rodki ochrony prawnej w polskim systemie zamwie publicznych

Środki ochrony prawnej w polskim systemie zamówień publicznych Izba Rzemieślnicza Mazowsza, Kurpi i Podlasia w Warszawie 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 1

Środki ochrony prawnej (1) Ustawa Prawo zamówień publicznych określa następujące środki ochrony prawnej: • Przepisy wspólne dla środków ochrony prawnej (art. 179) • Protest (art. 180 – 183) • Odwołanie (art. 184 – 193) • Skarga do sądu (art. 194 – 198) 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 2

Środki ochrony prawnej (2) • Stosowanie środków ochrony prawnej w zależności od wartości zamówienia • Od 14 000 EUR do progów unijnych – tylko protest (nie ma możliwości złożenia odwołania od rozstrzygnięcia protestu przez zamawiającego) • Od progów unijnych – protest, odwołanie oraz skarga 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 3

Środki ochrony prawnej (3) • Stosowanie środków ochrony prawnej w zależności od wartości zamówienia – c. d. • Tzw. progi unijne: • Administracja rządowa: 137 000 EUR – dla dostaw lub usług; 5 278 000 EUR dla robót budowlanych • Pozostali zamawiający, inni niż administracja rządowa: 211 000 EUR dla dostaw lub usług; 5 278 000 EUR dla robót budowlanych • Zamawiający udzielający zamówień sektorowych: 422 000 EUR dla dostaw lub usług; 5 278 000 EUR dla robót budowlanych 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 4

Środki ochrony prawnej (4) • Strony w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego: zamawiający i wykonawcy • Strony te są równe i zainteresowane we właściwej realizacji przysługujących im praw • Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego ma charakter cywilnoprawny • Obydwie strony: zamawiający i wykonawcy kierują się poczuciem obowiązku lub obawą przed konsekwencjami, jaki mogą wyniknąć z niewykonania obowiązku 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 5

Środki ochrony prawnej (5) • Zabezpieczenie interesów wykonawcy – ochrona praw podmiotowych (1) • S. Ignatowicz: „Gdy obowiązany nie przestrzega ogólnego obowiązku nieprzeszkadzania uprawnionemu w wykonywaniu jego prawa lub narusza swój obowiązek szczególny czynienia lub nieczynienia na rzecz uprawnionego, a nawet gdy tylko powstaje obawa, że zobowiązany ze swoich obowiązków się nie wywiąże, rodzi się potrzeba zapewnienia uprawnionemu odpowiednich środków mających na celu zmuszenie strony zobowiązanej do uczynienia zadość jego obowiązkom. Te środki składają się na pojęcie ochrony praw podmiotowych. ” 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 6

Środki ochrony prawnej (6) • Zabezpieczenie interesów wykonawcy – ochrona praw podmiotowych (2) • „Przez ochronę praw podmiotowych należy rozumieć system roszczeń, jakie przysługują uprawnionemu w razie naruszenia lub tylko zagrożenia jego prawa” • W kontekście Pzp, w razie naruszenia przez zamawiającego w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego praw wykonawcy, mają zastosowanie przepisy Działu VI ustawy Pzp (środki ochrony prawnej) • Osoby uprawnione do korzystania ze środków ochrony prawnej: wykonawcy, uczestnicy konkursu, a także inne osoby, jeżeli ich interes prawny w uzyskaniu zamówienia doznał lub może doznać uszczerbku w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy (art. 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w 7 179 ust. 1) zamówieniach publicznych

Środki ochrony prawnej (7) • Zabezpieczenie interesów wykonawcy – ochrona praw podmiotowych (3) • Przed upływem terminu do składania ofert w przypadku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy środki ochrony prawnej przysługują również organizacjom zrzeszającym wykonawców, wpisanym na listę organizacji uprawnionych do wnoszenia środków ochrony prawnej, prowadzonej przez Prezesa Urzędu. • Organizacją taką może być również Izba Rzemieślnicza; aktualnie rozważamy możliwość wpisania się na listę prowadzoną przez Prezesa Urzędu. 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 8

