Raunarska grafika Raunarska grafika o Grafika je vizuelna

Računarska grafika

Računarska grafika o Grafika je vizuelna prezentacija informacija pomoću slika tj. boja i oblika na nekoj podlozi (zid, platno, računarski ekran, papir ili kamen), a cilj joj je da informira, ilustrira ili zabavi gledaoca ili čitaoca. n fotografije, crteži, grafikoni, dijagrami, tipografija, brojevi, simboli, geometrijski oblici, karte ili slično o Računarska grafika je grafika kreirana pomoću računara i, uopšteno, obuhvata stvaranje, pohranjivanje i obradu slikovnog sadržaja pomoću računara

Primjena računarske grafike o o o korisnički interfejsi interaktivno crtanje kancelarijska automatizacija i elektronsko izdavaštvo projektovanje pomoću računara (engl. Computer Aided Design – CAD) simulacija i animacija umjetnost trgovina upravljanje procesima geografski informacioni sistemi grafičko programiranje video igre

Vrste računarske grafike o Interaktivna grafika n dinamičan prikaza slike uz aktivno učešće čovjeka u stvaranju i izmjeni slike, pri čemu su rezultati odmah vidljivi o Ne interaktivna grafika n generisanje ili prezentiranje slikovnih informacija koje ne zadovoljava prethodne uslove

Vrste računarske grafike o Vektorska grafika n gradivni elementi su objekti (prave i krive linije, otvoreni i zatvoreni, ispunjeni i neispunjeni geometrijski oblici) koji mogu da se preklapaju, prekrivaju ili uklapaju i tako tvore sliku. o Rasterska grafika n gradivni element je piksel (tačka) koji ima jedinstvene vrijednosti boje i/ili intenziteta osvijetljenosti. n rasterska slika je slika sastavljena od tačaka različitog nivoa osvijetljenosti i različitih boja

Vrste računarske grafike o dvodimenzionalna (2 D) grafika n računarski bazirana generacija digitalnih slika (2 D objekti, tekst, slike) n koristi se u programima namijenjenim standardnim tehnikama crtanja i štampanja (tipografija, kartografija, tehničko crtanje, reklame itd) o trodimenzionalna (3 D) grafika n koristi trodimenzionalni prikaz geometrijskih podataka koji mogu biti pregledavane ili posmatrane u stvarnom vremenu n Proces kreiranja 3 D računarske grafike: o 3 D modeliranje -formiranje oblika objekta o računarska animacija - položaj objekata unutar scene o 3 D renderiranje - stvara slike objekta u 2 D

Vektorska i bitmap grafika o Jedan kvadratić predstavlja jedan pixel na ekranu n Pixel =“picture element” o upaljene tačke “logička jedinica” o ugašene tačke “logička nula”. o svaku tačku možemo predstaviti jednim bitom, o bitovi nalaze u mapi koju zovemo bitmapa

Vektorska i bitmap grafika o Skalarna veličina = pozitivni ili negativni brojevi n (temperatura, zapremina, dužina, …) o Vektorska veličina = skalarna veličina sa smjerom u prostoru n (sila, brzina, itd…) o Liniju opisujemo početnom i krajnjom tačkom i uglom o Krug opisujemo centrom i poluprečnikom

Vektorska i bitmap grafika o Nedostataci bitmape: n n u slučaju izmjene veličine slike dolazi do znatnog izobličenja zauzima puno memorije o Prednosti bitmape: n n n zapis je jednostavniji ne traži puno procesorskog vrremena grafika je realistična o Nedostaci vektorske grafike: n n n zapis je složeniji zahtijeva puno procesorskog vremena i brzine Za realističnu grafiku treba puno objekata o Prednosti vektorske grafike n n nema izobličenja zauzima veoma malo memorije

Raster slike o Rasteri = slike sastavljene od pravilno raspoređenih elemenata fiksne veličine i oblika za koje je određena boja ili tonalitet (pikseli) o Ljudsko ne primjećuje piksele kao zasebne elemente već ih veže u kontinualnu sliku o Ova osobina ljudskog oka naziva se SPATIAL INTEGRATION

