Regionalny Orodek Polityki Spoecznej Wojewdztwa lskiego Centra Integracji

  • Slides: 28
Download presentation
Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej Województwa Śląskiego Centra Integracji Społecznej jako skuteczne narzędzie przeciwdziałania wykluczeniu

Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej Województwa Śląskiego Centra Integracji Społecznej jako skuteczne narzędzie przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu Józef Wojtas Katowice 18. 11. 2015 r. 1

Wykluczenie społeczne Prof. Janusz Czapiński z Uniwersytetu Warszawskiego na podstawie badań wyróżnia trzy grupy

Wykluczenie społeczne Prof. Janusz Czapiński z Uniwersytetu Warszawskiego na podstawie badań wyróżnia trzy grupy osób wykluczonych społecznie. 1. Obejmuje ludzi biednych i niewykształconych. Jeżeli ktoś pochodzi z rodzin osób mało wykształconych, także mało zaradnych i biednych, to wchodzi potem w dorosłe życie tą samą ścieżką. 2. Druga grupa to są wykluczeni ze względu na kłopoty czy trudności fizyczne. To jest grupa osób z jakimś rodzajem niepełnosprawności albo w podeszłym wieku; 3. Osoby wykluczone "na własne życzenie". Są to przestępcy, alkoholicy, narkomanii. Czyli wszyscy ci, którzy popełniają jakiś grzech z punktu widzenia norm społecznych obowiązujących w danym społeczeństwie. 2

Wykluczenie społeczne określa sytuację w której dana jednostka będąca członkiem społeczeństwa nie może normalnie

Wykluczenie społeczne określa sytuację w której dana jednostka będąca członkiem społeczeństwa nie może normalnie uczestniczyć w działaniach obywateli tego społeczeństwa, przy czym ograniczenie to nie wynika z jej wewnętrznych przekonań, ale znajduję się poza kontrolą wykluczonej jednostki. Wykluczenie społeczne jest zjawiskiem wielowymiarowym i w praktyce oznacza niemożność uczestnictwa w życiu gospodarczym, politycznym jak i kulturowym, w wyniku braku dostępu do zasobów, dóbr i instytucji, ograniczenia praw społecznych oraz deprywacji potrzeb. Grupami społecznymi najbardziej narażonymi na wykluczenie społeczne są: osoby niepełnosprawne, osoby chore psychicznie, uzależnieni, długotrwale bezrobotni, opuszczający zakłady karne i poprawcze, kobiety samotnie wychowujące dzieci, ofiary patologii życia rodzinnego, osoby o niskich kwalifikacjach zawodowych, starsze osoby samotne, bezdomni, dzieci i młodzież ze środowisk zaniedbanych oraz wychowujące się poza rodziną, osoby będące imigrantami oraz członkowi mniejszości narodowych; Prawdopodobieństwo dotknięcia wykluczeniem zwiększa się gdy jednostka posiada kilka cech charakterystycznych dla wyżej wymienionych grup społecznych (np. uzależniony, długotrwale bezrobotny chronicznie chory imigrant) 3

Przyczyny wykluczenia społecznego Według sondażu przeprowadzonego przez Pentor Research International główne przyczyny wykluczenia społecznego

Przyczyny wykluczenia społecznego Według sondażu przeprowadzonego przez Pentor Research International główne przyczyny wykluczenia społecznego w Polsce to: 1. Bezrobocie (37%); 2. Alkoholizm (36%); 3. Narkomania (34%); 4. Bieda (27%); 4

Powody korzystania z pomocy społecznej w województwie śląskim W 2013 roku najczęstszym powodem korzystania

Powody korzystania z pomocy społecznej w województwie śląskim W 2013 roku najczęstszym powodem korzystania z pomocy społecznej było: 1. Bezrobocie - 171 661 osób w rodzinach korzystających ze wsparcia. 2. Ubóstwo - 154 878 osób; 3. Bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego - 87 849 osób; 4. Niepełnosprawność - 79 566 osób; 5. Długotrwała lub ciężka choroba - 75 600 osób. 6. Narkomania - 628 osób. Statystyczna Aplikacja Centralna, sprawozdanie MPi. PS za okres I-XII 2013 r. 5

