RDF Wertykalne zastosowania XMLa 1 RDF Wprowadzenie Problemy
RDF Wertykalne zastosowania XML-a 1
RDF - Wprowadzenie Problemy n Sieć jest nieczytelna dla programów komputerowych. n Sieć zawiera zbyt wiele informacji aby przeglądać ją ręcznie. Propozycja rozwiązania n Stworzyć strukturę metadanych opisującą zasoby. n Stworzyć onotologie umożliwiające ‘zrozumienie’ przez komputer pojęć zawartych w sieci. n Zaadresować problem reprezentacji formalnej języka naturalnego Hasło n Sieć Semantyczna 2
Terminologia Zasób (resource) – dowolna adresowalna jednostka informacji lub usługa. Własność (property) – specyficzny aspekt, charakterystyka, atrybut lub relacja używana do opisu zasobów. Zdanie (statement) – zestawienie zasobu, własności oraz wartości owej własności zgodnie z zasadą podmiot (subject), orzeczenie (predicate) i dopełnienie (object) URI – Unikalny identyfikator zasobu – typowym przykładem URI jest URL lokalizujący zasoby w sieci Internet. Ontologia (ontology) – zbiór stwierdzeń zapisanych np. w RDF, definiujący relacje pomiędzy pojęciami oraz wyznaczający reguły wnioskowania. 3
RDF – Podstawowy model Zdanie: n Składające się z podmiotu, orzeczenia i dopełnienia w języku naturalnym ma postać (dopełnienie może być zasobem lub wartością literalną) Ora Lassila jest twórcą strony http: //www. w 3. org/Home/Lassila 4
RDF – przykład serializacji <? xml version="1. 0"? > <rdf: RDF xmlns: rdf="http: //www. w 3. org/1999/02/22 -rdf-syntax-ns#” xmlns: s="http: //description. org/schema/"> <rdf: Description about="http: //www. w 3. org/Home/Lassila"> <s: Creator>Ora Lassila</s: Creator> </rdf: Description> </rdf: RDF> 5
RDF - Wprowadzenie 6
RDF - Odpowiedzi Dzięki takiej reprezentacji wiedzy możemy odpowiedzieć na szereg pytań: n Czy Zosia umie latać n Czy Franek pracuje dla empolis n Ile kanarków żyje w klatkach n Czego nie lubią psy 7
RDF - Obiektowość RDF implementuje obiektowość: n Wprowadza pojęcie klasy (class) n Wprowadza pojęcie podklasy (sub. Class. Of) n Udostępnia mechanizm dziedziczenia Definicja własności może zawierać restrykcje co do jej wykorzystania: n Wskazuje określoną klasę pojęć do których się odnosi n Wskazuje określoną klasę pojęć będących dopełnieniem w zdaniach RDF 8
RDF – przykład Klasa: przedmiot użytkowy n. Podklasa: rower n. Instancja: Romet Klasa: Użytkownik n. Instancja: Jarek Własność: posiada n. Zasięg (range) : przedmiot użytkowy n. Domena (domain) : użytkownik Zdanie: Jarek posiada Romet 9
RDF – Isa. Viz przykład 10
RDF Schema Co to jest? n RDF Schema jest bazą definiującą podstawowe pojęcia oraz typy danych dostarczając nam narzędzia do budowania własnych ontologii Przykłady typów danych n Literal n Seq n Resource n Bag n Class n sub. Class. Of 11
RDF – Typy danych Typy proste: n Literal – ciąg znaków Typy złożone: n Bag – lista wartości n Seq – sekwencja wartości (kolejność odgrywa ważną rolę) n Alt – lista wartości alternatywnych Powyższe typy danych są instancjami typu Container 12
RDQL – język zapytań Aby urzeczywistnić ideę Sieci Semantycznej musimy mieć możliwość łatwego zadawania zapytań bazie RDF Częściowo nasze potrzeby zaspokaja RDQL Charakterystyka: n Łatwy język zapytań wzorowany na SQL n Dostępny dla popularnych języków programowania np. Java Przykład: select ? user where (<http: //strona. com>, <http: //property/created-by>, ? user) 13
RDQL – zaawansowane przykłady SELECT ? a, ? b WHERE (? a, <http: //somewhere/pred 1>, ? b) AND ? b < 5 SELECT ? a, ? b WHERE (? a, <http: //somewhere/pred 1>, ? c) , (? c, <http: //somewhere/pred 2>, ? b) SELECT ? x, ? y WHERE (<http: //never/bag>, ? x, ? y) AND ! ( ? x eq <rsyn: type> && ? y eq <rsyn: Bag>) USING rsyn FOR <http: //www. w 3. org/1999/02/22 -rdf-syntax-ns#> 14
RDF - narzędzia Narzędzia: n Red. Foot – aplikacja napisana w Pythonie udostępniająca własną bibliotekę RDF oraz API n Jena API – API napisane w Javie umożliwiające pracę z RSS, RDF czy DAML oraz RDQL. n empolis Semantic. Web. Server – produkt napisany w Javie umożliwiający zarządzanie wiedzą przy pomocy RDF lub Topic. Maps n empolis Portal. Editor – produkt napisany w Javie umożliwiający zarządzanie i publikację wiedzy przy pomocy RDF n Isa. Viz – program do wizualnego projektowania ontologii. 15
Zastosowania 16
RDF - empolis. Portal. Editor 17
- Slides: 17