Raster slike o Lijevo je cijela slika o Desno je njezin dio uvećan 250% o Slika se sastoji od matrice (redova i kolona) malih elemenata različitih boja – pikseli o Ova matrica naziva se još i raster

Raster slike o Za svaki piksel koji čini raster treba znati poziciju i vrijednost boje ili tona o Raster se može zamisliti kao dvodimenzionalna mreža postavljena u koordinatni sistem u čijem se svakom čvoru nalazi po jedan piksel. o Svakoj boji može se dodijeliti jedinstven broj o Jednim bitom mogu se opisati dvije boje o Za veći broj boja treba veći broj bita

Raster slike o Standardni formati rasterskih slika: n n n n 1 bit = 2 boje 4 bita = 16 boja 8 bita = 256 boja 16 bita = 64 k boja = 65. 536 boja 24 bita = 16 M boja = 16. 777. 216 boja 32 bita = 4 G boja = 4. 294. 967. 296 boja 36 i 40 bita - profesionalne primjene o DUBINA BOJE se izražava u broju bita za opis boje ili u broju boja koje se mogu prikazati

Tipovi rasterske (bitmap) grafike o Monohromatski raster n samo dvije boje (obično crna i bijela boja)

Tipovi rasterske (bitmap) grafike o Grayscale raster n piksel može primiti bilo boju iz skale sivih nijansi

Tipovi rasterske (bitmap) grafike o Višebojni raster n slike sadrže nijanse dvije ili više boja

Tipovi rasterske (bitmap) grafike o Kolor raster n svaki piksel u rasteru može primiti bilo koju boju iz na neki način definisanog skupa boja

Kompresija raster slike o Osnovni nedostatak rasterske grafike je veličina datoteke o Matematičke metode za smanjenje veličine (kompresije) digitalnih slika o dvije vrste kompresije: n bez gubitka kvalitete (TIFF, GIF, PNG i dr. ) n sa gubitkom kvalitete (JPEG)

Programi za rad sa rasterima o Profesionalni: n Adobe Photoshop n Corel Photo-Paint o Besplatni: n MS Paint n GIMP

Formati rasterskih datoteka o BMP - osnovni format rasterske slike o EPS - fleksibilan format, sadrži i rasterske i vektorske podatke. o GIF - često se koristi za Web grafiku o JPEG - najpopularniji format opšte namjene o PDF - univerzalni format, sadrži podatke bilo kog tipa o PICT – sadrži rasterske i vektorske podatke, koristi se na Macintosh računarima o TIFF - najpopularniji rasterski format u pripremi za štampu

Vektorska grafika o Vektorske slike se potpuno opisuju pomoću matematičkih formula

Vektorska grafika o Svaka linija se sastoji ili od velikog broja tačaka i linija, koje ih povezuju, ili od manjeg broja kontrolnih tačaka povezanih Bézier-ovim krivama

Programi za rad sa vektorima o Profesionalni n n Corel. DRAW Adobe Illustrator Microsoft Expression, Microsoft Sparkle Macromedia Free. Hand o Besplatni n n Inkscape Im. Press Skencil Open. Office Draw

Formati vektorskih datoteka o EPS - najpopularniji vektorski format u stolnom izdavaštvu o PDF - sve češći univerzalni format o PICT -popularan na Macintosh-u o AI - format Adobe Illustrator-a o CDR - format programa Corel Draw o SVG - nov vektorski format za web o WMF – Windows vektorski format

Razlika između vektora i rastera

Rezolucija o Rezolucija slike je važna zato što određuje njen kvalitet – veća rezolucija znači i više detalja na slici o Rezolucija = broj piksela (tačaka) slike n Dimenzija Mx. N (širina x visina u pikselima) n 2048 x 1536 = 3 145 728 piksela = 3. 1 megapiksela o DPI/PPI (engl. Dots Per Inch/Pixel Per Inch) n gustina tačaka reproducirane na nekom fizičkom uređaju (odštampano na papiru ili prikazano na monitoru)