 Od bezrobocia do wykluczenia „Praca jest zjawiskiem fundamentalnym dla rozwoju zarówno pojedynczego człowieka,

Od bezrobocia do wykluczenia „Praca jest zjawiskiem fundamentalnym dla rozwoju zarówno pojedynczego człowieka, jak też społeczeństw. Stanowi ona jeden z podstawowych i zarazem najbardziej znaczących przejawów społecznej egzystencji człowieka. Jest szczególnym rodzajem ludzkiego działania, wartością, dzięki której mogą powstawać inne wartości. Często stanowi również podstawowy miernik wartości człowieka. Jest działaniem zmieniającym świat materialny, dzięki któremu człowiek może zaspokajać swoje potrzeby nie tylko podstawowe, ale też wyższe, może również w sposób optymalny uzewnętrzniać swoje właściwości osobowe. Stanowi ona podstawowy wymiar bytowania człowieka, będąc powiązana z jego rozumną naturą”. (Z. Wiatrowski). „Praca jest naturalnym środkiem zdobywania dóbr gospodarczych, a więc przynosi człowiekowi wolność w sensie niezależności, gdyż umożliwia mu zabezpieczenie środków do życia przez własny wysiłek, daje mu pewien zakres swobody, działania i uczestnictwa w życiu społecznym, a w konsekwencji wpływa na możliwości jego współtworzenia” (A. Solak) Utrata pracy jest jednym z najczęstszych czynników prowadzących do wykluczenia. 6

Przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu to ważny element europejskiej polityki społecznej W trakcie szczytu w Nicei

Przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu to ważny element europejskiej polityki społecznej W trakcie szczytu w Nicei przyjęto cele Wspólnoty w zakresie walki z ubóstwem i społecznym wykluczeniem. Są to: 1. Ułatwienie uczestnictwa w zatrudnieniu i dostępie do wszelkich zasobów, praw, dóbr i usług; 2. Zapobieganie ryzyku wykluczenia społecznego; 3. Pomoc dla najsłabszych, najbardziej narażonych na to ryzyko; 4. Mobilizacja wszystkich odpowiednich instytucji i organizacji. 7

Założenia do ustawy o zatrudnieniu socjalnym - 2003 r. Celem ustawy jest: 1. Usamodzielnienie

Założenia do ustawy o zatrudnieniu socjalnym - 2003 r. Celem ustawy jest: 1. Usamodzielnienie osób dotkniętych dysfunkcjami, zagrożonych lub podlegających wykluczeniu społecznemu przez edukację zawodową i społeczną w celu osiągnięcia własnym staraniem samodzielności ekonomicznej, 2. Prowadzenie szeroko rozumianej profilaktyki społecznej, 3. Stworzenie instytucjonalnych mechanizmów, umożliwiających zatrudnienie i związaną z tym readaptację zawodową i integrację społeczną dla tych osób, które nie są w stanie wykazać wymaganej produktywności, co znacznie ogranicza możliwości zatrudnienia na otwartym rynku pracy. Koncepcja workfare – praca zamiast zasiłku 8

Założenia do ustawy o zatrudnieniu socjalnym - 2003 r. SPOSOBY REALIZACJI CELÓW USTAWY Projekt

Założenia do ustawy o zatrudnieniu socjalnym - 2003 r. SPOSOBY REALIZACJI CELÓW USTAWY Projekt ustawy definiuje, że zadania określone w ustawie realizowane są poprzez zatrudnienie socjalne, co w rozumieniu niniejszej ustawy oznacza: 1). Uczestnictwo w „inkubatorach społecznych” – Centrach Integracji Społecznej, 2). Wspierane zatrudnianie socjalne – u pracodawców, w Centrach Integracji Społecznej lub w ramach własnej działalności gospodarczej w formie spółdzielni. 9

Założenia do ustawy o zatrudnieniu socjalnym - 2003 r. Centrum Integracji Społecznej powinno wykonywać

