan Kaba Yem Alet-Ekipmanlar, Kaba Yem Alet-Makinalarının Traktör Başına Düşen sayısı, 2 Sonuç.

KABA YEM, SAMSUN YÖRESİNDE KABA YEM; Hayvanların daha çok fiziksel doyumlarını sağlayan ve sindirimi zor olan organik maddelerce zengin yemlere kaba yemler denilmektedir. Kaba yemin en az kayıpla ve uygun şekilde sağlanması ise, ancak planlaşmış bir mekanizasyonla mümkün olabilir. Kaba yem üretimi iki önemli kaynaktan sağlanmaktadır. Bunlar; -Doğal yem alanları olan çayır-meralar, -Yem bitkileri tarımıdır. 3

Kaba yem olarak tanımlanan yem bitkileri; -Ucuz olması, -Hayvanlar için gerekli besin maddelerini içermesi, -Mineral ve vitamin kaynağı olması, -Hayvanların üreme gücünü artırması, -Yüksek kalitede hayvansal ürün sağlaması yönünden hayvancılıkta özel bir önem kazandırmaktadır. 4

Samsun yöresinde genellikle fiğ, yulaf, yonca, triticale, slajlık mısır, yem şalgamı (Polybra), üçgül, sorgum gibi kaba yem çeşitleri bulunmaktadır. 5

ÇARŞAMBA İLÇESİNDE YEM BİTKİLERİ EKİLİŞLERİ ÜRÜNÜN ADI EKİLİŞ (ha) VERİM (da/kg) FİĞ 80 500 YULAF 90 450 YONCA 75 1. 100 TRİTİCALE 5 750 SILAJLIK MISIR 750 3. 750 TOPLAM 1000 6. 550 6

BAFRA İLÇESİ; ÜRÜN ADI EKİLİŞ(ha) TRİTİCALE 24 FİĞ (YEŞİL OT) YONCA SILAJLIK MISIR YULAF ÜRETİM(ton) 72 4. 154 20. 770 100 300 1. 500 52. 500 700 7

polybra 8

polybra 9

Sılajlık mısır 10

fiğ 11

fiğ-triticale 12

yonca 13

ÇARŞAMBA İLÇESİNDE EKİLEN KABA YEM ÇEŞİTLERİ A: 5 ha üçgül B: 5 ha sorgum C: 6 ha yem şalgamı (polybra) D: 5 ha triticale E: 80 ha fiğ F: 90 ha yulaf G: 75 ha yonca H: 750 ha silajlık mısır 14

BAFRA İLÇESİ; A: 24 ha triticale B: 100 ha yonca C: 500 ha yulaf D: 1500 ha sılajlık mısır E: 4154 ha fiğ 15

KABA YEM MEKANİZASYONU Hayvancılıkta mekanizasyon, hayvansal üretime yönelik tarımsal işletmelerde kullanılan ilkel teknikler ve yöntemlerle çalışmaya neden olan araçlar yerine, modern alet makina, cihaz ve tesislerin kullanılması olarak tanımlanabilir. Mekanizasyon; geleneksel tarım yapan hayvansal üretim işletmelerini ileri tarım teknikleri uygulamaya iter, iklim koşullarına bağımlılığı kısmen azaltır ve insanı bir güç kaynağı olarak değil, yöneten ve planlayan bir unsur olarak değerlendirir. 16

Kaba yem bitkilerinin; -Hasadı (biçme+kurutma+toplama+taşıma), -Depolanması, -Hayvanlara yedirilmesi gibi işlemleri içerir. 17

Ekimler mibzer ile yapılmaktadır. Normalde yıllık sılaj ortalaması 5 ton olmasına rağmen 2005 yılında meydana gelen kuraklık nedeni ile 3, 5 ton çıkmıştır. Bu ürünlerin yanı sıra karalahana, toplahana, fasulye, yabani yulaf gibi ürünler ekilmektedir. Hayvancılığın yoğun olduğu yerlerde (Kumköy, Kara Mustafa), yemşalgamı fındık arasına ya da açık alanlara Ağustos-Eylül aylarında ekilmektedir. 18

2005 yılında fiğden elde edilen verimin iyi olması nedeni ile 2006 yılında 150 ha ekim alanı ayrılmıştır. Sonbaharda ekimi yapılan fiğ bitkisinin hasatından sonra yerine mısır ekimi ya da meyve dikimi yapılmaktadır. Çarşamba ilçesinde destekli olarak 2005 yılında 600 ha sıIajlık mısır ekimi yapılmıştır. 20 ha alan proje destekli olarak yonca bitkisine ayrılmıştır. Desteksiz alan bakımından daha fazla arazi bulunmaktadır. 19

