ROLA MOTYWACJI W ROZWOJU OSOBOWYM UCZNIA dr Monika
ROLA MOTYWACJI W ROZWOJU OSOBOWYM UCZNIA dr Monika Wróblewska Zakład Psychologii Społecznej i Rozwoju Człowieka Uniwersytet w Białymstoku
ISTOTA MOTYWACJI �Motywacja to wewnętrzny mechanizm, który uruchamia i organizuje ludzkie zachowanie oraz kieruje na osiągnięcie celu (Reykowski, 1986) �Stanowi proces regulacji psychicznej, od którego zależy kierunek ludzkich czynności
PROCES MOTYWACJI Określenie celu Potrzeba MOTYWY SĄ KONIECZNE DO REALIZACJI CELÓW Osiągnięcie celu Analiza celów Podjęcie działania MOTYWY UKIERUNKOWUJĄ DZIAŁANIA
• Motywowanie siebie (motywacja) – jeden z pięciu aspektów Inteligencji Emocjonalnej (IE) • Inteligencja Emocjonalna czyli zdolność dostrzegania i rozumienia własnych oraz cudzych uczuć a także zdolność regulowania i kontrolowania emocji
Inteligencja emocjonalna(EQ) �Inteligencja emocjonalna czyli zdolność dostrzegania i rozumienia własnych oraz cudzych uczuć a także zdolność regulowania i kontrolowania emocji �Wyróżnia się 5 aspektów kompetencji emocjonalnej : �poznawanie własnych emocji (samoświadomość) �panowanie nad swoimi emocjami (samoregulacja) �motywowanie siebie (motywacja) �rozpoznawanie emocji u innych (empatia) �panowanie nad związkiem z drugim człowiekiem (umiejętności społeczne)
(EQ) Inteligencja emocjonalna �Inteligencja emocjonalna jest podstawą osiągania sukcesów
Motywacja Poznawcza /ukształtowanie postawy badawczej i eksploracyjnej Potrzeba poznawcza �Ciekawość świata �Zdziwienie �Zadawanie pytań �Analizowanie zdarzeń �Poszukiwanie informacji �Rozwiązywanie problemów
Nieustanne pragnienie poznawania świata towarzyszy człowiekowi przez całe życie
Potrzeba kompetencji W wieku szkolnym pojawia się potrzeba bycia kompetentnym: �Dążenie do zdobycia uznania �Potrzeba osiągania pozytywnych rezultatów �Dążenie do robienia rzeczy dobrze �Pracowitość �Wytrwałość w realizacji celów
Poczucie kompetencji Zajęcia szkolne powinny być szansą wykazania się dla każdego ucznia – aby mógł doświadczyć powodzenia w jakiejś dziedzinie Doznawane sukcesy w sferze zadaniowej i kontaktach społecznych prowadzą do rozwoju poczucia kompetencji
Poczucie kompetencji prowadzi do budowania przekonania o efektywności własnych działań podejmowanych w przyszłości
Kompetencje działania / nasz stosunek do zadań, wyzwań i działań Motywacja: własne zaangażowanie, skłonności emocjonalne, które prowadzą do nowych celów lub ułatwiają ich osiągnięcie, dążenie do osiągnięć, inicjatywa i optymizm
TEORIA MOTYWACJI R. M. Ryana i E. L. Deciego (2001) Zachowanie wewnętrznie motywowane – to zachowanie ukierunkowane przez potrzeby: �skuteczności i �samodecydowania Ludzie mają wrodzoną skłonność do podejmowania wyzwań i stawiania sobie celów DWA TYPY OSÓB Ø AKTYWNI i Zaangażowani Ø PASYWNI i Zdystansowani
MOTYWACJA WEWNĘTRZNA �Poszukiwanie nowości, wyzwań �Podejmowanie aktywności �Poszerzanie swoich możliwości REZULTATY: Ø Poczucie sprawstwa Ø Dążenie do przyswajania wiedzy Ø Satysfakcja z podejmowanych aktywności Ø Zadanie ma wartość samo w sobie Ø Prowadzi do działań efektywnych
PROAKTYWNA MOTYWCJA �PROAKTYWNOŚĆ – osoba jest źródłem motywacji, jest zdolna formułować i realizować cele oraz sprawować kontrolę nad swoim życiem POSTAWA OTWARTOŚCI NA ZMIANY • Gotowość podjęcia wyzwania • Wytrwałość • Świadomość trudności • Wizualizacja zmiany
PROAKTYWNOŚĆ podstawowy nawyk skutecznie działających ludzi (Stephen R. Covey) Ø JĘZYK jest bardzo dobrym wskaźnikiem stopnia, w jakim postrzegamy siebie jako ludzi proaktywnych: �„Popatrzmy, co da się zrobić’ �„Mogę” �„Wybieram” �„Podejmę próbę” �„Zrobię”
Ø Ludzie reaktywni: • „Nic nie mogę zrobić” • „Muszę to zrobić” • „Nie mogę” • „Zrobiłbym to, gdyby…” Ø Język ludzie reaktywnych uwalnia ich od odpowiedzialności (St. R. Covey, 7 nawyków skutecznego działania, 2012)
NIC NIE MOTYWUJE DO DALSZEGO DZIAŁANIA LEPIEJ NIŻ ŚWIADOMOŚĆ CZYNIONYCH POSTĘPÓW
WIZUALIZACJA CELU – TWÓRCZE WYKORZYSTANIE WYOBRAŹNI Wyobrażenie tego, co chcemy osiągnąć Przekształcenie celu – w realny obraz Rzeczywiste pobudzenie do działania
q MOTYWACJA BĘDZIE MIAŁA MAKSYMALNE NATĘŻENIE gdy prawdopodobieństwo sukcesu i porażki będzie równe (=) q SUKCES TO - 20% UMIEJĘTNOŚCI 80 % STRATEGII
„Nie dlatego brakuje nam odwagi, iż rzeczy są za trudne; to rzeczy są trudne dlatego, że brakuje nam odwagi” Źródło sukcesu jest we mnie – zasoby osobiste
Co wzmacnia motywację i ułatwia osiąganie sukcesu? �Pozytywna ocena rezultatów własnej pracy �Wiara w sukces �Wytrwałość i systematyczność �Podejmowanie kolejnych prób mimo niepowodzeń �Odwaga w działaniu �Brak lęku przed porażką �Umiejętność rozwiązywania problemów �Twórcza wizualizacja celów Pojęcie możliwości bez pojęcia optymizm ma bardzo małe znaczenie (Seligman, 1999)
USKRZYDLENIE Forma wykorzystania EMOCJI w dążeniu do OSIĄGNIĘĆ H. Gardnera (2002) �Powinniśmy wykorzystywać pozytywne stany psychiczne dzieci w przyciąganiu ich do nauki w dziedzinach, w których mogą rozwijać swoje zdolności. Uskrzydlenie jest stanem psychicznym, który oznacza, że dziecko zajmie się właściwym działaniem. Trzeba znaleźć coś, co się lubi i trzymać się tego. Najbardziej przykładasz się do nauki, gdy jest to coś na czym ci zależy i zajmowanie się tym sprawia ci przyjemność. H. Gardner (2007) Inteligencje Wielorakie. Nowe horyzonty w teorii i praktyce
MYŚLĘ, ŻE POTRAFIĘ. WIERZĘ, ŻE MOGĘ. UFAM, ŻE UMIEM.
Dziękuję za uwagę
- Slides: 27