Założenia do ustawy o zatrudnieniu socjalnym - 2003 r. Centrum Integracji Społecznej powinno wykonywać funkcje: społeczno-wychowawcze – rozumiane jako aktywność w sferze reintegracji społecznej, resocjalizacji i socjalizacji; ochronne – rozumiane jako zabezpieczenie odpowiednich warunków pracy, czasu pracy, wyżywienia oraz ekwiwalentu wynagrodzenia (świadczenia integracyjnego); ekonomiczne – rozumiane jako statutowa działalność o charakterze produkcyjnym, handlowym lub usługowym; edukacyjne - rozumiane jako praktyka działania w zakresie szeroko rozumianej reorientacji zawodowej oraz doskonalenia zawodowego; terapeutyczne – rozumiane jako eliminowane źródeł, objawów i skutków psychologiczno-społecznych dysfunkcji; 10

Założenia do ustawy o zatrudnieniu socjalnym - 2003 r. Celem podejmowanych działań jest reintegracja

Założenia do ustawy o zatrudnieniu socjalnym - 2003 r. Celem podejmowanych działań jest reintegracja społeczna i zawodowa grup wykluczonych i zagrożonych wykluczeniem społecznym w ramach udzielanego wsparcia psychologicznego oraz przeszkolenia zawodowego. Efektem ma być zdobycie przez uczestników umiejętności umożliwiających podjęcie pracy u pracodawcy, działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólne działanie m. in. w ramach spółdzielni socjalnej. Uczestnicy CIS to osoby w szczególnie trudnej sytuacji na rynku pracy, z powodu bezrobocia, w tym długotrwałego, oraz m. in. karalności, uzależnień, bezdomności, ubóstwa. Często dodatkowo są dyskryminowani na rynku pracy z powodu wieku oraz niskiego poziomu wykształcenia. Ustawa o zatrudnieniu socjalnym otworzyła nowe możliwości wsparcia, oparta jest na koncepcji aktywnej polityki społecznej, stała się pomostem pomiędzy systemem pomocy społecznej a rynkiem pracy. 11

Zasady tworzenia centrum integracji społecznej art. 3. 2 - ustawy z dnia 13 czerwca

Zasady tworzenia centrum integracji społecznej art. 3. 2 - ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym znowelizowanej 05. 08. 2015 r. Centrum integracji społecznej, zwane dalej „Centrum”, realizuje reintegrację zawodową i społeczną przez następujące usługi: 1) kształcenie umiejętności pozwalających na pełnienie ról społecznych i osiąganie pozycji społecznych dostępnych osobom niepodlegającym wykluczeniu społecznemu; 2) nabywanie umiejętności zawodowych oraz przyuczenie do zawodu, przekwalifikowanie lub podwyższanie kwalifikacji zawodowych; 3) naukę planowania życia i zaspokajania potrzeb własnym staraniem, zwłaszcza przez możliwość osiągnięcia własnych dochodów przez zatrudnienie lub działalność gospodarczą; 4) uczenie umiejętności racjonalnego gospodarowania posiadanymi środkami pieniężnymi. 12

Cele systemowe Centrum Integracji Społecznej 1. Świadczenie pomocy osobom zagrożonym wykluczeniem społecznym w sposób

Cele systemowe Centrum Integracji Społecznej 1. Świadczenie pomocy osobom zagrożonym wykluczeniem społecznym w sposób kompleksowy oparty na realizacji indywidualnych programów integracji społecznej i zawodowej, wdrażaniu programów społecznych, organizowaniu działań doradczych aktywizujących jak również wsparciu ich otoczenia społecznego. 2. Wykorzystanie istniejących narzędzi do kształtowania odpowiedniego systemu wsparcia i pomocy oraz wprowadzenie nowych dla ujednolicenia i podniesienia efektywności świadczonych usług. 3. Aktywizacja środowiska lokalnego na rzecz osób wykluczonych i zagrożonych wykluczeniem społecznym, poprzez: - angażowanie do współpracy trójsektorowej przy efektywnym włączeniu istniejących zasobów lokalnych; - budowanie zaplecza ekonomicznego dla Centrum; - informowanie o skutkach izolacji społecznej osób wykluczonych mających wpływ na całą społeczność lokalną (w ramach posiadanej wiedzy o absolwentach CIS); - kształtowanie odpowiedzialności społecznej; 4. Podnoszenie efektywności działań Centrum w zakresie reintegracji zawodowej i społecznej poprzez stosowanie różnych form aktywności prowadzących do poprawienia warunków życiowych uczestników Centrum i ich rodzin. 5. Usamodzielnienie ekonomiczne absolwentów CIS 13

