Repozytorium uczelni magazyn dokumentw czy wirtualna spoeczno dr
- Slides: 97
Repozytorium uczelni - magazyn dokumentów czy wirtualna społeczność? dr Jolanta Przyłuska, Instytut Medycyny Pracy, Biblioteka Naukowa
Plan prezentacji Biblioteka cyfrowa a repozytorium Nowy model komunikacji naukowej Wolny dostęp do dokumentów cyfrowych - idea OA Społeczność wirtualna Zakładanie repozytorium uczelni Wybrane przykłady repozytoriów uczelnianych Repozytorium tematyczne - ECNIS Wyszukiwanie zintegrowane w repozytoriach - projekt DRIVER Polskie repozytoria
Biblioteka cyfrowa a repozytorium dokumentów cyfrowych
Biblioteka cyfrowa (internetowa, wirtualna, elektroniczna) Zorganizowany zasób informacji i wiedzy wzbogacony o dodatkowe funkcje dzięki technologii cyfrowej Sposób udostępniania dokumentów cyfrowych Zasoby Metody (gromadzenia, wyszukiwania, udostępniania, przesyłania)
Typy bibliotek cyfrowych Pojedyncze biblioteki ze zdigitalizowanymi zbiorami Grupy bibliotek wspólnie udostępniające własne zbiory w sieci Rozproszone zasoby - dokumenty pozyskiwane poprzez wyszukiwanie ich, funkcjonują dzięki przechowywaniu tylko metadanych i wykorzystaniu standardowych protokołów wyszukiwania i transmisji danych
Biblioteka cyfrowa Uniwersalna Kompletne zbiory tematyczne Odpowiednik zbiorów drukowanych lub wyłącznie zbiory cyfrowe Szeroki zakres użytkowników Struktura sformalizowana Duże kolekcje
Repozytorium Magazyn, depozyt różnego typu dokumentów cyfrowych Z wykorzystaniem odpowiedniego interfejsu Udostępniany sieciowo bez ograniczeń Może być gromadzony przez samych autorów Typy repozytoriów – – – Tematyczne Instytucjonalne (uczelni) Regionalne , osobowe …
Repozytorium Mniejsze kolekcje Fragmenty książek, rozdziały, pojedyncze artykuły Różne wersje tego samego dokumentu Wersje pośrednie (etapy pracy) Dokumenty pomocnicze (załączniki) Wyniki badań, notatki, zdjęcia, mapy, pliki muzyczne Mniej sformalizowana struktura Aktywny udział autorów w tworzeniu kolekcji Wykorzystanie interaktywnych narzędzi
Po co? Magazynowanie i archiwizacja Cyfrowe zabezpieczenie wersji np. drukowanej Skrócenie procesu publikacyjnego Przyśpieszenie publicznego udostępniania Dzielenie się wynikami prac naukowych
Nowy model komunikacji naukowej
Repozytorium w komunikacji naukowej Szybkie i nieograniczone udostępnianie (Open Access) Możliwość szerokiej krytyki treści Zniesienie barier w dostępie Większe rozpowszechnianie Większe oddziaływanie publikacji Wzrost cytowań, wzrost liczby pobrań Kompletowanie wiedzy dziedzinowej Tworzenie własnych kolekcji Budowanie powiązań tematycznych – integracja wiedzy Tworzenie nowej przestrzeni społecznej
Rola użytkownika Włączenie użytkownika w tworzenie treści serwisu wpływa na zmianę jego roli z biernego odbiorcy treści na aktywną formę z możliwością kreowania zawartości serwisu zgodnie z własnymi potrzebami.
