SALII VE GVENLNN TEFT BOYUTU HATAYKAHRAMANMARA MALATYA MAYIS2017

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİN TEFTİŞ BOYUTU HATAY/KAHRAMANMARAŞ MALATYA MAYIS-2017

. � � EMSAL EĞER � � İŞ BAŞMÜFETTİŞİ � � eeger @csgb. gov. tr

ÇALIŞMA YAŞAMI

DEVLETİN DENETLEME/DÜZENLEME ÖDEVİ ILO ANAYASA

ILO Ø 155 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği ve Çalışma Ortamına İlişkin ILO Sözleşmesi Ø 161 Sayılı İş Sağlığı Hizmetlerine İlişkin ILO Sözleşmesi Ø 81 sayılı iş teftişine dair sözleşme

ANAYASAL HÜKÜMLER Maddeler: 2 – 5 -18 -42 -48 -49 -50 -51 -53 -54 -55

ANAYASA �Sosyal hukuk devleti �Madde 2 - Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru, milli dayanışması ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devletidir. �Devletin temel amaç ve görevleri �Madde 5 - Devletin temel amaç ve görevleri, …… sosyal hukuk devleti ve adalet ilkeleriyle bağdaşmayacak surette sınırlayan siyasal, ekonomik ve sosyal engelleri kaldırmaya, insanın maddi ve manevi varlığının gelişmesi için gerekli şartları hazırlamaya çalışmaktır.

ANAYASA �Zorla çalıştırma yasağı �Madde 18 - Hiç kimse zorla çalıştırılamaz, angarya yasaktır �Çalışma ve Sözleşme Hürriyeti �Madde 48 - Herkes, dilediği alanda çalışma ve sözleşme hürriyetlerine sahiptir. Özel teşebbüsler kurmak serbesttir.

ANAYASA Çalışma Hakkı ve ödevi Madde 49 - Çalışma, herkesin hakkı ve ödevidir. Devlet, çalışanların hayat seviyesini yükseltmek, işsizleri korumak, çalışmayı desteklemek, işsizliği önlemeye elverişli ekonomik bir ortam yaratmak ve çalışma barışını sağlamak için gerekli tedbirleri alır.

ANAYASA �Çalışma şartları ve dinlenme hakkı �Madde 50 - Kimse, yaşına, cinsiyetine ve gücüne uymayan işlerde çalıştırılamaz. �Küçükler ve kadınlar ile bedeni ve ruhi yetersizliği olanlar çalışma şartları bakımından özel olarak korunurlar. �Dinlenmek çalışanların hakkıdır

ANAYASA �Sendika Kurma Hakkı (Madde 51) �Toplu İş Sözleşmesi Hakkı Madde 53 - İşçiler ve işverenler, karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalışma şartlarını düzenlemek amacıyla toplu iş sözleşmesi yapma hakkına sahiptirler. �Grev Hakkı ve Lokavt (Madde 54 )

TEFTİŞ YETKİSİ � 4857 sayılı iş kanunu Mad: 91, 92, 97 � 81 say. Milletler arası çalışma sözleşmesi 6331 sayılı kanun Mad. : 24

TEFTİŞ YETKİSİ �Bu Kanun hükümlerinin uygulanmasının izlenmesi ve teftişi, iş sağlığı ve güvenliği yönünden teftiş yapmaya yetkili Bakanlık iş müfettişlerince yapılır � ölçüm, inceleme ve araştırma yapmaya, numune almaya ve eğitim kurumları ile ortak sağlık ve güvenlik birimlerinde kontrol ve denetim yapmaya yetkilidir. Mad: 24

İŞ TEFTİŞİ – Yönetim Yapısı Kurul Başkan Yardımcısı (İş Sağlığı ve Güvenliği) Kurul Başkan Yardımcısı (İşin Yürütümü) Kurul Başkan Yardımcısı (İdari Denetim) Kurul Başkan Yardımcısı (Hukuk İşleri) Kurul Başkan Yardımcısı (İdari ve Mali İşler) Grup Başkanlıkları Ankara İstanbul İzmir Bursa Adana