Cele jednostkowe Centrum Integracji Społecznej 1. � Zmniejszanie ryzyka wykluczenia społecznego u osób będących

Cele jednostkowe Centrum Integracji Społecznej 1. � Zmniejszanie ryzyka wykluczenia społecznego u osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy poprzez nabycie nowych kwalifikacji zawodowych, zwiększających ich szansę na przyszłe samodzielne znalezienie zatrudnienia oraz czasowe zatrudnienie, pozwalające uzyskać dochód. 2. � Umożliwianie osobom wykluczonym i ich rodzinom pokonania trudnych sytuacji życiowych, których nie są w stanie przezwyciężyć samodzielnie poprzez wsparcie psychologiczne i merytoryczne. 3. � Wdrażanie do integracji i aktywizacji społecznej poprzez: - motywowanie do zmiany dotychczasowego życia, prowadzące do zyskania przez uczestnika Centrum uznania w dotychczasowym środowisku. - przygotowanie uczestników Centrum do funkcjonowania w społeczności poprzez rozwijanie kompetencji społecznych oraz osobistych niezbędnych na rynku pracy i w życiu. 4. � Integracja ze środowiskiem w przypadku osób opuszczających zakłady karne, bezdomnych, realizujących indywidualny program wychodzenia z bezdomności, uzależnionych od alkoholu i narkotyków po zakończeniu programów psychoterapii. 5. Motywowanie do zmiany sposobu życia, poprzez: - wskazywanie pozytywnych przykładów życia w społeczeństwie; - kształtowanie społecznie akceptowanych postaw społecznych; - monitorowanie losów absolwentów i dobór systemu wsparcia i pomocy. 14

Zasady działalności Centrum Integracji Społecznej Art. 9. 1. Centrum, w ramach reintegracji zawodowej, może

Zasady działalności Centrum Integracji Społecznej Art. 9. 1. Centrum, w ramach reintegracji zawodowej, może prowadzić działalność wytwórczą, handlową lub usługową oraz działalność wytwórczą w rolnictwie, z wyłączeniem działalności polegającej na wytwarzaniu i handlu wyrobami przemysłu paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, piwowarskiego, a także pozostałych wyrobów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 0, 5% oraz wyrobów z metali szlachetnych albo z udziałem tych metali. 2. Działalność wytwórcza, handlowa i usługowa, o której mowa w ust. 1, nie jest działalnością gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2010 r. nr 220, poz. 1447 i nr 239, poz. 1593) i może być prowadzona jako statutowa działalność odpłatna pożytku publicznego w rozumieniu przepisów o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Art. 9 a. 1. Centrum może realizować działania w zakresie integracji społecznej bezrobotnych służące kształtowaniu aktywnej postawy w życiu społecznym i zawodowym, o których mowa w art. 62 a ust. 5 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Działalność Centrum jest finansowana z: 1). Dotacji pochodzącej z dochodów własnych jednostek samorządu terytorialnego, w tym przeznaczonych na realizację programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, 2). Dochodów uzyskiwanych z działalności, o której mowa w art. 9; 3). Środków z Unii Europejskiej. 4). Funduszu Pracy w zakresie świadczeń integracyjnych 15

Uczestnicy Centrum Integracji Społecznej 1) bezdomni realizujący indywidualny program wychodzenia z bezdomności, 2) uzależnieni

