Rozdzia 18 Rozdzia 18 Analiza ekonomiczna dziaalnoci przedsibiorstw
Rozdział 18
Rozdział 18 Analiza ekonomiczna działalności przedsiębiorstw hotelarskich Analiza ekonomiczna - zespół działań analitycznych, mających za zadanie wykrycie prawidłowości ekonomicznych zachodzących w przedsiębiorstwie, ocenę występujących procesów gospodarczych, przewidywanie ich skutków oraz ostrzeganie przed zagrożeniami. Analiza ekonomiczna pozwala w prosty sposób - dokonując kilku obliczeń - ocenić kondycję przedsiębiorstwa, bez konieczności zagłębiania się w szczegóły jego funkcjonowania. Największą zaletą analizy, obok jej prostoty, jest krótki czas jej przeprowadzenia, w szczególności przy wykorzystywaniu analizy wskaźnikowej. Stosowanie analizy ekonomicznej jest godne polecenia każdemu przedsiębiorstwu bez względu na jego wielkość, formę prawną czy branżę (a więc również przedsiębiorstwom hotelarskim). Zakres (obszary) analizy należy jednak dostosować do potrzeb przedsiębiorstwa, a dokładnie osób nim zarządzających (np. menedżera hotelu).
Rozdział 18 Analiza ekonomiczna działalności przedsiębiorstw hotelarskich Analiza ekonomiczna
Rozdział 18 Analiza ekonomiczna działalności przedsiębiorstw hotelarskich Analiza finansowa - najistotniejsza część analizy ekonomicznej, ocenia finansową stronę działalności przedsiębiorstwa, w szczególności sprawozdania finansowe oraz wysokość, dynamikę i strukturę czynników wpływających wynik finansowy (sprzedaż, przychody, koszty).
Rozdział 18 Analiza ekonomiczna działalności przedsiębiorstw hotelarskich Analiza finansowa Sprawozdania finansowe: � bilans, � rachunek zysków i strat, � rachunek przepływów pieniężnych (cash flow), � informacja dodatkowa.
Rozdział 18 Analiza ekonomiczna działalności przedsiębiorstw hotelarskich Analiza finansowa Rodzaje analizy ekonomicznej (finansowej): a) przeznaczenie analizy � analiza wewnętrzna, � analiza zewnętrzna, b) czas, którego dotyczy analiza � analiza danych historycznych, � analiza bieżąca, � predykcja (prognozowanie),
Rozdział 18 Analiza ekonomiczna działalności przedsiębiorstw hotelarskich Analiza finansowa c) sposób analizowania danych � analiza struktury, � analiza dynamiki, � analiza współzależności, � analiza porównawcza, � analiza wskaźnikowa.
Rozdział 18 Analiza ekonomiczna działalności przedsiębiorstw hotelarskich Analiza wskaźnikowa - zdecydowanie najpopularniejsza metoda analizy ekonomicznej przedsiębiorstw. Polega na obliczeniu i zinterpretowaniu szeregu prostych wskaźników, które w sposób syntetyczny oceniają różne obszary funkcjonowania przedsiębiorstwa. Danymi źródłowymi do analizy wskaźnikowej są najczęściej sprawozdania finansowe firmy.
Rozdział 18 Analiza ekonomiczna działalności przedsiębiorstw hotelarskich Analiza wskaźnikowa Obszary analizy wskaźnikowej: � analiza rentowności, � analiza płynności, � analiza sprawności działania, � analiza zadłużenia, � wskaźniki giełdowe, � wskaźniki branżowe (np. działalności hotelu).
Rozdział 18 Analiza ekonomiczna działalności przedsiębiorstw hotelarskich Analiza rentowności � Analiza rentowności - ocenia stopień zyskowności przedsiębiorstwa. Jest to podstawowa i oczywista analiza, gdyż osiąganie zysku jest głównym celem prowadzenia działalności gospodarczej � Wskaźnik rentowności sprzedaży (ROS) - określa jaką część przychodów przedsiębiorstwa stanowi zysk. Wskaźnik podawany w groszach (zysku na złotówkę przychodów) lub w procentach (po przemnożeniu wyniku razy 100). Im wyższa wartość wskaźnika, tym lepiej.