İŞ TEFTİŞİ – Yönetim Yapısı

İŞ TEFTİŞİ – İş Müfettişleri İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ (TEKNİK) TIP DOKTORU MİMAR ELEKTRİK M. MADEN M. JEOLOJİ M. METALURJİ M. İNŞAAT M. ELEKTRONİK M. MAKİNA M. KİMYA M. ENDÜSTRİ M. FİZİK M. BİLGİSAYAR M. TEKSTİL M. PETROL M. UÇAK M. GEMİ M. ÇEVRE M. İŞİN YÜRÜTÜMÜ (SOSYAL) HUKUK SİYASAL BİLGİLER SİYASAL BİLİMLER İKTİSAT İDARİ BİLİMLER İŞLETME İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER

HEDEFLER ØMesleki risklerin önlenmesi ØSağlık ve güvenliğin korunması ØRisk ve kaza faktörlerinin ortadan kaldırılması Øİş ilişkilerinin iyileştirilmesi Øİş sağlığı ve güvenliği ile iş ilişkileri konusunda işveren ve işçilerin bilgilendirilmesi

HEDEFLER Ø Yaş, cinsiyet ve özel durumları sebebi ile özel olarak korunması gereken kişilerin korunması ve çalışma şartlarının iyileştirilmesi Ø Güvenlik kültürü ve sosyal sorumluluk konusunda bilinç oluşturulması

TEFTİŞ POLİTİKAMIZ… • Yenilenen teftiş politikamız ışığında müfettişin “teftiş eden ve yaptırım uygulayan” yönüne ilaveten “rehberlik eden, bilgilendiren ve bilinçlendiren” yönü ön plana çıkarılmaya çalışılmıştır. • Başkanlığımız bütün faaliyetlerinde bir farkındalık yaratma gayretindedir. İş müfettişleri olarak ülkede iş sağlığı ve güvenliği alanında bilinç yaratmayı ve bunu yerleştirmeyi amaçlamaktayız. • İş Teftiş Kurulu Başkanlığı olarak, iş teftiş sisteminde gerçekleştirmeye çalıştığımız önleme kültürünün etkinliğinin sağlanması ancak bu sürecin bütün aktörlerinin gönüllü bir uyum ile bir araya gelmesiyle mümkündür. Çalışma hayatındaki bütün sosyal tarafların gönüllü uyumu olmaksızın kalıcı ve sürdürülebilir bir gelişmişlikten bahsedilemez

AMAÇ İnsan odaklı , koruyucu , önleyici PROAKTİF YAKLAŞIM Modeli ile öncelikli riskler çerçevesinde TEFTİŞ yapılarak; mümkün olan en kısa süre içerisinde bu risklerin ortadan kaldırılması, çalışma ortamının iyileştirilmesidir.

TEFTİŞ TÜRLERİ �Programlı Teftişler (Risk/Alan/Sektör) �Program Dışı Teftişler (Şikayet/ Ani müdahale/Resen) �İdari Teftişler

VERİ TABANI � SGK � � � Bakanlığımız e-Çalışma Portalı Sendika Yetki � KADİMBİS

ÇALIŞMA PROSEDÜRÜ Ø TEFTİŞE HAZIRLIK ÇALIŞMALARI Ø TEFTİŞİN UYGULANMASI(ALANDA) Ø TEFTİŞLERİN RAPORLANMASI Ø SONUÇLARIN DEĞERLENİRİLMESİ

UYGULAMA YÖNTEMİ -Mevzuata Aykırılıkların(Noksanlıkların )Tespiti -Bildirim –Süre -Kontrol -İdari Yaptırım -İşin Durdurulması -Uygunsuzlukların Giderilmesi -İdari yaptırım uygulama

20. 06. 2012 kabul trh. 30 HAZİRAN 2012/28339 Res. Gaz. YASAL DAYANAK 4857 SAYILI İŞ KANUNU 6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU Yönetmelik/Tebliğ

İşv. Genel Yüküm. Mad: 4 Mesleki risklerin önlenmesi Eğitim ve bilgi Organizasyon Hayati ve özel tehlike bulunan yerlere yönelik tedbir alma Mevcut durumun iyileştirilmesi Gerekli araç ve gereçlerin temini Çalışanın işe uygunluğunu dikkate alma İşveren Tedbirlere uyulup uyulmadığını izleme ve denetleme Değişen şartlara uygunluğu sağlama (teknolojiyi izleme) RİSK DEĞERLENDİRMESİ Uzman kişi veya kuruluşlardan hizmet alınması, çalışanların İSG alanındaki yükümlülükleri işverenin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.

