RENMEY RENME VE RETME Prof Dr Yksel ZDEN

ÖĞRENMEYİ ÖĞRENME VE ÖĞRETME Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN Öğrenmeyi Öğrenme Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN 1

ÖĞRENME VE ÖĞRETME Yeni bilgiler; [Öğrenmenin parmak izi kadar kişiye özgü bir olgu olduğunu, [Herkesin öğrenme tür, hız ve kapasitesinin farklı olduğunu, [Uygun öğrenme olanağı sağlandığında öğrenemeyecek birey olmadığını ortaya koymaktadır. Öğrenmeyi Öğrenme Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN 2

ÖĞRETMENİN YENİ KONUMU BİLGİ AKTARAN Öğrenmeyi Öğrenme ÖĞRETİRKEN ÖĞRENEN Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN 3

BEYNİMİZ VE ÖĞRENME Ä Beynin sağ (sol) tarafı dumura uğradığında vücudun sol (sağ) tarafı; felç olmaktadır. Ä Beynin hangi kısmı hangi tür zihinsel etkinlikleri yönetmektedir? Beynin iki yarısı Öğrenmeyi Öğrenme Matematik Hayal gücü Dil Renk Mantık Müzik Analiz Ahenk Yazmak El Becerileri ve benzerleri Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN 4

Dört Çeyrek Daireli Zihinsel Tercih Modeli A Teknik B Ardışık Öğrenmeyi Öğrenme Teknik Mantıksal Eleştirel Analitik Matematiksel Ardışıkçı Planlı Organize Ayrıntıcı Kontrollü Bütünsel Sezgisel Yenilikçi Yaratıcı İmgesel Sosyal Duygusal Müzikle İlgili Ruhani Konuşkan Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN D Bütünsel C Sosyal 5

TEKNİK DÜŞÜNENLERİN ÖZELLİKLERİ Bireysel Tercihler Ayrıntıları sever. Teori üretmeye bayılır. İnsanlardan çok “şey”lerle ilgilenir Kişilik Otoriter Meslekler Avukat Mühendis Akademik Teknisyen Materyalist Bankacı Gerçekçi Doktor “Entelektüel” Bilgisayar uzmanı İstatistik Ders Kitaplarını Öğrenmeyi Öğrenme severek okur. Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN 6

ARDIŞIK DÜŞÜNENLERİN ÖZELLİKLERİ Bireysel Tercihler Planları oldukça ayrıntılıdır. Hiç üşenmeden kullanma kılavuzunu sonuna kadar okur. Planladığı bir işi gerçekleştirmek için güzel bir arkadaş toplantısını terk Öğrenmeyi Öğrenme edebilir. . Kişilik Meslekler Gelenekçi Bürokrat İş bitirici Göreve düşkün Planlamacı Bürokrat Yönetici Muhasebeci Titiz Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN 7

SOSYAL DÜŞÜNENLERİN ÖZELLİKLERİ Bireysel Tercihler Kişilik Dokunma, tatma ve koklama gibi duyusal Takım girdilere önem verir. Çalışmasına önem verir. İnsanları tanımak için çaba sarf eder Kitapların önsözlerini mutlaka okur. Öğrenmeyi Öğrenme Meslekler Öğretmen Hemşire Konuşmayı çok sever. Sosyal Hizmet Uzmanları Değerlerle ilgilidir. Müzisyenler Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN 8

BÜTÜNSEL DÜŞÜNENLERİN ÖZELLİKLERİ Bireysel Tercihler Ayrıntılardan çok bütüne önem verir. Kişilik Girişimci Yaratıcı Mantıktan çok sezgisine güvenir. Aykırı düşünmeye ve bu tür sorulara bayılır. Öğrenmeyi Öğrenme Meslekler Güzel Sanatlar Mimarlık Araştırıcı Tıp Kaşif Fizik Birleştirici Edebiyat Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN 9

Beyin Profilim A D Problem çözücü Matematiksel Teknik Mantıklı Analizci Yaratıcı Yapıcı Sentezci Sanatkar Tasarımcı 3 B Kontrollü Muhafazakar İdari Planlayıcı İdari Öğrenmeyi Öğrenme 2 1 +1 C Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN Sosyal Duygusal Ruhani Konuşkan 10

