ROLOJI ACILLERI Mnire Nazl Hbek Beyza Bykren Caner

ÜROLOJI ACILLERI Münire Nazlı Höbek Beyza Büyükören Caner Çece

TESTIS TORSIYONU

• Sperm kanalının etrafında dönmesi, damarların sıkışması sonucu testise yeterince kan gitmemesi. • En sık neonatal ve puberte döneminde görülür. • Çocukluk döneminde ekstra vaginal torsiyon sıkken, erişkin dönemde intra vaginal torsiyon sıktır. • Sol testiste daha yaygın görülür. (2: 1)

NEDENLE RI • Travma • Aşırı fiziksel aktivite • Bell-Clapper deformitesi Tunica vaginalisin, spermatik kordonun üst kısmında toplanmasına çan tokmağı arazı (Bell-clapper deformitesi) denir. • Puberte çağındaki yüksek testesteron seviyesine bağlı olarak testisin diğer dokulara kıyasla daha hızlı büyümesi(puberte çağında en sık neden) • İnmemiş testis(neonatal dönemde en sık neden) • Soğuk hava

SEMPTOMLAR • Testiste tek taraflı ani ağrı ve şiddetli ağrı • Bulantı • Kusma • Karın ağrısı • Anormal testis pozisyon ve büyüklüğü • Disüri • Kremaster refleksi yokluğu

TAN I • Öykü: torsiyona bağlı ağrı öyküsü • Fizik muayene: Skrotum içindeki testislerden birinin yukarı çıkması, ciltte kızarıklık, hafif ödem. Palpasyonla ağrının artması. Cilt renginde koyulaşma, Prehn belirtisi • Renkli Doppler USG- azalmış testis kan akımını gösterir. • Sintigrafi • Tam İdrar Testi: enfeksiyonu elemek için

DOPPLER USG • Operatör bağımlı • Sensivitesi %63. 6 -100 • Spesifitesi %97 -100 Orşitte kan akımı artarken testis torsiyonunda azalır.

SINTIGRAFI • Sensivite ve spesifite usg ile koreledir. • Erken vakalarda gecikmeye yol açabilir.

TEDAVI Kısa sürede gerçekleşen semptomlar--> direkt cerrahi eksplorasyon Uzun dönemde gerçekleşen semptomlar--> Doppler USG Manuel detorsiyon • 4 -6 saatten önce başvuranlarda • Mutlaka dışa döndürülmelidir • Ağrı ve diğer semptomların kaybı başarılı olduğunu gösterir. • Evine gönderme. En kısa sürede bilateral orşiopeksi veya testiküler fiksasyon yapılmalıdır.

CERRAHI • Intravaginal testis torsiyonunda skrotal, ekstravaginal torsiyonda inguinal yaklaşımla eksplorasyon yapılması önerilmektedir. • Ancak çocuklarda intravaginal veya ekstravaginal torsiyon tanısı koymak genellikle mümkün olmadığından ve çocuklarda processus vaginalis kapanmamış olabileceğinden inguinal yolla cerrahi yaklaşım yapılmalıdır.

• Semptomlar başladıktan ilk 6 saat içinde detorsiyone edilen testislerin %100'ü • Ilk 6 -12 saat içinde detorsiyone edilen testisin %70'i • 12 -18 saat içinde detorsiyone edilen testisin %20'si kurtarılabilmiştir. • 48 saat sonrasında başvuranların hemen hepsinde testis nekrozu gelişir.

RENAL KOLIK • En sık görülen ürolojik acil • Idrar akımının taş veya kan pıhtısı tarafından kısmi veya tam obstrüksiyonu ile oluşan şiddetli dayanılmaz ağrıdır. • Proksimal üreterler düzeyinde ağrı flank bölgedeyken taş distale ilerledikçe ağrı karın ön duvarına doğru yayılıp üreter alt ucuna ulaştığında erkeklerde aynı taraf testise, kadında ise labium'a vurur.