Środki ochrony prawnej (8) Definicja pojęcia / terminu wykonawca (zgodnie z art. 2 Pzp) • Wykonawca – osoba fizyczna, prawna albo jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która: ubiega się o udzielenie zamówienia publicznego lub złożyła ofertę lub zawarła umowę w sprawie zamówienia publicznego. Przykłady z praktyki: • PN – status wykonawcy przysługuje każdemu podmiotowi, który w jakikolwiek sposób zadeklaruje zamawiającemu chęć uzyskania zamówienia (np. pobierze SIWZ, wystąpi z wnioskiem o wyjaśnienie jej treści) • NBO – status wykonawcy będzie przysługiwał jedynie podmiotom zaproszonym do udziału w postępowaniu. • W postępowaniu toczącym się po złożeniu ofert status wykonawcy będzie przysługiwał jedynie tym podmiotom, które złożyły ofertę w tym postępowaniu. • Po zakończeniu postępowania o udzielenie zamówienia status wykonawcy zachowa tylko wyłoniony podmiot, z którym zamawiający zawrze umowę w sprawie zamówienia publicznego. 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 9

Środki ochrony prawnej (9) Środki odwoławcze: • Protest (art. 180 ust. 1) Pzp • Odwołanie (art. 184 ust. 1 Pzp) Skarga do sądu na orzeczenie Izby [Krajowej Izby Odwoławczej] dla stron oraz uczestników postępowania odwoławczego. 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 10

Środki ochrony prawnej (10) • Każdy ze środków odwoławczych (protest, odwołanie) jest roszczeniem uprawnionego do przywrócenia stanu prawnego zgodnego z przepisami ustawy Pzp • Protest – środek odwoławczy wnoszony wobec czynności lub zaniechania zamawiającego • Odwołanie – środek odwoławczy od odrzucenia lub oddalenia protestu • Środki odwoławcze podlegają rozpoznaniu na zasadach określonych w Prawie zamówień publicznych 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 11

Środki ochrony prawnej (11) • Protest wnosi się do zamawiającego, rozpoznaje go zamawiający (i następnie: odrzuca, oddala lub uznaje w całości lub części) • Odwołanie wnosi się do Prezesa Urzędu, rozpoznaje je skład orzekający Krajowej Izby Odwoławczej (trzy osoby, w tym przewodniczący składu orzekającego wskazany przez Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej) • Skarga do sądu – nie jest środkiem odwoławczym, lecz nadzwyczajnym środkiem kontroli orzeczeń składów orzekających, wyroków i postanowień kończących postępowanie odwoławcze. Skargę do sądu rozpatruje sąd powszechny, z reguły sąd okręgowy właściwy według siedziby zamawiającego. 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 12

INTERES PRAWNY WYKONAWCY JAKO PRZESŁANKA KORZYSTANIA ZE ŚRODKÓW OCHRONY PRAWNEJ 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 13

Interes prawny (1) • Aby podmiot uprawniony (wykonawca, uczestnik konkursu, inna osoba uprawniona) mogła wnieść skutecznie środek ochrony prawnej, musi wykazać, że interes prawny tego podmiotu w uzyskaniu zamówienia doznał lub może doznać uszczerbku w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy Pzp. • Wykazanie przez uprawniony podmiot interesu prawnego, jest jego obowiązkiem przy korzystaniu z każdego środka ochrony prawnej (czyli protestu, odwołania, skargi) 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 14

Interes prawny (2) • Niewykazanie wymienionej przesłanki przez wnoszącego środek ochrony prawnej skutkuje oddaleniem wniesionego środka, także wtedy, gdy środek ten jest merytorycznie uzasadniony, to jest gdy zostało wykazane naruszenie przez zamawiającego przepisów ustawy Pzp czy przepisów zawartych w aktach wykonawczych do tej ustawy. 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 15