Dört Çeyrek Daireli Zihinsel Tercih Modeli A Analitik D Görsel Maliyet hesabı Vizyon Geliştirme Analiz Tasarlama Problem çözme Strateji Belirleme BİLMEK DENEMEK YAPMAK HİSSETMEK Planlama Organizeetme Gerçekleştirme Parçası olma Yönlendirme İletişim Kurma C Sosyal B Ardışık Öğrenmeyi Öğrenme Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN 11

Dört Çeyrek Daireli Zihinsel Tercih Modeli A D Problem çözücü Matematiksel Teknik Mantıklı Analizci Yaratıcı Yapıcı Sentezci Sanatkar Tasarımcı TEKNOKRAT GİRİŞİMCİ BÜROKRAT HÜMANİST B Kontrollü Muhafazakar İdari Planlayıcı İdari Öğrenmeyi Öğrenme C Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN Sosyal Duygusal Ruhani Konuşkan 12

KOLB ÖĞRENME MODELİ DENEYİMSEL (Hissederek Öğrenme) DENEYSEL (Yaparak Öğrenme) İse? Niçin? Nasıl? Ne? DÜŞÜNÜMSEL (İzleyerek Öğrenme) KAVRAMSAL (Düşünerek Öğrenme) Öğrenmeyi Öğrenme Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN 13

KOLB ÖĞRENME MODELİ ve Bilişsel Düzeyler DENEYİMSEL (Hissederek Öğrenme) DENEYSEL (Yaparak Öğrenme) Bilgi üretme Düşünme Uygulama Beceri Kavrama Bilgi DÜŞÜNÜMSEL (İzleyerek Öğrenme) KAVRAMSAL (Düşünerek Öğrenme) Öğrenmeyi Öğrenme Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN 14

Öğrenmeyi Öğrenme Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN 15

En İyi Nasıl Öğrenirim? 1 -) Yıllardır görmediğiniz eski bir arkadaşınıza rastladınız. Akşama onu yemeğe davet ettiniz. Arkadaşınızın altında arabası var. Evinizi nasıl tarif edersiniz? Öğrenmeyi Öğrenme a. Kağıt üzerine bir kroki çizerek adresimi veririm. b. Adresi sözlü olarak tarif ederim. c. Kağıt üzerine cadde ve sokak isimlerini yazarım. (Harita çizmeden) d. Bir yerden beni aramasını ister; ve onu oradan alırım. Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN 16

En İyi Nasıl Öğrenirim? 2 -) ‘Makina’ mı yoksa ‘makine’ mi yazıldığından emin değilsiniz. Ne yaparsınız? d. Her iki yazılışı da bir kağıt üzerine yazar, doğru gözükeni seçerim. a. Kelimyi zihnimde canlandırır; doğru gözükeni seçerim. c. İmla kılavuzuna (veya sözlüğe) bakarım. b. Telaffuzunu zihnimden geçiririm. Öğrenmeyi Öğrenme Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN 17

En İyi Nasıl Öğrenirim? 3 -) Yeni bir VCD Player satın almak istiyorsunuz. Fiyatın dışında kararınızı en çok ne etkiler? Öğrenmeyi Öğrenme c. Aletin özelliklerini okuma. a. Görüntü. b. Satış elemanının sorularınıza verdiği cevaplar. d. Kumandayı elime alıp çalıştırma. Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN 18

En İyi Nasıl Öğrenirim? 4 -) Hangi tür dersleri daha çok seversiniz? c. Ders kitabının takip edildiği ve geniş kaynak kitap önerilen. a. Grafik, Tablo, Tepegöz kullanılan. b. Öğrencilerin katılımına izin veren. Öğrenmeyi Öğrenme d. Gezi-gözlem, deney türü çalışmalarla dolu olan. Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN 19

En İyi Nasıl Öğrenirim? 5 -) Bir kez karşılaştığı nız birisini daha çok hangi yönüyle hatırlar sınız? Öğrenmeyi Öğrenme d. Bende uyandırdığı intiba ile. a. Simasıyla. b. Ses tonu ile. Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN 20

En İyi Nasıl Öğrenirim? 6 -) Yeni gösterime giren bir filme gidip gitmeme kararınızı en çok ne etkiler? Öğrenmeyi Öğrenme a. Televizyonda izlediğiniz fragman b. Radyo istasyonunuzdan filmin değer lendirmesini duymak. c. Bir dergide film hakkında okuduğunuz yazı. Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN 21

