REK 181 ANATOM FZYOLOJ KONU 8 Dolam Sistemi

REK 181 ANATOMİ & FİZYOLOJİ KONU 8 Dolaşım Sistemi ŞÜKRAN NAZAN KOŞAR Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi, Rekreasyon Bölümü Egzersizde Beslenme ve Metabolizma Anabilim Dalı 1 1

DOLAŞIM SİSTEMİ Dolaşım Sisteminin Başlıca Yapıları 1. Kalp 2. Kan Damarları 3. Kan

Kalbin Lokalizasyonu Kalp; göğüs boşluğunda iki akciğer arasında bulunan, mediastinum adı verilen boşlukta yer alır

Kalbin Lokalizasyonu Kalbin apeksi n n n Sol tarafta 5 -6. kaburgaların arası Göğüs ucunun altı Kalbin tabanı (base) n 2. kaburga hizasındadır 5 6

Kalp Duvarının Yapısı

KalbinŞematik Kesiti

Kalbin odacıklarını, kapakçıklarını, kalbe giren ve çıkan başlıca damarları şekil üzerinde isimlendiriniz

Kalp Atımı Kalp dakikada ortalama 70 -80 kez atar Bir kalp atımı sistolik ve diyastolik olmak üzere iki aşamadan oluşur 1. Sistolik Faz: 1. Kalp kasının kasıldığı fazdır 1. Atrial sistol: Atriumların kasılması 2. Ventriküler sistol: Ventriküllerin kasılması 2. Diyastolik Faz n Kalp kasının gevşediği fazdır 1. Atrial diyastol: Atriumların gevşemesi 2. Ventriküler diyastol: Ventriküllerin gevşemesi

Önemli Tanımlar Kal atım hızı (KAH): Kalbin 1 dakikadaki atım sayısıdır. n Atım sayısı/dk Stroke volüm (SV): Kalbin her atımdapompaladığı kan miktarıdır. Kardiyak debi (Kardiyak output, Q veya CO): Kalbin 1 dakikada pompaladığı kan miktarıdır n Q= SV x KAH

EKG animasyon http: //www. youtube. com/watch? v=f. ZT 9 vlb. L 2 u. A http: //www. youtube. com/watch? v=v 3 b-Yh. Zm. Qu 8 Kalp pili http: //www. youtube. com/watch? v=hu 0 q. VXLj. M 7 M

Kanın Kalpte İzlediği Yol

Kalbin Kapakçıkları

Kalbin Kapakçıkları Kapakçıklar n Kanın, kalpte tek yönlü akışını sağlayan yapılardır Kalpte 4 kapakçık bulunur Atrio-ventriküler kapaklar n Triküspid kapak w Sağ atrium ve sağ ventrikül arasındadır n Biküspid (mitral) kapak w Sol atrium ve sol ventrikül arasındadır Semilunar kapaklar n Aortik semilunar kapaklar w Sol ventrikül ile aort arasındadır n Pulmoner semilunar kapaklar w Sağ ventrikül ile pulmoner arter arasındadır

Atrio-ventriküler Kapaklar Kanın, atriumlardan ventriküllere geçişine izin verirken, ventriküllerden atriumlara geri dönüşünü önlerler Ventriküler diyastol-atrial sistol sırasında n AV kapaklar açılır Ventriküler sistol-atrial diyastol sırasında n n Ventriküllerdeki kan basıncı artar AV kapaklar kapanır

Semilunar Kapaklar Kanın, ventriküllerden kalpten çıkan ana damarlara geçişine izin verirken, bu damarlardan tekrar ventriküllere dönüşünü önlerler Ventriküler sistol sırasında n Semilunar kapaklar açılır Ventriküler diyastol sırasında n Semilunar kapaklar kapanır

Kalbin İletim Sistemi Sinoatrial düğüm (SA) Atrioventriküler düğüm (AV) His demeti n Sağ ve sol his demeti Purkinje lifleri

Kalbin İletim Sistemi http: //www. youtube. com/watch? v=h. L 8 WR-t. OXx 8&feature=related

Purkinje Lifleri • Kalp atımı kontrolünde, SA ve AV nodlarla birlikte çalışırlar • Kontraksiyon impulsunu sağ ve sol his demetinden ventrikül miyokardiumuna taşırlar.