Korzyści autoarchiwizacji Podniesienie statusu własnych prac Zapewnienie wzrostu oddziaływania własnych prac i wzrost potencjalnych cytowań Umożliwienie łatwego wyszukiwania własnych prac przez wyszukiwarki typu Google, Yahoo, OAister, Driver …. Dokumentacja i zabezpieczenie bieżącej pracy naukowej w formie cyfrowej Utrzymywanie własnych prac w ciągłej dostępności i możliwości czytania ich
Tworzenie nowej przestrzeni społecznej Repozytoria OA Kompletowanie wiedzy dziedzinowej Tworzenie własnych kolekcji Budowanie powiązań tematycznych Szybkie i nieograniczone udostępnianie Zniesienie barier w dostępie Większe rozpowszechnianie Możliwość szerokiej krytyki treści Większe oddziaływanie Wzrost cytowań, pobrań Nowa przestrzeń społeczna w komunikacji naukowej
Wolny dostęp do dokumentów cyfrowych – idea OA
Idea Open Access Artykuły naukowe będące zwieńczeniem procesu badawczego (często finansowanego ze środków publicznych) powinny być dostępne bezpłatnie dla innych naukowców, jak też dla zwykłych czytelników. Ruch na rzecz powszechnego dostępu do cyfrowych publikacji naukowych Oznacza darmowy dostęp do dokumentów poprzez Internet Pozwala na czytanie, kopiowanie, drukowanie pełnych tekstów
Idea Open Access U podłoża ruchu OA tkwi rewolucja technologiczna, nowe możliwości dystrybucji dokumentów cyfrowych, usprawnienie procesu edytowania i publikowania. Łatwość dzielenia się publikacjami Zmiana sposobu komunikowania się środowiska naukowego
Co to jest Open Access? ne wa o uk Dr Proces badawczy Czasopisma tradycyjne Publikacje naukowe Czytanie Ele ktr on icz ne OA Czasopisma OA Repozytoria OA Drukowanie Kopiowanie
Czasopisma i repozytoria OA Czasopisma OA – nowy model finansowania i dystrybucji Opłata na etapie redakcji tekstu Udostępnianie bezpłatne Repozytoria OA Magazynowanie dokumentów cyfrowych Udostępnianie bezpłatne
Unia Europejska a Open Access Komisja Europejska (mandat otwarty dla całego FP 7 z sierpnia 2008 ) Zobowiązanie do modelu otwartego publikowania: Publikacje naukowe będące wynikiem badań finansowanych z funduszy UE powinny być dostępne bezpłatnie dla społeczeństwa tak szybko jak jest to możliwe (najlepiej w ciągu 6 miesięcy od opublikowania i nie później niż w ciągu 12 miesięcy).
Społeczność wirtualna?
Społeczność, grupa, jednostka Uczelnia – społeczność zawodowa o charakterze edukacyjnym i naukowym, w której pracowników łączy określony cel i działania związane z wykonywaną pracą. Członkowie pozostają we wzajemnych interakcjach, dzielą się na grupy, podgrupy zespoły tworząc w miarę stabilną strukturę.
Determinanty struktury grupowej Stabilna struktura Wspólne cele Poczucie przynależności do społeczności akademickiej Przypisane role organizacyjne Przestrzeganie norm i zasad Miejsce w statusie społecznym uczelni Spójność – siła przyciągania do pozostawania w grupie Akceptacja celów Odnoszenie sukcesów
Co to jest społeczność wirtualna? Zbiorowość użytkowników internetu, którzy w aktywny sposób wykorzystują tę platformę komunikacji do wymiany informacji i komunikatów związanych z ich wspólnymi zainteresowaniami, przekonaniami lub postawami.
Społeczność wirtualna Idea społeczności wirtualnej opiera się na wykreowaniu wzajemnych relacji między organizacją a jej otoczeniem za pośrednictwem medium jakim jest internet.
Społeczność wirtualna uczelni Zakładanie społeczności wirtualnej uczelni polega na utworzeniu miejsca w internecie pod patronatem uczelni, wokół którego skupiają się użytkownicy.
