RDBMS SET TEORLER ve LKSELCEBRSEL LEMLER Yrd Do
RDBMS SET TEORİLERİ ve İLİŞKİSEL/CEBİRSEL İŞLEMLER Yrd. Doç. Dr. Cihad DEMİRLİ
RDBMS SET TEORİLERİ RDBMS’deki tüm bilgiler 2 boyutlu tablolar halinde saklanmaktadır. Bu verilere erişim ise set teoremlerine göre sağlanır: • Union • Difference • Intersection • Production • Projection • Selection • Join
RDBMS SET TEORİLERİ Union: Bileşim işlemidir ( U ). Union işlemi için: – İki tablonun alan sayısı aynı olmalı. – Aynı kayıttan biri bulunmalı. – Alanların adı farklı olsa bile tipleri aynı olmalı Örnek: OGRENCI (ONUM, ISIM, SOYISIM, TEL) ONUM CHAR (5) ISIM CHAR (20) SOYISIM CHAR (20) TEL (13) KATILIMCI (KNO, ISIM, SOYISIM, TEL) KNO CHAR (5) ISIM CHAR (20) SOYISIM CHAR (20) TEL (13) OGRENCI U KATILIMCI (ONUM/KNO, ISIM, SOYISIM, TEL)
RDBMS SET TEORİLERİ Difference: Fark alma işlemidir ( ). – İki bağıntının farkı birinci bağıntıda olan ikinci bağıntıda olmayan kayıtları içeren üçüncü bir bağıntıdır. – Bağıntılar Union’a uygun olmadır. Örnek: OGRENCI KATILIMCI işlemi gerçekleştirildiğinde ortaya çıkan aynı şemaya sahip ilişki, OGRENCI de olup KATILIMCI da olmayan kayıtları kapsar.
RDBMS SET TEORİLERİ Intersection: Kesişim işlemidir ( ∩ ). – İki bağıntının kesişimi ortak kayıtları içeren üçüncü bir bağıntıdır. – Bağıntılar Union’a uygun olmadır. Örnek: OGRENCI ∩ KATILIMCI işlemi gerçekleştirildiğinde ortaya çıkan aynı şemaya sahip ilişki, hem OGRENCI hem de KATILIMCI bulunan kayıtları kapsar.
RDBMS SET TEORİLERİ Production: Üretim ( x ). İki bağıntının çarpımı [kartezyen çarpımı] ile bir bağıntıdaki her bir kayıtın diğer bağıntıdaki her bir kayıt ile çarpılmasıdır. Örnek: OGRENCI x IKAMET işlemi gerçekleştirildiğinde ortaya çıkan aynı şemaya sahip ilişki, OGRENCI içerisindeki her kayıt IKAMET içerisinde bulunan her kayıt ile eşleştirilmektedir. OGRENCI (ONUM, ISIM, SOYISIM) IKAMET (ILCE, SEHIR) OGRENCI x IKAMET (ONUM, ISIM, SOYISIM, ILCE, SEHIR) 1 ALI DEMIR USK IST ONUM ISIM SOYISIM ILCE SEHIR 1 ALI DEMIR MAMAK ANK 1 ALI DEMIR USK IST 2 AYSEL SANCAK MAMAK ANK
RDBMS SET TEORİLERİ Projection: Gösterim ( ∏ ). – Bir bağıntıdan özel kısımların seçilmesi istemidir. – Projection sonucu seçilen özelliklere sahip yeni bir bağıntıdır. ∏ Örnek: ( OGRENCI) [ISIM] OGRENCI ONUM ISIM SOYISIM 1 ALI DEMIR ALI 2 AYSEL SANCAK AYSEL 3 CAN TUREL CAN 4 EZGI SOY EZGI
RDBMS SET TEORİLERİ Selection : Seçme işlemidir ( ∑ ). – Projection operatörü kolonları; selection ise satırları alır. – Projection bağıntıdaki özellikleri tanımlar, selection ise bağıntıdaki satırları tanımlar. ∑ ( OGRENCI) Örnek: [ISIM A ILE BASLAYAN] OGRENCI ONUM ISIM SOYISIM 1 ALI DEMIR 2 AYSEL SANCAK 3 CAN TUREL 4 EZGI SOY ONUM ISIM SOYISIM 1 ALI DEMIR 2 AYSEL SANCAK
RDBMS SET TEORİLERİ Join : Kombinasyon işlemidir. Eşleştirme ( ) işlemini de içerir. Join işlemi production, projection ve selection işlemlerinin kombinasyonudur. • İlk olarak A ve B işlemleri product edilir. • Sonra bazı satırları elemek için selection yapılır. • En son da projection ile tekrarlanmış özellikler kaldırılır.
RDBMS SET TEORİLERİ Eşleştirme Örnek: OGRENCI (ONUM, ADI, SOYAD, TEL, ADRES, KUYE) KUTUPHANE (KUYE, TIP, AIDAT) Öğrencilerin adlarını soyadlarını kütüphanedeki üyelik tiplerini ve aidat durumlarını gösteren liste. . . ∏ ( OGRENCI. ADI OGRENCI. SOYAD KUTUPHANE. TIP KUTUPHANE. AIDAT KUTUPHANE) OGRENCI. KUYE = KUTUPHANE. KUYE
ÖRNEK Çeşitli ürünlerin perakende satışı yapılan ve birden fazla ilde mağaza ve deposu bulunan bir firmaya yönelik (basit) veri tabanı uygulama örneği • • URUN (URUNKOD, AD, MODEL, OZELLIK) MAGAZA (MAGAZAKOD, AD, TEL, SEHIR) DEPO (DEPOKOD, AD, TEL, SEHIR) UMD (URUNKOD, MAGAZAKOD, DEPOKOD, MIKTAR, FIYAT)
ÖRNEK 1) Tüm mağaza kayıtları 2) Tüm mağazaların isimleri
ÖRNEK 3) İstanbul’da bulunan mağaza kayıtları 4) İstanbul’da bulunan mağazaların isimleri
ÖRNEK 5) 1 kodlu mağazaya 1 kodlu ürünü tedarik eden depoların kodları 6) 1 kodlu mağazaya 1 kodlu ürünü tedarik eden depoların adları ve adresleri
ÖRNEK 7) Satışa çıkmamış ürünlerin kodları
ÖRNEK 8) İstanbul ve Ankara’da bulunan mağazalara ağırlığı 5 kg üstünde olan ürünleri tedarik eden depoların adları ve telefon numaraları
- Slides: 16