Rynek wewntrzny Istota rynku wewntrznego ujcie ekonomiczne Stanowi

Rynek wewnętrzny

Istota rynku wewnętrznego – ujęcie ekonomiczne � Stanowi � 1992 r. jeden z filarów Unii Europejskiej � Pozbawiony granic wewnętrznych � Swoboda przepływu osób, towarów, usług i kapitału � Konstrukcja acquis � Porządek instytucjonalny

Istota rynku wewnętrznego – ujęcie prawne � Według art. 26 ust. 2 TFUE: Rynek wewnętrzny obejmuje obszar bez granic wewnętrznych, w którym jest zapewniony swobodny przepływ towarów, osób, usług i kapitału, zgodnie z postanowieniami Traktatu

Swobody gospodarcze � Swoboda przepływu towarów (zakaz ograniczeń ilościowych między państwami członkowskimi, a także zakaz dyskryminacji podatkowej towarów) � Swoboda przepływu osób � Swoboda świadczenia usług � Swoboda przepływu kapitału i płatności bieżących � Swoboda przedsiębiorczości

Cechy rynku wewnętrznego �wolność rynkowa �równość rynkowa �niezakłócona konkurencja w dostępie do rynku

Jak powstał rynek wewnętrzny UE? � Celem traktatów załozycielskich było zapewnienie integracji gospodarczej państw członkowskich � Utworzenie wspólnego rynku � poprzez znoszenie barier pozataryfowych we wzajemnym handlu i wspólne stawki celne w stosunku do krajów trzecich � Ustanowienie unii celnej

Bariery, które musiały być zniesione: �administracyjne �techniczne �fiskalne

Biała Księga � 1985 r. � Komisja Europejska � harmonizacja „funkcionalna” � zasada „wzajemnego uznania” � ma formę politycznej deklaracji

Jednolity Akt Europejski �Nowelizacja Traktatu Rzymskiego �EWWIS, EWG, Euratom � 1 lipca 1987 r. �Dokument podpisało 12 państw

Najważniejsze postanowienia JAE � stopniowe utworzenie rynku wewnętrznego � włączenie do kompetencji Wspólnoty polityki w zakresie badań, technologii i ochrony środowiska � rozszerzenie współpracy w dziedzinie polityki gospodarczej, walutowej i społecznej � wsparcie dla najuboższych krajów Unii � stworzenie podstaw formalnych do funkcjonowania Rady Europejskiej jako instytucji unijnej

� od zasady jednomyślności w Radzie Unii Europejskiej na rzecz kwalifikowanej większości � wzmocnienie pozycji Parlamentu Europejskiego � stworzenie podstaw prawnych do bliższej współpracy państw Unii odnośnie do polityki zagranicznej

Swobodny przepływ towarów �Art. 28 oraz 34 -35 TFUE �Stworzenie unii celnej �Trybunał Sprawiedliwości określa towar jako każdy przedmiot fizyczny, który ma wartość gospodarczą i przez to może być przedmiotem handlu

Art. 110 TFUE �„ żadne Państwo Członkowskie nakłada bezpośrednio lub pośrednio na produkty innych Państw Członkowsich podatków wewnętrznych jakiegokolwiek rodzaju wyższych od tych, które nakłada bezpośrednio lub pośrednio na podobne produkty krajowe. ”

W celu zniesienia barier prawo UE przewiduje �Zakaz wprowadzania ceł (przywozowych i wywozowych) oraz opłat o skutkach równoważnych do cła �Zakaz dyskryminacji i protekcji �Zakaz wprowadzania ograniczeń ilościowych

Swobodny przepływ osób � Trzy grupy podmiotowe: pracownicy najemni, pracownicy samodzielni oraz inne osoby (np. studenci, emeryci) � Prawo obywateli do swobodnego przemieszczania się � Podstawową funkcją owego mechanizmu jest zapewnienie odpowiedniej alokacji pracy tak, by zapewniał on właściwie wyposażenie zintensyfikowanych w poszczególnych regionach i państwach UE procesów produkcji

Ograniczenia �Ograniczenia pobytu prawa wjazdu i prawa ◦ Traktat zezwala państwu członkowskiemu na odmowę wjazdu na jego terytorium lub prawa pobytu obywatelowi UE ze wzg. na politykę publiczną, bezpieczeństwo publiczne lub zdrowie publiczne.

