Rachunkowo prof nzw dr hab Wiesawa Caputa Europejskie

Rachunkowość prof. nzw. dr hab. Wiesława Caputa Europejskie Centrum Usług Biznesowych ECUB. POL@gmail. com 1

FORMY OPODATKOWANIA OPODATKOWANIE NA ZASADACH OGÓLNYCH KSIEGI RACHUNKOWE DZIENNIK FORMY RYCZAŁTOWE KARTA PODATKOWA RYCZAŁT OD PRZYCHODÓW EWIDENCJONOWANY CH PODATKOWA KSIEGA PRZYCHODÓW I ROZCHODÓW KSIEA GŁÓWNA KSIEGI POMOCNICZE ZESTAWIENIE OBROTÓW I SALD INWENTARZ

Rachunkowość finansowa w systemie rachunkowości RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA Sprawozdania wewnętrzne RACHUNKOWOŚĆ FINANSOWA Bilans, Rachunek zysków i strat, pozostałe sprawozdania finansowe Ustawa o rachunkowości PRAWO BILANSOWE RACHUNKOWOŚĆ PODATKOWA Sprawozdania podatkowe /CIT, PIT itd. / Ustawy podatkowe PRAWO PODATKOWE

KLASY RACHUNKOWOŚCI • rachunkowość finansową, która koncentruje się na pozyskaniu, przetworzeniu i prezentacji informacji o kondycji ekonomiczno-finansowej podmiotu, wg ściśle określonych metod, zasad i reguł , • rachunkowość podatkową, pozwalającą przedsiębiorcom na rozliczanie się z obciążeń podatkowych zgodnie z zasadami prawa podatkowego, • rachunkowość zarządczą zaspakajającą potrzeby informacyjne kierownictwa przedsiębiorstwa.

RACHUNKOWOŚĆ FINANSOWA „system informacyjny przedsiębiorstwa, który w mierniku pieniężnym prezentuje sytuację majątkową i finansową przedsiębiorstwa oraz przebieg realnych zdarzeń gospodarczych, za pomocą specyficznych metod, zasad , form i rozwiązań organizacyjno-technicznych”

Istota i zakres sprawozdawczości finansowej Sprawozdawczość finansowa - zbiór informacji ujednoliconych pod względem tematycznym, uzyskiwanych w procesie pozyskania danych i przetworzenia ich w informacje ekonomiczne służące wewnętrznym i zewnętrznym użytkownikom tego systemu Podstawowe sprawozdania finansowe • • • Bilans Rachunek zysków i strat informację dodatkową. Dodatkowo podmioty, które są zobligowane do corocznego badania i ogłaszania sprawozdań finansowych, sporządzają: • rachunek przepływów pieniężnych • zestawienie zmian w kapitale /funduszu/ własnym. Do wymienionych sprawozdań dołącza się również sprawozdanie z działalności jednostki, jeśli obowiązek ten wynika z ustawy lub odrębnych przepisów. /art. 49 uor/

Proces realizacji informacyjnej funkcji rachunkowości

Podstawowe zasady i reguły jakościowe rachunkowości finansowej Zasady nadrzędne Reguły jakościowe ZASADY Zasada wiernego i rzetelnego obrazu Porównywalności Zasada memoriału Kompletności RACHUNKOOWŚCI Zasada współmierności przychodów i kosztów Neutralności Zasada ostrożnej wyceny Istotności Zasada ciągłości Terminowości Zasada kontynuacji działalności zrozumiałości Zasady metodologiczne Zasada podmiotowa Zasada bilansowa

zasada memoriału • Nakłada ona na przedsiębiorstwa obowiązek ujmowania wszystkich osiągniętych przychodów i poniesionych kosztów, niezależnie od terminu ich zapłaty. • W konsekwencji w rachunkowości wyraźnie oddziela się od siebie takie pojęcia, jak koszt i wydatek, czy pojęcia przychodu i wpływu. Ustawa o rachunkowości z dnia 29 września 1994, Dz. U. Nr 121, poz. 591 ze zm. , art. 6 ust. 1