Risklerden korunma İlkeleri Mad: 5 • • • Risklerden kaçınmak, Risklerle kaynağında mücadele etmek, Riskleri önlemek, önlenemiyor ise en aza indirmek, Tehlikeli olanı, tehlikesiz veya daha az tehlikeli olanla değiştirmek, Toplu korunma tedbirlerine, kişisel korunma tedbirlerine göre öncelik vermek. Tutarlı ve genel bir önleme politikası geliştirmek.

Diğer Yükümlülükler İşverenlerin diğer yükümlülükleri ise kanunun diğer maddelerde karşımıza çıkmaktadır. Özetle; İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri (madde 6) İşyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanları (madde 8) Risk değerlendirmesi, kontrol, ölçüm ve araştırma (madde 10) Acil durum planları, yangınla mücadele ve ilk yardım (madde 11) Tahliye (Ciddi, yakın ve önlenemeyen tehlikenin meydana gelmesi durumunda (madde - 12 ) � İş kazası ve meslek hastalıklarının kayıt ve bildirimi (madde 14) � Sağlık gözetimi (madde 15) � Çalışanların bilgilendirilmesi (madde 16) � Çalışanların eğitimi (madde 17) Çalışanların görüşlerinin alınması ve katılımlarının sağlanması (madde 18) � � �

ÇALŞNLRN YKMLRİ Mad: 19 Kendilerinin ve diğer çalışanların sağlık ve güvenliğini korumak Tesis, makine, cihaz ve teh. mad. kurallara uygun çalışmak - Koruyucu donanımları keyfi olarak çıkarmamak - KKD doğru kullanmak ve korumak Ciddi ve yakın tehlike durumunda ilgililere haber vermek İşveren, teftişe yetkili kişiler ve diğer çalışanlarla iş birliği yapmak

TEFTİŞLERDE �İŞYERİNİN TAMAMI �ANA BİNALAR �YARDIMCI TESİSLER �AÇIK ALANLAR �SOSYAL TESİSLER �TÜM ÜRETİM PROSESİ

TEFTİŞLERDE �PROSESTEKİ HAM MADDELER, YARDIMCI MADDELER, MAMÜL ÜRÜNLER, ATIKLAR �MAKİNA, EKİPMAN, TECHİZATLAR �İŞ ORGANİZASYONLARI VB �EĞİTİMLER �SAĞLIK KONTROLLERİ �EHLİYETLER �PROJE, YERLEŞİM PLANLARI �RİSK ANALİZİ RAPORU VE TEKNİK RAPORLAR İNCELENMEKTEDİR

Tehlike Sınıfları Teftişler müfettişçe, teftiş sırasında tespit edilen tehlike sınıfı üzerinden yürütülmektedir. (Makarna-Az Tehlikeli, İrmik, Un İmalatı-Tehlikeli) Az Tehlikeli Taze pastane ürünleri imalatı (yaş pasta, kuru pasta, poğaça, kek, börek, pay, turta, waffles vb. ) Otel vb. konaklama yerlerinin faaliyetleri Bakkal ve marketlerde yapılan perakende ticaret Yolcu taşımacılığı kooperatiflerinin faaliyetleri Tehlikeli Ayakkabı, bot, terlik vb. imalatı Büro ve mağaza mobilyaları imalatı Kutu, sandık, fıçı ve benzeri ahşap ambalaj malzeme imalatı Kuaförlük ve diğer güzellik salonlarının faaliyetleri Kara yolu taşımacılığı ile ev ve iş yerlerinin taşınması (evden eve nakliyat, vb. ) Çok Tehlikeli Mobilyaların boyanması, verniklenmesi, cilalanması vb. tamamlayıcı işlerin yapılması Boya, vernik ve lak toptan ticareti Demir ve çelikten sıcak veya soğuk çekilmiş yassı hadde ürünleri imalatı Kara yolu ile şehir içi yük taşımacılığı (gaz ve petrol ürünleri, kimyasal ürünler vb. )