Rozdział 18 Analiza ekonomiczna działalności przedsiębiorstw hotelarskich Analiza rentowności � Wskaźnik rentowności aktywów (ROA) - określa wielkość zysku w stosunku do majątku przedsiębiorstwa. Wskaźnik podawany w procentach (po przemnożeniu wyniku razy 100). Im wyższa wartość wskaźnika, tym lepiej. ROA przyjmuje zwykle wartości niższe od ROS. � Wskaźnik rentowności kapitału własnego (ROE) - określa wielkość zysku w stosunku do kapitału własnego przedsiębiorstwa. Wskaźnik podawany w procentach (po przemnożeniu wyniku razy 100). Im wyższa wartość wskaźnika, tym lepiej. ROE przyjmuje wartości równe lub wyższe od ROA, czym obrazuje „efekt dźwigni finansowej”.
Rozdział 18 Analiza ekonomiczna działalności przedsiębiorstw hotelarskich Analiza rentowności
Rozdział 18 Analiza ekonomiczna działalności przedsiębiorstw hotelarskich Analiza płynności � Analiza płynności - określa zdolność przedsiębiorstwa do terminowego regulowania zobowiązań. Utrata płynności finansowej (często z winy kontrahentów) uważana jest za jedno z głównych zagrożeń w funkcjonowaniu przedsiębiorstw. � Wskaźnik bieżącej płynności (CR) - ocenia zdolność przedsiębiorstwa do terminowego regulowania zobowiązań, poprzez porównanie wysokości aktywów obrotowych do kwoty zobowiązań bieżących (krótkoterminowych). Optymalna wartość wskaźnika wynosi 1, 5 - 2. Wynik niższy oznacza problemy z płynnością, a wyższy nadpłynność środków. � Wskaźnik szybki (QR) - jest swoistą weryfikacją wcześniejszego wskaźnika. Przy jego obliczaniu obniża się sumę aktywów obrotowych o wartość zapasów w firmie. Optymalna wartość wskaźnika wynosi około 1. Wynik niższy oznacza problemy z płynnością, a wyższy nadpłynność środków.
Rozdział 18 Analiza ekonomiczna działalności przedsiębiorstw hotelarskich Analiza płynności
Rozdział 18 Analiza ekonomiczna działalności przedsiębiorstw hotelarskich Analiza sprawności działania � Analiza sprawności działania - ocenia efektywność gospodarowania majątkiem przez przedsiębiorstwo, głównie poprzez określenie przeciętnego czasu trwania wybranych zdarzeń gospodarczych w firmie. � Wskaźnik rotacji zapasów (w dniach) - określa, ile dni przeciętnie zapasy spędzają w magazynie. Zbyt wysoka wartość wskaźnika oznacza problem ze zbytem wyrobów lub nieekonomiczne zapasy materiałów. Z kolei zbyt niska wartość wskaźnika świadczyć może o nienadążaniu z produkcją lub o złym planowaniu zaopatrzenia.
Rozdział 18 Analiza ekonomiczna działalności przedsiębiorstw hotelarskich Analiza sprawności działania � Wskaźnik rotacji należności (w dniach) - określa, po ilu dniach (średnio) odbiorcy (klienci) spłacają należności. Im niższa wartość wskaźnika, tym lepiej (wynik równy 0 oznacza regulowanie wszystkich rachunków w dniu zakupu). Wysokość wskaźnika nie powinna znacząco odbiegać od terminu zapłaty wystawianego przez hotel na fakturze sprzedaży. � Wskaźnik rotacji zobowiązań (w dniach) - określa, po ilu dniach (średnio) spłacamy zobowiązania wobec kontrahentów. Niska wartość wskaźnika świadczy o naszej solidności, wartość wysoka o odraczaniu terminów spłat. Należy jednak pamiętać, że rotacja zobowiązań szybsza od rotacji należności, może grozić utratą płynności finansowej.
