SALIK BLMLER FAKLTES EBELK EBE 104 KENDN TANIMA
SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ EBELİK EBE 104 -KENDİNİ TANIMA VE İLETİŞİM YÖNTEMLERİ Öğr. Gör. Nurdan KAYA
Problem-Sorun Çözme Becerisi EBE 104 -KENDİNİ TANIMA VE İLETİŞİM YÖNTEMLERİ Hafta-7
SORUN nedİr? • Araştırılıp öğrenilmesi, düşünülüp çözümlenmesi, bir sonuca bağlanması gereken durum, mesele, problem. • Sıkıntı veren durum, dert.
Sorunları çözüme dönüştürmek
SORUN ÇÖZME STRATEJİLERİ • 1. Amaca öncelik tanıyan veya yalnızca amaç odaklı stratejiler • 2. İlişkilere öncelik tanıyan veya yalnızca ilişki odaklı stratejiler. • 3. Hem amaca hem de ilişkilere odaklı sorun çözme yaklaşımı.
1. Amaç Odaklı • Amaca önem veriyorsanız ya bunda uzlaşırsınız ya da güç kullanarak kendi çözümünüzü kabul ettirirsiniz. • Uzlaşmada kendi amacınızın bir kısmından vazgeçebilirsiniz ve karşı taraftan da aynı şeyi isteyebilirsiniz. • Hedef biraz da olsa her iki tarafın da özveride bulunmasını sağlamaktır. • Güç kullanmayı seçtiyseniz çözümün tek sonucu vardır. • Bu seçim yaratıcılığı ve farklılıkları dikkate almaz. Üstelik sorun çatışma boyutuna taşınır.
2. İLİŞKİ ODAKLI • İlişkilere önem veriyorsanız; “Aman bir tatsızlık çıkmasın. ” ilkesinden hareket ediyorsunuz demektir. Burada amaç hiç söz konusu değildir, ama süreç içinde ilişkinin de sağlıklı kalması olası görünmemektedir. • Çatışma yaşanmasın diye soruna ilişki odaklı yaklaşılır. Bu soruna duygusal boyutta bakmak ve onu dondurmak olabilir.
3. Hem Amaca Hem De İlişkilere Odaklı Sorun Çözme Yaklaşımı • Bu yaklaşım yüzleşme, dialog, arabuluculuk yöntemleri olarak tanımlanır. • Soruna, amacı ve ilişkileri birlikte ele alarak yaklaşan, kimsenin kaybetmediği, sonuçta herkesin kazandığı bir stratejidir. • Bu stratejilerin kullanılmasıyla kişiler arasında gerilim azalır, duygular ifade edilip ilişkiler gelişir ve birlikte en uygun çözüm bulunur.
PROBLEM ÇÖZMEDE KULLANABİLECEKLERİ BEŞ AŞAMALI BİR STRATEJİ 1. Konuşma 2. Düşünme 3. Harekete geçme 4. Denetleme 5. Ödüllendirme
SONUÇ OLARAK • Ülkemizde yapılan bir çalışmada atılganlık düzeyleri daha iyi olan ebelerin problem çözme becerileri de daha iyidir. • Tek başına mezuniyet öncesi problem çözme ve iletişim becerilerinin geliştirilmesi yetersizdir, bu becerilerin klinik deneyim ile pekiştirilmesi gerekmektedir.