Interes prawny (3) • Pomiędzy naruszeniem przez zamawiającego przepisów Pzp a doznaniem / możliwością doznania przez uprawniony podmiot uszczerbku w jego interesie prawnym musi istnieć normalny związek przyczynowy. • Związek taki zachodzi wtedy, gdy skutek (tutaj uszczerbek lub zagrożenie interesu prawnego podmiotu uprawnionego do wniesienia środka ochrony prawnej) jest normalnym następstwem zdarzenia rozpatrywanego jako przyczyna (w naszym przypadku naruszenia przez zamawiającego przepisów Pzp). Obowiązek wykazania takiego związku przyczynowego ciąży na korzystającym ze środka ochrony prawnej. 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 16

Interes prawny (4) Jak należy rozumieć interes prawny? Interes prawny należy rozumieć w sposób określony w prawie cywilnym (J. Ignatowicz): • „Interes uzasadniający prawo do ochrony i uczestnictwa w odnośnym postępowaniu musi być interesem prawnym, tzn. dotyczyć określonego prawa lub stosunku prawnego. Nie wystarcza przeto interes czysto uczuciowy, emocjonalny lub zaspokajający wyłącznie społeczne żądania i aspiracje dochodzącego ochrony. Może natomiast mieć – podobnie jak samo prawo, u podłoża którego leży – zarówno charakter majątkowy, jak i niemajątkowy. Usprawiedliwiający ochronę interes musi pozostawać w zgodzie z porządkiem prawnym i zasadami współżycia społecznego” 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 17

Interes prawny (5) Interes prawny według orzecznictwa zespołów arbitrów i Sądu Okręgowego w Warszawie: • „Interes prawny wnoszącego środek odwoławczy musi doznać uszczerbku w konkretnym postępowaniu, w którym on uczestniczy i polegać na tym, że traci możliwość uzyskania jego oferty za ofertę najkorzystniejszą. Interes ten nie może być oceniany pod kątem ewentualnego i niepewnego udziału odwołującego się w przyszłym postępowaniu o przedmiotowe zamówienie publiczne i uzyskanie w nim wyniku polegającego na wyborze przez zamawiającego jego oferty. ” 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 18

Interes prawny (6) • Wyrok zespołu arbitrów (…) • „Interes prawny odwołującego się doznaje uszczerbku jedynie wówczas, gdy w następstwie uwzględnienia i odwołania i ponownej oceny ofert jego oferta byłaby uznana za ofertę najkorzystniejszą” 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 19

Interes prawny – podsumowanie (1) Wykonawca wnoszący środek ochrony prawnej jest obowiązany wykazać: 1. Naruszenie przez zamawiającego przepisów Prawa zamówień publicznych, także przepisów zawartych w rozporządzeniach do tej ustawy 2. Doznanie lub możliwość doznania uszczerbku w jego interesie prawnym 3. Normalny związek przyczynowy pomiędzy naruszeniem przepisów Pzp, w tym przepisów rozporządzeń a uszczerbkiem w jego interesie prawnym. 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 20

Interes prawny – podsumowanie (2) Wykonawca wnoszący środek ochrony prawnej jest obowiązany: • Przytoczyć okoliczności faktyczne uzasadniające doznanie lub możliwość doznania, w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów Pzp, uszczerbku w interesie prawnym • Skutek prawny niewykazania przez wykonawcę przesłanki interesu prawnego, o której mowa w art. 179 ust. 1 Pzp: oddalenie wniesionego środka ochrony prawnej, mimo wykazania, że zamawiający naruszył przepisy Pzp. 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 21

