RNER SSTEM RNER SSTEM RNER SSTEM Kandaki mineraller
- Slides: 53
ÜRİNER SİSTEM
ÜRİNER SİSTEM
ÜRİNER SİSTEM • Kandaki mineraller ve suyun – Atılımı veya – Biriktirilmesi • SELEKTİF KONTROLU • Homeostasis’i korumak • Toksik maddelerin (üre vb. . ) atılımı • FİLTRASYON – Süzme • RESORPSİYON – Geri emme • EKSKRESYON – Salgılama
Üriner Sistem Organizasyonu • • Böbrekler Üreterler Mesane (vesica urinaria) Urethra
ÜRİNER SİSTEM
BÖBREKLER (renes) • FİLTRASYON – Süzme • RESORPSİYON – Geri emme • EKSKRESYON – salgılama • 1700 lt kandan 2 -2, 5 lt idrar üretirler
BÖBREKLER
BÖBREKLER • Peritonun arkasında (retroperitoneal) • Sağ böbrek T 12 -L 3 vertebra • Sol böbrek T 11 -L 2 vetrebra seviyesindedir. • 130 -150 gr • 12 x 6 x 3 cm
BÖBREKLER • Ön-arka ----- 2 yüzü vardır • İç-dış ---- 2 kenarı vardır • İç kenarda (margo medialis) – Hilum renale (Sinus renalis) • • • Önden-arkaya V. renalis A. renalis (2 -3 dalı) Pelvis renalis » » » ureter A. renalis (bir dalı) VAUA
BÖBREKLER
BÖBREKLER • Renal kapsül (capsula fibrosa) – Dıştan sarar • Perirenal yağ kapsülü (capsula adiposa) – Darbelere karşı korur • Perirenal fasya (fascia renalis) – Normal pozisyonunda durması – Fascia prerenalis – Fascia retrorenalis • Pararenal yağ kapsülü (corpus adiposum pararenale)
BÖBREKLERİN YAPISI • Pelvis renalis – Calix renalis majoris-minoris – Pelvis renalis – Ureterler (BOŞALTIM AĞACI) • Medulla renalis (2/3) – Pyramis renalis (ortalama 12 tane) • Nefronun distal kanalları ve toplayıcı kanallarını içerir • Suyun geri emilimi • Toplayıcı kanallar – ductus papillaris’ler – foramen papillaris’lere – calix renalis minor’lere
BÖBREKLERİN YAPISI • Cortex renalis (1/3) – Düz ve kıvrımlı borucuklar – Kan damarları – Corpusculum renale – Columnae renales (Bertin kolonları) • Pyramis renalis + etraf korteksi = lobus renalis
BÖBREKLERİN YAPISI • 5’er segmentleri vardır – Segmentum superius – Segmentum inferius – Segmentum anterius superius – Segmentum anterius inferius – Segmentum posterius
BÖBREKLERİN YAPISI
BÖBREKLERİN KANLANMASI • • • Kalp atımının %20 -25’i 1, 2 lt/dakika – 1700 lt/gün 170 lt/gün glomeruler filtrat 1, 7 -2 lt/gün idrar A. renalis – Aorta abdominalis’in en büyük çift dalı – L 1 -L 2 seviyesinde çıkarlar – Sağ a. renalis daha uzundur • Ön-arka dallar – 5’er segmental dal (anastomos yoktur!!!)
ÜRETER • • İdrarı pelvis renalis’den mesaneye taşırlar 25 -30 cm uzunluğunda 4 -7 mm çapında Ostium ureteris – Mesaneye girmeden önce erkekte ductus deferensi, kadında a. uterina’yı çaprazlarlar.
ÜRETER • Pars abdominalis – Üreteropelvik bileşkeden iliak damarları çaprazladığı yere (veya linea terminalis’e) kadar olan bölümü • Pars pelvica – İliak damarları çaprazladığı yerden mesaneye girdiği yere kadar olan bölümü • Pars intramuralis – Mesane duvarı içinde yer alan bölümü (1, 5 -2 cm en kısa bölümü)
ÜRETER • 3 doğal darlık – Üst darlık • Üreteropelvik bileşkede – Orta darlık • İliak damarları çaprazladığı yerde – Alt darlık • Pars intramuralis’de – En dar yeridir, taşlar en sık burada takılır. .
