SALIK BLMLER FAKLTES EBELK EBE 104 KENDN TANIMA
SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ EBELİK EBE 104 -KENDİNİ TANIMA VE İLETİŞİM YÖNTEMLERİ Öğr. Gör. Nurdan KAYA
Etkili İletişim ve İletişimdeki engeller EBE 104 -KENDİNİ TANIMA VE İLETİŞİM YÖNTEMLERİ Hafta-4
İÇERİK • Etkili İletişim ve İletişimdeki engeller
Etkin iletişim, amaçlanan anlamı mümkün olduğu kadar göndericinin gönderdiği anlama yakın bir biçimde hedefe iletmekle mümkün olur. Etkin iletişim, anlam düşüncesine ve anlamlarının tutarlığına bağlıdır. Etkin iletişim, alıcının algılayabileceği şekilde mesajı iletmekle mümkün olur. Etkin iletişim, mesajın tam olarak algılanması ve gerekli tepkinin gösterilmesiyle sağlanır.
Etkili İletişimin Önemi Başkalarıyla olumlu etkileşim içinde olmak ve kurulan ilişkileri sürdürmek, etkili iletişim becerilerini kullanmakla olmaktadır. Etkili iletişim kurabilmek için, duyguların, ihtiyaçların ve kişisel görüşlerin sözlü veya sözsüz ifade edilmesi gerekmektedir. Etkili, kaliteli ve sağlıklı bir iletişim sosyal psikologlara göre bir ütopyadır.
Etkili İletişimin Önemi Etkili iletişim, bir zaman yönetimi unsurudur. İletişimde yeteri derecede açık olunursa iletilmek istenen mesaj, etkin bir biçimde alıcıya ulaşmış olur. İletişimi zayıf olanlar, sürekli olarak karışıklığa neden olur
Etkili İletişimin Önemi Toplum yaşamı iletişimle daha güzel hâle getirilir. Birey, grup ya da toplumların kendi aralarında kurdukları çeşitli ilişkileri düzenleyen kuralları mevkileri gereğince tanıyıp onlara uygun davranışta bulunabilmesi, kendi aralarında etkin bir iletişimin bulunmasına bağlıdır.
İletişim Engelleri İletişimi engelleyen çok sayıda faktörler vardır. Bu faktörlerin en aza indirilmesi iletişimin etkili ve kaliteli olmasını sağalacaktır. İletişimde engeller; fiziksel-teknik, psikolojik-sosyal ve örgütsel engeller olmak üzere sınıflandırılmaktadır.
Fiziksel-Teknik Engeller; Verilen mesajlardaki belirsizlikler, uygun olmayan kanal ve aracın seçilmesi, gürültülü ortam ve dil sorunlarıdır.
Psikolojik-Sosyal Engeller; iletişim amacının belirsizliği, önyargı, görüş farklılığı, algılama farklılığı, tutum ve davranışlar, sosya-kültürel farklar ve bilgi eksikliğidir.
Örgütsel Engeller; Örgüt büyüklüğü ve fiziksel yapısı, geri besleme yetkisizliği, aşırı bilgi yüklemesi, statü farklılığı, yönetim tarzı, hiyerarşi, rol ilişkileri ve zaman baskısıdır.
Etkili Bir İletişim İçin Aşağıdaki Hususlara Dikkat Edilmelidir: • Kullanılan dil, açık ve sade olmalıdır. • Gönderilen ileti, alıcının düzeyine uygun olmalıdır. • İletiler, ses tonu ve beden dili ile tutarlı olmalıdır. • En uygun iletişim kanalı ve araç seçilmelidir. • Uygun zaman ve mekân seçilmelidir. • İletişim destekleyici olmalıdır. • Kaynağın ve alıcının iletişimde istekli olması gereklidir
Etkili iletişimi engelleyen, anlama ve dinleme ilgili yaygın olarak altı problem • Farklı anlama sahip kelimelerin, belirsiz anlamlarının kullanılması. • Kodlanmış mesajlar nedeniyle anlamakta başarısızlık. • Başka konularda verilen mesajları anlamakta başarısızlık.
