RETM TEKNOLOJSNN SSTEMATK ELE ALINII 12 3 2021

ÖĞRETİM TEKNOLOJİSİNİN SİSTEMATİK ELE ALINIŞI 12. 3. 2021 1

12. 3. 2021 2

12. 3. 2021 3

12. 3. 2021 4

12. 3. 2021 5

12. 3. 2021 6

12. 3. 2021 7

12. 3. 2021 8

12. 3. 2021 9

12. 3. 2021 10

ÖĞRETİM MATERYALİ HAZIRLAMA İLKELERİ 12. 3. 2021 11

A. Öğretim materyali, basit, sade ve anlaşılabilir olmalıdır. B. Öğretim materyali, dersin hedef ve amaçlarına uygun seçilmeli ve hazırlanmalıdır. 12. 3. 2021 12

12. 3. 2021 13

12. 3. 2021 14

C. Öğretim materyali, dersin konusunu oluşturan bütün bilgilerle değil, önemli ve özet bilgilerle donatılmalıdır. D. Öğretim materyalinde kullanılan görsel özellikler (resim, grafik, renk, v. s. ), materyalin önemli noktalarını vurgulamak amacıyla kullanılmalı, aşırı kullanılmamalıdır. 12. 3. 2021 15

12. 3. 2021 16

E. Öğretim materyali, öğrencinin pedagojik özelliklerine uygun olmalı ve öğrencinin gerçek hayatıyla tutarlılık göstermelidir. F. Öğretim materyali, öğrenciye alıştırma ve uygulama imkanı sağlamalıdır. 12. 3. 2021 17

12. 3. 2021 18

G. Öğretim materyalleri mümkün olduğunca gerçek hayatı yansıtmalıdır. H. Öğretim materyali her öğrencinin erişimine ve kullanımına açık olmalıdır. 12. 3. 2021 19

12. 3. 2021 20

I. Materyaller sadece öğretmenin rahatlıkla kullanabildiği değil, öğrencilerin de kullanabileceği düzeyde basit olmalıdır. J. Zaman içinde tekrar kullanılacak materyaller dayanıklı hazırlanmalı, bir defalık kullanımlarda zarar görmemelidir. 12. 3. 2021 21

12. 3. 2021 22

MATERYAL HAZIRLAYAN ÖĞRETMENİN SORULARI • Materyal, eğitim programıyla uyumlu ve eğitim programını destekleyici nitelikte midir? • Materyalin içerdiği bilgiler doğru ve güncel midir? • Materyalde kullanılan anlatım türü öğrenci seviyesine uygun olacak şekilde açık, sade ve anlaşılabilir mi? • Materyal öğrenciyi güdüleyici, motivasyonu arttırıcı ve derse ilgiyi çekecek nitelikte mi? 12. 3. 2021 23

• Materyal öğrencinin derse etkin katılımını sağlayabilecek nitelikte mi? • Materyal teknik özellikleri bakımından yeterli midir? • Materyalin etkinliği hakkında önceden elde edilmiş bilgiler var mı? • Materyal içerik açısından öğretimsel nitelikte ve tarafsız mı? • Materyalin kullanımı için gerekli kullanım kılavuzları ve yazılı dökümanlar var mı? 12. 3. 2021 24

Öğretimde Materyal Kullanırken Uyulması Gereken Basamaklar 12. 3. 2021 25

• a. Araç - gereç seçimi; • 1. Konuya uygunluğu • 2. Seviyeye uygunluğu • 3. Kullanma ortamına uygunluğu • 4. Öğrencinin mi, yoksa öğretmenin mi kullanacağı • b. Hangi metot ve teknikle uygulanacağı • 1. Ses mi, yoksa şekil mi önemli olacak? • 2. • a. Bilişsel amaç ve davranışlara mı ulaştıracak? • b. Duyuşsal amaç ve davranışlar mı kazandıracak? • c. Bir beceri mi kazandıracak? • d. Hangi duyu organı yada organlarını etkileyecek? • e. Araç ne zaman ve ne kadar süreyle kullanılacak? A. Hazırlık basamağı 12. 3. 2021 26

• a. Aracı kim kullanacaksa, nasıl kullanacak? • b. Aracın hitap ettiği konu hakkında sınıfa ön bilgi verilecek mi? • c. Öğrencilerin araçtaki konunun hangi kısımlarına dikkat etmesi gerektiğinin açıklanması • d. Tartışma ve pekiştirme sorularının tahtaya yazdırılması • e. Öğretmenin nasıl hareket edeceğinin ve görevinin ne olacağının açıklanması • f. Öğrencilerin büyük grup halinde izlemeleri yada çalışmaları mümkün değilse küçük gruplara bölünmesi • g. Bir araç kullanırken, bu aracın vereceği mesajı açıklayarak yardımcı araçların öğrencilerin kullanımına sunulması. • h. Araç planına göre sürecin izlenmesi B. Kullanım Basamağı 12. 3. 2021 27