TEFTİŞLERDE YANGIN KKD

TEFTİŞLERDE SAĞLIK GÖZETİMİ EĞİTİMLER �Sağlık raporları �Periyodik sağ. kontrolleri �Aşılar �Özel sağlık muayeneleri

ÇALIŞANLARA YÖNELİK İNCELEMELER ÖZLÜK DOSYALARI YAPTIKLARI İŞLERİN TÜRÜ (Büro, İşletme, Yemekhane) EĞİTİMLERİ KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM EHLİYETLER, SERTFİKALAR � SAĞLIK RAPORLARI/PERİYODİK KONTROLLERİ � MARUZ KALDIKLARI RİSKLİ MADDELERE KARŞI YAPILMASI ZORUNLU MUAYNELER � GÖĞÜS RADYOGRAFİLERİ � AŞILAR � KULAK ODİYOLARI � PORTÖR MUAYNELERİ � GÖZ MUAYNELERİ � GEREKTİĞİNDE İŞE ÖZGÜ ÖZEL MUAYNELER

ACİL DURUM EYLEM PLANI PATLAMADAN KORUNMA DÖKÜMANI TERMAL KONFOR ŞARTLARI ERGONOMİK ŞARTLAR TOZ, GÜRÜLTÜ, KİMYASA L KONSANTRASYONU �RİSK DEĞERLENDİRMESİ İŞYERİNİN KENDİ OTO KONTROLÜNÜ SAĞLIK VE GÜVENLİK ANLAMINDA SAĞLAMAYA YÖNELİK HAZIRLANMASI GEREKEN RAPORDUR

RİSKLER � � Ana başlıkta de. Ana Başlıkta değerlendirilecek riskler. � Alt başlıklardaki riskler

1 - Döner ve Hareketli Aksamlardan Kaynaklanan Riskler

Açıkta dönen-temas riski olan ekipmanlar

2 -Elektrik Tesisatı ve Kullanımından Kaynaklanan Riskler

Tüm elektrik tesisatları Uygunluğu Bakım ve kontrolü İşletimi Ehil kişi Eksproof Fiziksel etki Kimyasal etki Yalıtım Statik elektrik Nötralizatör

3 -Yangın, Parlama ve Patlama Kaynaklı Riskler �Yangın algılama �Müdahale �Ekipler �Tatbikat �Ekipmanların yeri �Kontrolü �Kolay ulaşım �İzdiham �Tahliye

parlama/patlama/yangın �Kimyasllar �Depolanması �Etiketlenmesi �Basınçlı gaz tüpleri �Açık alevli çalışmalar �Toz patlaması �Basınçlı kaplar �Kontrolü �Yeri �İşletimi

4 -Uyarıcı Levhalar ve İşaretlerin yokluğundan kaynaklanan riskler

Uyarıcı/yönlendirici levhalar �Varlığı/yokluğu �İçeriği �Yeri �Sayısı �Standartlara uygunluk �Acil çıkış yönleri

5 -Kayma ve Düşmeler ile İlgili Riskler �Zeminler �Çukur-tümsekler �Merdivenler. Korkulukalar �Çalışma platformları �Yüksekte çalışmalar v. b

6 -Risk değerlendirmesi �Risk analizi var mı? �İçeriği �Hazırlayan ekip �Şekli-Süresi �Metodu

7 -işyeri hekimi �Varlığı �Sözleşmesi �Onayı �Hizmet süresi �Kurul görevi

8 -iş güvenliği uzmanı �Varlığı �Sözlşmesi �Onayı �Süresi �Sertifikası �Kurul görevi

9 -isg kurulu �Varlığı �Oluşturan kişiler �Kararlar �Süre

10 -Çalışan Temsilcisi Destek Elemanı

İŞLETMELERDEN KARELER

2016 YILI TEFTİŞLERİ �PROGRAMLI TEFTİŞLER �PROGRAM DIŞI TEFTİŞLER

MADEN �Yapılan teftiş sayısı : 32 �Ulaşılan İşçi Sayısı : 2130 �Tespit Edilen Noksan Sayısı: 488 �Giderilen Noksan Sayısı: 480 �Giderilmeyen Noksan Sayısı: 8 �Durdurma: 4 �İyileştirme Oranı: %98, 4