Rozdział 18 Analiza ekonomiczna działalności przedsiębiorstw hotelarskich Analiza sprawności działania
Rozdział 18 Analiza ekonomiczna działalności przedsiębiorstw hotelarskich Analiza zadłużenia � Analiza zadłużenia - ocenia poziom zadłużenia przedsiębiorstwa (w tym również strukturę pionową i poziomą bilansu) oraz jego zdolność do obsługi długu. � Wskaźnik ogólnego poziomu zadłużenia - ocenia ogólny poziom zadłużenia przedsiębiorstwa (hotelu) w stosunku do jego całkowitego majątku. Według standardów międzynarodowych wskaźnik nie powinien przekraczać 0, 67. Zasada bardziej konserwatywna, polecana szczególnie dla małych i nowych przedsiębiorstw, mówi o dominacji (lub co najmniej równości) kapitału własnego nad obcym (wskaźnik min. 0, 5). Wartości wskaźnika po przemnożeniu razy 100 można interpretować w procentach. � Wskaźnik pokrycia obsługi długu z nadwyżki finansowej (cash flow) - porównuje roczną nadwyżkę finansową przedsiębiorstwa (zysk netto + amortyzację) do łącznych rocznych obciążeń z tytułu zaciągniętych kredytów. Wartość wskaźnika powinna wynosić co najmniej 1, 5. Wartość niższa oznacza przedsięwzięcie o podwyższonym ryzyku.
Rozdział 18 Analiza ekonomiczna działalności przedsiębiorstw hotelarskich Analiza zadłużenia
Rozdział 18 Analiza ekonomiczna działalności przedsiębiorstw hotelarskich Wskaźniki giełdowe � Wskaźniki giełdowe - mają zastosowanie dla spółek akcyjnych notowanych na giełdach papierów wartościowych. Oceniają sytuację firmy głównie z punktu widzenia inwestorów giełdowych.
Rozdział 18 Analiza ekonomiczna działalności przedsiębiorstw hotelarskich Wskaźniki giełdowe
Rozdział 18 Analiza ekonomiczna działalności przedsiębiorstw hotelarskich Wskaźniki działalności hotelarskiej oceniają działalność bieżącą przedsiębiorstw z branży hotelarskiej, w szczególności wyniki osiągane na działalności podstawowej, tj. sprzedaż miejsc noclegowych. � Sprzedane pokojonoce - liczba sprzedanych pokoi w danym okresie (niezależnie od liczby osób nocujących). � Techniczna zdolność usługowa hotelu - maksymalna liczba pokoi dostępna w danym okresie. � Eksploatacyjna zdolność usługowa hotelu (Ze) - faktyczna liczba pokoi dostępna w danym okresie. � Wskaźnik wykorzystania zdolności eksploatacyjnej (frekwencja) - stopień wykorzystania pokoi w danym okresie (wyrażony w procentach). Idealne są wartości zbliżone do 100%.
Rozdział 18 Analiza ekonomiczna działalności przedsiębiorstw hotelarskich Wskaźniki działalności hotelarskiej
Rozdział 18 Analiza ekonomiczna działalności przedsiębiorstw hotelarskich Wskaźniki działalności hotelarskiej � Średni czas pobytu gościa - podaje przeciętny czas pobytu gości w hotelu (wyrażony w dniach) w danym okresie. � Średnia cena za sprzedany pokój (ADR) - podaje przeciętny przychód (cenę) uzyskany za jeden sprzedany pokój. Im wyższa wartość wskaźnika tym lepiej. � Przychód z dostępnego pokoju (Rev. PAR, Yield) - średni przychód przypadający na jeden dostępny pokój. Im wyższa wartość wskaźnika tym lepiej.
Rozdział 18 Analiza ekonomiczna działalności przedsiębiorstw hotelarskich Wskaźniki działalności hotelarskiej
Rozdział 18 Analiza ekonomiczna działalności przedsiębiorstw hotelarskich Bibliografia � W. Bień, Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa, Difin, Warszawa 2011. � A. Hajdamowicz, K. Książek, Ekonomia i prawo w hotelarstwie. Podstawy rachunkowości i finansów w hotelarstwie, REA, Warszawa 2012. � M. Sierpińska, T. Jachna, Ocena przedsiębiorstwa według standardów światowych, PWN, Warszawa 2004. � M. Wajgner, R. Tylińska, Ekonomia i prawo w hotelarstwie. Podstawy ekonomiczne i prawne w hotelarstwie, REA, Warszawa 2012.
- Slides: 26