Uczestnicy Centrum Integracji Społecznej 1) bezdomni realizujący indywidualny program wychodzenia z bezdomności, 2) uzależnieni od alkoholu, po zakończeniu programu psychoterapii w zakładzie lecznictwa odwykowego, 3) uzależnieni od narkotyków lub innych środków odurzających, po zakończeniu programu terapeutycznego w zakładzie opieki zdrowotnej, 4) chorzy psychicznie, w rozumieniu przepisów o ochronie zdrowia psychicznego, 5) długotrwale bezrobotni w rozumieniu przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, 6) zwalniani z zakładów karnych, mający trudności w integracji ze środowiskiem, 7) uchodźcy realizujący indywidualny program integracji, w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej, 8) osoby niepełnosprawne, w rozumieniu przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. 16

Przykłady współpracy CIS z jednostkami samorządu 1. Gminą i jej jednostkami organizacyjnymi: Ø w

Przykłady współpracy CIS z jednostkami samorządu 1. Gminą i jej jednostkami organizacyjnymi: Ø w zakresie finansowania działalności Centrum, czyli udzielania dotacji ze środków własnych gminy przeznaczonych na realizację gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych; Ø w zakresie usług świadczonych przez CIS w ramach działalności usługowej i wytwórczej realizowanej zgodnie z zapisami Ustawy o zatrudnieniu socjalnym: zakup usług i produktów wytwarzanych przez Centrum; Ø udostępniania przez gminę lokalu/pomieszczeń dla CIS; Ø kierowania do CIS uczestników przez Ośrodek Pomocy Społecznej; Ø współpraca na poziomie sołectw wchodzących w skład gminy: oddelegowanie do świetlic środowiskowych uczestników CIS na okres uczestnictwa w CIS na podstawie umowy zawieranej z Sołtysem; 2. Powiatem i jego jednostki organizacyjnymi: Ø Powiatowym Urzędem Pracy: w zakresie współpracy w obszarze finansowym – refundacji wypłacanych uczestnikom świadczeń integracyjnych i pozafinansowym – wnioskowanie o skierowanie osoby do uczestnictwa w CIS, w zakresie przekazywania ofert pracy; Ø Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie (PCPR) w zakresie kierowania uczestników do Centrum. 3. Województwem; Ø współpraca w obszarze finansowym w zakresie realizacji przez CIS projektów współfinansowanych ze środków europejskich; 17

Partnerami kluczowymi w skutecznym funkcjonowaniu Centrum Integracji Społecznej są: 1. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie

Partnerami kluczowymi w skutecznym funkcjonowaniu Centrum Integracji Społecznej są: 1. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie (PCPR) - współpracuje w procesie rekrutacji uczestników; 2. Ośrodki Pomocy Społecznej (OPS) - współpracują w procesie rekrutacji uczestników i także przygotowują wniosek dotyczący przyjęcia klienta na zajęcia w Centrum. Pracownicy socjalni zatrudnieni w ośrodkach pomocy społecznej przeprowadzają wywiady środowiskowe i mają możliwość monitorowania klientów, a w przyszłości także potencjalnych uczestników Centrum. Współpraca Centrum z OPS jest szczególnie bliska w związku z wspólnym zainteresowaniem jednej i drugiej instytucji sytuacją rodzinną, społeczną i zawodową uczestnika. Pracownicy socjalni OPS i pracownik socjalny Centrum wspólnie mogą opracowywać plan prowadzonej pracy socjalnej z uczestnikiem. Współpraca ta daje możliwość uzupełnienia pracy socjalnej o te elementy, które stanowią specyfikę każdej z wymienionych instytucji. W rezultacie powstaje pełna i spójna diagnoza i możliwość przygotowania skutecznego programu wsparcia dla uczestnika w ramach aktywnej integracji. Dobry kontakt i współdziałanie pracowników OPS i Centrum bardzo często jest kluczowym elementem w procesie powrotu uczestnika do pełnego uczestnictwa w życiu społecznym, rodzinnym i zawodowym. 18

Partnerami kluczowymi w skutecznym funkcjonowaniu Centrum Integracji Społecznej są: 3. Powiatowy Urząd Pracy -