Społeczność wirtualna uczelni Instalacja oprogramowania do budowy repozytorium z narzędziami do zarządzania społecznością Wprowadzenie struktury uczelni i hierarchizacja Utworzenie wirtualnych uczestników społeczności (e-people) Uruchomienie narzędzi do interaktywnej komunikacji
Społeczność wirtualna uczelni Cechy oprogramowania: Możliwość zarządzania społecznością Umacnianie więzi, budowanie lojalności Budowa zaufania do serwisu Przyciąganie użytkownika do regularnego odwiedzania serwisu
Personalizacja serwisu Budowanie wizerunku, stwarzanie poczucia indywidualności Identyfikacja z określoną społecznością Elementy graficzne, kolorystyka, układ strony, elementy multimedialne Profil użytkownika
Jaka jest grupa docelowa? Repozytorium kierowane jest do potencjalnych użytkowników, z którymi komunikuje się poprzez narzędzia linkujące do serwisów zewnętrznych Jeśli nasze repozytorium jest na tyle dobre, że zdobędzie sobie zaufanie określonych czytelników, którzy będą do niego zaglądać to powstanie więź między użytkownikami przejawiającą się np. wzrostem cytowań.
Więzi społeczne Nowa przestrzeń społeczna Nie widać bezpośrednio wieku, płci, stanowisk i tytułów, wyróżników statusu społeczności akademickiej Brak znaczenia fizycznej odległości i różnicy czasowej
- Bardzo podobał mi się twój e-mail, ale myślałam, że jesteś starszy.
- Zanim zaczniemy to rodzinne spotkanie, może niech każdy się przedstawi i powie parę słów o sobie.
Tkanka społeczna Użytkownik określany jest na podstawie informacji, które sam generuje i kontroluje Do nawiązania kontaktu liczy się obszar zainteresowań badawczych, tematyka prac ich jakość i dostępność
Elementy Web 2. 0 Wpływ użytkowników na kształt i zawartość witryny Polecanie publikacji znajomym do poczytania poprzez wysłanie linku na konkretny adres e-mail Korzystanie z kanałów RSS Współodpowiedzialność za zawartość, dzielenie się wiedzą Gromadzenie ludzi o podobnych zainteresowaniach Bezpłatne udostępnianie treści Prosta nawigacja, intuicyjna budowa Niższy poziom kontroli i nadzoru
Repozytoria na świecie
Wzrost liczby repozytoriów na świecie (wg DOAR, 21. 01. 2009)
Wzrost liczby repozytoriów w Polsce (wg DOAR, 21. 01. 2009)
Repozytoria wg państw (DOAR, 21. 01. 2009)
Repozytoria wg kontynentów (DOAR, 21. 01. 2009)
Zawartość repozytoriów (DOAR, 21. 01. 2009)
Oprogramowanie repozytorów (DOAR, 21. 01. 2009)
Budowanie repozytorium uczelni
- Powinniśmy poważnie porozmawiać o naszym związku, więc zgłosiłam nas do telewizji.
Trudne pytania? Co to jest materiał naukowy? Dlaczego tworzymy archiwum i co zrobić aby pracownicy naukowi to rozumieli? W jaki sposób zachęcić naukowców do archiwizowania materiałów naukowych?
Ankieta Kto jest inicjatorem (pomysłodawca)? Kto zarządza? Kto wprowadza dane? Krótki opis
Ankieta Adresy repozytoriów z DOAR i ROAR Oprogramowanie DSpace Instytucjonalne Struktura hierarchiczna 78 ankiet / 23 odpowiedzi Wlk. Brytania -10, Australia - 3, Kanada - 2, Japonia - 2, Grecja - 1, Dania - 1, Niemcy - 1, Finlandia - 1, USA - 1, Afryka Płd. - 1
Analiza ankiety Pomysłodawca Opracowujący Zarządzający
Opinie o repozytorium Buduje więź pomiędzy autorami a globalnym społeczeństwem nauki Odgrywa strategiczną rolę w promowaniu osiągnięć naukowych uczelni Odzwierciedla naukowo-badawczą aktywność uczelni
TCD Institutional Repository - in an Integrated Environment Library Institutional Repository Web Services Research Support System • Bibliographic metadata (inc. ISI) • Research Expertise • Project tracking Physical Resources FTP server Web server External Bodies • The web / • Search engines etc. • OAI harvesters Human Resources External Bodies • Thesis Print-Shop • expertiseireland. com • Portal Reviewers Financials Student Administration
Narzędzia do budowy repozytoriów Program DSpace nastawiony jest na tworzenie uczelnianych repozytoriów i oprócz typowych funkcji biblioteki cyfrowej daje możliwość tworzenia społeczności.
