RIMINALISTIKA PREDAVANJA Prof dr Milutin Ateljevi email mateljevicsinergija

КRIMINALISTIKA - PREDAVANJA - Prof. dr Milutin Ateljević e-mail: mateljevic@sinergija. edu. ba 1

14. NEDELJA NASTAVE • POSEBNI DIO – Otkrivanje i razjašnjavanje otmica – Utvrđivanje činjeničnog stanja kod saobraćajnih nezgoda – Falsifikovanje novca – Otkrivanje i razjašnjavanje krađa /umjetničkih djela, vozila, provalne krađe, razbojničke krađe i razbojništva, džepne krađe/ – Iznude i ucjene 2

POJAM I OSNOVNE SPECIFIČNOSTI OTMICE • Krivično djelo otmice spada u grupu krivičnih djela protiv sloboda i prava. • S obzirom na motive i njihove ciljeve dijelimo ih na : – U cilju ostvarenja drugog kriivičnog dijela – Političke otmice – Otmice iz koristoljublja – Otmice radi ostvarivanja drugih ciljeva • Otmica je krivično djelo koje se odlikuje prilično velikom tamnom brojkom • Postoje otmice koje se izvrše a nikada se ne prijave. • Nekad se policija obaveštava tek nakon ispunjivanja svih uslova otmičara. 3

OTKRIVANJA, RASVJETLJAVANJA I DOKAZIVANJA OTMICE • Izvori saznanja o izvršenoj otmici su pretežno tipizirani. • Sve informacije o otmici pažljivo se provjeravaju posebno motivi ili eventualno fingiranju otmice. • Primjena specijalnih istražnih metoda /prisluškivanje telefonskih razgovora, indetifikacija glasa, tajno ozvučenje lica, praćenje opservacija i prismotra lica i objekata vezanih za otmicu. . . / • Lišavanje slobode otmičara se mora izvesti na precizan način radi ugrožavanja života otete osobe i dr. • Obično se lišavanje slobode otmičara vrši prilikom primopredaje nova uz primjenu specijalnih istražnih metoda 4

UTVRĐIVANJE ČINJENIČNOG STANJA SAOBRAĆAJNIH NEZGODA • Saobraćajna nezgoda je događaj na putu u kome je učestvovalo najmanje jedno vozilo u pokretu i u kome je jedno ili više lica poginulo ili povrijeđeno ili je izazvana materijalna šteta. • Utvrđivanje činjeničnog stanja kod saobraćajne nezgode uslovljeno je: – Pravilno izvršenim uviđajem, – Prikupljanjem ličnih i materijalnih dokaza i – Uspješnim vještačenjem pomenutih dokaza 5

FALSIFIKOVANJE NOVCA • Spadaju u najteža krivična djela, jer mogu da izazovu teške posledice za privredu, pogotovu ako se radi o uspjelim falsifikatima novca u većem broju. • Falsifikuje se metalni i papirni novac • Lažni novac se obično rastura u većim trgovinama gdje je veliki promet, u ugostiteljskim objektima, trafikama, na pijacama i sl. • Analiza falsifikovanog novca se vrši u relevantnim ustanovama, npr. U Srbiji se vrši u Zavodu za izradu novčanica ili u trezoru za strane valute. • Vještačenje i analizu falsifikovanog novca obavljaju stručna lica primjenom adekvatnih tehničkih sredstava. 6

OTKRIVANJE KRAĐA • Krađa je najtipičnije krivično djelo protiv imovine. • Ispoljava se oduzimanjem tuđe pokretne stvari u namjeri da se njenim prisvajanjem sebi ili drugom pribavi protivpravna imovinska korist. • U pokretne stvari ne spadaju samo predmeti koji se nalaze u čvrstom stanju, već i oni u tečnom ili gasovitom stanju, kao i druge materije, čije je agregatno stanje teško definisati, kao npr. električna energija ili bilo koji drugi oblik održavanja ili stvaranja energije, toplotne svejetlosne. . • Krađa umjetničkih predmeta, antikviteta i kulturnih dobara • Krađe motornih vozila/putničkih, kamiona, motocikala/ • Provalne krađe 7 • Razbojničke krađe i razbojništva

IZNUDA I UCJENA • Iznuda i ucjena spadaju u grupu krivičnih djela protiv imovine, ali se njima, iz koristoljubivih pobuda, na jedan perfidan i nehuman način napada i sloboda volje, time što se žrtva prinuđava da nešto učini ili ne učini /uzdrži se od postupanja/na štetu svoje ili tuđe imovine. • Reket i reketiranje • Iznuđivači su lica sklona nasilju. • Iznuđivači su veoma koristoljubivi kriminalci • Ucenjivači često djeluju sa drugim saučesnicima, a za njih je karakteristično da i kada nastupaju sami, nastoje da kod svojih žrtava stvore utisak da je riječ o grupi delikvenata, te da kod ucenjenih izazovu strah od osvete ako prijave djelo. 8

HVALA NA PAŽNJI ! Prof. dr Milutin Ateljević 9