SALIKLI YAAMA SALIKLI OLMAK n n Salkl olmak

  • Slides: 39
Download presentation
SAĞLIKLI YAŞAMA

SAĞLIKLI YAŞAMA

SAĞLIKLI OLMAK… n n Sağlıklı olmak, mutluluğunun öncelik taşıyan bir öğesidir Sağlıklı olmak için

SAĞLIKLI OLMAK… n n Sağlıklı olmak, mutluluğunun öncelik taşıyan bir öğesidir Sağlıklı olmak için doğum öncesi dönemden itibaren çaba gösterilmesi gerekir

SAĞLIKLI YAŞAM TARZI n n n Yeterli ve dengeli beslenme Düzenli fiziksel aktivite Tütün

SAĞLIKLI YAŞAM TARZI n n n Yeterli ve dengeli beslenme Düzenli fiziksel aktivite Tütün ve ürünlerinden uzak olma Hijyen kurallarına uyulması Stresten uzak olma Sağlıklı çevre

YETERSİZ VE DENGESİZ BESLENME SORUNLARI Protein – Enerji Malnütrisyonu Kansızlık Vitamin eksiklikleri Endemik guatr

YETERSİZ VE DENGESİZ BESLENME SORUNLARI Protein – Enerji Malnütrisyonu Kansızlık Vitamin eksiklikleri Endemik guatr Aşırı beslenme, şişmanlık Kanser, kalp-damar hastalıkları ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HALK SAĞLIĞI ANA BİLİM DALI

n Kahvaltıda çay ya da kahve yerine; süt, salep, taze sıkılmış meyve suyu, ıhlamur,

n Kahvaltıda çay ya da kahve yerine; süt, salep, taze sıkılmış meyve suyu, ıhlamur, adaçayı veya kuşburnu gibi bitki çayları için.

n n Anne sütünden sonra en zengin protein içeren gıda yumurtadır Yaşlılığın etkilerini geciktirir,

n n Anne sütünden sonra en zengin protein içeren gıda yumurtadır Yaşlılığın etkilerini geciktirir, kataraktı önler, kalp ve beyin sağlığını korur… Özellikle çocuklarınızın kahvaltısında yumurta önemli Erişkinler gün aşırı bir yumurta yiyebilir

n n Peynir, süt, çökelek gibi yiyeceklerden birini mutlaka yiyin. Unutmayın ki, süt ürünleri

n n Peynir, süt, çökelek gibi yiyeceklerden birini mutlaka yiyin. Unutmayın ki, süt ürünleri kemik erimesini önler.

n Reçel ya da marmelat yerine bal veya pekmez tercih edin.

n Reçel ya da marmelat yerine bal veya pekmez tercih edin.

BESLENİRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR n n n Kepekli ekmek daha sağlıklıdır. Bağırsakları çalıştırır. Zayıflamaya

BESLENİRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR n n n Kepekli ekmek daha sağlıklıdır. Bağırsakları çalıştırır. Zayıflamaya yardımcıdır. Kepekli ekmek geç bayatladığı için daha ekonomiktir.

n n n Haftada bir balık tüketmeye özen gösterilmelidir. Balık; kolesterolü düşürür. Erken bunama,

n n n Haftada bir balık tüketmeye özen gösterilmelidir. Balık; kolesterolü düşürür. Erken bunama, kanser ve beyin rahatsızlıklarını önleyici etkisi vardır…

BESLENME VE KANSER Faktörler Kanser etyo. ile ilgili tahmini oran(%) • Beslenme 30 -70

BESLENME VE KANSER Faktörler Kanser etyo. ile ilgili tahmini oran(%) • Beslenme 30 -70 • Sigara-tütün 25 -40 • Enfeksiyonlar 1 -7 • Cinsel yaşam 1 -13 • Meslek 2 -8 • Jeofizik faktörler 2 -4 • Alkol 2 -4 • Kirlenme 1 -5 (hava-su-gıda) • Gıda katkı 0 -2 maddeleri • Endüstriyel ürünler 1 -2 • Tıbbi ürünler 0. 5 -3 • Bilinmeyenler ? Kansere bağlı ölümlerde tahmini pay oranı (%) 35 30 10 7 4 3 3 2 1 1 ? ?

