RPD104 SOSYAL PSKOLOJ DERS Ekim 20 PDR Dr

RPD-104 SOSYAL PSİKOLOJİ DERSİ Ekim 20 PDR Dr. Hüseyin Bayraktaroğlu hbayraktaroglu@hotmail. com 1

Hafta Konular 1 Sosyal psikoloji nedir? Tarihsel gelişimi 2 Sosyal etki ve uyma araştırmaları 3 Sosyal uyma davranışını etkileyen etkenler 4 Tutum ve davranış 5 Tutumların gelişmesi ve kalıplaşması 6 ARA SINAV (21 -26 Mart 2016) 7 Tutum değişimine kuramsal yaklaşımlar 8 İletişimde kaynağın ve propagandanın özellikleri 9 İletişimde hedefin, ortamın ve kültürün özellikleri 10 Sosyal biliş (Sosyal algı): İzlenim oluşturma 11 Atıf kuramları ve atıf yanılgıları 12 Sosyometri, grup yapısı ve dinamiği 13 Sosyal gelişim, kültür ve benlik 14 Genel değerlendirme FİNAL SINAVI (16 -25 Mayıs 2016) Ekim 20 PDR Dr. Hüseyin Bayraktaroğlu hbayraktaroglu@hotmail. com 2

Kaynak Kitaplar • Ders kitabı: Prof. Dr. Çiğdem KAĞITÇIBAŞI (Yeni İnsan ve İnsanlar) YDÜ Kütüphanesi kitap satış bölümünden satın alınabilir • Yardımcı kaynak: Sosyal Psikoloji (Anadolu Üniversitesi Yayın No. 1288) • Yardımcı kaynak: Prof. Dr. Ali DÖNMEZ (Sosyal Psikoloji) • Yardımcı kaynak: Öğretmen slaytları (YDÜ UZEM’e ders öncesi kaydedilecektir) Not: Öğretmen slaytları konunun ana hatları ve anahtar kavramların vurgulanması için hazırlanmaktadır. Derse ve sınava hazırlık kapsamında ders kitabına çalışılacaktır. Ekim 20 PDR Dr. Hüseyin Bayraktaroğlu hbayraktaroglu@hotmail. com 3

DEĞERLENDİRME SİSTEMİ KATKI YÜZDESİ Ara Sınav 35 Test tipi Final 55 Aktif katılım 10 Test tipi (Ara sınav öncesi konular dahil) Toplam Ekim 20 100 PDR Dr. Hüseyin Bayraktaroğlu hbayraktaroglu@hotmail. com 4

SOSYAL PSİKOLOJİ NEDİR? (Psikolojik açıdan) Sosyal ve kültürel ortamdaki birey davranışının özellikleri ve nedenlerinin incelenmesidir. Bireylerin davranış, duygu ve düşüncelerinin başkalarının gerçek, hayal veya ima edilen varlığından nasıl etkilendiğinin bilimsel yollarla araştırılmasıdır. Bu tanımlarda, sosyal psikolojinin çalışma alanı bireydir. Ekim 20 PDR Dr. Hüseyin Bayraktaroğlu hbayraktaroglu@hotmail. com 5

SOSYAL PSİKOLOJİ NEDİR? (Sosyolojik açıdan) İnsanların sosyal gruplara katılmaları sonucu ortaya çıkan davranışlarını inceler Sembolik nitelikteki etkileşimi inceler ve organizmaçevre karşılıklı etkilerini kapsar Sosyal çevre tarafından kontrol edilen, etkilenen ve sınırlandırılan insan davranışlarını açıklar Ekim 20 PDR Dr. Hüseyin Bayraktaroğlu hbayraktaroglu@hotmail. com 6

SOSYAL PSİKOLOJİ NEDİR? (Sonuç) Her iki grup tanım, sosyal etki üzerinde durmaktadır. Sosyal psikolojinin konusu, birey-toplum (grup) etkileşimidir. Bu tanımlardan yola çıkarak 1970’lerden sonra sosyal psikoloji bilişsel süreçler üzerine odaklanmıştır. Ekim 20 PDR Dr. Hüseyin Bayraktaroğlu hbayraktaroglu@hotmail. com 7

SOSYAL PSİKOLOJİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ Sosyal psikolojinin gelişim sürecinin başlangıcı EFLATUN’a dayandırılabilir. Bu dönemden 19. yüzyıla kadar insan davranışları daha çok felsefik bakış açısıyla ele alınmıştır. Hamurabi; Devlet otoritesinin himaye edilmesi ve korunması Eflatun; İnsan ve Toplum ilişkilerini; Aristo; Sosyal etki ve ikna; Sosyal psikolojininbir bilim dalı olarak gelişmesi 1900’lü yıllardan sonra gerçekleşmiştir. Ekim 20 PDR Dr. Hüseyin Bayraktaroğlu hbayraktaroglu@hotmail. com 8

SOSYAL PSİKOLOJİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ 19. Yüzyıl (1801 -1900) sosyologlarının cevabını aradığı en önemli soru ve cevabı: ‘’Kişisel farklılıklara ve güdülenmelere rağmen insanlar nasıl oluyor da benzer davranışlarda bulunarak bir sosyal düzeni kurabiliyorlar? Toplumun bireyi şekillendirmesi Ekim 20 PDR Dr. Hüseyin Bayraktaroğlu hbayraktaroglu@hotmail. com 9