Partnerami kluczowymi w skutecznym funkcjonowaniu Centrum Integracji Społecznej są: 3. Powiatowy Urząd Pracy - zadaniem pracowników PUP jest informowanie o ofertach pracy i promowanie wśród osób bezrobotnych uczestnictwa w zatrudnieniu socjalnym. W oparciu o ustawę o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy pracownicy PUP refundują wydatki związane ze świadczeniami integracyjnymi i składkami na ubezpieczenia społeczne. (w Częstochowie w 2014 r. -775 osób średniomiesięcznie -500 osób); 4. Klub Integracji Społecznej; 5. Izby Rzemieślnicze, Ośrodki Doskonalenia Nauczycieli, placówki kształcenia dorosłych, itp. - współpraca przy opracowaniu programów szkoleniowych dla uczestników CIS. 6. Przedsiębiorcy - współpraca z przedsiębiorcami jest niezbędna w celu zorganizowania warsztatów praktycznej nauki zawodu dla uczestników CIS. Pracodawca może obserwować uczestnika w czasie trwania praktyki zawodowej, co pozwala na przygotowanie opinii o zakresie jego umiejętności zawodowych, rozwojowych, zaangażowania i postawy w środowisku pracy. 7. Zakłady Lecznictwa Odwykowego, Poradnia Leczenia Uzależnień – jedną z ważnych form terapii w ramach leczenia uzależnień jest praca, dlatego też instytucje te powinny być szczególnie zainteresowane współpracą z Centrum 19

Partnerami kluczowymi w skutecznym funkcjonowaniu Centrum Integracji Społecznej są: 8. Kuratorzy sądowi, zakłady karne,

Partnerami kluczowymi w skutecznym funkcjonowaniu Centrum Integracji Społecznej są: 8. Kuratorzy sądowi, zakłady karne, schroniska dla osób bezdomnych, kluby AA, Monar, inne ośrodki wsparcia i organizacje pozarządowe - w zależności od profilu instytucji poziom zaangażowania we współpracy z Centrum może być na różnym poziomie. Wszystkie te instytucje mogą prowadzić działania promujące i informujące wśród osób zagrożonych wykluczeniem społecznym na temat zatrudnienia socjalnego, jakie oferuje Centrum Integracji Społecznej. Powyższe instytucje nie wyczerpują wszystkich możliwości, są jednak z perspektywy funkcjonowania Centrum najbardziej istotnymi. W kontekście wspólnego zadania, jakim jest praca na rzecz osób zagrożonych wykluczeniem społecznym współdziałanie wspomnianych instytucji jest warunkiem niezbędnym do tworzenia kompleksowych rozwiązań dla osób dotkniętych procesami marginalizacji i wykluczeniem społecznym. Centrum Integracji Społecznej nie może być rozpatrywane w kategorii „konkurencji” tworzenia usług na rzecz zagrożonych wykluczeniem, ale jako jednostka realizująca reintegrację społeczna i zawodową uzupełniając działania podejmowane przez swoich potencjalnych partnerów społecznych. Oprócz wymienionych instytucji najważniejszym jest dobra współpraca z JST 20

 Możliwości tworzenia nowych miejsc pracy dla podmiotów ekonomii społecznej (z uzasadnienia do ustawy

Możliwości tworzenia nowych miejsc pracy dla podmiotów ekonomii społecznej (z uzasadnienia do ustawy 2003 r. ) 1. rolnictwo ( hodowla kóz, owiec, królików, świń, kur, produkcja paszy, mleka i przetworów itp. ); 2. ogrodnictwo - sadownictwo (warzywnictwo, szkółka starych odmian drzew owocowych, plantacja czarnej porzeczki, sady przydomowe itp. ); 3. budownictwo i renowacja starych domów ( prace murarskie, tynkarskie, hydrauliczne, elektryczne, dekarskie); 4. rzemiosło (krawiectwo, introligatornia, stolarnia, ślusarnia, naprawa sprzętów AGD, mechanika samochodowa); 5. recykling odzieży i sprzętów domowych (zbiórka, segregacja i renowacja), 6. handel (produktami rolniczymi i spożywczymi, używanymi sprzętami, meblami, odzieżą, wyrobami stolarskimi, ślusarskimi, garmażeryjnymi itp. ); 7. transport ( usługi, przeprowadzki, przewóz osób); 8. obsługa dużych imprez handlowych i sportowych; 9. prowadzenie ośrodków sportowo- rekreacyjnych (wynajmowanie sprzętu wodnego, prowadzenie kąpieliska i gastronomii, itp. ); 10. administracja i edukacja (pracownicy biurowi, instruktorzy i nauczyciele zawodów); 21