AYIRICI TANI • MI • Pnömoni • Abdominal aort anevrizması • Akut apandisit • Over patolojileri • Testiküler torsiyon

TANI • Anamnez: şiddetli yan ağrısı, bulantı, kusma, psikomotor ajitasyon • Fizik muayene: 12 saatten kısa süren abdominal ağrı, bel ağrısı veya kosto-vertebral açı hassasiyeti ve hematüri (>10 eritrosit/mikroskop alanı) • Görüntüleme yöntemleri -Direkt üriner sistem grafisi- BT ile güvenilirliği arttırılır -Abdominal USG -Kontrastsız BT- en güvenilir yöntem

TEDAV I Farmakolojik tedavi • Analjezik(NSAID, antispazmodikler, opiatlar) • Hidrasyon • <5 mm taşlar hidrasyon ve medikal tedavi ile %95 spontan düşer

TEDAVI Nonfarmakolojik tedavi endikasyonları: -medikal tedaviye yanıtsız ağrı -persistan ateş -renal fonksiyonların bozulması

• Geçici olarak obstrüksiyonun giderilmesi -double J stent veya perkütan nefrostomi Taşa yönelik tedaviler -ESWL -PCNL -Üreterorenoskopi -Anatrofik nefrolitotomi

AKUT ÜRINER RETANSIYON ➢TANIM: Ani ortaya çıkan, mesane dolu olmasına rağmen idrar yapamama, mesaneyi boşaltamama durumudur. Gergin ve ağrılı mesane ile karakterizedir. ➢EPİDEMİYOLOJİ: Erkeklerde kadınlara göre daha sık görülür. Hayat boyu akut üriner retansiyon riski, yaşla birlikte artmakta olup 70’indeki erkeklerin %10’unda, 80’lerindeki erkeklerin %33’ünde en az bir defa görülür.

Ø Etiyoloji: Üriner retansiyon sıklıkla obstruksif bir lezyona bağlı olarak ortaya çıksa da, kimi zaman ciddi patolojilerin de belirtisi olarak kendini gösterebilir. Nörolojik patolojiler (Spinal kord yaralanmaları, Multipl Skleroz, Parkinson, Diyabetik Periferik Nöropati…) Mesane boynu darlığı Mesane kanseri Mesanede taş veya pıhtı olması Benign prostat hiperplazisi Prostat kanseri Üriner Sistem Enfeksiyonu Uretra darlığı Uretra taşları ve tümörleri Bazı ilaçlar (Antikolinerjik ajanlar, sempatomimetik ajanlar, NSAIDs…) Pelvis organlarının hastalıkları (Pelvik kitleler, uterus prolapsı…)

ØKlinik ve semptomlar: Suprapubik bölgede ani gelişen şiddetli ağrı Suprapubik bölgede dolgunluk hissi Palpasyonla hassasiyet alınan gergin mesane Yüksek ateş ØTANI: Öykü, fizik muayeneye göre tanı konur. Ayırıcı tanısında TİT’e, idrar kültürüne, biyokimyaya(kreatinin, üre, BUN), PSA’ya bakılır. Görüntüleme yöntemi olarak USG kullanılır. ØTEDAVİ: Öncelikli tedavi kateterizasyonla mesanenin boşaltılması. (Foley sonda, suprapubik katater) Sonraki aşamada altta yatan sebebe yönelik medikal ya da cerrahi tedaviler uygulanır.

MESANE TRAVMALARI Mesane travması genelde dış kuvvetlere bağlı olarak oluşur ve pelvis kırıklarıyla ilişkilidir. Pelvis kırıklarının yaklaşık %15’inde mesane ve uretra travması birlikte görülür. • Sınıflama: 1. Mesane kontüzyonu 2. İnterstitial rüptür 3. İntraperitoneal rüptür 4. Ekstraperitoneal rüptür 5. Kombine rüptür

➢Etiyoloji: Mesane travmasının etiyolojisinde, künt ve açık travmalar rol oynar. Künt mesane travmasında trafik kazası, sportif karşılaşmalarda veya kavga esnasında tekme veya bir cisimle batın alt kadranına vurulması sonucu mesane rüptüre olur. Travma sonucu kemik pelvis fraktürü olur. Açık mesane travması en çok abdominopelvik, jinekolojik veya cerrahi ameliyatlar esnasında meydana gelir. İyatrojenik mesane yaralamasına bir diğer örnek TUR rezeksiyonlar sırasında görülen yaralanmadır. Kurşunlanma veya bıçaklanma olaylarında da mesane penetran tip yaralanmaya uğrar.