Zasada memoriału a zasada kasowa ZAKUP ŚRODKÓW TRWAŁYCH ZASADA MEMORIAŁU fa X ot X ZASADA KASOWA 31. 12 wb X X

Zasada współmierności przychodów i kosztów • Współmierność oznacza, że w wyniku finansowym za dany okres sprawozdawczy, uwzględnia się tylko te przychody, które zostały zrealizowane w danym okresie i tylko te koszty, które zostały faktycznie poniesione lub przypisane do danego okresu.

zasady ostrożnej wyceny • • • Zasada ta odnosi się, tak do wyceny majątku i kapitałów jednostki, jak i do procedury ustalania wyniku finansowego. Jako wiodącą podstawę wyceny przyjmuje tzw. koszt historyczny, co oznacza, że składniki aktywów i pasywów wycenia się zgodnie z ceną ich nabycia lub kosztem wytworzenia. Ostrożność oznacza w szczególności, konieczność uwzględnienia w wyniku finansowym: zmniejszenia wartości użytkowej lub handlowej składnika aktywów, wszystkich poniesionych pozostałych kosztów operacyjnych i strat nadzwyczajnych, wyłącznie niewątpliwych pozostałych przychodów operacyjnych i strat nadzwyczajnych, rezerw na znane jednostce ryzyko, grożące straty oraz skutki innych zdarzeń. Wymienione zdarzenia uwzględnić należy również wtedy, gdy wystąpiły one po momencie bilansowym a rzeczywistym sporządzeniem sprawozdań finansowych. op. cit art. 7 ust. 1

Zasada kontynuacji działalności • Przy wycenie aktywów i pasywów, przy ustalania wyniku finansowego jednostki zakłada się, że będzie ona kontynuowała działalność w dającej się przewidzieć przyszłości, w niezmienionym istotnie zakresie. Zasada ciągłości zabezpiecza porównywalność informacji płynących z rachunkowości w długich okresach czasu. Zgodnie z zasadą z okresu na okres stosować należy te same zasady wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku finansowego, tak by bilans zamknięcia był jednocześnie bilansem otwarcia nowego roku. • Ustawa o rachunkowości z dnia 29 września 1994, Dz. U. Nr 121, poz. 591 ze zm. , art. 5

Terminy sporządzania sprawozdań finansowych • • na dzień kończący rok obrotowy, na dzień zakończenia działalności jednostki, w tym również jej sprzedaży, i zakończenia likwidacji lub postępowania upadłościowego, na dzień poprzedzający zmianę formy prawnej. Można nie zamykać i nie otwierać ksiąg rachunkowych w przypadku przekształcenia spółek kapitałowych, jak również wtedy, gdy w myśl Ustawy, przejęcie następuje metodą łączenia udziałów i nie powoduje powstania nowej jednostki, w jednostce przejmowanej na dzień połączenia związanego z przejęciem jednostki przez inną jednostkę, w szczególności na dzień wpisu do rejestru tego połączenia, na dzień poprzedzający dzień podziału lub połączenia, jeżeli w wyniku podziału lub połączenia powstaje nowa jednostka, w szczególności na dzień poprzedzający dzień wpisu do rejestru połączenia lub podziału, na dzień poprzedzający dzień postawienia jednostki w stan likwidacji lub upadłości na inny dzień bilansowy określony odrębnymi przepisami. /art. 12 uor/

Zasady prezentacji aktywów i pasywów

Pojęcie aktywów Aktywa to: powstałe w wyniku zdarzeń przeszłych, takie zasoby majątkowe przedsiębiorstwa, które spełniają następujące warunki: • są kontrolowane przez jednostkę, co oznacza, że podmiot ma zdolność do kontrolowania dopływu korzyści wynikających z posiadania aktywu i przejmuje zarazem ryzyko z nimi związane, • posiadanie składnika aktywów wiąże się z dużym prawdopodobieństwem dopływu przyszłych korzyści ekonomicznych dla jednostki, • istnieje możliwość wyodrębnienia aktywu i precyzyjnego oszacowania jego wartości. Składnik uznaje się za wyodrębniony jeżeli jednostka może go odpłatnie zbyć, użyczyć innej jednostce lub przekazać przyszłe korzyści przypisane do tego składnika, bez wyzbycia się korzyści płynących z innych aktywów używanych w tej samej działalności