En İyi Nasıl Öğrenirim? 7 - ) ‘Kalem’ deyince zihninizde ne canlanır? a. Görüntü. b. Yazarken çıkardığı ses. d. Tutuş c. Kalem özellik ve çeşitleri. Öğrenmeyi Öğrenme Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN 22

En İyi Nasıl Öğrenirim? 8 -) Herhangi bir yöremizin adı geçtiği zaman zihninizde ilk çağrışan şey hangisidir? Öğrenmeyi Öğrenme b. O yörenin müziği. d. O yöreden tanıdığım insanlar. (Veya oradaki gezi anılarım. ) c. O yöre hakkında okuduklarım. a. O yörenin haritadaki yeri. . Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN 23

En İyi Nasıl Öğrenirim? 9 -) Yeni aldığınız müzik setini kurmak için ne yaparsınız? c. Önce kullanma kılavuzunu okurum. d. Kutuyu açıp takıştırmaya başlarım Öğrenmeyi Öğrenme b. Satış elemanından nasıl kuracağımı sorarım. Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN 24

En İyi Nasıl Öğrenirim? 10 -) Kanal tedavisi (veya dolgu) için gittiğiniz diş doktorunu zun sizinle nasıl ilgilenmesin i istersiniz? Öğrenmeyi Öğrenme c. Kanal tedavisi hakkında broşür vermesini a. Kanal tedavisinin nasıl yapıldığını şekille göstermesini d. Maket üzerinde kanal tedavisi yapmasını Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN 25

En İyi Nasıl Öğrenirim? A B Görsel İşitsel Öğrenmeyi Öğrenme C Okuma/ yazma Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN D Deneyimsel 26

Kim Nasıl Öğrenir Görerek Dinleyerek Okuyarak Yaşayarak (Yazarak) Kelimeler yerine sembol işaret ve grafikleri tercih eder. BÜTÜNCÜL dür Öğrenmeyi Öğrenme Duydukları Anahtar veya kelime dinledikleri lerdir. ni en iyi Okuyarak şekilde veya öğrenir. yazarak Anlatırken fazla de iyi Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN öğrenir. farketmez Deneyerek yaparak öğrenir. Önemli olan hissetmek dokunmak tır. 27

İnsanlık Yemeği GEREKLİ MALZEMELER v. Bir ölçü "günaydın“ vİki ölçek "iyi günler“ v. Birazcık "ilgi“ v. Bir tutam "anlayış“ v. Normal ölçüde "nezaket“ v. Bir tatlı kaşığı "hoşgörü" YAPILIŞI Malzemeyi iç dünyanızdan alın. Yıkamaya gerek yok. Tertemizdir. Gönül teknenizde yavaşça karıştırın. Kokusu her yerinize sinince içine duygu şerbeti ekleyip karıştırın. Karışımı hayat tabağının üzerine yavaşça boşaltın, üzerini sevgi marmelatı ile süsleyin. Birkaç parça gökkuşağının rengini serpiştirin. Gün boyu afiyetle yiyin. Sadece kendiniz yemeyin tüm Öğrenmeyi Öğrenme Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN 28 dostlarınıza sunun.

Görsel Öğrenme ÄFarklı Re. Nkler ÄÜstü çizili yazılar ÄBeyaz boşluk ÄSemboller q, ewclf ÄAkış diyagramları Öğrenmeyi Öğrenme Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN 29

Görsel Öğrenme ÄBilgileri resimle, şekle dönüştür ÄResim ve şekilleri değişik bir uzamsal düzlemde yeniden düzenle ÄKelimeleri sembollere dönüştür veya ÄBilgileri harf (kelime) ler ile kodla ÄOkuduğun sayfanın zihninde resmini çekmeye çalış. ÄBilgileri önce görüntüye çevir sonra zihninde yeniden resimle. Öğrenmeyi Öğrenme Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN 30

Görsel Öğrenme ÄBilgileri resim veya şekil olarak hatırlamaya çalış. ÄUygun olan yerlerde akış diyagramları kullan. ÄZihninde canlandırdığın şeyleri kelimelere dökmeye çalış. ÄBütüncül yaklaşımını avantaja dönüştür. ÄFırsat olduğunda yazılı sınav yerine “bireysel proje”yi tercih et. 31 Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN Öğrenmeyi Öğrenme