Konfiguracja repozytorium Wybór oprogramowania – np. DSpace (z OAIPMH) Ustawienia dla administratora: rejestracja przy pomocy adresu e-mail i dowolnego hasła Ustawienia indywidualne dla danego repozytorium: definiowanie tzw. Zespołów i Kolekcji (Communities & Collections) Rozbudowa hierarchicznej struktury repozytorium
Cyfrowa identyfikacja obiektów Wykorzystanie systemu cyfrowej identyfikacji obiektów CNRI Handle System (Corporation for National Research Initiatives Handle System) Przydzielenie każdej pracy stałych identyfikatorów umożliwia wyszukiwanie ich w Internecie http: //hdl. handle. net/10146/38097
Hierarchiczna struktura Communities & Collections Zespół (Uczelnia) Podzespół (Wydziały, kierunki…) Kolekcja (artykuły naukowe, prace mgr, dr, hab, czasopisma, skrypty…) Dokument (item) Dane cyfrowe (bitstream)
Typy użytkowników Administrator Konfiguruje ustawienia repozytorium Redaktor W repozytorium ECNIS zadania redaktora i administratora wykonuje pracownik Biblioteki IMP Depozytariusz Autor z uprawnieniami (self-archiving) lub redaktor Użytkownik końcowy Dowolny użytkownik wyszukujący informacji w repozytorium • bez dodatkowych uprawnień (bez logowania do bazy) • z dodatkowymi uprawnieniami na podstawie logowania
Formaty dokumentów
Przykłady repozytoriów (instytucjonalnych, tematycznych)
Repozytorium tematyczne ECNIS
Co to jest ECNIS? Sieć Doskonałości ECNIS Environmental Cancer Risk, Nutrition and Individual Susceptibility Program badań: Rak Środowiskowy, Dieta i Indywidualna Wrażliwość http: //www. ecnis. org
Sieć Doskonałości – ECNIS Multidyscyplinarny zespół 200 naukowców z 24 instytucji partnerskich z 13 krajów Europy Tematyka: toksykologia, epidemiologia, żywienie i żywność, chemia, biologia molekularna
Sieć Doskonałości – ECNIS Polska Włochy Finlandia Francja Hiszpania Dania Belgia Niemcy Szwecja Węgry Holandia Grecja Wlk. Brytania
Sieć Doskonałości – ECNIS Dodatkowe działania Sieci ECNIS: Szkolenie nowych kadr naukowych Informowanie opinii publicznej o metodach zapobiegania powstawania nowotworów Doradztwo w zakresie oceny ryzyka raka Współpraca z organizacjami pozarządowymi, przedstawicielami przemysłu
ECNIS Repository http: //ecnis. openrepository. com/ecnis/
Strona główna repozytorium ECNIS
Serwisy społecznościowe
Serwisy społecznościowe Digg, Del. icio. us, Connotea – ocena serwisów przez użytkowników, system społecznego zarządzania zakładkami – gromadzenie i kategoryzacja linków do ulubionych stron Cite. ULike – system społecznego zarządzania cytowaniami Facebook – serwis społecznościowy – wyszukiwanie znajomych, dzielenie się wiadomosciami…
Katalogi repozytoriów - Open DOAR √ http: //www. opendoar. org/countrylist. php? c. Continent=Europe#Poland
http: //quod. lib. umich. edu/cgi/b/bib-idx? c=oaister; page=simple
DRIVER – integracja repozytoriów √ http: //www. driver-community. eu/
DRIVER: Digital Repository Infrastructure Vision for European Research Cel: utworzenie ogólno-europejskiej infrastruktury rezpozytoriów cyfrowych, jako istotny element European Research Area. Projekt DRIVER obejmuje stworzenie sieci repozytoriów, systemu zarządzania rozproszonymi repozytoriami, udostępnienie użytkownikom usług dodatkowych oraz promocję standardów.
http: //www. driver-community. eu/
http: //search 1. driver. researchinfrastructures. eu/web. Interface/simple. Search. do; jsessionid=7772 BE 2 B 1 E 525 C 19676 B 35 B 3 D 2 BC 0 D 23? action=load
W Polsce też …. Repository of Wroclaw University of Technology, Poland - Faculty of Electrical Engineering http: //zet 10. ipee. pwr. wroc. pl/? ln=en Biblioteka Cyfrowa KLF UW http: //bc. klf. uw. edu. pl/
http: //zet 10. ipee. pwr. wroc. pl/? ln=en
- Uwielbiam ten widok. Przypomina, że jesteśmy częścią większej społeczności.