Protest i postępowanie protestacyjne (1) Po nowelizacji w 2007 roku: • Protest możliwy w każdym postępowaniu o zamówienie publiczne o wartości od 14 000 EUR. • Protest przysługuje wobec każdej czynności i zaniechania zamawiającego, do których jest obowiązany na podstawie Pzp, niezależnie od wartości przedmiotu zamówienia i trybu, w którym postępowanie jest prowadzone. • Na wykonawcy wnoszącym protest do zamawiającego ciąży obowiązek wykazania, że w wyniku oprotestowanej czynności zamawiającego lub zaniechania czynności, do której był obowiązany, jego interes prawny doznał lub mógł doznać uszczerbku. Wykazanie interesu prawnego powinno być zawarte w uzasadnieniu protestu. 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 22

Protest i postępowanie protestacyjne (2) • Czynność zamawiającego – jego działanie podjęte w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, które rodzi określone skutki prawne. • Przykładowe czynności zamawiającego: ogłoszenie o zamówieniu publicznym, SIWZ, wykluczenie wykonawcy z postępowania, ocena ofert, odrzucenie oferty, wybór oferty najkorzystniejszej, unieważnienie podstępowania o udzielenie zamówienia publicznego • Przykładowe zaniechania zamawiającego: niewykonanie obowiązku wyjaśnienia treści SIWZ, mimo stosownego zapytania wykonawcy; niewykonanie obowiązku równoczesnego zawiadomienia wszystkich wykonawców, którzy ubiegali się o udzielenie zamówienia o unieważnieniu postępowania, z podaniem uzasadnienia faktycznego i prawnego. 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 23

Protest i postępowanie protestacyjne (3) Wniesienie protestu • Wniesienie protestu jest możliwe w formie dopuszczonej przez zamawiającego, zgodnie z zapisem art. 27 ust. 1 – 3 (e-mail, faks, pismo; zawsze dopuszczalna jest forma pisemna) • Wniesienie protestu w terminie 7 dni od dnia, w którym powzięto lub można było powziąć wiadomość o okolicznościach stanowiących podstawę jego wniesienia. Protest uważa się za wniesiony z chwilą, gdy dotarł on do zamawiającego w taki sposób, że mógł zapoznać się z jego treścią. 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 24

Protest i postępowanie protestacyjne (4) Wniesienie protestu – terminy (1) • Protest dotyczący treści ogłoszenia, a jeżeli postępowanie jest prowadzone w trybie PN, także dotyczący postanowień SIWZ wnosi się w terminie: • 7 dni od dnia zamieszczenia ogłoszenia w BZP lub zamieszczenia SIWZ na stronie internetowej – dla zamówień o wartości mniejszej niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 (progi unijne) • 14 dni od dnia publikacji ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub zamieszczenia SIWZ na stronie internetowej – dla zamówień o wartości równej lub większej niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 (progi unijne) 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 25

Protest i postępowanie protestacyjne (5) Wniesienie protestu – terminy (2) • Jeżeli postępowanie jest prowadzone w trybie innym niż PN, protest dotyczący postanowień SIWZ wnosi się w terminie 7 dni od dnia doręczenia SIWZ, jednak nie później niż: 1. 3 dni przed upływem terminu składania ofert – jeżeli wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty określone progami unijnymi; 2. 6 dni przed upływem terminu składania ofert – jeżeli wartość zamówienia jest równa lub przekracza kwoty określone progami unijnymi. 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 26

Protest i postępowanie protestacyjne (6) Wniesienie protestu – terminy (3) • Termin do wniesienia protestu jest terminem zawitym • Bezskuteczny upływ tego terminu powoduje wygaśnięcie prawa wykonawcy do tego środka ochrony prawnej wobec tej samej czynności lub tego samego zaniechania zamawiającego. • Protest uważa się za wniesiony z chwilą, gdy doszedł on do zamawiającego w taki sposób, że mógł się on zapoznać z jego treścią. • Chwila faktycznego zapoznania się zamawiającego z treścią protestu nie ma znaczenia prawnego, może ono nastąpić bezpośrednio po otrzymaniu protestu lub później. Istotne jest, że protest dotarł w terminie do zamawiającego i od tej chwili mógł się zapoznać z jego treścią. 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w 27 zamówieniach publicznych