Kalbin Elektriksel Aktivitesi Kalbin kasılması myokardiyumun elektriksel uyarımına bağlıdır Uyarı sağ atriumda başlar ve tüm kalp dokusuna dağılır Kalbin elektriksel aktivitesi elektrokardiyogram (EKG) olarak kaydedilebilir

Elektrokardiyogram (EKG) Kalbin elektriksel aktivitesini kaydeder P-dalgası n Atrial depolarizasyon QRS kompleksi n Ventriküler depolarizasyon T-dalgası n Ventriküler repolarizasyon Fig 9. 9

Elektrokardiyogram (EKG) Fig 9. 9

Elektrokardiyogram (EKG)

Kan Dolaşımı Vücudumuzda başlıca iki farklı kan dolaşımı gerçekleşir n Sistemik dolaşım w Büyük dolaşım n Pulmoner dolaşım w Küçük dolaşım http: //www. youtube. com/watch? v=o. E 8 t. Gk. P 5_tc

Kan Dolaşımı Sistemik dolaşım n Sistemik dolaşım sırasıyla aşağıdaki yapıları izler w Sol atrium w Sol ventrikül w Aorta w Arterler w Kılcal damarlar w Dokular w Venler w Vena cava superior ve inferior

Kan Dolaşımı Pulmoner dolaşım n Pulmoner dolaşım sırasıyla aşağıdaki yapıları izler w Superior & inferior vena cava w Sağ atrium w Sağ ventrikül w Pulmoner arterler w Akciğerler – oksijenlenme w Pulmoner venler w Kalbe dönüş

Pulmoner Dolaşım

Sistemik ve Pulmoner Dolaşım

KAN DAMARLARI arterler venüller arterioller kılcal damarlar

KAN DAMARLARI Arterler Arterioller Kılcal damarlar Venüller Venler

Damar enine kesitindeki değişimler Normal damar kesiti Vazokonstrüksiyon Vazodilatasyon

Kılcal Damarlar

Kalpten Çıkan ve Kalbe Giren Başlıca Damarlar

Koroner Dolaşım

Vücudumuzdaki Arter ve Venler

Vücudumuzdaki Başlıca Arterler

Kan ve Kan Hücreleri Kan, hücreleri sıvı içinde yüzen bağ dokusudur Heterojen bir yapısı vardır Madde taşır Stabil bir hücresel ortamdır http: //www. youtube. com/watch? v=CRh_d. Az. Xuo. U http: //www. youtube. com/watch? v=5 Lj. LFrm. KTSA http: //www. youtube. com/watch? v=C 5 qm. Kirdiic

Kan Plazma (sıvı kısım) n n n Su Kan proteinleri Hormon Elektrolit Besin maddeleri Hücresel Kısım n n n Eritrosit (alyuvar) Lökosit (akyuvar) Trombosit (kan pulcukları)

Kanın Yapısı

Kanın Yapısı

Eritrosit Kanın hücresel bölümünün %99’nu eritrositler oluşturur n 4 -6 milyon/mm 3 Kırmızı kemik iliğinde üretilir n Yaşam süresi: 120 gün Hemoglobin içerir n n Kanda oksijeni taşır Kana kırmızı rengini verir

Lökositler Hastalıkların kontrol edilmesinde rol oynarlar. 5 -10 bin/mm 3 kan 5 çeşit lökosit hücresi vardır: n Nötrofil w Bakteri ve mantarları öldürür ve sindirir w Yabancı maddelerin fagositozu n Lenfosit w Bakteri, virüs ve diğer zararlı olabilecek ajanlara karşı antikor üretir n Monosit w Bakterilerin fagositozu n Eizonofil w Parazitleri öldürür w İnflamasyon ve allerjik reaksiyonlarda etkin n Bazofil w Pıhtılaşmayı engelleyen heparin adlı maddeyi salgılar w Allerjik reaksiyonlarda histamin adlı maddeyi salgılar

Trombosit Kan damarlarındaki yırtıkları kapatır Pıhtılaşmayı sağlar 360 bin/mm 3 kan

Lenfatik Sistem Kan ve doku sıvıları arasında madde alışverişi yapıldığında kılcal damarlara gelen sıvıdan fazlası dokular arası sıvıya katılır Bu sıvı dokular arası sıvıdan normal dolaşıma katılmazsa hücrelere basınç uygular Lenfatik sistem, doku sıvılarının dokular arası alandan lenf sıvısı olarak taşınarak normal dolaşıma tekrar katılmasını sağlar

Lenf akımı Dokulardan kalbe doğru tek yönlü akım Lenf hücre dışı sıvıdan oluşur Lenf sıvısının vücutta izlediği yol n Lenf kılcal damarları n Lenf nodları n Lenf gövdesi (trunk) n Lenf kanalları n Subclavian venler n Kalp

Lenfatik Sistem Yapıları ve Organları Lenf düğümleri Dalak Timus Tonsiller

Lenfatik Sistem Yapıları ve Organları