KANSER ÖLÜMLERİNDE BELİRLENMİŞ NEDENLER n NEDENLER Risk Faktörü Sigara (Tütün) Diyet/obesite İş yaşamı Ailesel

KANSER ÖLÜMLERİNDE BELİRLENMİŞ NEDENLER n NEDENLER Risk Faktörü Sigara (Tütün) Diyet/obesite İş yaşamı Ailesel öykü Virus/biyolojik ajanlar Alkol Sosyoekonomik durum Çevre kirliliği İlaçlar/medikal işlemler Yüzde 30 30 5 5 5 3 3 2 1

DİYET BESLENME 3 MİLYON KANSER HASTASI Mide Kolon Nazofarinks Meme Karaciğer Orafarinks Prostat

DİYET BESLENME 3 MİLYON KANSER HASTASI Mide Kolon Nazofarinks Meme Karaciğer Orafarinks Prostat

HATALI BESLENME n n n Satüre (doymuş) yağ tüketimi; Meme-prostat Kolorektal kanser Salamura-turşu-küflü gıda

HATALI BESLENME n n n Satüre (doymuş) yağ tüketimi; Meme-prostat Kolorektal kanser Salamura-turşu-küflü gıda Konserve(Nitrozamin) Tütsülenmiş gıda Tuzlanmış balık vb. Sıcak gıda tüketimi Aşırı beslenme-şişmanlık Oral kavite-farinks-larinks ösefagus-mide kanserleri Kolon-meme-safra kesesi endometriyum kanseri

n n n n Selenyum. Çinko İyot Molibden Bakır Demir Kalsiyum Manganez KANSERDEN KORUYUCU

n n n n Selenyum. Çinko İyot Molibden Bakır Demir Kalsiyum Manganez KANSERDEN KORUYUCU MİNERALLER Su ürünleri, balık, süt ve ürünleri, kepekli tahıllar, kuru baklagiller, yeşil yapraklı sebzeler

KANSER RİSKİNİ ARTIRICI BESİNLER n n n n n Koyun, sığır, keçi eti Domuz

KANSER RİSKİNİ ARTIRICI BESİNLER n n n n n Koyun, sığır, keçi eti Domuz eti, domuz pastırması Hamburger Yağlı etten yapılmış köfteler Sucuk, sosis Tereyağı, iç yağı Derin yağda kızartılmış besinler Tuzlanmış-tütsülenmiş besinler Nitrit ve nitrat eklenmiş besinler Doğrudan ateşte pişmiş kebaplar

KANSERDEN KORUYUCU ÖZEL MADDELER Maddeler Proteaz engelleyiciler Oksitlenmeyi önleyiciler Biyoflavanoidler Kükürtlü maddeler Özel koku

KANSERDEN KORUYUCU ÖZEL MADDELER Maddeler Proteaz engelleyiciler Oksitlenmeyi önleyiciler Biyoflavanoidler Kükürtlü maddeler Özel koku ve tat veren Maddeler Bulundukları besinler Soya fasulyesi-mercimekkuru-taze fasulye-nohutbezelye Meyveler-ceviz-fındık-fıstıksert kabuklu meyveler Turunçgiller-kayısı-karadutkızılcık-kiraz-vişne-kuş üzümü-kırmızı ve siyah üzüm Sarımsak-soğan-pırasa Lahana-karnıbahar-ıspanak pazı-turp-pancar-şalgamhardal yaprağı ve buna benzer yenebilen yabani otlar

KANSERDEN KORUNMAK İÇİN 1. Her gün en az 30 dakika egzersiz yapmak 2. Sigara

KANSERDEN KORUNMAK İÇİN 1. Her gün en az 30 dakika egzersiz yapmak 2. Sigara içmemek 3. Sağlıklı beslenmek-günde 5 porsiyon meyve/sebze 4. Günde 1 kereden az alkol almak 5. Güneşten korunmak 6. Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmak

FİZİKSEL AKTİVİTE n n n Dünyada her yıl iki milyondan fazla ölüm fiziksel hareketsizliğe

FİZİKSEL AKTİVİTE n n n Dünyada her yıl iki milyondan fazla ölüm fiziksel hareketsizliğe bağlı Ölümlerin nedeni; meme, kalın bağırsak kanseri, şeker hastalığı (% 10 -16) ve kalp hastalığı (% 22) Dünyada yaşayan insanların % 60’ı yeterli fiziksel aktivite (günlük 30 dakika egzersiz) yapmamaktadır

HAREKETSİZ YAŞAM TARZI n n n n Ölüm riskini artırır Kalp rahatsızlıkları, Şişmanlık, Çeşitli

HAREKETSİZ YAŞAM TARZI n n n n Ölüm riskini artırır Kalp rahatsızlıkları, Şişmanlık, Çeşitli organ kanserleri, Yüksek tansiyon, Şeker hastalığı, Depresyon Kemik erimesi