➢SEMPTOMLAR: Şiddetli ağrı kemik pelvis ve batın alt kadranında lokalizedir. İdrar yapma hissinin olmaması. Spontan idrar yapamama. (eğer yaparsa hematürik) Aşırı kanama sonucu hemorajik şok. ➢TANI: Direkt batın grafisi BT (böbrek ve üretral yaralanma var mı? ) Sistografi

➢KOMPLİKASYONLAR: Pelvik Hematom Pelvik Apse Peritonit İnkontinans ➢TEDAVİ: Öncelikle şok ve kanamaya müdahale edilir. Ekstraperitoneal mesane rüptürü hariç cerrahi müdahale. Ekstraperitoneal mesane rüptüründe üretral katater drenaj ve gerekirse cerrahi tedavi.

PROSTAT ABSESI • Tanım: Akut veya kronik prostat iltihapları(prostatit) sonucunda genellikle bakteriyel olarak gelişen inflamasyona bağlı içi irin dolu keseciklerdir.

ETIYOLOJI • Bakteriyel • -Staphylacoccus • -Coliform • İmmün yetmezlik • Travma • Diyabet

SEMPTOMLAR • Akut üriner retansiyon • Pollaküri • Dizüri • Ateş • Halsizlik • Libido azalması

TANI • Fizik Muayene: Digital rectal examination • Kan ve idrar tahlillerinde: piyüri, lökositoz görülebilir • Radyolojik incelemede; • Gold Standard: Transrectal US

TEDAVI • -Prostat absesinin drenajı sağlanmalıdır • -Antibiyotik kullanımı • -Suprapubik kateter de takılabilir

BÖBREK TRAVMALARI • Genel olarak 2 gruba ayrılırlar • 1 -Künt Travmalar(%90 -95) • En önemli sebebi trafik kazalarıdır. Düşmeler, yakın sporlar ve saldırılar da sebep olabilir. • • 2 -Penetran Travmalar • Ateşli silahlar, bıçaklanmalar, torakal veya intraabdominal yaralanmaya bağlı olabilirler

TANI • -Hasta öyküsü • -Fizik muayene: Ağrı, hassasiyet, lumbar ekimoz görülebilir • -Hematüri bulgusu görülebilir • Radyolojik görüntüleme: • -Bilgisayarlı Tomografi • -USG • -Renal anjiyografi

• AMERİCAN ASSOCİATİON FOR THE SURGERY OF TRAUMA ORGAN INJURY SEVERİTY SCALE FOR THE KİDNEY

TEDAVI • Medikal tedavi • Hemodinamisi stabil olan, genel durumu iyi olan hastalar takip edilebilir. • Yatak istirahati, parenteral sıvı, ağrı kesiciler verilebilir

Cerrahi tedavi endikasyonları • -Hemodinamik değerlerde sürekli değişimler • -Pulsatil veya büyüyen hematom • -Cerrahi girişimi gerektiren diğer organ yaralanması • -Evre V yaralanma

KAYNAKÇA • Mc. Aninch, Jack W. , et al. Smith & Tanagho's General Urology. Mc. Graw-Hill Medical, 2013. • http: //www. imagingpathways. health. wa. gov. au/index. php/imaging-pathways/gastrointestinal/acute-abdomen/acute-flankloin-pain-renal-colic • http: //file. uroturk. org. tr/files/cd/2014/CONTENT/SS-151. htm • http: //tip. fusabil. org/text. php 3? id=449 • http: //www. aafp. org/afp/2013/1215/p 835. html • http: //antalyacocukcerrahi. com/testis-torsiyonu-testis-donmesi/ • http: //www. marmaramedicaljournal. org/pdf_MMJ_468. pdf • https: //www. uptodate. com/contents/acute-urinary-retention • http: //www. jcam. com. tr/files/JCAM-4697. pdf • http: //www. jcam. com. tr/files/JCAM-4343. pdf • http: //www. idrar. org/idrar-retansiyonu. html • http: //hmurattunc. com/pdfs/uludag_travmalar. pdf • http: //www. klinikgelisim. org. tr/eskisayi/Klinik%202008 -3/31. %20 mustafa%20 kadihasanoglu-screen. pdf