Protest i postępowanie protestacyjne (7) Postępowanie zamawiającego wobec wniesionego protestu • 1. 2. • • Odrzucenie – możliwe tylko z przyczyn formalnych: Protest doszedł do zamawiającego, w sposób pozwalający mu zapoznanie się z jego treścią, po upływie ustalonego terminu na jego wniesienie Protest został wniesiony przez podmiot nieuprawniony Oddalenie / uwzględnienie – tylko z przyczyn merytorycznych Oddalenie / uwzględnienie – w części lub całości 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 28

Protest i postępowanie protestacyjne (8) Zawartość protestu (1) • Minimalna zawartość protestu – pkt 1 – 4: 1. Wskazanie oprotestowanej czynności lub zaniechania zamawiającego 2. Sprecyzowanie przez protestującego swego żądania 3. Zwięzłe przytoczenie zarzutów wobec oprotestowanej czynności lub zaniechania zamawiającego 4. Uzasadnienie protestu, tj. przytoczenie okoliczności faktycznych uzasadniających 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w wniesienie protestu zamówieniach publicznych 29

Protest i postępowanie protestacyjne (9) Zawartość protestu (2) • „żądanie” – określenie zachowania zamawiającego, jakiego wykonawca oczekuje od zamawiającego w następstwie wniesionego protestu; najczęściej żądanie zmiany oprotestowanej czynności lub dokonanie czynności zaniechanej, rzadziej żądanie unieważnienia oprotestowanej czynności / unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 30

Protest i postępowanie protestacyjne (10) Zawartość protestu (3) • „zarzuty” – argumenty natury faktycznej i prawnej na rzecz stanowiska protestującego, że oprotestowana czynność zamawiającego została dokonana z naruszeniem prawa czy postanowień SIWZ lub że zaniechana przez zamawiającego czynność należy do tych czynności, do których zamawiający był obowiązany na podstawie ustawy. 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 31

Protest i postępowanie protestacyjne (11) Czynności WYKONAWCY w postępowaniu protestacyjnym (1) 1 A) Ustalenie zdarzenia prawnego, od którego biegnie termin do wniesienia protestu i podjęcie decyzji co do wniesienia protestu wobec czynności zamawiającego, z którą to zdarzenie jest związane 1 B) W przypadku zaniechania przez zamawiającego czynności, do której był obowiązany na podstawie ustawy – tu wykonawca nie jest związany terminem i może wnieść protest w momencie powzięcia wiadomości o zaniechaniu zamawiającego i także uznania, że dokonanie zaniechanej czynności nie pozostanie bez wpływu na dalszy tok postępowania. 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 32

Protest i postępowanie protestacyjne (12) Czynności WYKONAWCY w postępowaniu protestacyjnym (2) 2) Opracowanie protestu: • Wskazanie oprotestowanej czynności lub zaniechania zamawiającego • Żądanie • Zwięzłe przytoczenie zarzutów oraz okoliczności faktycznych i prawnych uzasadniających wniesienie protestu 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 33

Protest i postępowanie protestacyjne (13) Czynności WYKONAWCY w postępowaniu protestacyjnym (3) 3) Właściwe podpisanie protestu przez wykonawcę – osobę / osoby uprawnione do składania oświadczeń woli w imieniu wykonawcy 4) Wniesienie protestu do zamawiającego z zachowaniem ustawowych terminów i tak, aby doszedł do zamawiającego w sposób umożliwiający mu zapoznanie się z treścią protestu. 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 34