3 D grafika o 3 D računarska grafika koristi trodimenzionalni prikaz geometrijskih podataka koji se pohranjuju u računaru za potrebe obavljanja proračuna i iscrtavanje 2 D slika o 3 D računarska grafika oslanja se na mnoge algoritme koji se koriste kod 2 D vektorske i rasterske grafike o 2 D aplikacije mogu koristiti 3 D tehnike kako bi postigle efekte poput osvjetljenja o 3 D aplikacije obično koristite 2 D rendering tehnike prilikom iscrtavanja objekata

3 D grafika o Proces kreiranja 3 D računarske grafike se može podijeliti na 3 osnovne faze: n 3 D modeliranje koje opisuje proces formiranja oblika objekta n računarska animacija koja opisuje kretanje i položaj objekata unutar scene n 3 D renderiranje koje stvara sliku objekta

Boje i tonovi o Nosilac vizuelne informacije je svjetlost n neobojena ili bijela svjetlost n obojenua svjetlost n odsustvo svjetlosti je crna boja o Količina svjetlosti se opisuje pomoću n INTENZITET svjetlosti je fizikalna veličina odgovara energiji koju nosi n OSVJETLJENOST psihološka odrednica, stvar ljudske percepcije o Dinamički raspon odnos između minimalnog i maksimalnog osvjetljenja n crna boja minimalno osvjetljenje n bijela boja maksimalno osvjetljenje

Modeli boja o Bijela svjetlost je složena svjetlost o Sastoji se od spektra obojenih svjetlosnih komponenti o Promjena intenzitet neke komponente dobija se složena obojena svjetlost o Kombinovanjem više obojenih svjetlosti dobija se svjetlost drugačije boje od boje komponenti o ADITIVNO miješanje boja Rezultujuća boja dobija se sumiranjem boja svih komponenti svjetlosti o SUBSTRAKTIVNO miješanje boja boje se dobijaju oduzmanjem dijela sprektra od bijele boje

RGB model boja o Boja u RGB sistemu dobija se miješanjem tri osnovne boje crvena, zelena i plava o U RGB modelu, zastupljenost svake osnovne boje može se opisati brojem n procenat zastupljenosti od 0% do 100% n vrijednosti od 0 do 255 o Zastupljenost komponenti određiuje boju: n jednak omjer komponenti = nijanse sive n maksimalni intenziteti komponenti = bijela n minimalan intenzitet komponenti = crna o Koriste ih monitori i TV ekrani za prikaz slike u boji

CYM i CMYK model boja o Boja u CMY sistemu dobija se miješanjem tri klomponente Cijan, Magenta i Yelow n jednak omjer komponenti = nijanse sive n maksimalni intenziteti komponenti = crna n odsustvo komponenti = bijela o četvrta komponenta je crna ili “K” (key) n nemoguće dobiti potpuno crnu iz CMY n Manja potrošnja boje prilikom štampe o CMY ili CMYK kolor modeli se koristi kod uređaja i medija koji nisu aktivni izvori svjetlosti (papir)

HSV model boja o RGB i CMYK modeli orjentisani su prema prirodi svjetlosti o HSV model je jednostavniji i prihvatljiviji čovjeku, čovjek uočava samu boju tj. njen n ton (engl. Hue), n zasićenje (engl. Saturation) n osvijetljenost (engl. Brightness) o Primjer: za promjenu osvjetljenosti elementa slike, bez promjene boje n u RGB ili CMY kolor modelu moraju se podesiti intenziteti svih komponenti boje nelinearno n u HSV modelu mijenjamo samo komponentu Brightness

Primjena različitih modela boja o Koji model boja će biti korišten zavisi od tehnologije grafičkog uređaja n RGB model koriste monitori, skeneri i TV n CMY ili CMYK model koriste štampači i ploteri n HSB (HSV) model se koristi interno u programima za digitalnu računarsku grafiku koriste ga neki formati za digitalni zapis slika (JPEG) o često se ukazuje potreba za konverzijom slika iz jednog kolor modela u drugi, ali nije moguće izvršiti direktno, linearno preslikavanje jednog kolor modela u drugi