• a. Bir öğrenciye aracın kapsadığı içeriğin açıklatılması • b. Bir başka öğrenciye, ders kitabında ki konula araçta geçen konunun ayrıntılarının buldurulması. • c. Öğretmenin tahtaya önceden yazılan tartışma ve hazırlık sorularını sınıfa yönelterek tartışmaya açması. • d. Önceden hazırlanmış bir mini testin sınıfa uygulanması, nelerin kavrandığı ve nelerin kavranamadığının saptanması. • e. Aracın etki derecesinin bulunması C. Aracın Kullanımından Sonra 12. 3. 2021 28

Araç - gereçler öğretimde kullanıldığında • • • • Zamandan ve sözden ekonomi sağlar, Belli bir fikrin göz önünde canlandırılmasını sağlar, Karmaşık fikirleri basite indirgeyerek açıklama imkanı sunar, Fikir, işlem ve süreçlerin sırasını gösterir, Öğretimi canlı ve açık hale getirirler, Öğrencilerin ilgi ve dikkatlerini arttırırlar, Öğrenilecek konu üzerinde pratik yapma imkanı sağlarlar, Bireysel öğrenme ortamına katkıda bulunurlar, Çoklu öğrenme ortamı sağlarlar, Soyut şeyler somutlaştırırlar, Hatırlamayı arttırırlar, Dikkati canlı tutarlar, Güvenli gözlem imkanı sunarlar, 12. 3. 2021 29

Araç - Gereçlerle Desteklenen Öğretimde Çıkması Olası Sakıncalar 12. 3. 2021 30

1. Öğrencilerin düşünmelerini azaltabilir: • Öğrencilerin düşünerek bulması gereken bazı özellik, çıkarım ya da sonuçlar araç - gereç ile yapılan sunumda açıkça verildiği takdirde öğrenci düşünme ihtiyacı duymayacaktır 12. 3. 2021 31

2. Aracın temini pahalı olabilir: • Bazı araç - gereçler oldukça pahalı olduğu için edinmek zor olabilir. Yine ağırlık ve hacim olarak büyük olan araç - gereçlerin sınıf ortamına taşınması da zahmetli olacaktır 12. 3. 2021 32

3. Zaman ve hazırlık yeterli olmayabilir • Bazı araç - gereçlerin sınıf ortamında kullanım için hazırlanması uzun zaman alabilir. Zamanın kısıtlı olduğu durumlarda bu konu sıkıntı yaratacaktır. 12. 3. 2021 33

Derslerde Kullanılabilecek Araç – Gereçlerin Sınıflandırılması 12. 3. 2021 34

Araçları Sınıflandırma İşlemi • Günümüzdeki teknolojik gelişmeler sonucu kullanılan araçgereçlerin sayıları ve türleri her geçen gün artmaktadır. • Geliştirilen kaynaklar değişik duyu organlarını etkilemektedir. • Bu araç-gereçlerden bir kısmı soyut yaşantılar sağlarken, bazıları somut yaşantılar sağlamaktadırlar. • Bazıları yapıları bakımından mekanik, elektronik-mekanik veya elektronik olabilmektedir. • Öte yandan, bir araç bazı özellikleri açısından bir gruba girerken bazı özellikleri açısından başka bir gruba girebilmektedir. 12. 3. 2021 -35 -

Araçları Sınıflandırma • A- Yansıtma Özelliği Olan Görsel Araçlar – Tepegöz, – Slaytlar ve slayt projektörü, – Film şeridi ve film projektörü, – Opak projektörü, – Video Projektörü, – Data Show (LCD Panel), – Konferans Projektörü. 12. 3. 2021 -36 -

Araçları Sınıflandırma-2 • B- Yansıtma Özelliği Olmayan Görsel Araçlar – Gerçek nesneler (Paralar, çalışma aletleri, bitkiler, hayvanlar vb. ), – Modeller (Gerçek bir nesnenin üç boyulu olarak gösterilmesine olanak veren şeyler), – Alan gezileri, – Hareketsiz resimler (Fotoğraflar, Posta kartları, Haritalar, Flaş kartları (şimşek kartlar), – Resimler, – Grafikler, (Çizimler, Karikatürler, Grafikler, Tablolar, Şekiller, Posterler). 12. 3. 2021 -37 -