İşitsel Öğrenme ÄKonferansları kaçırma ÄÖğrendiklerini başkalarıyla tartış. ÄDerste soru sormaktan kaçınma ÄFikirlerini başkalarına da anlat. Äİlginç örnek, hikaye, fıkralar derle. ÄGördüklerini başkalarına anlat. ÄSonradan doldurmak için notların arasında boşluk bırak Öğrenmeyi Öğrenme Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN 32

İşitsel Öğrenme ÄSınavlardan önce (derslerden sonra) öğretim elemanı ile görüş. ÄDüşüncelerini seslendir ve yazıya dök ÄSessiz bir ortamda daha önceden zihninde oluşan fikirleri geri çağırmaya çalış. ÄDaha önceki soruların cevaplarını yazarak çalış. ÄCevaplarını bir başkasına konuşuyormuşçasına konuş. Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN Öğrenmeyi Öğrenme 33

İşitsel Öğrenme ÄDers notlarını, başkalarının notlarından da yararlanarak geliştir. ÄDers notlarını sesli kaydet ve dinle. ÄAnladıklarını sözlü olarak ifadelendir ve ÄBaşkalarına dinlet ÄÖzet notlarını sesli olarak oku. ÄDers notlarını dinleyerek öğrenen bir başkasına da açıkla. Öğrenmeyi Öğrenme Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN 34

Okuyarak/Yazarak Öğrenme ÄSözlük kullan ÄBaşlıkları çıkart, listele ÄDers kitaplarından çalış Äİlgili makaleleri bul ve oku. ÄDers notlarından çalış. ÄTanım ve kavramlar üzerinde yoğunlaş. ÄYazı diline yakın konuşanları dinlemeyi tercih et. Öğrenmeyi Öğrenme Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN 35

Okuyarak/Yazarak ÖĞrenme ÄÖrnek sorular cevapla (yazıyla) ÄKendi kendine çoktan seçmeli sınavlar yap. ÄDüşüncelerini paragraf yapısı içinde yazmaya çalış. ÄNotlarını 1, 2, 3, 4, a, b, c, d, A 1 A 2 A 3 A 4. . . şeklinde kategorize ederek sırala. ÄZihninde oluşan noktaları hiyerarşik bir düzene koy. Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN Öğrenmeyi Öğrenme 36

Okuyarak/Yazarak ÖĞrenme ÄÖnemli şeyleri tekrar yaz. ÄNotları kendin duyabileceğin bir sesle oku. ÄDüşünceleri tanımları kendi ifadelerinle tekrar yaz. ÄGrafik ve şemaları yazılı ifadelere dönüştür. ÄDuygu ve düşüncelerini yazılı ifadeye dönüştür. ÄDoğru yanlışları çoktan seçmeli sınav şekliyle zihninde canlandır; D/Y ayırdet. Öğrenmeyi Öğrenme Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN 37

Deneyimsel Öğrenme ÄTüm duyu organlarını kullan. ÄGözlem gezilerini lab çalışmlarını kaçırma. ÄÖnemli ilkelerin pratikteki yansımalarını gösteren çalışmalara önem ver. ÄDeneme- yanılma yoluyla öğrenme yöntemini kullana. ÄSergi ve gösterileri kaçırma. ÄDersinde gerçek hayattan örnekler veren öğr. elemanlarını peşine düş! Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN Öğrenmeyi Öğrenme 38

Deneyimsel Öğrenme ÄKonuları gerçek hayattan uzak bulduğun için ders notların eksik olabilir. ÄKavramları ve ilkeleri somutlaştırmak için gerçek hayattan örnekler ver. ÄFikirleri resim ve fotoğraflarla anlat. ÄDeneyimsel öğrenen bir başkasıyla birlikte çalış. ÄDeneyimlerini, gözlemlerini hatırlamaya çalış. Öğrenmeyi Öğrenme Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN 39

Deneyimsel Öğrenme ÄYazma becerilerini geliştirmeye çalış. ÄBaşkalarına öğretirken daha iyi öğrenebilirsin. ÄÖnceden sınavın (veya yapacağın diğer şeylerin) bir provasasını yap. ÄDaha önceki soruların cevaplarını yazarak çalış. Öğrenmeyi Öğrenme Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN 40

Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN BAÜ Necatibey Eğitim Fakültesi İletişim: Tel: 0266 241 2762 -178 (iş) GSM 0532 592 7197 e-posta yukselozden@yahoo. com Öğrenmeyi Öğrenme Prof. Dr. Yüksel ÖZDEN 41