SOSYAL PSİKOLOJİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ (19. YY) • Toplumun ön plana çıktığı bu görüş ‘’Grup Ruhu’’, ‘’Grup Zihni’’ kavramlarıyla açıklanmıştır. Burada öne sürülen fikir; -Toplumsal normlar bireyi kısıtlıyor, -Aynı toplumsal normlar çok sayıda birey tarafından benimseniyor, -Farklı bireyler arasında benzer davranışlar beliriyor ve böylece toplumsal düzen kurulabiliyor. Ekim 20 PDR Dr. Hüseyin Bayraktaroğlu hbayraktaroglu@hotmail. com 10

SOSYAL PSİKOLOJİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ (19 YY) Hegel, Wundt ve Durkheim sosyal gerçeğe önem veren bireylerin zihinlerinin ortak "kollektif (toplumsal) zihinde" birleştiğini ve bu kollektif zihnin insan davranışlarını kısıtladığını ve denetlediğini ileri sürmüşlerdir. Birey üzerindeki bu baskıya Wundt ‘’DİL’’ Durkheim ‘’DİN’’ konusunda örnekler vermişlerdir. Ekim 20 PDR Dr. Hüseyin Bayraktaroğlu hbayraktaroglu@hotmail. com 11

SOSYAL PSİKOLOJİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ (19 YY) Wilhelm Wundt tarafından geliştirilen Völkerpsikoloji, ve Le Bon’un Kitle Psikolojisi belirli bir sosyal gruba ait olan insanların bireysel değil kollektif bir biçimde düşünme eğiliminde olduklarını ileri sürer; bu insanlar aynı görüş ve inançları taşırlar ve aynı değerleri paylaşırlar. Völkerpsikoloji de diğer tüm psikolojik akımlar gibi, içinde bulunulan zaman ve sosyal bağlamın bir ürünüdür. Ekim 20 PDR Dr. Hüseyin Bayraktaroğlu hbayraktaroglu@hotmail. com 12

SOSYAL PSİKOLOJİNİN ÇALIŞMA ALANI OLARAK BELİRMESİ (20 YY) Sosyal psikolojinin bir bilim dalı olarak belirmesi 20. yy ile başlar. 1908 yılında biri sosyolog (Ross) diğeri psikolog (Mc Dougall) iki araştırmacının “sosyal psikoloji” başlıklı ders notlarını yazmaları sosyal psikolojinin başlangıcı kabul edilir. Roos; sosyal davranışın kaynağı ‘’TAKLİT’’ Mc Dougall; sosyal davranışın kaynağı ‘’İÇGÜDELER’’ İkisinin de ortak yanı “akılcı olmayışları” Ekim 20 PDR Dr. Hüseyin Bayraktaroğlu hbayraktaroglu@hotmail. com 13

SOSYAL PSİKOLOJİNİN ÇALIŞMA ALANI OLARAK BELİRMESİ (20 YY) Mc Dougall’ın eseri, 1924’te Floyd H. Allport’un “Sosyal Psikoloji” kitabı yayınlanana kadar önemini korumuştur. Allport, Mc Dougall gibi, bireysel yaklaşımı kabul etti ancak onun kabullendiği “grup zihni“kavramına karşı çıktı. Allport, deney yöntemine ağırlık vermiştir. Allport, Triplett ve Moede’nin yaptıkları grup laboratuvar deneyleri deneysel sosyal psikolojinin ilk örnekleridir. Ekim 20 PDR Dr. Hüseyin Bayraktaroğlu hbayraktaroglu@hotmail. com 14

ALANIN BİLİMSEL GELİŞİMİ (1930’LARDAN 1970’LERE) Asıl sosyal psikolojinin bugünkü duruma gelmesine 2. Dünya Savaşının hemen öncesinde başlayan üç temel gelişme etkili olmuştur. Bunlardan birisi, Kurt Lewin ve öğrencilerinin grup dinamiği çalışmasıdır. Lewin “sosyal gerçeği” laboratuvar ortamına getirmiştir. İkinci gelişme, sembolik etkileşim kuramını benimsemiş bilim insanlarının ortaya çıkmasıdır. Bu nesilden Muzaffer Şerif sosyal normların oluşumunu ilk defa laboratuvarda gerçekleştirmiştir. Üçüncü gelişme ABD’de kamusal ve özel fonların sosyal psikolojik araştırmalara kaynaklık etmesidir. Ekim 20 PDR Dr. Hüseyin Bayraktaroğlu hbayraktaroglu@hotmail. com 15

1970’LERDEN GÜNÜMÜZE SOSYAL PSİKOLOJİ Modern Sosyal Psikoloji Günümüzde sosyal psikoloji problem konuları bakımından diğer sosyal bilimlerden ayrılmaktadır. Ele alınan sosyal davranış; *Kesitsel; sosyalleşmiş kişinin sosyal ortam içindeki ilişkileri *Boylamsal; sosyalleşme ve sosyal gelişim Günümüz sosyal psikolojisi hangi yönlerde gelişmektedir? *Bilişsel sosyal psikoloji akımı *Yaşam boyu gelişim *Kültürler-arası psikoloji Ekim 20 PDR Dr. Hüseyin Bayraktaroğlu hbayraktaroglu@hotmail. com 16

İKİNCİ HAFTA DERS KONUSU Sosyal etki ve uyma araştırmaları Ders kitabı sayfa numarası 67 -77 okunarak Ayrıca, 17 Youtube’da anahtar kavram olarak Sosyal Psikoloji Deneyleri şeklinde arama yapılarak 1. Muzaffer Şerif’in grup normu oluşturma, 2. Asch’in uyma deneyi ve 3. Milgram ile Zimbardo’nun itaat deneyleri izlenerek derse hazırlık yapılabilir. Ekim 20 PDR Dr. Hüseyin Bayraktaroğlu hbayraktaroglu@hotmail. com 17