Dziękuję za uwagę • przyjol@imp. lodz. pl library@imp. lodz. pl • www. imp. lodz. pl/biblioteka • http: //www. imp. lodz. pl/? p=/home_pl/biblioteka/&lang=PL
- Housekeeping zakres obowiązków
- Co to jest magazyn
- Czy czworościan foremny to ostrosłup czy graniastosłup
- Parametryzacja uczelni
- Organy uczelni
- Rektor może czasowo zawiesić zajęcia w uczelni jeżeli
- Trzecia misja uczelni
- Stopnie naukowe
- System workflow warszawa
- Oracle_vm_virtualbox_extension
- Koweziu repozytorium kursów
- Eurzd
- Repozytorium informacji turystycznej
- Gwsh stypendium rektora
- Czsto
- Męskoosobowy i niemęskoosobowy pytania
- Węglowodór nienasycony wydzielany przez rośliny
- Fenol + woda bromowa
- Czy warto uczyć się programowania
- Dysocjacja stopniowa zasad
- Czy widziałeś kiedyś artystę bez ambicji
- Zalety mięsa produkowanego w systemie qafp
- Czy przed aby stawiamy przecinek
- Benzen acetylen lub benzopiren
- źródła historyczne normatywne
- Czy rak szyjki macicy jest widoczny gołym okiem
- Hobby czytanie książek
- Czy deklarację maturalną trzeba złożyć osobiście
- Czy od nowego semestru jest nowa frekwencja
- Historia papieru prezentacja
- Czy tutaj mieszka królewna śnieżka piosenka
- Projekt żarówka czy świetlówka
- Czy można zarazić się cukrzycą przez igłę
- Papieros kalorie
- Gottfried holic
- Drapienik
- Czy wiesz co jesz prezentacja
- Akademia pana kleksa dlaczego warto przeczytać
- Modal verbs zastosowanie
- Dziedziczenie uml
- Węps
- Obwód narysowanego trójkata równoramiennego wynosi 50
- Mgła to opad czy osad
- Struktura rozprawki
- Obrazy to źródła pisane czy niepisane
- Czy jod to substancja prosta
- Legenda to
- Otrzymywanie kwasów karboksylowych
- Czy anglia to wielka brytania
- Jak sprawdzić czy ciąg jest geometryczny
- Księdzowi czy księdzu
- Wielokąt o czterech bokach
- Czy sześcian ma wszystkie boki równe
- Czy rodzic może być opiekunem na wycieczce szkolnej 2021
- Wskaż liczbę podzielną jednocześnie przez 3 i przez 5
- Równoległobok osie symetrii
- Ptaki z ó niewymiennym
- Struktura parlamentu
- Bryła zwana konusem
- Pełzak lub pantofelek
- Czy kosy odlatują na zimę
- Budowa monitora lcd
- Klei czy kleji
- Mgr z kropką czy bez
- Czy kakao to używka
- Kamma czy karma
- Podczas przemian metabolicznych
- Chciaabym
- Mak to roślina oleista czy włóknista
- Hymn kociewski tekst
- Struktura parlamentu
- Poziom mechanizacji w danii
- Czy współczesny świat potrzebuje tradycyjnych wartości
- Anna kuźmińska
- Obraz świata w mediach - tworzony czy odtworzony
- Czy nakaz skrętu w lewo zabrania zawracania
- Pionowa roszada
- Rekord polski sumik karłowaty
- Czy doradztwo zawodowe jest obowiązkowe w 7 klasie zapytaj
- Tw sinusów
- Objawy wstrząsu anafilaktycznego zdjęcia
- Muchomr
- Sprite red bull
- Gatunek literacki syzyfowe prace