SAMSUN MESLEK YKSEKOKULU TURZM VE OTEL LETMECL MEN

SAMSUN MESLEK YÜKSEKOKULU TURİZM VE OTEL İŞLETMECİLİĞİ MENÜ PLANLAMA 10. HAFTA Öğr. Gör. Tahsin Özbek

MENÜ TASARIMI Menü Planlama Hafta 10

Renk ve Menü Bir menüde renklerin kullanım şekli vermek istediği mesajı doğru iletebilmesi açısından önemli bir yere sahiptir. Renk, hem göze hoş gelecek kombinasyonun sağlanması hem de işletme ile müşteri arasında iletişim kurulmasında önemli bir unsurdur. Renklerin insanlar üzerinde uyandırdığı duygular ve onlar üzerinde etkili olduğu mesajlar vardır. Eğer bir menüde renkler mesajla birlikte kullanılırsa ve mesajla uyumlu olacak doğru renk seçilirse müşteri üzerinde ikna edici bir etki yaratacaktır. Bu yüzden tasarımda yer alacak renkler belirlenirken müşteri profili, işletme yapısı ve sunulacak ürünler arasındaki bağlantı dikkate alınmalıdır

Kırmızının iştah açıcı, uyarıcı ve kan dolaşımını hızlandırıcı etkisi vardır. O yüzden yiyecek işletmelerince tercih edilen bir renktir. Pek çok yiyecek içecek markasının ürünlerinde ve logolarında kırmızı renklere yer verilmiştir. Kırmızının dikkat çekici bir renk olmasının yanında zaman kavramını unutturucu etkisi vardır. Bu yüzden tüketimi artırmak amacıyla barlarda kırmızı renk kullanılır

Mavi Sakinleştirici, rahatlatıcı ve karşısındakine güven verici bir etkiye sahiptir. Mavi, koyu tonlarıyla özellikle lacivert ile verimliliği, otoriteyi ve sonsuzluğu simgeler. Bu yüzden dünyadaki birçok markanın logosunda mavi ve tonlarına yer verilir. Mavi iştah kapatan, yemek yeme isteğini azaltan bir renk olduğundan yiyecek içecek sektöründe tercih edilmez. Ancak diyet ürünlerinde mavi renk ve logo kullanımı olabilmektedir.

Yeşil güven telkin eden bir renktir. Rahatlatıcı, sakinleştirici ve huzur verici etkisinin yanında vejetaryenliği temsil eder. Bu yüzden kasaplarda yeşil renk kullanılmaz. Bu renk yaratıcılığı artıran bir renk olduğu için otellerin mutfaklarında sıklıkla kullanılır. Bu sayede aşçıların değişik tatlar üretmesine yardımcı olunması amaçlanmaktadır. Yeşil renkli ortamlarda insanların daha az mide ağrısı çektiği tespit edilmiştir. Bu yüzden süt ürünlerinin genelinde ve sakız paketlerinde en çok tercih edilen renktir

Siyah hırsı, gücü ve tutkuyu temsil eden bir renktir. Aynı zamanda kararlılığın ifadesidir. Fon olarak siyah rengin kullanılması karamsarlığı çağrıştırır. Ancak, siyahın konsantrasyonu artırıcı etkisi vardır.

Beyaz temizliği ve saflığı ifade eder. Aynı zamanda devamlılığın ve istikrarın simgesidir. Bu yüzden restoranlarda masa örtülerinde, garsonların, aşçıların ve mutfakta çalışanların kıyafetlerinde beyaz renge yer verilir

Pembe karşısındaki insana güven telkin eden, rahatlık hissi uyandıran neşeli bir renktir. Özellikle ödeme yapılacak kişilere pembe giydirilirse kişi kendini daha rahat hissedecektir. Bir gruptan, farklı renklerdeki kutulara konulan kurabiyeleri tatmaları istenmiştir. Grubun büyük çoğunluğu, kutularda yer alan kurabiyeler aynı olmasına rağmen pembe kutuda yer alanların daha lezzetli olduğunu söylemiştir. Bu yüzden çikolata ve kurabiye kutularında pembe renk kullanılır.

Sarı diğer renklere göre en parlak renktir. Bu yüzden dikkat çekici özelliği vardır. Ancak aynı zamanda geçiciliği simgeler. Bu yüzden taksilerin sarı olması hem dikkat çekmesinin hem de geçici olarak kullanılacağının göstergesidir. Geçici olması özelliğinden dolayı müşteri yoğunluğu yaşanan fastfood tarzı restoranlarda, sarı tercih edilen bir renktir. Karanlık bir mekânın güneşli görünmesi sarı renk sayesinde sağlanabilir.

