Ruminantlarda gebelik fizyolojisi ve patolojisi2 Prof Dr Rfat

Ruminantlarda gebelik fizyolojisi ve patolojisi-2 Prof. Dr. Rıfat Vural

Gebelik Süresinin Uzamasının Nedenleri • Normal gebelik süresi 278 -290 gündür • Gebelik patolojileri • Mumifiye fötüs olguları • Fötüsün Adren bez yetersizlikleri • Doğum ağırlığı %50 -100 artar • Tırnak ve tüyler uzar-kırçıllaşır • Ayak kasları iyi gelişmez ve incedir • Gurnsey ırklarda Merkezi Sinir Sistemi –Hipofiz bezi anomalileri • KÜÇÜK YAVRU SENDROMU (7 AYLIK GÖRÜNÜM) !!!

İstenmeyen Gebeliklerin Sonlandırılması – Premature Doğumun Uyarılması 0 -120/150 Gün • P 4 kaynağı korpus luteumdur. • PGF 2 alfa enj. 150 -240 ıncı Gün Gebeliğin Son 4 -6 haftası • P 4 kaynağı Plasentadır • PGF 2 alfa + kortikosteroid enjeksiyonu • Plasenta kaynaklı P 4 azalır • Korpus lut. tekrar aktiv konuma geçer

Gebeliğin son 4 -6 haftası Fötal Hipofiz ACTH salınımı Fötal Adrenal Bez Kortikosteroid salınımı Plasenta P 4 Androgen Östrogen • 17 alfa hydroksilaz ve 17, 20 Lyase enzimi aktivasyonu (P 4 ün androgene dönüşümü) • P 450 aromataz enzimi aktivasyonu (androgenin östrogen hormonuna dönüşümü)

Gebeliğin son 4 -6 haftası Myometrium Oksitosin reseptör artışı Plasentom PGF 2 alfa artışı • Korpus luteumun lizizi • Myometrial kontraksiyonların artması • Serviksin açılması Fötüsün Çıkışı • Ferguson refleksi-kontraksiyonların artması • Fötüsün vaginaya ve vulvaya yönlenmesi

İstenmeyen Gebeliklerin Sonlandırılması –Premature Doğumun Uyarılması Neden Sun’i abortus ? Mumifiye Fötüs olgusu Hidroallantois olguları Masere Fötüs Olguları Hatalı Çiftleştirme ? SADECE İLK 21 GÜN İÇİNDE • Besi amaçlı yetiştirme ? ? ETİK İLKELER-MESLEKİ SIR • GEBELİK DÖNEMİNE GÖRE: • PGF 2 ALFA veya PGF 2 ALFA+KORTİKOSTEROİD • • Neden Premature doğum ? • Beklenen doğumdan en erken 7 gün önce uygulanır. • Uzayan gebelikler(285 inci günden sonra) • Büyük yavru sendromu • Şiddetli meme ödemi • DEKSAMETAZON 20 -30 mg veya 810 mg FLUMETAZON + PGF 2 ALFA ? • SADECE PGF 2 ALFA; UTERUS TEMBELLİĞİNE NEDEN OLUR

İstenmeyen Gebeliklerin Sonlandırılması –Premature Doğumun Uyarılması • UYGULAMANIN İSTENMEYEN SONUÇLARI • • 36 -72 saat içinde doğum şekillenir Uterus tembelliği ve yavrunun uterusta beklemesi Retensiyo sekindinarum Metritis Kolostrum kalitesinin düşmesi ? ? Kolostrum emiliminin azalması PMN eylemlerinde düşme ?

İneklerde yaklaşan doğumun belirtileri Yaklaşan doğumun belirtileri Vulva dudaklarında ödem Vulvadan müköz akıntı Kolostrum oluşumu İlio-sagral-İlio ishial ligamentlerin çökmesi • Kuyruk kaidesinin belirginleşmesi • Doğumdan 54 saat önce beden ısısının 0. 6 derece düşmesi • •

İneklerde yaklaşan doğumun belirtileri • Vulva dudaklarında ödem • Vulvadan müköz akıntı • Kolostrum oluşumu • İlio-sagral-İlio ishial ligamentlerin çökmesi • Kuyruk kaidesinin belirginleşmesi • Doğumdan 54 saat önce beden ısısının 0. 6 derece düşmesi

İneklerde doğumun birinci aşaması • 4 -12 saat sürer. ALLONTOİS KESESİNİN YIRTILMASI İLE SONLANIR. • Hayvan huzursuz-sancılı ve abdominal kontraksiyon vardır • Uterusun longitudinal kaslarının etkisi ile serviks gevşer • Yavru hareketi serviks tamamen açılır

İneklerde doğumun İkinci aşaması • 30 dakika ile 4 saat sürer YAVRUNUN ÇIKIŞI İLE SONLANIR • Ferguson refleksi-oksitosin salınımı • Vaginada amnion zarı yırtılır. • Yavru çıkış ekseni doğrultusunda dışarı atılır. • YAVRU 8 -10 SAAT YAŞAR !

Anneye Bağlı Güç Doğumlar • Pelvis Darlığı • Vulva ve vagina darlıkları • Serviksin spazmı ve sklerozu • Torsio uteri • Uterus Hernisi (Hernia ventralis) • Uterus tembelliği

Torsio uteri • Ligamentum lata uterinin ventral konumdan sağ-sol dorso lateral pozisyona yönlenmesi olgusudur. • İsviçre esmeri / Holstein Frisean YÜKSEK RİSK • Hereford / Angus/Jersey DÜŞÜK RİSK

Torsio uterinin nedenleri • Güçlü fötal hareket; Zayıf kas tonusu • Büyük yavru ( %89 oranında etkili) • Erkek buzağı (olguların %63) • STRESS

İstatistik Bilgiler • Olguların %81 doğumun ikinci aşamasında gözlenir. • Olguların %20 si vaginal yol ile doğumu gerçekleştirilir. • Olguların %18 i yuvarlama yöntemi ile gerçekleştirilir. • Olguların %365 i sezaryan operasyonu uygulanır • %7 başarısızlık söz konusudur. • Olguların %20 inde düzeltme sonrası serviks açılmaz. • Fötüsün yaşama şansı , %24 dür. • Ölü yavruların %14 ü amfizemlidir • Annenin yaşama şansı %78 dir.

Tanı • Gözlem: • • • Doğumun ikinci aşamasının gözlenmemesi Uzayan Abdominal sancı Kanlı vaginal akıntı Vulva dudaklarının arcus ishiadicus a çekilmesi Anoreksi/konstipasyon/rumen atonisi • Vaginal Muayene • Rektal Muayene

Tedavi • Vaginal yol ile düzeltme : 45 -90 decelik torsion olgularında ve yavruya ulaşılabilme durumunda etkilidir. • Annenin yatırılması ve yuvarlanması • Operasyon sezeryan

Uterus Tembelliği • Dev yavrular • İkizlik • Obezite-yüksek VKS – myometrium yağlanması • Hipokalsemi • Kontraksiyon yorgunluğu • STRESS

Fötal nedenlere bağlı güç doğumlar • Fötüs-pelvis orantılaması • Presentasyon pozisyon bozuklukları • İkizlik • Büyük yavru sendromu (Embriyo transfer yavru) • Doğmasal anomaliler • • İkili acaibatlar Shistoma refleksum Hidrosefalus Assites-Anasarka