Araçları Sınıflandırma-3 • C- Basılı Materyaller – Kitaplar • • Resimli kitaplar, Ders kitabı, Başvuru kitapları, Çalışma (alıştırma) kitapları), – Ders notları, – Dergiler – Gazeteler 12. 3. 2021 -38 -

Araçları Sınıflandırma-4 • D- İşitsel Araçlar – Radyo, – Kasetçalar (Teyp ve Ses bantları), – Kompakt Disk (Teker çalar), – Pikap (ve Plâklar) 12. 3. 2021 -39 -

Araçları Sınıflandırma-5 • E- Gösteri Yerleri – Kara tahtalar, – Çok amaçlı tahtalar (Beyaz tahta), – Elektronik tahtalar, – Askı/Kanca tahtası, – Bülten tahtaları, – Kumaş tahtalar, – Manyetik tahtalar, – Dosya tahtalar (Flip charts), – Sınıf dışı sergiler, – Sınıf içi sergiler, – Kuklalar, – Tiyatro (temsil), Eğitsel geziler. 12. 3. 2021 -40

12. 3. 2021 41

Araçları Sınıflandırma-6 • F- Hareketli Araçlar (Görüntüler) – Televizyon, – Video makinası (oynatıcısı ve/veya kaydedicisi), – Film, – Videodisk, – Videokaset (VHS, Beta, 8 mm vb. ) – Diğerleri 12. 3. 2021 -42 -

Araçları Sınıflandırma-7 • G- Bilgisayarlar – Video (Bilgisayar) projektörü, – Etkileşimli (İnteraktif) video, – Çoklu ortam (multimedia) 12. 3. 2021 -43 -

Araçları Sınıflandırma-8 • H- İletişim (Telekomünikasyon) – Radyo yayını, – Telekonferans • Video telekonferans, • Audio telekonferans, • Grafik telekonferans, – Bilgisayar telekonferansı, – Teletekst ve videotekst, – Televizyon (Normal TV yayını, Kablolu TV yayın, Uydulu TV yayını, Kapalı devre TV yayını). 12. 3. 2021 -44 -

BAZI ÖZEL VE ÖNEMLİ MATERYALLER 12. 3. 2021 45

Gazeteler • Bazı dersler toplumsal yaşam ile doğrudan ilgilidir. • Sosyal bilgiler dersi, bu kapsamdadır ve amaç iyi vatandaş yetiştirmektir. • Vatandaşlık eğitimi hem okulda ve hem okul dışında çeşitli biçimlerde kazanılmaktadır. • Okul dışı kaynaklardan özellikle gazeteler bu süreçte önemli rol oynamaktadır. • Gazete, öğretmenlerin özellikle sosyal bilgiler gibi derslerde günlük olayları işlerken kullanabileceği güncel bir bilgi kaynağıdır 12. 3. 2021 46

12. 3. 2021 47

Biyoloji dersinde gazete kullanımının etkisi 12. 3. 2021 48

Grafikler Çizimle ifade edilen şekillerden biri olup, veri tablolarının görsel anlatımıdır. Olayların resim ya da çizgilerle ifade edilmesi yöntemine grafik denir • Sayısal verileri görselleştirir ve bu veriler arasında karşılaştırmalar yapmayı kolaylaştırır. • Sayısal verileri daha kolay anlama, yorumlama ve algılama imkanı sağlar. • Sayısal verilere, görsel ve şekilsel bir görünüm kazandırarak öğrenmeyi zevkli bir hale getirirler. • Verilerdeki artış ya da azalışların izlenmesini kolaylaştırırlar 12. 3. 2021 49

12. 3. 2021 50

12. 3. 2021 51

12. 3. 2021 52

12. 3. 2021 53

12. 3. 2021 54

Zaman Şeritleri • Zaman şeritleri uzun zaman içinde olan olayları bir sıra ile göstermeye yarayan bir araçtır. 3 - 4 metre uzunluğunda olabilir. • Zaman şeridinde yazıdan çok fotoğraf ve resim kullanılması daha uygundur. • Şerit üzerine yapılacak kayıtlarda da aşırıya gitmemek gereklidir 12. 3. 2021 55

12. 3. 2021 56

Gerçek Nesneler ve Modeller • Öğrencilerin gerçek dünyayı anlamaları konusunda oldukça etkili bir • yöntemdir. • Öğrencilerin sınıf içinde gerçek nesneler ve modeller üzerinde çalışması, onların motivasyonunu arttırdığı gibi öğrenmeyi de etkili hale getirebilmektedir. 12. 3. 2021 57