KABA YEM MEKANİZASYONUNDA KULLANILAN ALET-EKİPMANLAR Samsun ilinde bulunan toplam kaba yem mekanizasyonunda kullanılan aletlerin dağılımı, sırasıyla Samsun ili, Bafra ve Çarşamba ilçelerindeki sayıları tabloda belirtilmiştir. 20

SAMSUN(GENEL) BAFRA ÇARŞAMBA SAYISI __ ÜRÜN ADI SAYISI(ADET) Sap toplamalı saman makinası 62 SAYISI 16 Hayvanla çekilen biçme makinası __ __ __ Traktörle çekilen biçme makinası 418 195 26 Motorlu tırpan 968 53 503 11 30 185 165 1 40 351 447 165 158 16 5 Ot sılaj makinası Mısır sılaj makinası Ot tırmığı Balya makinası 21

ÇAYIR BİÇME MAKİNASI ÇEKİLİR TİP OT TIRMIKLARI 22

ÇAYIR BİÇME MAKİNASI TAMBURLU ÇAYIR BİÇME MAKİNASI 23

OT TIRMIĞI ÇAYIR VE YONCA BİÇME MAKİNASI 24

MISIR TABLALARI TEK SIRA MISIR SILAJ MAKİNASI 25

motorlu tırpan mısır sılaj makinası 26

KABA YEM MEKANİZASYONUNDA KULLANILAN ALETLER Kaba yem mekanizasyonunda genellikle; • Mısır sılaj makinası, • Tamburlu ve düz ot biçme makinaları (traktörle çekilen ot biçme makinaları), • Motorlu tırpanlar, • Ot sılaj makinası kullanılmaktadır. 27

Bafra’da kullanılan tamburlu ot biçme makinası 28

Traktöre bağlantı şekli 29

Hareket düzeni 30

Bafra da kullanılan kaba yem sılaj makinası 31

Toplama ve kesme düzeni 32

33 Çarşamba ilçesinde kullanılan ot biçme makinası

Ot biçme makinası 34

Ot biçme makinası 35

• Resim gelecek 4 deymiş Çarşamba da kullanılan yandan çarpma etkili ot biçme 36 makinası

Çarşamba da ürünlerin havalandırılması 37

SAMSUN İLİNDE TRAKTÖR BAŞINA DÜŞEN KABA YEM ALET-EKİPMAN SAYISI; A: 0 adet motorlu tırpan, B: 7/1760 adet ot sılaj makinası (0. 004 adet), C: 26/1760 adet ot tırmığı (0. 014 adet), D: 11/1760 adet tarktörle çekilen biçme makinası (0. 006 adet), E: 84/1760 adet mısır sılaj makinası (0. 05 adet) 38

ÇARŞAMBA YÖRESİ; A: 1/2014 adet ot sılaj makinası (0. 0005 adet) B: 16/2014 adet ot tırmığı (0. 008 adet) C: 26/2014 adet traktörle çekilen çayır biçme makinası (0. 013 adet) D: 40/2014 adet mısır sılaj makinası (0. 02 adet) 39 E: 165 adet motorlu tırpan

BAFRA YÖRESİ; A: 11 adet motorlu tırpan B: 30/2750 adet ot sılaj makinası (0. 011 adet) C: 165/2750 adet ot tırmığı (0. 06 adet) D: 185/2750 adet mısır sılaj makinası (0. 07 adet) E: 195/2750 adet traktörle çekilen biçme makinası (0. 071 adet) 40

SONUÇ Kaba yem bitkilerinin Samsun ili için en uygunu ve verimlisi fiğ ve sılajlık mısırdır. Devlet destekli olarak değişik kaba yem çeşitlerinin araştırılması ve ekimleri yapılmaktadır. İlçe Tarım Müdürlüklerinin ve çiftçilerin görüşü olarak nem ve iklim şartlarına göre hektar başına verim elde edilmesi için fiğ ve sılajlık mısır ekilmektedir. Fiğlerin, arpa veya buğday ile birlikte ekilmesi tavsiye edilmektedir. Bafra ve Çarşamba yöresinde alet ve ekipman olarak mısır sılaj makinası ve düz ot biçme makinaları tercih edilmektedir. Çünkü; tamburlu ot biçme makinasında, biçme sırasında sıkışmalar olmakta ve üründe küflenmeler meydana gelmektedir. Ayrıca dipten biçme olmamaktadır. 41

Samsun ilinde, Bafra ve Çarşamba ilçelerinde yapılan araştırmalarda, kaba yem mekanizasyonunda kullanılan ot sılaj makinasının sayısının az, mısır sılaj makinasının fazla olduğu tespit edilmiştir. 42

TEŞEKKÜRLER 43