SALIK BLMLER FAKLTES SALIK YNETM BLM SAY 403

SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ SAĞLIK YÖNETİMİ BÖLÜMÜ SAY 403 SAĞLIK POLİTİKASI VE PLANLAMASI PROF. DR. ELİF DİKMETAŞ YARDAN

Türkiye’de Sağlık Politikaları ve Reformlar SAY 403 SAĞLIK POLİTİKASI VE PLANLAMASI Hafta-8

• Ders İçeriği; • • Türkiye’de Sağlık Politikaları ve Reformlar • Genel Kavramlar • Sağlık Reformları Gerekçeleri • Türkiye’de Sağlık Politikalarının Gelişimi • Sağlıkta Dönüşüm Programı • Türkiye’de Sağlıkta Dönüşüm Programı Sağlık Politikasında Sağlık Ekonomisinin Yeri ve Önemi • Ekonomik Değerlendirme • Sağlık Politikalarında Kanıta Dayalı Karar Verme

Genel Kavramlar • Politika, hedeflenen amaçlara ulaşmada araçların belirlenmesi üzerine alınan kararlardır. • Politika türleri; – Dağıtımcı politikalar – Düzenleyici politikalar – Kendi kendini düzenleyici politikalar – Yeniden dağıtımcı politikalar

Genel Kavramlar • Politika transferi; politika, kurum ve yönetsel düzenlemelerin bir yerden başka bir yere transfer olmasıdır. • Sağlık politikası, bir araya getirildiğinde sağlık hizmetlerinin sunumuyla ilgili uygulamaya yönelik strateji veya yaklaşımları meydana getiren, birbiriyle ilişkili kararlar ağı, sağlıkta uygulanacak politik seçimlerdir. • Sağlık reformu, sağlık politikalarını ve kuruluşlarını değiştirmeye yönelik yürürlüğe giren faaliyetler.

Sağlık Reformları Gerekçeleri • • • Makroekonomik unsurlar Yaşlanan nüfus Teknolojik gelişmeler Hastaların beklentileri Politik talepler Kitle iletişim araçlarının ve medyanın etkisi Uluslar arası kuruluşların etkisi Sağlık hizmeti sunumundaki maliyet artışları Kamudaki yönetim anlayışının sorgulanması

Türkiye’de Sağlık Politikalarının Gelişimi • Selçuklu Dönemi Sağlık Politikaları • Osmanlı Dönemi Sağlık Politikaları • Cumhuriyet Dönemi Sağlık Politikaları – – – 1920 -1923 Yılları Sağlık Politikaları 1923 -1946 Dönemi Sağlık Politikaları 1946 -1960 Dönemi Sağlık Politikaları 1960 -1980 Dönemi Sağlık Politikaları 1980 -2002 Dönemi Sağlık Politikaları – 2002 Yılı Sonrası Sağlık Politikaları

Sağlıkta Dönüşüm Programı • Sağlıkta Dönüşüm Programının Amacı; sağlık hizmetlerinin etkili, verimli ve hakkaniyete uygun bir şekilde organize edilmesi, finansmanının sağlanması ve sunulmasıdır.

Sağlıkta Dönüşüm Programının İlkeleri; vİnsan merkezlilik v. Sürdürülebilirlik v. Sürekli kalite gelişimi v. Güçler ayrılığı v. Katılımcılık v. Uzlaşmacılık v. Gönüllülük v. Desantralizasyon v. Hizmette rekabet

Sağlıkta Dönüşüm Programının Bileşenleri; v Planlayıcı ve Denetleyici Bir Sağlık Bakanlığı v Herkesi Tek Çatı Altında Toplayan Genel Sağlık Sigortası v Yaygın, Erişimi Kolay ve Güler Yüzlü Sağlık Hizmet Sistemi v Güçlendirilmiş Temel Sağlık Hizmetleri ve Aile Hekimliği v Etkili, Kademeli Sevk zinciri v İdari ve Mali Özerkliğe Sahip Sağlık İşletmeleri

Sağlıkta Dönüşüm Programı v Bilgi ve Beceri İle Donanmış, Yüksek Motivasyonla Çalışan Sağlık İnsan Gücü v Sistemi Destekleyecek Eğitim ve Bilim Kurumları v Nitelikli ve Etkili Sağlık Hizmetleri İçin Kalite ve Akreditasyon v Akılcı İlaç ve Malzeme Yönetiminde Kurumsal Yapılanma v Karar Sürecinde Etkili Bilgiye Erişim

Türkiye’de Sağlıkta Dönüşüm Programı • Sağlık sektörü reformunun kolaylaştırılmasında “beş kontrol düğmesi”; v Finansman v Ödeme v Organizasyon v Düzenleme v Davranış

Türkiye Sağlık Sisteminin Sorunları • Finans Sistemiyle ilgili Sorunlar • Ödeme Sistemine İlişkin Sorunlar • Organizasyonel Sorunlar • Düzenlemeyle İlgili Sorunlar • Davranışsal Sorunlar

Sağlık Politikasında Sağlık Ekonomisinin Yeri ve Önemi • Ekonomik değerlendirme?

Ekonomik Değerlendirme Yöntemleri • Maliyet-Yarar Analizi • Maliyet - Etkililik Analizi • Maliyet-Fayda Analizi • Maliyet Minimizasyonu

§ § § § Politika karar vericilerinin program seçim ve uygulamasında kullandığı ekonomik değerlendirme basamakları Projenin / ürünün tanımlanması Dış etkilerin göz önünde bulundurulması Tüm uygun seçeneklerin araştırmaya dahil edilmesi Maliyetlerin incelenmesi Yararların/Etkililiğin ölçülmesi Ödeme istekliliğinin belirlenmesi Gölge fiyatların dikkate alınması Beşeri sermaye’nin göz önüne alınması .

Sağlık Politikalarında Kanıta Dayalı Karar Verme Kanıt tabanlı sağlık politikası geliştirilirken politikacılara sorulan sorular, Alternatif politikaları değerlendirmede kullanılan ölçütler