Razvojno savetovalite za gluvu i nagluvu decu Trenutno

Razvojno savetovalište za gluvu i nagluvu decu -Trenutno stanje u Srbiji -Razlozi za formiranje razvojnih savetovališta -Zadaci RS -Ciljevi RS -Definicija RS

Trenutno stanje u Srbiji Prema proceni vlade Republike Srbije 1991. broj dece sa raznim oblicima ometenosti iznosio je 142. 700 od ukupnog broja od 3 miliona dece u zemlji. Od tog broja, 92. 000 je imalo kognitivne poremećaje (nedovoljnu mentalnu razvijenost), 30. 000 poremećaje sluha, 15. 000 poremećaje vida, 3. 500 cerebralnu ili dečju paralizu, 1. 750 mišićnu distrofiju, a 450 autizam. Samo je mali procenat ove dece bio uključen u neki oblik stručne terapije.

Trenutno stanje u Srbiji U Srbiji ne postoji sveobuhvatna zvanična evidencija i registar dece sa smetnjama u razvoju. Miljković (1982) procenjuje da 7% od ukupnog broja dece u Srbiji ima neki oblik ometenosti. Svega 10% ove dece je uključeno u neki oblik organizovane profesionalne podrške (predškolske, osnovnoškolske, srednjoškolske ili ustanove za smeštaj dece). Naročito je niska uključenost dece predškolskog uzrasta u neki vid opšteg ili specijalizovanog tretmana.

Trenutno stanje u Srbiji Istorijski, pomoć i podrška deci sa smetnjama u razvoju zasnivala se, skoro u potpunosti, na medicinskom modelu koji ometenost smatra nedostatkom, anomaljom, medicinskim problemom u samoj osobi. Široko prihvaćen kako od strane stručnjaka, tako i društva, doveo je do prakse da se odluke o neophodnim uslugama podrške, tretmana i obrazovanja dece sa smetnjama u razvoju u potpunosti prepuštaju komisijama za kategorizaciju. Porodice su po navici posmatrane kao pasivni primaoci usluga o čijem tipu odlučuju stručnjaci, a ne kao aktivni učesnici u procesu donošenja odluka. Rezultat je, po pravilu, bila kasna detekcija poremećaja i propuštanje ključnog perioda za rani tretman dece sa smetnjama u razvoju.

Trenutno stanje u Srbiji Danas, u 59 opština u Srbiji bez Kosova, postoje 34 razvojna savetovališta za rani tretman ovih osoba, 54 razvojne vaspitne grupe pri vrtićima, bolnicama i specijalnim školama, 36 škola za osnovno i srednje obrazovanje ove dece i 13 centara za dnevni boravak. U svakoj opštini ima najmanje 3% ometenih u mentalnom razvoju od ukupne populacije, kojima je potrebna pomoć iz oblasti zdravstvene zaštite, dečije i socijalne zaštite, uključivanje u vaspitno-obrazovni sistem, radno i profesionalno osposobljavanje i zapošljavanje.

Trenutno stanje u Srbiji Roditelji suočeni sa ovim problemom, upućeni od strane lekara u razvojna savatovališta, često su dobijali neadekvatne savete i suočavali se sa nedostatkom adekvatne podrške i pomoći. Od 10 riziko-beba koje dospeju u razvojno savetovalište, samo 6 ostaje u delimičnom u kontaktu, dok se 4 bebe više nikad ne pojave. Roditelji često svedoče o neadekvatnom odnosu lekara prema problemu i čestim nagovaranjima da ostave svoje dete u jednu od ustanova i nastave da vode “normalan život”.

Trenutno stanje u Srbiji Analiza trenutnog stanja i preporuke za reformu obrazovanja dece sa smetnjama u razvoju iz 2003. godine pokazuje da u Srbiji ima svega 26 predškolskih grupa pri specijalnim školama, koje pohađa 200 dece sa smetnjama u razvoju. U toku školske 2002/2003. godine, 14 od tih grupa sa ukupno 100 dece sa smetnjama u razvoju bilo je locirano u Beogradu. U poslednje vreme je, ipak, došlo do povećanja broja razvojnih grupa, zahvaljujući započinjanju brojnih pilot-projekata u većim gradovima Srbije. Međutim, njihov tačan broj se ne zna. No i pored toga, rana stimulacija dece sa smetnjama u razvoju još uvek je neprihvatljivo malog obima.

