SALIK BLMLER FAKLTES HEMRELK BLM CERRAH HASTALIKLAR HEMREL

SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ CERRAHİ HASTALIKLAR HEMŞİRELİĞİ I Dr. Öğr. Üyesi Özge İŞERİ

CERRAHİ YARA İYİLEŞMESİ VE HEMŞİRELİK BAKIMI HEM 605 -Cerrahi Hastalıklar Hemşireliği I Hafta-7

Öğrenim hedefleri ü Yaranın tanımını yapabilecek ü Yara oluşumlarını öğrenecek ü Yara sınıflandırmalarını yapabilecek ü Yara iyileşmesinde vücudun savunma sistemlerini öğrenecek ü Yara iyileşme tiplerini öğrenecek ü Yara iyileşme evrelerini öğrenecek ü Yara iyileşmesini etkileyen faktörleri öğrenecek ü Yara iyileşmesinde görülen komplikasyonları öğrenecek ü Yara tedavisindeki bakım ilkelerini öğrenecek ü Yara iyileşmesinde hemşirelik bakımını öğrenecek

Yara nedir • Hücre doku ve organların yapısal ve işlevsel özelliklerinin iç ya da dış etkenler nedeniyle bozulması olarak tanımlanır (Akyolcu, 2017).

Yara nasıl oluşur Fiziksel Nedenler Travma Yüksek ısı Dondurucu ısı Radyasyon Elektrik enerjisi Kimyasal Nedenler Asitler İrite edici gazlar Biyolojik Nedenler Mikroorganizmalar (Bulut, 2019)

Yaranın sınıflandırılması 1. Oluşum Nedenine Göre 2. Doku Bütünlüğünün Durumu Göre 4. Temizlik Durumuna Göre Cerrahi Yaralar 3. Yaralanmanın Ciddiyetine/ Derinliğine Göre 5. Renk Durumuna Göre

Yara iyileşmesi Yara iyileşme süreci yaralanma ile başlayan ve yıllarca sürebilen karmaşık bir süreçtir (Bulut, 2019). İnflamasyon-Proliferasyon. Matürasyon dönemlerini içerir (Akyolcu, 2017). Primer iyileşme- Sekonder iyileşme- Tersiyer(gecikmiş primer) iyileşme tipi olmak üzere üç tipte olur (Bulut, 2019)

Yara iyileşmesini etkileyen faktörler Sistemik Faktörler Beslenme Dolaşım Ve Oksijenlenme İmmün Hücre Fonksiyonu Bireysel Faktörler Yaş Obezite Sigara İçme İlaç Tedavisi Stres Lokal Faktörler Yaralanma Şekli İnfeksiyon Yaranın Lokal Çevresi

Yara iyileşmesinde görülen komplikasyonlar Kanama Ve İntertisiyel ( Dokular Arası ) Sıvı Kaybı Hematom İnfeksiyon Fistül Ayrılma Yapışıklık/ Adhezyon Eviserasyon Hipertrofik Skar Ve Keloid Oluşumu Kontraktür Aşırı Granülasyon Dokusu Oluşumu

Yara tedavisi ve bakım ilkeleri Kanama Kontrolü İlaç Tedavisi Normotermik Beslenme Tedavi Hiperbarik Oksijen Tedavisi Negatif (HBOT) Basınçlı Tedavi (VAC) Elektriksel Yara Uyarı Tıkayıcılar Büyüme Faktörleri

Yara iyileşmesinde hemşirelik bakımı Yara iyileşmesinde görülebilecek sorunlarla ilgili belirtilerin erken dönemde tanılanması ve uygun tedavinin başlatılması, inflamasyon sürecinin uzamaması ve komplikasyonların önlenmesi için gereklidir

Yara iyileşmesinde hemşirelik bakımı Yaranın genel görünümü değerlendirmesi/boyutlarının ölçülmesi Drenaj sistemlerinin kontrolünün sağlanması İnfeksiyon açısından yaranın gözlenmesi Gözlem ve yaşam bulguları kontrolü Yaralı ekstremitenin yükseltilmesi

Yara iyileşmesinde hemşirelik bakımı Yaralı bölgenin oksijenlenmesi Sıcak ve soğuk uygulama Dinlenme ve immobilizasyonun sağlanması Yara bakımı / pansuman uygulamaları

Kaynakça • • • Aksoy G, Kanan N, Akyolcu N. (2017) Cerrahi Hemşireliği 1 -2. Nobel Tıp Kitabevi Tic. Ltd. Şti. 978 -605 -335 -295 -2. İstanbul. Carpenito-Moyet, L. J. (2012) Hemşirelik Tanıları El Kitabı, Çev: Erdemir F. , Nobel Tıp Kitabevleri. 2. Baskı. İstanbul. Çelik S, Usta Yeşilbakan Ö. (Ed). (2015). Dahili ve Cerrahi Hastalıklar Hemşireliği. Nobel Tıp Kitabevi. ISBN: 978 -605 -320 -101 -4. Karadağ M, Bulut H. (Ed). (2019). Cerrahi Hemşireliği Kavram Haritası ve Akış Şemalı 1 -2. Vize Yayıncılı. ISBN: 978 -605 -9278 -66 -9. Eti Aslan F, Olgun N. (Ed). (2017). Fizyopatoloji. Akademisyen Tıp Kitabevi. ISBN: 978 -605 -935441 -7. Eti Aslan F. (Ed). (2017). Cerrahi Bakım Vaka Analizleri ile Birlikte. Yayıncı Sertifika No: 25465. Akademisyen Tıp Kitabevi. Çetinkale, O. , Erdost, Ş (2008). Yara Bakımı ve Tedavisi Sempozyum Dizisi No: 67 s. 11 -15 Parsak, C. K. , Sakman, G. , & Çelik, Ü. (2007). Yara iyileşmesi, yara bakımı ve komplikasyonları. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi, 16(2), 145 -159. Serhat, O. , Demir, O. (2010). Nöroloji Yoğun Bakım Ünitesinde Bası Yara İnsidansı Ve Risk Faktörleri. Selçuk Üniv. Tıp Derg. 26(3): 95 -98

Teşekkürler!. .