Przykłady zatrudnienia uczestników CIS: 1. warsztat stolarski; 2. warsztat poligraficzny; 3. warsztat doręczyciela pocztowego;

Przykłady zatrudnienia uczestników CIS: 1. warsztat stolarski; 2. warsztat poligraficzny; 3. warsztat doręczyciela pocztowego; 4. warsztat pielęgnacji terenów zielonych; 5. warsztat segregacji odpadów PET; 6. warsztat rękodzieła artystycznego; 7. warsztat pielęgnacji osoby starszej/chorej/zależnej. 8. Realizacja usług: 1. przewóz osób niepełnosprawnych, 2. remontowo-budowlanych, 3. prowadzenie parkingów, 4. przeprowadzanie dzieci przez jezdnię, 5. prace porządkowe na ulicach, osiedlach, drogach itp. ; Tworzenie nowych miejsc pracy dla uczestników CIS: 1. pozyskiwanie biomasy jako OZE, 2. prace melioracyjne, 22

 Przykłady dobrych praktyk – CIS w Częstochowie 1. Centrum Integracji Społecznej Fundacji Integracji

Przykłady dobrych praktyk – CIS w Częstochowie 1. Centrum Integracji Społecznej Fundacji Integracji Społecznej Feniks wraz z Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej przy współpracy z Zakładem Gospodarki Mieszkaniowej w Częstochowie realizuje zadanie, którego głównym celem jest utrzymanie osób i rodzin w środowisku zamieszkania, oraz zapobieganie eksmisją a co za tym idzie bezdomności. 2. Samorządowy Zakład Budżetowy Centrum Integracji Społecznej – cel jest odbudowywanie i podtrzymanie u osób z grupy wyłączenia społecznego, zdolności do samodzielnego i efektywnego pełnienia ról społecznych oraz samodzielnego poruszania się po rynku pracy. Rozumianego jako zatrudnienia w różnych formach: u pracodawcy, samozatrudnienia - jako osoba fizyczna lub w formie zorganizowanej w ramach spółdzielni socjalnej. Zadania Centrum są realizowane poprzez: doradztwo zawodowe - wypracowanie aktywnego IPZS wsparcia w procesie samopoznania, nabywanie kompetencji społecznych i zawodowych, motywowanie do dalszej pracy, organizację szkoleń/kursów - kształcenie umiejętności pozwalających na pełnienie ról społecznych i osiąganie pozycji społecznych dostępnych osobom niepodlegającym wykluczeniu społecznemu, nabywanie umiejętności zawodowych oraz przyuczenie do zawodu, przekwalifikowanie lub podwyższenie kwalifikacji zawodowych, naukę planowania życia i zaspokojenia potrzeb własnym staraniem, zwłaszcza przez możliwość osiągnięcia własnych dochodów przez zatrudnienie lub działalność gospodarczą, uczenie umiejętności racjonalnego gospodarowania posiadanymi środkami pieniężnymi. 23

 Przykłady dobrych praktyk – CIS w Częstochowie Uczestnicy – 300 osób Samorządowego Zakładu

Przykłady dobrych praktyk – CIS w Częstochowie Uczestnicy – 300 osób Samorządowego Zakładu Budżetowego CIS realizują Indywidualny Program Zatrudnienia Socjalnego biorąc udział w następujących warsztatach: 1. Gastronomiczno-kulinarny; 2. Administracyjno-biurowy; 3. Remontowo-budowlany; 4. Monitoringu i dozoru - (nocna opieka nad bezdomnymi korzystającymi z ogrzewalni założonej przez Ośrodek Pomocy Osobom z Problemami Alkoholowymi) 5. Usług porządkowych – (min. sprzątanie i porządkowanie taboru autobusowego i tramwajowego) Uczestnicy – 125 osób Centrum Integracji Społecznej Fundacji Integracji Społecznej Feniks biorą udział w następujących warsztatach: 1. Usług krawieckich oraz rękodzieła; 2. Usług remontowych; 3. Usług sprzątających; 4. Usług ogrodniczych; 24