Protest i postępowanie protestacyjne (14) Czynności ZAMAWIAJĄCEGO w postępowaniu protestacyjnym (1) • Niezwłoczne zawiadomienie (tego samego lub następnego dnia) wykonawców uczestniczących w postępowaniu o wniesieniu protestu oraz jego treści i zarzutach (art. 181 ust. 3) • Zawiadomienie o wniesieniu protestu umożliwia wykonawcom skorzystanie z instytucji przystąpienia do protestu (art. 181 ust. 4) w terminie 3 dni od dnia otrzymania wezwania; rezygnacja z przystąpienia wyłącza możliwość wniesienia protestu z powołaniem się na te same okoliczności. 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 35

Protest i postępowanie protestacyjne (15) Czynności ZAMAWIAJĄCEGO w postępowaniu protestacyjnym (2) • Gdy protest zostanie wniesiony po upływie terminu składania ofert, bieg terminu związania ofertą ulega zawieszeniu (termin ten nie biegnie od chwili zawieszenia biegu terminu związania ofertą do ostatecznego rozstrzygnięcia protestu) • Niezwłoczne poinformowanie wykonawców o zawieszeniu biegu terminu związania ofertą (wykonawców, którzy złożyli oferty) • Wezwanie wykonawców, w dowolnym czasie, jednak nie później niż na 7 dni przed upływem ważności wadiów, pod rygorem wykluczenia z postępowania, do przedłużenia ważności wadium albo wniesienia nowego wadium na okres niezbędny do zabezpieczenia postępowania (ofert) do zawarcia umowy, po ostatecznym rozstrzygnięciu protestu. 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 36

Protest i postępowanie protestacyjne (16) Rozstrzygnięcie protestu (1) • Określone w art. 182 • Do czasu ostatecznego rozstrzygnięcia protestu zamawiający nie może zawrzeć umowy (art. 182 ust. 1) 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 37

Protest i postępowanie protestacyjne (17) Rozstrzygnięcie protestu (2) • 1) 2) 3) a) b) Protest jest ostatecznie rozstrzygnięty: Jeżeli nie przysługuje odwołanie – wraz z rozstrzygnięciem przez zamawiającego protestu lub z upływem terminu na jego rozstrzygnięcie jeżeli nie wniesiono odwołania - z upływem terminu do wniesienia odwołania W przypadku wniesienia odwołania: Z dniem wydania postanowienia kończącego postępowanie odwoławcze albo wyroku Izby Z dniem wydania wyroku lub postanowienia kończącego postępowanie w sprawie przez sąd okręgowy, albo z upływem terminu do wniesienia skargi, jeżeli wartość zamówienia dla robót budowlanych jest równa lub przekracza równowartość 20 mln EUR, a dla dostaw lub usług – 10 mln EUR 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 38

Protest i postępowanie protestacyjne (18) Rozstrzygnięcie protestu (3) • Na wniosek zamawiającego Prezes Urzędu, w drodze decyzji administracyjnej, może wydać zgodę na zawarcie umowy przed ostatecznym rozstrzygnięciem protestu, jeżeli ze względów społecznych lub gospodarczych zachodzi pilna potrzeba udzielenia zamówienia, której wcześniej nie można było przewidzieć, a nie wynikła ona z winy zamawiającego (art. 182 ust. 3) • Przepisu tego nie stosuje się dla największych zamówień (roboty budowlane > 20 mln EUR, dostawy i usługi > 10 mln EUR) 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 39

Protest i postępowanie protestacyjne (19) Rozstrzygnięcie protestu (4) Zamawiający rozstrzyga (jest obowiązany do rozstrzygnięcia) jednocześnie wszystkie protesty dotyczące: 1) treści ogłoszenia, 2) postanowień specyfikacji istotnych warunków zamówienia, 3) wykluczenia wykonawcy z postępowania o udzielenie zamówienia, odrzucenia ofert i wyboru najkorzystniejszej oferty – w postępowaniu prowadzonym w trybie przetargu nieograniczonego, negocjacji bez ogłoszenia i zapytania o cenę, 4) wykluczenia wykonawcy z postępowania o udzielenie zamówienia albo odrzucenia ofert i wyboru najkorzystniejszej oferty – w postępowaniu prowadzonym w trybie przetargu ograniczonego, negocjacji z ogłoszeniem, dialogu konkurencyjnego – w terminie 10 dni od upływu ostatniego z terminów na wniesienie protestu. 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 40

