Roma tarixinin 3 dvr E 753 ildn e
- Slides: 17
Roma tarixinin 3 dövrü: E. ə 753 ildən. . e. ə 509 -cu ilədək Padşahlıq E. ə 509 -cu ildən. . E. ə 30 -cu ilədək E. ə 30 -cu ildən. . B. e 476 -cı ilədək Respublika İmperiya
Roma bu dövrdə SENAT və onun ömürlük seçdiyi PADŞAH tərəfindən idarə olunurdu Eə 509 cu ildə üsyan edən xalq Padşah Tarkvinini taxtdan saldı və Romada Padşahlıq dövrünə son qoyuldu Romada əhali iki təbəqəyə bölünürdu: Romanın yerli əhalisi və onların nəsilləri PATRİTSİLƏR Romaya sonralar köçüb gələnlər və onların nəsilləri PLEBEYLƏR
Roma bu dövrdə XALQ YIĞINCAĞI tərəfindən 1 il müddətinə seçilmiş 2 KONSUL tərəfindən idarə olunurdu SENAT Respublika dövründə MALİYYƏ və HƏRB məsələlərinə dair qərarlar qəbul edirdi
i d i Respublika dövründə PLEBEYLƏRİN, qarşı mübarizəsi Respublika dövründə hüquqsuz olan PLEBEYLƏR, PATRİTSİLƏRİ, Romadan köçməklə hədələyərək güzəştə getməyə məcbur etdilər: 1) E. ə V əsrdə PLEBEYLƏR öz müdafiəçilərini. TRİBUNLAR seçmək hüququ qazandı: - TRİBUNLAR, PLEBEYLƏRİN hüquqlarını dövlət qarşısında qoruyur, SENATIN PLEBEYLƏRƏ aid qərarların təsdiq və ya “veto” qoymaqla ləğv edirdi 2) E. ə III əsrdə (e. ə 283) PLEBEYLƏR Romanın TAMHÜQUQLU vətəndaşına çevrildilər PATRİTSİLƏRƏ
E. Ə III əsrdə APENİN Yarmadasının işğalını başa çatdıran Romalılar SİCİLİYA adasına qoşun çıxardı Lakin onlar burda başqa işğalçı dövlətləKARFAGENLƏ toqquşdu Beləliklə Roma ilə Karfagen arasında PUN MÜHARİBƏLƏRİ başladı
əsası Finikiyalılar tərəfindən qoyulmuş,
Əsası Finikiyalılar tərəfindən qoyulmuş Şəhər-dövlət idi
Müharibəni Karfagen dəniz döyüşlərində Romadan daha güclü olaraq başladı Roma Karfagen Roma isə quru döyüşlərində Karfageni üstələyirdi
Tezliklə güclü donanma yaradan Roma dənizlərdə də üstünlük qazandı Beləliklə Siciliyanı işğal etdi
E. Ə II əsrdə Karfagen Afrikanının şimalında bir sıra əraziləri işgal etdi Karfagen sərkərdəsi Hannibal İspaniyanın bir hissənin zəbt etdi və e. ə 219 -cu ildə Romanın burdakı müttəfiqi Saqunt şəhərini yandırdı Beləliklə Roma ilə Karfagen arasında II Pun müharibəsi başlandı (e. ə 264 -e. ə 241)
Bu zaman Karfagen Sərkərdəsi Hannibal qoşunları gözlənilmədən Romaya apardı E. ə 216 -cı ildə baş vermiş Kanna döyüşündə Romalılar məğlub edildi
Beləliklə Hannibal müdaiə üçün geri qayıtdı Nəticə: Karfagen Şm. Afrikada tutduğu torpaqlardan əl çəkdi E. Ə 204 -cü ildə Roma sərkərdəsi Sspion Afrikaya qoşun çıxardı
E. ə 146 cı ildə Karfagen tutuldu, məhv edildi və Romanın Afrika ə 149 -cu ildə Romanın Afrikaya əyalətinə çevrildi qoşun çıxarması ilə III Pun müharibəsi başlandı
Roma bu qələbələrlə Aralıq dənizi hövzəsinin ən qüdrətli dövlətinə çevrildi Maqneziya
IV əsrdə “xalqların böyük köçü”nün başlanması Roma imperiyasının sərhədlərində yaranmış təhlükəni artırdı Hunların Avropaya hərəkəti bir çox xalqların (alan, qot, ostqot və s. ) Roma ərazisində məskən salmasına səbəb oldu Qədim Dünya Tarixi sona çatdı 410 -cu ildə qotlar, 451 -ci ildə hunlar, 455 -ci ildə vandallar Romaya hücum etdi 476 -cı ildə german tayfaları Romanın varlığına son qoydu