Centra Integracji Społecznej w województwie śląskim 1. Miasto Częstochowa – 4 CIS; 2. Miasto

Centra Integracji Społecznej w województwie śląskim 1. Miasto Częstochowa – 4 CIS; 2. Miasto Bytom - 2 CIS; 3. Powiat częstochowski – 2 CIS; 4. Powiat zawierciański - 2 CIS; 5. Miasto Bielsko – Biała – 1 CIS; 6. Miasto Dąbrowa Górnicza – 1 CIS; 7. Miasto Jaworzno - 1 CIS; 8. Miasto Katowice - 1 CIS; 9. Miasto Świętochłowice – 1 CIS; 10. Miasto Tychy – 1 CIS; 11. Powiat mikołowski – 1 CIS; 12. Powiat żywiecki - 1 CIS; Razem = 18 CIS Łączna ilość powiatów = 36 25

 CIS jako skuteczne narzędzie przeciwdziałania wykluczeniu: 1. Kompleksowe wsparcie w zakresie reintegracji społecznej

CIS jako skuteczne narzędzie przeciwdziałania wykluczeniu: 1. Kompleksowe wsparcie w zakresie reintegracji społecznej – jako przeciwieństwo dotychczasowych praktyk polegających na wypłacaniu zasiłków lub kierowaniu na kolejne kursy zawodowe czy szkolenia podnoszące kwalifikacje formalne, bez wielokierunkowej pomocy psychologicznej, pozwalającej nabyć umiejętność samodzielnego rozwiązywania problemów i przede wszystkim zaktywizować osoby oduczając od postawy bierności i wyuczonej bezradności, okazuje się nieskuteczne a często nawet przeciw skuteczne. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Wynagrodzenie zamiast zasiłku; Zapobieganie bezdomności; Zapobieganie dziedziczeniu biedy; Przeciwdziałanie „szarej strefie”; Wykonywanie zadań społecznie potrzebnych, których nie podejmuje biznes; Skuteczny instrument dla OPS; Przywracanie osób zagrożonych wykluczeniem do rynku pracy; 26

 Podstawy efektywnego działania CIS 1. Dobra współpraca z JST; 2. Dobra współpraca z

Podstawy efektywnego działania CIS 1. Dobra współpraca z JST; 2. Dobra współpraca z OPS – rekrutacji uczestników i realizacji projektów systemowych; 3. Dobrze przygotowana i zaangażowana kadra CIS; 4. Dobry klimat wokół CIS ze partnerów wspierających; 5. Współpraca z przedsiębiorcami; 6. Współpraca z OWES; 7. Efektywne wykorzystanie środków UE na realizację projektów przez CIS; 8. Zwiększenie poczucia bezpieczeństwa osób i rodzin. Opinia przedstawiciela gminy Byczyna – „W CIS jest zasiłek integracyjny, który osoby otrzymują za to, że są uczestnikami, że starają się wyjść z tego problemu jaki sami sobie stworzyli czy im życie stworzyło. Jesteśmy społeczeństwem niezamożnym, każda złotówka jest dla nas ważna. Stąd decyzja o utworzeniu CIS – po to, żeby finansowo pomóc tym ludziom. Z drugiej strony CIS powinien mieć wpływ na zmniejszenie problemów finansowych gminy - chodzi tutaj przede wszystkim o świadczenia wypłacane naszym podopiecznym przez Ośrodek Pomocy Społecznej i w konsekwencji usamodzielnienie się, aby stali się pełnoprawnymi obywatelami naszej gminy, takimi którzy nie tylko korzystają z budżetu gminy, ale również świadczą pracę na rzecz gminy”. 27

Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej Województwa Śląskiego Dziękuję za uwagę Józef Wojtas jwojtas@arr. czestochowa. pl

Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej Województwa Śląskiego Dziękuję za uwagę Józef Wojtas jwojtas@arr. czestochowa. pl 28