Trenutno stanje u Srbiji Kada dostignu starosnu granicu od 7 godina, deca sa smetnjama u razvoju se smeštaju u obrazovne ustanove ili rezidencijalne institucije na osnovu odluka komisija za kategorizaciju (kojih u Srbiji ima 76). Ove komisije klasifikuju decu u različite kategorije ometenosti, utvrđuju težinu ometenosti i procenjuju koja se deca mogu obrazovati, a koja ne. Neka deca su obeležena kao “needukabilna”, što je u suprotnosti ne samo sa zdravim razumom, već i sa ogromnom stručnom literaturom. Deca koja se smatraju nesposobnom za obrazovanje uglavnom se smeštaju u ustanove rezidencijalnog tipa i, po pravilu, se ne obrazuju u okviru opšteg obrazovnog sistema.

Razlozi za organizaciju razvojnih savetovališta za gluvu i nagluvu decu Osnovni razlozi su: Mali broj opštih razvojnih savetovališta u domovima zdravlja Loša teritorijalna pokrivenost Srbije razvojnim savetovalištima Ne adekvatna kadrovska struktura u opštim razvojnim savetovalištima Ne adekvatna obuka stručnjaka u opštim razvojnim savetovalištima Veliki broj dece koji pripadaju opštim razvojnim savetovalištima Slabo prepoznavanje, evidentiranje i upućivanje dece sa specifičnim razvojnim poremećajima i smetnjama Nedostatak tehnika i instrumentarija za otkrivanje razvojnih poremećaja i smetnji.

Cilj razvojnog savetovališta za gluvu i nagluvu decu Osnovni cilj rada razvojnog savetovališta za gluvu i nagluvu decu je da primenom odgovarajućih procedura obezbedi što veći obuhvat dece radi pravovremenog otkrivanja pormećaja i smetnji sluha kako bi u pravom (ključnom) trenutku omogućila roditeljima uključivanje dece u rani intervencioni program re/habilitacije. Posebni ciljevi Razvojnog savetovališta su evidentiranje, praćenje, preventivne aktivnosti i savetodavni rada sa roditeljima.

Zadaci razvojnog savetovališta Osnovnio zadaci razvojnog savetovališta su organizovanje i sprovođenje mera i aktivnosti za: prijem, praćenje, evidentiranje i upućivanje dece prvenstveno sa biološkim riziko faktorima koji mogu dovesti do poremećaja i smetnji razvojnog doba. Razvojno savetovalište ima sledeće zadatke: Prijem dece Evidentiranje dece Procenu slušnog statusa dece Procenu govorno-jezičkog statusa dece Procenu kognitivnog statusa dece Procenu motornog statusa dece Procenu socio-emocionalnog statusa dece Upućivanje dece na dodatne specijalizovane preglede Određivanja dijaganoze Formulisanja inicijalnog plana rehabilitacije Upućivanja dece u odgovorajući intervencioni program re/habilitacije. Periodični kontrolni pregledi radi praćenja napredovanja dece. Savetodavni rad sa roditeljima, ili drugim stručnjacima koji su uključeni u život i rad deteta

Definicija razvojinih savetovališta Razvojno savetovalište je organizaciona celina koja ima svoje specifične ciljeve, zadatke i aktivnosti koji ostaju nepromenjeni bez obzira gde se nalazi i u okviru kojih institucija postoji i radi razvojno savetovalište. Savetovališta uglavnom imaju multidisciplinarni pristup u sprovođenju zadataka. Multidisciplinarnost se ogleda u: kadrovskoj strukturi, u tehnikama i instrumentarijumima koji se primenjuju kao i u aktivnostima. Bez obzira na ovu multidisciplinarnost konačna odluka o dijagnozi kao i o intervencionim programima koji će se sprovoditi sa detetom je zajednička i jedinstvena. Tu odluku donose članovi razvojnog savetovališta u saradnji sa roditeljima.