�Ograniczenia w podejmowaniu pracy w służbie publicznej ◦ swobodny przepływ pracowników nie ma zastosowania do zatrudnienia w sektorze piblicznym �Ograniczenia w swobodnym przepływie obywateli nowych państw członkowskich

Skutki � Zakaz dyskryminacji ze względu na przynależność państwową(art. 45 TFUE): „W zakresie zastosowania Traktatow i bez uszczerbku dla postanowień szczególnych, które one przewidują zakazana jest wszelka dyskryminacja za względu na przynależność państwową” � Drenaż mózgów i niedobór siły roboczej poprzez emigrację młodych pracowników

Swoboda przedsiębiorczości i przepływu usług �nieograniczona możliwość prowadzenia działalności gospodarczej w różnorodnych jej formach �możliwość incydentalnego oferowania i sprzedaży usług za granicą �świadczenia usług nie obejmuje działalności, która jest związana z wykonywaniem władzy publicznej

Cele Ørozszerzenie działalności gospodarczej na cały rynek wewnętrzny UE Ørealizacja bezpośrednich inwestycji zagranicznych

Istota swobody przedsiębiorczości � Art. 49 TFUE „Ograniczenie swobody przedsiębiorczości obywateli jednego Państwa Członkowskiego na terytorium innego Państwa Członkowskiego są zakazane w ramach poniższych postanowień. Zakaz ten obejmuje również ograniczenia w tworzeniu agencji, oddziałów lub filii przez obywateli danego Państwa Członkowskiego, ustanowionych na terytorium innego Państwa Członkowskiego. ”

Przez pojęcie „spółki” rozumie się: �według art. 54 TFUE �Spółki prawa cywilnego lub handlowego �Spółdzielnie �Inne osoby prawne prawa publicznego lub prywatnego – z wyjątkiem spółek, których działalność nie jest nastawiona na osiąganie zysków

Postaci swobody przedsiębiorczości �Pierwotna �Wtórna

Istota swobody przepływu usług �Art. 56 TFUE „(…) ograniczenia w swobodnym świadczeniu usług wewnątrz Unii są zakazane w odniesieniu do obywateli Państw Członkowskich mających swe przedsiębiorstwo w Państwie Członkowskim innym niż państwo odbiorcy świadczenia. ”

Konfiguracje świadczenia usług �gdy to usługobiorca z innego państwa korzysta z danej usługi �gdy świadczenie usługodawcy jest dokonywane na rzecz usługobiorcy w państwie trzecim (UE) �gdy to usługa przemieszcza się ponadgranicznie ramach UE

Wyjątki (w przepływie usług) �Zgodnie z art. 51 TFUE swoboda przedsiębiorczości i świadczenia usług nie obejmuje działalności, która jest związana z wykonywaniem władzy publicznej.

Swoboda przepływu kapitału �brak jakiejkolwiek reglamentacji dewizowej w obrotach kapitałowych pomiędzy dwoma lub większą liczbą państw � zapobiegania przejawom dyskryminacji ze względu na narodowość oraz przyjęcie środków ułatwiających korzystanie z tych swobód, jeżeli mają one przynieść oczekiwane skutki �skutki: zniesienie klauzuli ochronnej

Regulacja traktatowa � Art. 63 TFUE „ 1. (…) zakazane są wszelkie ograniczenia w przepływie kapitału między Państwami Członkowskimi oraz między Państwami Członkowskimi a państwami trzecimi. 2. W ramach postanowienia niniejszego rozdziału zakazane są wszelkie ograniczenia w płatnościach między Państwami Członkowskimi oraz między Państwami Członkowskimi a państwami trzecimi. ”

Zniesienie klauzuli ochronnej � Przyjmowanie środków na rzecz ochrony bilansu płatniczego, jeśli trudności zagrażają funkcjonowaniu rynkuwewnętrznego lub w razie nagłego kryzysu � Od 1 stycznia 1999 r. Klauzula ochronna ma zastosowanie tylko dla państw członkowskich, które nie przyjęły euro.