VESICA URINARIA & URETHRAE
MESANE (VESICA URINARIA) • • İdrarın bir süre bekletildiği Gerektiğinde uretra’ya iletildiği 350 -500 ml hacimli bir organdır. Symphysis pubica’nın arkasında Pelvis boşluğu tabanında Retroperitoneal konumda Erkeklerde – Rectum’un önü, prostat’ın üzerinde – Retzius aralığı (spatium prevesicale) • Kadınlarda – Uterus ve vagina’nın önünde bulunur
Vesica Urinaria
Vesica Urinaria
Vesica Urinaria
Vesica Urinaria • • • (350 -500 ml) Apex vesicae Fundus vesicae Facies superior Faciei inferolaterales Cervix vesicae
MESANE (VESICA URINARIA) • Apex vesicae – Lig. umbilicale medianum • Fundus vesicae – Trigonum vesicae (iç yüzde) • Ostium ureteris’ler • Ostium urethrae internum • Corpus vesicae • Cervix vesicae – Ostium urethrae internum
Apex Vesicae
Facies Superior fossa paravesicalis
Facies Superior excavatio rectouterina (Douglas çıkmazı) - excavatio vesicouterina
Fundus vesicae (facies posterior) • Üst dış köşelerine ureter’ler açılır • Erkeklerde periton rectum ön yüzüne atlar – Ampulla ductus deferentis ve vesicula seminalis • Kadınlarda tamamen peritonsuzdur ve – Cervix uteri ve vagina ile komşudur
Fundus vesicae (facies posterior) excavatio rectovesicalis excavatio vesicouterina excavatio rectouterina DOUGLAS
Faciei inferolaterales (alt - dış yan yüzler) • Peritonsuzdurlar • Ön kısımları symphysis pubica ile komşudur – Spatium retropubicum (spatium prevesicale – Retzius aralığı) • Arkada m. obturatorius internus ve m. levator ani ile temas halindedir.
Cervix vesicae • Erkekte prostat’ın üst yüzüne, • Kadında doğrudan pelvis döşemesine (diaphragma pelvis) oturur.
Mesane İç yüzü • Tunica mucosa – – – • • • Trigonum vesicae Ostium ureteris Plica interureterica Ostium urethrae internum Uvula vesicae Tunica submucosa – Trigonum vesicae’da bulunmaz Tunica muscularis (m. detrusor) – İç ve dışta longitudinal – Ortada sirküler – M. sphincter vesicae – Mm. trigoni vesicae Tunica serosa – Tela subserosa aracılığı ile kas tabakasına tutunur
Peritonla İlişkisi
Miksiyon Mekanizması Lobulus paracentralis m. sphincter vesicae m. sphincter urethrae
URETHRAE • • • Mesane’deki idrarın dışarı atılması Kadında sadece üriner fonksiyon Erkekte üro-genital fonksiyon Mukozasında Littre bezleri vardır. Ostium urethrae internum Ostium urethrae externum
URETHRAE • URETHRAE MASCULINA • URETHRAE FEMININA
ERKEK URETHRA’sı urethra masculina • Glans penis’de sonlanır • 15 -20 cm • Üriner ve genital bir yoldur – Pars prostatica • En geniş yeri • Crista urethralis • Colliculus seminalis – Pars membranacea • En kısa ve en dar bölümü – Pars spongiosa (penil urethra) • Fossa navicularis
Urethrae Masculina • ~20 cm • Ostium urethrae internum • Ostium urethrae externum • 3 bölümü vardır – Pars prostatica – Pars membranacea – Pars spongiosa
Urethrae Masculina-Pars prostatica • Pars prostatica – En geniş ve en fazla genişletilebilen bölümü – Crista urethralis – Sinus prostaticus • Ductus prostaticus’lar açılır – Colliculus seminalis – Utriculus prostaticus • Ductus ejaculatorius açılma delikleri
Urethrae Masculina - Pars membranacea • En kısa bölümü • ~1, 5 - 2 cm • Ostium urethrae externum’dan sonra en dar yeri • En az genişletilebilen bölümü
Urethrae Masculina-Pars spongiosa • • ~15 cm Fossa bulbaris Fossa navicularis Ostium urethrae externum – Urethrae’nın en dar yeri • Gll. urethrales (Littre bezleri) ön kısmı hariç bulunur.
Pars spongiosa
KADIN URETHRA’sı urethra feminia • Vulva’da sonlanır • 3 -5 cm • Sadece üriner bir yoldur – Pars pelvica – Pars membranacea – Pars perinealis
Urethrae Feminina • ~4 cm, dar • Symphysis pubica’nın arkasında ve • Vagina ön duvarına gömülü olarak bulunur. • Cervix vesicae’dan • Vestibulum vagina’ya kadar uzanır.
Urethrae Feminina • Pars pelvica • Pars membranacea • Pars perinealis
Urethrae Feminina • Gll. urethrales (Littre bezleri) – Ostium urethrae externum’a yakın olanlar • Ductus paraurethrales adlı ortak kanalla ostium urethra externum’a açılırlar