renme Kuramlar renme Teorileri Kuramlar Davran behaviorist Bilisel

Öğrenme Kuramları

Öğrenme Teorileri (Kuramları) • Davranışçı (behaviorist) • Bilişsel (cognitivist) • Yapılandırmacı (constructivist)

Davranışçı Yaklaşım • Beyin=boş levha • Öğrenme – Uyaran-tepki – Kalıcı davranış değişikliği – Gözlemlenebilir davranışlar… • insan öğrenmesi, diğer canlıların öğrenmesine benzerdir.

Davranışçılar • • Skinner Pavlov Thorndike Watson

Pavlov & Klasik Koşullanma

Skinner & Edimsel Koşullanma • Pekiştirme (ödül-ceza) • Tepkisel davranış (Uyaran-Tepki…terleme, vb. ) • Operant (edimsel) davranış (Tepki-Uyaran. . . uyarandan bağımsız…yürüme, vb. )

Skinner’ın Kutusu

• • • SÖNME ALIŞMA KENDİLİĞİNDEN GERİ GELME GENELLEME AYIRT ETME

Pekiştirme vs. Ceza Tatmin edici UYARAN (Satisfying Stimulus) Cevaba Bağlı Olumlu Olarak Uyaranı Pekiştirme Gösterme İtici UYARAN (Aversive Stimulus) Ceza I Cevaba Bağlı Ceza II Olumsuz Olarak Uyaranı (Pekiştirmen Pekiştirme Kaldırma in kaldırılması)

Klasik vs. Edimsel Koşullanma Klasik Edimsel Pekiştirme yok. Pekiştirme var. Sonuç kişinin eylemlerine bağlı değildir. Sonuç kişinin eylemlerine bağlıdır. İstemsiz (otomatik) tepkidir. İstemlidir. Basit davranış, tutum ve duygular. Karmaşık ve hedefli davranışlar.

Watson & Bitişiklik Kuramı • Davranışçılığın kurucusu • Koşullu ve koşulsuz uyarıcıların yakın zamanlı olması… • En son ve en sık • Korku koşullanması • Sistematik duyarsızlaştırma

Thorndike & Bağlantı Kuramı • Öğrenme bir problem çözmedir, zihinde bağlantı kurmadır. • Deneme-yanılma • Hoşnutsuzluk uyaran-tepki bağını güçlendirir.

Bilişsel Yaklaşım • Öğrenme – Bilişsel süreç ve yapılar – Organizmanın geçirdiği yaşantılar yoluyla yeni deneyim ve bilgilere bağlıdır. – Model alma • • • Dürtü İpucu Tepki Pekiştirme Anıda tutma Bellek

Bilişselciler • Gestalt okulu • Piaget • Vygotsky

Gagne & Bilgi İşleme Kuramı

Gestalt Kuramı • • • Algısal örgütlenme Yakınlık Benzerlik Şekil-zemin Simetri Süreklilik

Piaget • • • Adaptation (uyum sağlama) Assimilation (özümseme) Accomodation (uyumsama) Classification (sınıflandırma) Conservation (korumacılık) Decentration (sınıflandırmanın dağılması) Egocentrism (benmerkezcilik) Operation (işleme dökme) Schema (şemalandırma) Stage (kendini gösterme)

Piaget’nin bilişsel gelişim süreçleri

Vygotsky • İçselleştirme • İçsel konuşma • Yakınsal gelişim alanı (zone of proximal development)

Yapılandırmacı Kuram • Bilgi temelden kurulur. – Transfer – Yeniden yapılandırma • • Bilgiyi araştırma yorumlama ve analiz etme. Bilgiyi ve düşündürme sürecini geliştirme. Geçmişteki yaşantılarla yeni yaşantıları bütünleştirme. Öğrenci otonomisi Öğretmen rehberlik eder İleri seviye düşünme Zengin materyal İşbirlikçi bir ortam

Yapılandırmacılar • Dewey • Bruner • Piaget

Dewey • Eğitimde demokratikleşme • Öğrenen aktif ve araştırmacı olmalı

Bruner • Buluş yöntemiyle öğrenme – Öğrenme aktif bir süreçtir – Kim neyi keşfederse onu biliyordur.

Farklı Öğretim Yaklaşımları Davranışsal Bilişsel Oluşturmacı Öğrenme Bir davranışın gösterilme olasılığındaki değişim Bellekte depolanan bilgide meydana gelen değişim Yaşantılar sonucu, anlamda meydana gelen değişim Öğrenme süreci Etki-tepki davranış Dikkat-kodlama-bellekten geri çağırma -Tekrarlanan grup diyalogları ve katılma -Problem çözme Öğretmenin rolü Dış etkenlerin görüntülenmesi Bilişsel süreci destekleyen koşulların düzenlenmesi Örnek olma ve rehberlik sağlama Öğretmenin görevleri -Hedeflerin belirlenmesi -Öğrenci davranışını yönlendirici ipuçları sağlama -Öğrenci davranışını pekiştirme -Yeni bilgiyi organize etme -Yeni bilgiyi mevcut bilgiyle ilişkilendirme -Öğrenci dikkatini, bilgiyi kodlamasını ve hatırlamasını sağlayıcı etkinlikler -İyi bir problem durumu yaratma -Grup içinde öğrenme etkinliklerini düzenleme Yelken, T. Y. , 2011, s. 18