Turuncu, sarı gibi dikkat çeken bir renktir. Eğer bir ürün veya markada bu renk tercih edilirse “bu ürün herkes için” imajı verilmiş olur. Çünkü turuncu renk müşterilerde memnuniyet ve kendini iyi hissetme duygusu uyandırmaktadır. İnsanlar bu yüzden turuncu renkli alanlara daha rahat giriş yaparlar

Kahverengi, insanın hızlı hareket etmesini sağlayan bir renktir. Cansas Üniversitesi Sanat Müzesi için yapılan bir araştırmada, sanat müzesinin duvarları beyaz ve kahverengi olarak değiştirilebilir şekilde yapılmış. Duvar rengi önce beyaz olarak ayarlandığında müzeyi gezen insanların yavaş hareket ettikleri ve müzede daha uzun süreyle kaldıkları gözlenmiştir. Duvar rengi kahverengiyle değiştirildiğinde ise insanların müzede daha hızlı hareket ettikleri ve daha az alanı gezdikleri tespit edilmiştir. Bu nedenle fastfood restoranlarının büyük çoğunluğunun sandalye ve masalarında kahverengi, duvarlarındaysa kahverengi ya da şampanya rengi kullanılmaktadır

Gri Gri, alçakgönüllülüğü ve dengeyi ifade eden, diplomatik ve ağır bir renktir. Hareketsizliği, yavaşlığı ve ciddiyeti temsil eder. Devlet kurumlarında çoğunlukla bu renge rastlanılmasının nedeni budur. Genellikle tasarımcıların gri renkli ortamlarda diğer ortamlara göre daha yaratıcı olduklarına inanılmaktadır.

Bronz renk negatif etkiye sahiptir. Tepki çekmek için kullanılabilir. Alkollü içkilerin rengine benzemesinden dolayı içki reklamlarında bronz renk kullanılır.

Mor Zenginliğin simgesi olan mor asaletin, itibarın ve zarafetin rengidir. Aynı zamanda ruhsal duyguları açığa çıkaran, romantizmin ve tutkunun rengidir. Bazı işletmeler gösterişli havasından dolayı dekorasyonunda mor renge yer vermektedir.

Yazı Tipi ve Büyüklüğü Her işletmenin marka ve logolarında kullandığı kendine özgü yazı tipleri olabilmektedir. Bir yazı tipinin işletmenin karakteristiğini yansıtma ve marka imajı yaratma özelliği vardır. Bu yüzden menü tasarımında dikkat edilmesi gereken unsurlardan bir tanesi de kullanılacak metin için belirlenecek yazı tipi ve büyüklüğüdür. Günümüzde sayısız yazı tipi olmakla beraber Arial, Times New Roman, Comic Sans Ms, Verdana, Tahoma, Calibri gibi yazı tipleri en bilinenleridir. Aşağıda bu yazı tiplerine örnekler verilmiştir.

Yazı Tipi ve Büyüklüğü Bir menüde genelde tek tip yazı tipi kullanılırken büyüklüğü ile ilgili iki üç çeşidi geçmemesine dikkat edilmelidir. Yazı tipleri roman, modern ve script olarak üç ana kategoride pek çok türüyle kullanılabilmektedir. Roman yazı tipi, sıklıkla gazete, dergi ve kitaplarda kullanılan ve okunması kolay karakterlerden oluşur. Modern yazı tipi ise kalın blok harflerden oluşur. Pek çok hükûmet binasının tabelalarında bu yazı tipine yer verilir. Script kategorisi ise el yazısına benzeyen yapıdadır. Göze hoş görünmesine rağmen okunması güç olabilmektedir. Bu yüzden menüde ana başlıklarda kullanılması ya da okunaklı olmasını sağlayacak büyüklükte kullanılması daha uygun olacaktır

Yazı Tipi Seçimi Menü için seçilen yazı tipinin müşteri üzerinde önemli bir etkisi olacağından doğru seçimin yapılması önemlidir. Bir yazı tipi seçiminde dikkat edilmesi gereken en önemli özellik okunabilirlik ve kullanılacak kelimeler arası boşluk miktarıdır. Yazı tipi belirlenirken menü içeriği ve satışı en çok olan ürünler de dikkate alınmalıdır. Bununla beraber işletmenin görünümü, iç mekân tasarımı gibi mimari yapısına da dikkat edilmelidir. Klasik mimariye sahip bir işletme için modern yazı tipinde bir menü hazırlamak uygun olmayabilir. Temel yazı tipini belirlendikten sonra kalın, italik ya da altı çizili stilleri de uygulanabilir.

Resim ve Şekil Kullanımı Menü tasarımında boyut, biçim, renk ve yazı tipi temel ögelerini belirledikten sonra diğer bir önemli unsur da menü içeriğini ortaya koyacak kompozisyonun oluşturulmasında kullanılacak resim ve şekillerdir. Bu görseller sayesinde menüde yer alan içeriğe istenilen vurguyu yapmak mümkün olacak ve menüye daha çekici bir görünüm kazandırılmış olacaktır.

Resim ve Şekil Kullanımı Menü tasarlanırken kullanılacak olan görsellerin kapak, yazı tipi, renk ve genel temayla uyumlu olacak şekilde seçilmesine dikkat edilmelidir. Göze hoş gelen her resim ya da şekli kullanmak menünün çekiciliğini artırmasının aksine menünün daha itici hâle gelmesine yol açabilir. Menü, mümkün olduğunca sade bir görünümle sunulmalı, menüyü karmaşıklaştıracak tasarımlardan kaçınılmalıdır.

Malzeme ve Baskı Kalitesi Menüler günümüzde tasarımlarıyla sınır tanımaz bir duruma gelmiştir. Öyle ki bir web sayfası tasarımında bile kullanılan, hazır menü şeklinde oluşturulmuş şablonları dahi bulunmaktadır. Tasarımlarındaki bu farklılığın ötesinde, kullanılan malzeme türleri bakımından da ilginç menülere rastlamak mümkündür. Menüler çoğunlukla kâğıt ya da kartondan yapılırken plastik, ahşap, yazı tahtası, cam, deri gibi malzemelerden oluşan menüler de bulunmaktadır