ROBOTIK PROJELER IIN TEMEL ELEKTRONK BREADBOARD TRANSISTR DIREN

ROBOTIK PROJELER IÇIN TEMEL ELEKTRONİK - BREADBOARD - TRANSISTÖR - DIRENÇ - ENTEGRE - KONDANSATÖR - JUMPER KABLO - DIYOT Ç. VOLKAN YILDIZ BİLGİSAYAR BİLİMİ vnyz. xyz EKIM 2018

1. BREADBOARD • Elektronik devrelerimizi test ve prototip amaçlı olarak, hızlı bir şekilde ve kalıcı olmayan bağlantılar ile kurmak için breadboard kullanılır. • Dikey bağlantılar kendi aralarında, güç hatları (+, -) olan yatay bağlantılar kendi aralarında birbirine bağlıdır. Dikey bağlantılar arasında bağlantı yoktur.

1. BREADBOARD Bağlantı olmayan alan, entegre, buton gibi elemanlar ile çeşitli bağlantılar yapmamızı kolaylaştırır. Bağlantı Yok Entegre Normalde bağlantısı olmayan alt ve üstteki dikey bağlantılar ise bu yolla birbirine bağlanmış olur.

2. DIRENÇ (RESISTOR) • Devrede akımın geçmesine karşı koyan devre elemanıdır. • Birimi ohm (Ω)’dur. Devre şemalarında "R" ile gösterilir. R

2. 1. DIRENÇ ÇEŞITLERI • Karbon, Film, Entegre, SMD, Ayarlı (Potansiyometre) ve Ortam Etkili (LDR(Foto direnç - Işığa göre direnç artar ya da azalır), NTCPTC (Termistör - Sıcaklığa göre direnç artar ya da azalır)) gibi çeşitli dirençler vardır. Potansiyometre'nin Çalışma Şekli LDR

2. 2. DIRENÇLERIN GÖREVLERI • Dirençler, • Elektrikli devrelerde akımı sınırlayarak belli bir değerde tutar • Hassas devre elemanlarının üzerlerinden yüksek akım geçmesini önler • Besleme gerilimini ve akımı bölmek için de kullanılır • Pasif sensör olarak kullanılır

2. 3. DIRENÇ DEĞERININ HESAPLANMASI • Dirençlerin değerini okumak için üstündeki renklerden yararlanırız. * Örneğin 100 ohmluk bir direncin tolerans değeri %5 ise bu direncin muhtemel değerinin 95 ile 105 ohm arasında olacağını belirtir. Değer Çarpan Tolerans

2. 3. DIRENÇ DEĞERININ HESAPLANMASI Renk Değer Çarpan 1 Tolerans Siyah 0 100 = Kahverengi 1 101 = 10 %1 Kırmızı 2 102 = %2 Turuncu 3 103 = 1000 - Sarı 4 104 = 1000 - Yeşil 5 105 = 100000 %0. 5 Mavi 6 106 = 1000000 %0. 25 Mor 7 107 = 10000000 %0. 01 Gri 8 108 = 10000 - Beyaz 9 109 = 100000 - Altın - 0, 1 %5 Gümüş - 0, 01 %10 100 - ÖRNEK Yeşil - 5 (Değer) Mavi - 6 (Değer) Turuncu - 103 (Çarpan) Altın - %5 (Tolerans) 56 x 1000 = 56000 ohm %5 = 56 Kohm %5

3. KONDANSATÖR (CAPASITOR) • Belirli bir elektrik yükünü üzerlerinde biriktiren devre elemanlarına kondansatör(sığaç) denir. • Birimi Farad (F)‘dır. Devre şemalarında "C" ile gösterilir. C

3. 1. KONDANSATÖR ÇEŞİTLERİ • Kondansatörler kutuplu (+, - kutupları var, bağlantı buna göre yapılmalı) ve kutupsuz (+, - kutupları yok, bağlantı yönü fark etmez) olmak üzere ikiye ayrılır.

3. 2. KONDANSATÖRLERIN GÖREVLERI • Kondansatörler devrelerde; istenmeyen dalgalanmaları, ani değişimleri, sıçramaları ve gürültüleri engellemekte kullanılır.

3. 3. KONDANSATÖR DEĞERININ HESAPLANMASI • Birçok kondansatörün üzerinde sayısal olarak değeri yazmaktadır. • Bazılarını da okumak için kapasitemetre cihazına ihtiyaç duyarız. ÖRNEK 103 10 x 103 = 10000 p. F

4. DIYOT (DIODE) • Devrelerde elektrik akımının yalnızca bir yönde (anottan katota doğru) geçişine izin verir. • Devre şemalarında "D" harfi ile gösterilir. • Siyah renktedirler ve gri şeritle katot (-) kısmı gösterilir. Anot (+) Katot (-) D Anot (+) Katot (-)

4. 1. DIYOT ÇEŞITLERI • Başlıca diyot çeşitleri; • Zener Diyot (Ters bağlandığında da akımı belli bir seviyeden sonra iletir. ) • Fotodiyot (Işığı elektrik akımına çevirir. Güneş panelleri) • LED Zener Diyot Fotodiyot LED

5. TRANSISTÖR • Küçük elektrik sinyalleri yükseltmek veya anahtarlamak amacıyla kullanabileceğimiz bir devre elemanıdır. • Transistörün bacaklarından birisine uygulanan elektrik sinyali ile diğer bacakları arasındaki elektrik akımını kontrol edebiliriz.

5. TRANSISTÖR • Transistörün bacakları; • Kollektör(collector) • Beyz(base) • Emitör(emitter)'den oluşur. • PNP(+-+) ve NPN(-+-) tipi

6. ENTEGRE (INTEGRATED CIRCUIT - IC) • Çok sayıda devre elemanını (direnç, diyot, transistör gibi) özel amaçlı tek bir devreyi oluşturacak şekilde (ses amfisi, motor sürücü, mikrokontrolcü vs. ) tek bir çekirdekte toplayan elemandır.

6. 1. ENTEGRE DATASHEET • Datasheetlerde entegrenin çalışma gerilimi ve çektiği akım gibi elektriksel karakteristikleri, fiziksel çalışma koşulları, örnek uygulama devreleri gibi çoğunlukla ihtiyaç duyduğumuzdan daha fazla miktarda bilgi yer alır.

7. JUMPER KABLO • Arduino, breadboard veya diğer elemanlar arasındaki bağlantıyı kurduğumuz elemandır. • Üç tipi vardır; Erkek-Erkek, Dişi-Dişi ve Erkek-Dişi Erkek-Erkek Dişi-Dişi Erkek-Dişi

KAYNAKLAR • Arduino Eğitim Kitabı, Gökhan DÖKMETAŞ, Sayfa 3 -19 • https: //maker. robotistan. com/temel-elektronik-dersleri 1/ • https: //maker. robotistan. com/kondansator-nedir • https: //maker. robotistan. com/elektronik/ • https: //maker. robotistan. com/direnc/ • https: //maker. robotistan. com/temel-elektronik-dersleri-4 -kondansatorungorevleri/ • https: //maker. robotistan. com/transistor-nedir/