Republika e Kosovs Qeveria Ministria e Energjis dhe

Republika e Kosovës Qeveria Ministria e Energjisë dhe Minierave Departamenti për Energji Korniza ligjore dhe programore për Efiçiencën e Energjisë në Kosovë Skënder Nitaj, shef i sektorit për Bilancin e Energjisë Prishtinë, 20 tetor 2008 Departamenti i Energjisë, MEM Tetor, 2008

Korniza ligjore dhe programore për Efiçiencën e Energjisë në Kosovë Përmbajtja: o o o o o Ligji Nr. 2004/8 për Energjinë Strategjia e Energjisë së Kosovës 2005 -2015 Programi për Zbatimin e SEK-ut 2006 -2008 Programi i Kosovës për EE dhe BRE 2007 -2009 Udhëzimet Administrative për EE dhe BRE Projektet e realizuara dhe të planifikuara Traktati i Komunitetit të Energjisë Task Forca për Efiçiencë të Energjisë Programi i punës së Task Forcës për Ef. En 2008 -2009 Analiza e gjendjes e Ef. En në Palët Kontraktuese – Korniza Ligjore Departamenti i Energjisë, MEM Tetor, 2008 2

Ligji Nr. 2004/8 për Energjinë Kreu 3 Efiçienca e energjisë, burimet e ripërtëritshme të energjisë dhe bashkë-prodhimi o o Politika efiçiente e energjisë është pjesë përbërëse e SEK MEM kryen punët rreth zbatimit të një politike efiçiente të energjisë Pjesëmarrësit tjerë në sektorin e energjisë kryejnë detyrat që kanë të bëjnë me zbatimin e një politike efiçiente të energjisë dhe promovimin e burimeve të ripërtëritshme të energjisë MEM përcakton caqet indikative për kërkesën (konsumin) e energjisë elektrike ose të ngrohjes, të prodhuar nga BRE ose BP Departamenti i Energjisë, MEM Tetor, 2008 3

Ligji Nr. 2004/8 për Energjinë Kreu 3 Efiçienca e energjisë, burimet e ripërtëritshme të energjisë dhe bashkë-prodhimi o o Ndërmarrjet e energjisë që furnizojnë me energji elektrike, ngrohje ose gas, duhet, të paktën një herë në vit, t’i informojnë konsumatorët e tyre për trendet dhe treguesit kryesorë lidhur me konsumin e energjisë. Në këtë kontekst, ata mund të përgatisin programe, që në mënyrë të drejtë nxisin dhe udhëzojnë konsumatorët e tyre për shfrytëzimin efiçient të energjisë së shfrytëzuar dhe për arritjen e kursimeve në energji. MEM vendosë formën dhe përmbajtjen e tiketave, mënyrën e matjes dhe konstatimit të konsumimit të energjisë, karakteristikat e tjera të produktit dhe metodën për klasifikimin e produktit në lidhje me efiçiencën e tij energjetike. Departamenti i Energjisë, MEM Tetor, 2008 4

Strategjia e Energjisë së Kosovës 2005 -2015 6. Masat dhe politikat për realizimin e objektivave strategjike 6. 7. Zhvillimi i kulturës dhe politikave të përdorimit efikas të energjisë dhe promovimi i burimeve alternative të energjisë o o o Hartimi dhe miratimi i Ligjit për Efiçiencën e Energjisë Programi i Kosovës për Efiçiencën e Energjisë Burimet e Ripërtëritshme të Energjisë Fondi për Efiçiencën e Energjisë Agjencioni i Kosovës për Efiçiencën e Energjisë Departamenti i Energjisë, MEM Tetor, 2008 5

Programi për Zbatimin e SEK-ut 2006 -2008 Nën-programi 3. Efiçienca e Energjisë dhe Burimet e Ripërtëritshme të Energjisë 3. 1. Korniza Ligjore 3. 1. 1. Shpallja e Ligjit për Efiçiencën e Energjisë 3. 2. Ngritja e Institucioneve 3. 2. 1. Themelimi i Agjencisë Kosovare për Ef. En 3. 2. 2. Fondi i Efiçiencës së Energjisë dhe BRE 3. 2. 3. Programi Kosovar i Ef. En dhe BRE 3. 2. 4. Ngritja e kapaciteteve për stafin e MEM-it 3. 3. Aksionet Promovuese 3. 3. 1. Promovimi i Efiçiencës së Energjisë dhe BRE Departamenti i Energjisë, MEM Tetor, 2008 6

Programi i Kosovës për EE dhe BRE 2007 -2009 Sektori i shërbimeve publike A 1 -Projekti i rregullimit të përgjithshëm Sektori banesor B 1 -Aplikimi i efiçiencës së energjisë në amvisëri B 2 -Izolimi termik i ndërtesave ekzistuese B 3 -Rregullorja e efiçiencës së energjisë në ndërtimet e reja B 4 -Projekti demonstrues i ngrohjes qendrore Industria, transporti dhe bujqësisë C 1 -Efiçienca e energjisë në NVM C 2 -Efiçienca e Energjisë në sektorin e transportit C 3 -Efiçienca e Energjisë në sektorin e bujqësisë C 4 -Efiçienca e Energjisë në industri Departamenti i Energjisë, MEM Tetor, 2008 7