12. 3. 2021 58

12. 3. 2021 59

Örneğin: • Sosyal bilgiler dersinde, bir bürokratın görevlerini kitaptan okumak yerine o görevliyi sınıfa davet ederek, öğrencinin konu olan kişiyle birebir iletişim kurmaları öğrenciler için unutulmaz bir deneyim olacaktır. • Bunun yanında kazanılması hedeflenen bilgilerin en verimli şekilde öğrenciye aktarılmasını da sağlayacaktır 12. 3. 2021 60

Küre ve Haritalar • Özellikle Coğrafya ve Tarih konularında büyük önem taşımaktadır. • Çünkü olayların ve özelliklerin ifadesini küre veya harita üzerinde görmek mümkündür. • Harita ve küreden en iyi şekilde faydalanabilmek için unsurlarını bilmemiz ve bunları iyi analiz etmemiz gerekir. 12. 3. 2021 61

12. 3. 2021 62

12. 3. 2021 63

Küre ve Haritaların Yararları Değişik yerler arasındaki uzaklığı bulmada yardımcı olurlar. Bölgeler arası ve kıtalararası ilişkileri, çeşitli çoklukları karşılaştırmada harita öğretmenin en büyük yardımcısıdır. Öğrencilere yapılacak bir gezide izlenecek güzergahın belirlenmesinde önemli bir araçtır. Yerin şekli, yerin hareketleri, boyutları, eksen eğikliği, enlem, boylam, paralel, meridyen gibi konulardaki soyut ifadeleri somut hale getirmek için en önemli araçlardır 12. 3. 2021 64

Üç Boyutlu Modeller ve Maketler Kabartma haritalar, dağ, vadi, ova, göl, deniz vb yeryüzü şekillerinin, tarih konuları için ise tarihi anıtsal eserlerin, kentlerin alçıdan, kağıttan modelleri ve maketlerini yapabiliriz. Bu tür çalışmaları öğrencilerle birlikte yaparak konuyu daha hızlı ve verimli bir şekilde öğrenmeleri sağlanabilir. Ayrıca öğrencilerin yaptığı bu tür çalışmaların sergilenmesi de öğrenciler için güzel bir pekiştireç olacaktır 12. 3. 2021 65

12. 3. 2021 66

12. 3. 2021 67

Karikatürler • Karikatürler öğrencilerin dikkatini çekmekte oldukça etkilidir. • Resimler gibi karikatürlerde öğrenciyi düşünmeye sevketmelidir. • Konuyla ilgili ve yerinde seçilmiş bir karikatür öğrenciye sunulabilir. • Karikatürler öğrencileri yaratıcı düşünceye sevkettiği gibi onları uyarmak amaçlı olarak da kullanılabilir 12. 3. 2021 68

12. 3. 2021 69

12. 3. 2021 70

12. 3. 2021 71

Görsel ve İşitsel Araçlar Herhangi bir konu ile ilgili görüntü ve sesi oynatabilen cihazlara görsel ve işitsel araç (teyp, video, tv , projeksiyon) denir. Taşınması ve kullanımındaki kolaylık nedeniyle derslerde tercih edilen araçlardan biridir • Örneğin, deprem konusundan bahsederken depremle ilgili bir görüntü yardımıyla daha etkin bir öğrenme sağlanabilir. 12. 3. 2021 72

Bilgisayar önceden hazırlanmış verileri, verilen komutlar doğrultusunda alan, kaydeden, verilen komutlar dizisine uygun olarak bu verileri işleyen, sonuçlarını depolama ünitesine kaydeden ve yine verilen komutlar dizisine göre çıkış ünitesinden veren elektronik bir makinedir 12. 3. 2021 73

SİZDEN İSTEĞİMİZ 1 -Görsel sunu • Powerpoint Sunu (30 Slaytlık) ya da • İyi kurgulanmış en az 5 dakikalık video çekim 2 -Üç Boyutlu Materyal • Gerçek nesneler ya da • Modeller ya da • Maketler 3 -Atık malzemelerden yapılacak faydalı malzeme (eğitim amaçlı) 4 -Gazete ve dergi kupürlerinden oluşturulmuş bir materyal (3 -10 sayfa arası) 12. 3. 2021 -74 -

ATIK MALZEME KULLANIMI 12. 3. 2021 75

12. 3. 2021 76

12. 3. 2021 77

12. 3. 2021 78

12. 3. 2021 79

12. 3. 2021 80

12. 3. 2021 81

12. 3. 2021 82

12. 3. 2021 83

12. 3. 2021 84