Protest i postępowanie protestacyjne (20) Rozstrzygnięcie protestu (5) • Brak rozstrzygnięcia protestu w terminach, o których mowa w art. 183 ust. 1 i 2, uznaje się za jego oddalenie • Rozstrzygnięcie protestu po upływie ustawowego terminu nie rodzi skutków prawnych; jest to termin zawity, a jego bezskuteczny upływ skutkuje wygaśnięciem prawa zamawiającego do rozstrzygnięcia protestu • Rozstrzygnięcie protestu polega na odrzuceniu protestu, oddaleniu protestu lub uzwględnieniu protestu 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 41

Protest i postępowanie protestacyjne (21) Rozstrzygnięcie protestu (6) • ODRZUCENIE PROTESTU • W przypadku zaistnienia przesłanek formalnych: wniesienie protestu po terminie lub przez podmiot nieuprawniony • Zamawiający odrzucając protest powinien wskazać przyczynę odrzucenia oraz ustosunkować się co do meritum protestu na wypadek złożenia przez protestującego odwołania od odrzucenia protestu. 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 42

Protest i postępowanie protestacyjne (22) • ODDALENIE PROTESTU • Rozstrzygnięcie o jego merytorycznej bezzasadności, to jest bezzasadności zarzutów podniesionych w proteście, a w konsekwencji także zawartego w nim żądania. 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 43

Protest i postępowanie protestacyjne (23) • UWZGLĘDNIENIE PROTESTU • Uznanie przez zamawiającego merytorycznej zasadności choćby jednego z zarzutów podniesionych w proteście, a w konsekwencji zawartego w nim żądania • Rozstrzygnięcie protestu wraz z jego uzasadnieniem faktycznym i prawnym oraz pouczeniem o sposobie i terminie wniesienia odwołania (jeżeli odwołanie przysługuje) zamawiający doręcza protestującemu oraz wykonawcom, którzy przystąpili do postępowania toczącego się w wyniku wniesienia protestu, a jeżeli protest dotyczy treści ogłoszenia lub postanowień SIWZ – dla trybu PN, zamieszcza na stronie internetowej, na której są udostępniane. 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 44

Protest i postępowanie protestacyjne (24) • • UWZGLĘDNIENIE PROTESTU Skutkiem prawnym uwzględnienia protestu jest powtórzenie przez zamawiającego oprotestowanej czynności lub dokonanie czynności zaniechanej: 1. Niezwłocznie – jeżeli uwzględnił wszystkie zgłoszone żądania 2. Po ostatecznym rozstrzygnięciu protestu – jeżeli co najmniej jedno ze zgłoszonych żądań nie zostało uwzględnione. 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 45

Protest i postępowanie protestacyjne (25) • POSTĘPOWANIE WYKONAWCY PO ROZSTRZYGNIĘCIU PROTESTU • W razie odrzucenia lub oddalenia protestu – rozważyć wniesienie odwołania (jeżeli przysługuje – dla wartości zamówienia powyżej progów unijnych) i przygotować, a następnie wnieść odwołanie • W razie uwzględnienia protestu – dopilnować, by zamawiający powtórzył oprotestowaną czynność w zakresie objętym protestem lub dokonał czynności zaniechanej, a w razie stwierdzenia zaniechania powtórzenia czynności (np. przez sprawdzenie protokołu postępowania), rozważyć wniesienie protestu wobec tego zaniechania. 11/6/2020 Środki ochrony prawnej w zamówieniach publicznych 46