Yararlanılan Kaynak, Kitap ve Makaleler • • • Bulduklu Y, Koçak A. 2010, Sağlık İletişimi. Akademi Basın ve Yayıncılık, İstanbul. Ünal S. 2013, İletişim, İç. , Hemşirelik Esasları Cilt 1, (Ed. Aştı, TA. ve Karadağ A. ). Akademi Basın ve Yayıncılık. Özvarış ŞB. 2015, Sağlığı Geliştirme ve Sağlık Eğitimi, İç. Halk Sağlığı Temel Bilgiler (ed. Güler, Ç. ve Akın, L. ) , Hacettepe Üniversitesi Yayınları, Ankara. Beadle M, Townend S. 2015, Chapter 2: Team Working, İns. Fundamentals of Midwifery: A Textbook for Students, 1 st. Ed. Lewis L. John Wiley & Sons, United Kingdom. Varney H, Kriebs JM, Gegor CL. 2004, Chapter 2: Independent and Collaborative Management of Carein. Varney’s midwifery, Jones and Bartlett Publishers, Inc Deane-Gray T. 2014, Chapter 1: Effective Communication. In. The Student’s Guide to Becoming a Midwife, Second Edition. (Ed. Ian Peate and Cathy Hamilton) John Wiley & Sons. Mezuniyet Öncesi Ebelik Ulusal Çekirdek Eğitim Programı (EUÇEP), 2016. Dolgun G. (Başkan). Erişim Adresi: http: //www. yok. gov. tr/documents/10279/30571835/ebelik. pdf Elgünler TÇ, Fener TÇ. 2011, İletişimin Kalitesini Etkileyen Engeller ve Bu Engellerin Giderilmesi. The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication 1(1): 35 -39. Arifoğlu B, Razı GS. 2011, Birinci Sınıf Hemşirelik Öğrencilerinin Empati ve İletişim Becerileriyle İletişim Yönetimi Dersi Akademik Başarı Puanı Arasındaki İlişki. DEUHYO ED; 4(1): 7 -11. Erci B, Çokbekler N, Işık K. 2017, Aile Sağlığı Merkezlerinde Çalışmakta Olan Ebe ve Hemşirelerin İletişim Becerilerinin Değerlendirilmesi. Bozok Tıp Derg ; 7(1): 49 -53.
Yararlanılan Kaynak, Kitap ve Makaleler • • • Avcı İA, Altay B, Uğur HG, Yılmaz A, Güzel N. 2012, Temel Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Ebelerin İletişim Becerileri. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi; 15(3): 161 -166. Korkut F. 2005, Yetişkinlere Yönelik İletişim Becerileri Eğitimi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 28: 143 -149. Cevahir R, Çınar N, Sözeri C, Şahin S, Kuğuoğlu S. 2008. Ebelik Öğrencilerinin Devam Ettikleri Sınıflara Göre Empatik Becerilerinin Değerlendirilmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi; 3(7): 3 -15. Demir S, Şahin NH. 2014, Perinatal Hasta Güvenliğinde Hasta Teslimi: Kullanılan İletişim Teknikleri. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi; 11(3): 32 -37. Çankaya S, Ak A, Polat Y, Filiz F, Künduro F, Mızrak F, Yurday H, Gülbahar B, Han E. 2014, Doğum için başvuran gebelerin empatik iletişim beklentilerinin ebeler tarafından karşılanma durumu. Genel Tıp Derg; 24: 7 -14. Pınar ŞE, Aksoy ÖD, Cesur B, Dağlar G. 2017, Ebelik öğrencilerinin eleştirel düşünme eğilimleri ve iletişim becerileri: Yıllara göre izlem çalışması. Journal of Human Sciences; 14(2), 1117 -1128. Aktaş S, Pasinlioğlu T. 2016, Ebenin Empatik İletişim Becerisinin Doğum Eylemine ve Doğum Sonrası Döneme Etkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi; 19(Özel Sayı): 38 -45. Timur S, Şahin NH. 2010, Kadınların Doğumda Sosyal Destek Tercihleri ve Deneyimleri, Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi; 12(1): 29 -40. Aydın M, Yurdakul M, Erdoğan S. 2013, Ebelik Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Düzeyleri ve Etkileyen Faktörler. Balikesir Saglik Bil Derg; 2(1): 30 -35. Kantek F, Öztürk N, Gezer N. 2010, Bir Sağlık Yüksekokulunda Öğrencilerin Eleştirel Düşünme ve Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi. International Conference on New Trends in Education and Their Implications; 11 -13 November, 2010 Antalya-Turkey ; 186 -190. Atay S, Ekim E, Gökkaya S, Sağım E. 2009, Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Düzeyleri. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi; 16(1): 39 -46. Yıldırım B, Koç ŞÖ, Karabudak SS. 2014, Hemşirelik ve Ebelik Öğrencilerinin Problem Çözme Becerileri ile Öğrenme Biçemleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi; 3(3): 859 -882.
- Slides: 12