Programi i Kosovës për EE dhe BRE 2007 -2009 Energjia e Ripërtëritshme D 1 -Energjia e ripërtëritshme D 2 -Promovimi i ngrohjes diellore të ujit sanitar D 3 -Rehabilitimi i hidrocentraleve të vegjël ekzistues Edukimi, trajnimi dhe publikimet E 1 -Fushata e efiçiencës së energjisë E 2 -Lënda e efiçiencës së energjisë në Universitet E 3 -Efiçienca e energjisë në planprogramet shkollore Furnizimi me energji elektrike F 1 -Menaxhimi i anës së kërkesës F 2 -Efiçienca e energjisë në gjenerimin e energjisë F 3 -Bashkëprodhimi i energjisë Departamenti i Energjisë, MEM Tetor, 2008 8

Udhëzimet Administrative për EE dhe BRE Bazuar në Ligjin për Energji, janë hartuar apo edhe miratuar këto dokumente (akte nënligjore): o o o o UA për Caqet Indikative për Prodhimin e Energjisë Elektrike dhe Termike nga BRE dhe BP UA për Auditimin e Energjisë; UA për Etiketimin e Pajisjeve Elektrike Shtëpiake; UA për Ngritjen e Zyrave Komunale të Energjisë; UA për Biokarburantet; UA për Promovimin e Efiçiencës së Energjisë te Konsumatorët Përfundimtarë Rregullorja teknike për kursimin e energjisë termike dhe mbrojtjen termike në ndërtesa (bashkë me MMPH-në) Departamenti i Energjisë, MEM Tetor, 2008 9

Projektet e realizuara dhe të planifikuara • Studimi Potencialet Hidroenergjetike për Rajonet e Ndryshme të Kosovës (INKOS) (Mars 2006) • Studimi i Parafizibilitetit për Identifikimin e Burimeve Ujore për Hidrocentrale të Vogla në Kosovë (Sh. EMZh. Q) (Maj 2006) • Fushata e Vetëdijesimit për Ruajtjen e Energjisë, Përmes Një Gare Vizatimi të Zhvilluar në Shkollat Fillore dhe të Mesme të Kosovës (Dhjetor 2006) • Fushata e vetëdijesimit publik përmirësimin e inkasimit dhe efiçiencës së energjisë (MDA) (Gusht 2007) • Kurs fillestar për Auditimin e Energjisë (Eptisa) (Janar – Maj 2008) • Studimi për Vlerësimin e BRE në Kosovë (COWI) (Janar – Qershor 2008) Departamenti i Energjisë, MEM Tetor, 2008 10

Projektet e realizuara dhe të planifikuara • Studimi i masave të efiçiencës së energjisë në ndërtesat publike (Exergia) (2008) • Promovimi i shfrytëzimit të energjisë solare (350, 000 €) (2008) • Mbështetja e hartimit të pakos tenderuese për ndërtimin e hidrocentraleve, të reja të vogla, në Kosovë (50, 000 €) (2008) • Ngritja e kapaciteteve për auditim energjetik dhe menaxhim te energjisë ne nivel komunal (50, 000 €)(2008) • Fushata publike për kursim të energjisë (350, 000 €)(20092011) • Identifikimi i potencialeve të energjisë së ripërteritshme (200, 000 €)(2009 -2011) Departamenti i Energjisë, MEM Tetor, 2008 11

Traktati i Komunitetit të Energjisë o o o Komuniteti Europian Shqipëria, Bullgaria, Bosna dhe Hercegovina, Kosova, Kroacia, Maqedonia, Mali i Zi, Rumania, Serbia, Turqia Në konsolidim të Procesit të Athinës dhe Memorandumeve të Mirëkuptimit të Athinës 2002 dhe 2003 Në pajtim me Procesin e Partneritetit Euro-Mesdhetar dhe Politikën Europiane të Fqinjësisë Në kontribut të Paktit të Stabilitetit për Europën Juglindore Për krijimin e një tregu të integruar për gazin natyror dhe energjinë elektrike (apo produkte tjera energjetike) Departamenti i Energjisë, MEM Tetor, 2008 12

Traktati i Komunitetit të Energjisë Harta e Komunitetit të Energjisë Departamenti i Energjisë, MEM Tetor, 2008 13

Traktati i Komunitetit të Energjisë Fusha e veprimtarisë: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Energjia elektrike Gazi Efiçienca e Energjisë Burimet e Ripërteritshme të Energjisë Konkurrenca Çështjet sociale Ambienti Departamenti i Energjisë, MEM Tetor, 2008 14

Task Forca për Efiçiencë të Energjisë o o Takimi i parë i Task Forcës për Ef. En n 21 Shkurt 2008 Vienna, Austria Takimi i dytë i Task Forcës për Ef. En n 26 Qershor 2008 Brussels, Belgium Takimi i tretë i Task Forcës për Ef. En n 23 Shtator 2008 Zagreb, Croatia Takimi i katërt i Task Forcës për Ef. En n 03 Nëntor 2008 Vienna, Austria Departamenti i Energjisë, MEM Tetor, 2008 15