YAPI �İllere Göre Teftiş Edilen İşyeri Sayısı �Adana 58 �Bolu 16 �Bursa 39 �Çorum 11 �G. Antep 10 �K. Maraş 16 �Malatya 32 �Mersin 57 TOPLAM: 239

YAPI İLLERE GÖRE ÇALIŞAN SAYILARI İller Adana Bolu Bursa Çorum G. Antep K. Maraş Malatya Mersin Osmaniye Ş. Urfa Kadın 15 15 10 11 1 1 4 24 2 0 Erkek 1303 376 626 477 315 269 614 1107 259 173 Toplam 1315 391 636 488 316 270 618 1131 261 173

HASTAHANE �TEFTİŞ YAPILAN İLLER Adana, Ankara, Antalya, Adıyaman, Elazığ, İstanbul, İzmir, Kahramanmaraş, Konya, Malatya, Mersin ve Osmaniye TOPLAM: 55

HASTANE Heyetler Rapor Tespit Edilen Giderilen İyileştirme Sayısı Noksan Oranı (İSG) Husus Sayısı (İSG) İPC (İSG) I Nolu 7 120 102 %85 76. 116, 00 TL II Nolu 10 155 150 %96. 8 19. 515, 00 TL III Nolu 199 172 %86 109. 287, 00 TL IV Nolu 19 16 209 164 %79 113. 187, 00 TL TOPLAM 52 683 588 %86. 1 318. 105, 00 TL

GIDA �Adana, Bursa, Çanakkale, Edirne, Gaziantep, Hatay, İstanbul, İzmir, Kahramanmaraş, Karaman, Kırklareli, Manisa, Mersin, Niğde, Osmaniye ve Tekirdağ

GIDA Heyetler Toplam Verilen Görev Sayısı Tespit Edilen Giderilen Noksan Husus Noksan Sayısı (İSG) İyileştirme Oranı (İSG) İPC (İSG) I Nolu 29 403 295 73% 335. 140, 00 TL II Nolu 40 360 100% III Nolu 22 306 295 96% 22. 767, 00 TL IV Nolu 45 671 574 86% 198. 323, 00 TL TOPLA M 136 1740 1524 88, 75% 556. 230, 00 TL

İdari Yaptırım ve Tedbirler İdari Tedbir • Durdurma İdari • İdari Para Yaptırım Cezası Çalışanlar için hayati tehlike oluşturan bir husus tespit edildiğinde veya çok tehlikeli sınıfta yer alan maden, metal ve yapı işleri ile tehlikeli kimyasallarla çalışılan işlerin yapıldığı veya büyük endüstriyel kazaların olabileceği işyerlerinde risk değerlendirmesi yoksa Yerine getirilmeyen yükümlülükler için

PROGRAM DIŞI TEFTİŞLER �Şikayet �İhbar ( İşkazası, meslek hastalığı, koşulları. . vb) MOBİNG, çalışma TOPLAM: 329

2017 DEVAM EDEN TEFTİŞLER PROGRAMLI TÜRKİYE GENELİ Maden Yapı Kimya Metal Ağaç Deri Otomotiv PROGRAM DIŞI TÜRKİYE GENELİ

BELGE BAZINDA NOKSANLIKLAR DAHA BÜYÜK ORANDA GİDERİLİYOR. İŞLETMEYE /ALANA AİT NOKSANLARI N GİDERİLME ORANI DAHA DÜŞÜK TECRÜBE VE İSTATİST İKLERDEN SONUÇ

TEFTİŞ SONUÇLARI �ILO �İLGİLİ DİĞER BAKANLIKLARA /KURUMLARABİLDİRİM �ISTATİSTİKLERİN OLUŞTURULMASI �GELECEĞE YÖNELİK PLANLAMA VE KOORDİNASYONLARDA VERİLERİN DİKKATE ALINMASI �FARKINDALIK, BİLGİLENDİRME, PAYLAŞIM

TEMENNİ Yeni projelerde birlikte olmak üzere; Tüm Katılımcılara ; SAĞLIKLI, KAZASIZ Günler Diliyorum

Emsal EĞER İŞ BAŞMÜFETTİŞİ Kimya Mühendisi eeger@csgb. gov. tr