Etkili iletişimi engelleyen, anlama ve dinleme ilgili yaygın olarak altı problem • Dikkatin dağılması ve mesajın duyulmaması. • Mesajın algı veya diğer filtreler tarafından bozulması nedeniyle anlaşılmaması. • Konuşma esnasında duyguların kullanılmaması
Tedavi Edici Olmayan (Non Terapötik) Teknikler • BELİRSİZ GÜVENCELER VERME • BELİRSİZ ÖVGÜLER YÖNELTME • ONAYLAMA • MORAL VERİCİ KONUŞMALAR, KLİŞELER VE OTOMATİK YANITLAR • TESELLİ ETME • NASİHAT (ÖĞÜT) VERME, İKNA VE ISRAR ETME • YARGILAMA • KİŞİYİ REDDETMEDEN DAVRANIŞI REDDETME • SAVUNMA • DUYGULARI AZIMSAMA • DUYGU İFADESİNİ ENGELLEME • HASTAYLA TARTIŞMAYA GİRMEK • KONUYU DEĞİŞTİRME
Yararlanılan Kaynak, Kitap ve Makaleler • Bulduklu Y, Koçak A. 2010, Sağlık İletişimi. Akademi Basın ve Yayıncılık, İstanbul. • Ünal S. 2013, İletişim, İç. , Hemşirelik Esasları Cilt 1, (Ed. Aştı, TA. ve Karadağ A. ). Akademi Basın ve Yayıncılık. • Özvarış ŞB. 2015, Sağlığı Geliştirme ve Sağlık Eğitimi, İç. Halk Sağlığı Temel Bilgiler (ed. Güler, Ç. ve Akın, L. ) , Hacettepe Üniversitesi Yayınları, Ankara. • Beadle M, Townend S. 2015, Chapter 2: Team Working, İns. Fundamentals of Midwifery: A Textbook for Students, 1 st. Ed. Lewis L. John Wiley & Sons, United Kingdom. • Varney H, Kriebs JM, Gegor CL. 2004, Chapter 2: Independent and Collaborative Management of Carein. Varney’s midwifery, Jones and Bartlett Publishers, Inc • Deane-Gray T. 2014, Chapter 1: Effective Communication. In. The Student’s Guide to Becoming a Midwife, Second Edition. (Ed. Ian Peate and Cathy Hamilton) John Wiley & Sons. • Mezuniyet Öncesi Ebelik Ulusal Çekirdek Eğitim Programı (EUÇEP), 2016. Dolgun G. (Başkan). Erişim Adresi: http: //www. yok. gov. tr/documents/10279/30571835/ebelik. pdf • Elgünler TÇ, Fener TÇ. 2011, İletişimin Kalitesini Etkileyen Engeller ve Bu Engellerin Giderilmesi. The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication 1(1): 35 -39. • Arifoğlu B, Razı GS. 2011, Birinci Sınıf Hemşirelik Öğrencilerinin Empati ve İletişim Becerileriyle İletişim Yönetimi Dersi Akademik Başarı Puanı Arasındaki İlişki. DEUHYO ED; 4(1): 7 -11. • Erci B, Çokbekler N, Işık K. 2017, Aile Sağlığı Merkezlerinde Çalışmakta Olan Ebe ve Hemşirelerin İletişim Becerilerinin Değerlendirilmesi. Bozok Tıp Derg ; 7(1): 49 -53.
Yararlanılan Kaynak, Kitap ve Makaleler • Avcı İA, Altay B, Uğur HG, Yılmaz A, Güzel N. 2012, Temel Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Ebelerin İletişim Becerileri. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi; 15(3): 161 -166. • Korkut F. 2005, Yetişkinlere Yönelik İletişim Becerileri Eğitimi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 28: 143 -149. • Cevahir R, Çınar N, Sözeri C, Şahin S, Kuğuoğlu S. 2008. Ebelik Öğrencilerinin Devam Ettikleri Sınıflara Göre Empatik Becerilerinin Değerlendirilmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi; 3(7): 3 -15. • Demir S, Şahin NH. 2014, Perinatal Hasta Güvenliğinde Hasta Teslimi: Kullanılan İletişim Teknikleri. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi; 11(3): 32 -37. • Çankaya S, Ak A, Polat Y, Filiz F, Künduro F, Mızrak F, Yurday H, Gülbahar B, Han E. 2014, Doğum için başvuran gebelerin empatik iletişim beklentilerinin ebeler tarafından karşılanma durumu. Genel Tıp Derg; 24: 7 -14. • Pınar ŞE, Aksoy ÖD, Cesur B, Dağlar G. 2017, Ebelik öğrencilerinin eleştirel düşünme eğilimleri ve iletişim becerileri: Yıllara göre izlem çalışması. Journal of Human Sciences; 14(2), 1117 -1128. • Aktaş S, Pasinlioğlu T. 2016, Ebenin Empatik İletişim Becerisinin Doğum Eylemine ve Doğum Sonrası Döneme Etkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi; 19(Özel Sayı): 3845. • Timur S, Şahin NH. 2010, Kadınların Doğumda Sosyal Destek Tercihleri ve Deneyimleri, Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi; 12(1): 29 -40. • Aydın M, Yurdakul M, Erdoğan S. 2013, Ebelik Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Düzeyleri ve Etkileyen Faktörler. Balikesir Saglik Bil Derg; 2(1): 30 -35. • Kantek F, Öztürk N, Gezer N. 2010, Bir Sağlık Yüksekokulunda Öğrencilerin Eleştirel Düşünme ve Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi. International Conference on New Trends in Education and Their Implications; 11 -13 November, 2010 Antalya-Turkey ; 186 -190. • Atay S, Ekim E, Gökkaya S, Sağım E. 2009, Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Düzeyleri. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi; 16(1): 39 -46. • Yıldırım B, Koç ŞÖ, Karabudak SS. 2014, Hemşirelik ve Ebelik Öğrencilerinin Problem Çözme Becerileri ile Öğrenme Biçemleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi; 3(3): 859 -882.
- Slides: 17