KİŞİSEL HİJYEN n Kişilerin kendi sağlığını korudukları ve devam ettirdikleri özbakım uygulamaları n n

KİŞİSEL HİJYEN n Kişilerin kendi sağlığını korudukları ve devam ettirdikleri özbakım uygulamaları n n n n El hijyeni Deri hijyeni Ağız ve diş hijyeni Tırnak hijyeni Saç hijyeni Ayak hijyeni Koltuk altı ve kasık bölgesi hijyeni

Etkili El Yıkama n YIKAMA • Eller akan ılık suyla ıslatılır, • Ellere 3

Etkili El Yıkama n YIKAMA • Eller akan ılık suyla ıslatılır, • Ellere 3 -5 ml sıvı sabun veya kişiye özel katı sabun alınır, • Ellerin her tarafını akan su altında iyice ovalanır, • Parmakların arası , el sırtı ve bilekler temizlenir, ( en az 20 sn )

Etkili El Yıkama (devam) n n n Köpüğü durulayın (ve Bakteriler uzaklaşsın)), Elleri kağıt

Etkili El Yıkama (devam) n n n Köpüğü durulayın (ve Bakteriler uzaklaşsın)), Elleri kağıt havlu kullanarak iyice kurutun, Kağıt havlu kullanarak musluğu kapatın!!!

Eller ne zaman yıkanmalı? Para elledikten Tuvaleti kullandıktan Yemeklerden önce ve sonra Kıyafet değiştirdikten

Eller ne zaman yıkanmalı? Para elledikten Tuvaleti kullandıktan Yemeklerden önce ve sonra Kıyafet değiştirdikten Yemek hazırlamadan önce Diş, ağız, yüz ve göz temizliği yapmadan önce

El Yıkama (devam) n EL YIKAMA Saça, buruna dokunduktan Öksürdükten Burnu sildikten Temizlikten Çöpleri

El Yıkama (devam) n EL YIKAMA Saça, buruna dokunduktan Öksürdükten Burnu sildikten Temizlikten Çöpleri elledikten sonra Dışardan eve gelince Hasta olan bir yakını ziyaret ettikten sonra

Yapılan Bir Çalışmada İnsanların %32'sinin tuvalet sonrası ellerini yıkamadığı, Ayak üstü yemek yenilen yerlede

Yapılan Bir Çalışmada İnsanların %32'sinin tuvalet sonrası ellerini yıkamadığı, Ayak üstü yemek yenilen yerlede insanların %47'sinin ellerini yıkamadığı, Ellerini yıkayanların %58'si nin sadece su kullandığı (ortalama süresinin 5 sn olduğu) Ellerini, su-sabunla yıkayanların ortalama el yıkama sürelerinin ise 10. 7 sn olduğu belirlenmiştir.

TÜTÜN VE ÜRÜNLERİ 3 MİLYON KANSER HASTASI Akc. Yutak Larinks Mesane Böbrek

TÜTÜN VE ÜRÜNLERİ 3 MİLYON KANSER HASTASI Akc. Yutak Larinks Mesane Böbrek

sigara n n n Kalp hastalığı Solunum yolu hastalıkları Mide ülseri

sigara n n n Kalp hastalığı Solunum yolu hastalıkları Mide ülseri

sigara Sigaradan çekilen her nefesin kalan ömrünüzden en az bir nefes eksilttiğini unutmayınız

sigara Sigaradan çekilen her nefesin kalan ömrünüzden en az bir nefes eksilttiğini unutmayınız

sigara Yüzbinlerce insan sigara bağımlılığından kendilerini kurtarmışlardır biz de bu sayıyı milyonlara çıkartabiliriz

sigara Yüzbinlerce insan sigara bağımlılığından kendilerini kurtarmışlardır biz de bu sayıyı milyonlara çıkartabiliriz

SİGARA Siz de tamamen söndürebilirsiniz! Herkes söndürüyor!

SİGARA Siz de tamamen söndürebilirsiniz! Herkes söndürüyor!

SİGARA n SİGARA KENDİMİZİ DÜŞÜNMÜYORSAK ÇOCUKLARIMIZI DÜŞÜNELİM

SİGARA n SİGARA KENDİMİZİ DÜŞÜNMÜYORSAK ÇOCUKLARIMIZI DÜŞÜNELİM

TEŞEKKÜRLER ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HALK SAĞLIĞI ANA BİLİM DALI

TEŞEKKÜRLER ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HALK SAĞLIĞI ANA BİLİM DALI