Rnorodno Biologiczna Za duo czy za mao Anna
Różnorodność Biologiczna Za dużo czy za mało? Anna Kalinowska Uniwersytet Warszawski Uniwersyteckie Centrum Badań nad Środowiskiem i Zrównoważonym Rozwojem ucbs@uw. edu. pl 18. 9. 2014
Co to jest RÓŻNORODNOŚĆ BIOLOGICZNA ? • To pojęcie wprowadzone do szerokiego obiegu przez Prof. Edwarda Wilsona w połowie lat 80. XX w. • Obejmuje CAŁE zróżnicowanie żywego świata- w obrębie gatunku, między gatunkami i ekosystemami. To nie tylko „dzika przyroda” ale też ta, która ukształtowana została przez człowieka. Różnorodność obejmuje CAŁOŚĆ życia i bogactwo jego procesów. .
różnorodność biologiczna obejmuje także różnorodność ras i odmian wyhodowanych przez człowieka
Ile gatunków żyje na Ziemi? • Najnowsze szacunki: ok. 8, 7 milionów • 2, 2 miliona żyje w oceanach, 6, 5 na lądach
Z kim dziś dzielimy Ziemię? • Z 7 miliardami ludzi (z 9 miliardami w roku 2040). • Z 1. 5 miliona znanych gatunków • Z 8, 7 milionami a może nawet - 100 milionami gatunków, których jeszcze nie znamy
Ile gatunków żyjących na Ziemi poznano? • Pierwotniaki - 40 000 • Glony 40 000 • Rośliny 270 000 • Grzyby 70 000 • Zwierzęta • Kręgowce 45 000 • Bezkręgowce 1045 000 Wszystkich poznanych gatunków 1, 5 miliona
Dużo czy mało gatunków w Polsce? • W Polsce 60 000 gatunków W tym : • 9 100 gatunków roślin • 435 gatunków ptaków z czego 199 gniazduje • 105 gatunków ssaków
Płazów dużo czy mało? • Na świecie 4300 gatunków • W Polsce 19
Gatunki endemiczne- za dużo czy za mało?
Naukowcy biją na alarm- różnorodność biologiczna zmniejsza się w tempie jak nigdy dotąd • W wyniku niszczenia i zajmowania różnych środowisk przez miasta, drogi i przemysł znikają miejsca życia gatunków, kurczy się przestrzeń dla przyrody. • Zachłanność człowieka • doprowadza do wycinania lasów i zagłady setki gatunków ryb, ptaków i ssaków •
Ile gatunków jest zagrożonych? • W Czerwonych Księgach Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN) opisano ponad 60 tysięcy zagrożonych gatunków z których niemal połowa jest na granicy wymarcia
Lądy - to tereny upraw, lasów i miast. Różnorodności biologicznej grozi tu: • Zniszczenie i fragmentacja siedlisk • Rozprzestrzenianie się miast • Gatunki inwazyjne • Zatrucie gleby i wód • Pustynnienie • Zniszczenie w wyniku nadmiernej eksploatacji • Zmiany klimatu
Morza i oceany – najbardziej zagrożone nieznane gatunki Morza i oceany dostarczają ludzkości 20% białka i leków- tu też obserwuje się najszybsze tempo zmian w wyniku skażenia, przełowienia, zmian klimatu
Nowe gatunki- za dużo czy za mało?
Za mało czy za dużo? gatunek obcy- nawłoć kanadyjska
Za dużo czy za mało? Leki z zielonej apteki
Różnorodność środowisk i odmian roślin ozdobnych
Za dużo czy za mało? Inspiracja dla artystów
Różnorodność miejsca pochodzenia gatunków udomowionych
Różnorodność roślin z których korzystamy
Substancje medyczne zawarte w zjadanych pokarmach • Przeciwutleniacze w owocach i warzywach • Kwasy tłuszczoweomega w mięsie z bydła wypasanego • Substancje zapobiegające zawałom w skórce winogron
Ekonomiczny i społeczne znaczenie raf koralowych • Korzyści ekonomiczne z raf (rozwój turystyki, zasilanie łowisk narybkiem, pożywienie, produkty medyczne) czerpie ponad 500 milionów ludzi. • Zyski z samej turystki w Azji Wschodniej to ponad 2700 dolarów na hektar rocznie • źródło utrzymania i zachowania tożsamości kulturowej ludności lokalnej
Bioróżnorodność w świadomości społecznej Wyniki badań wskazują, że wprawdzie co trzeci mieszkaniec Europy słyszał o różnorodności biologicznej, ale zaledwie 5% wie dobrze co ten termin oznacza. Niezbędna jest więc powszechna edukacja
Za mało czy za dużo? Zmniejsza się liczba odmian by zwiększyć ich plony
Usługi ekosystemów-niewymierne korzyści poza materialne • Przeżycia estetyczne • Inspiracja twórcza • Badania naukowe • Wypoczynek • Rozwój duchowości
Usługi regulacyjne Ochrona przed erozją Ochrona przed powodziami
Korzyści z ekosystemów - świadczone usługi wspierające rolnictwo • Produkcja pierwotna • Krążenie pierwiastków • Zapylanie
Usługi zaopatrzeniowe Opał, materiały do budowy Pokarm, skóry, leki
Za mało czy za dużo? „Chwasty”- świadkowie zmian kultury rolniczejto też część różnorodności biologicznej • 160 gatunków- ponad 1/3 wymarłych lub ustępujących z naszych pól • • Kanianka lnowa, Życica lnowa, Lnicznik Bniec Wronóg grzebieniast, Kurzyślad błekitny Kiksja zgiętoostrogowa Komosa mierzliwa
Zachowanie różnorodność biologicznej jest warunkiem dobrostanu ludzkości Pojęcie różnorodności biologicznej wiąże całość zasobów żywych Ziemi z życiem człowiek Jakość ludzkiego życia zależy od tego co daje nam bogactwo żywej przyrody To pożywienie, opał, lekarstwa zapewniające zdrowie, materiały używane do budowy i okrycia To możliwość wypoczynku, radość i natchnienie płynące z kontaktu z pięknem przyrody. . To tlen, ochrona przed powodzią, suszą i erozją
DZIĘKUJEMY!
- Slides: 33