Bilansowa struktura aktywów

Pojęcie pasywów Pasywa to inaczej kapitały, jakimi może dysponować przedsiębiorstwo. Obejmują one: • kapitały własne – kapitały niewymagalne stanowiące własność przedsiębiorstwa • zobowiązania jednostki - wynikające z przeszłych zdarzeń obowiązek wykonania świadczeń o wiarygodnie określonej wartości, które spowodują wykorzystanie już posiadanych lub przeszłych aktywów jednostki. • rezerwy, tzn. zobowiązania, których termin wymagalności i kwota nie są pewne, • bierne rozliczenia międzyokresowe - prawdopodobne zobowiązania jednostki przypadające na dany okres sprawozdawczy.

Bilansowa klasyfikacja pasywów

Zadania bilansu

Operacje bilansowe operacje zmieniające strukturę bilansu, ale nie wpływające na wynik finansowy • Operacje aktywne A+ A- suma bilansowa bez zmian • Operacje pasywne P+ P • Operacje mieszane A+ P+ suma bilansowa rośnie A- P- suma bilansowa maleje AKTYWA PASYWA ŚRODKI TRWAŁE 1000 KAPITAŁ PODSTAWOWY 1000 MATERIAŁY 1000 ZYSK 1000 NALEŻNOŚCI 1000 KREDYT BANKOWY 1000 KASA 1000 ZOBOWIĄZANIA 1000

KONTO urządzenie księgowe pozwalające na: 1. ustalenie stanu początkowego danego składnika 2. Rejestrowanie zmian w stanie składnika 3. Ustalenie stanu końcowego Wn/Dt Obroty Wn 10000 20000 30000 nazwa konta symbol Ma/Ct 10000 30000 Saldo Wn Obroty Ma

Systematyka kont Księga główna Zapis podwójny KONTA Konta syntetyczne Konta bilansowe Konta aktywne Konta pasywne Księgi pomocnicze Zapis powtórzony Konta analityczne Konta wynikowe Konta kosztów i kategorii pokrewnych Konta przychodów i kategorii pokrewnych Konta podmiotowe Konta przedmiotowe

PASYWA ŚRODKI TRWAŁE 1000 KAPITAŁ PODSTAWOWY 1000 MATERIAŁY 1000 ZYSK 1000 NALEŻNOŚCI 1000 KREDYT BANKOWY 1000 KASA 1000 ZOBOWIĄZANIA 1000 Środki trwałe BO 1000 + Kapitał podstawowy _ BZ BZ materiały BO 1000 + należności BO 1000 + Kredyt bankowy 1000 BO + kasa zysk BO 1000 + 1000 BO + zobowiązania 1000 BO +

Zestawienie obrotów i sald konta kasa Salda początkowe Obroty bieżące Razem obroty Salda końcowe WN WN MA WN 20 30 120 30 90 10 100 130 100 Kredyt bankowy RAZEM MA 100 10 100 30 30 MA 90 90 90

Operacje wynikowe kształtują wynik finansowy przedsiębiorstwa • Operacje dotyczące kosztów i kategorii pokrewnych • Operacje dotyczące przychodów i kategorii pokrewnych

Wynik finansowy Konta bilansowe Konta kosztów i kategorii pokrewnych + - Konta przychodów i kategorii pokrewnych + + przeniesienie Rachunek zysków i strat BZ ZYSK BZ STRATA BILANS + -

• • • Funkcje rachunku kosztów informacyjną, polegającą na dostarczeniu odbiorcom wewnętrznym i zewnętrznym, wielowymiarowych informacji o kosztach i efektach działań przeszłych, aktualnych i zamierzonych, umożliwiając tym samym zaspokojenie ich potrzeb informacyjnych, analityczną, która pozwala na badanie i interpretowanie informacji dostarczanych przez system rachunku kosztów w celu oceny poziomu, dynamiki i struktury kosztów oraz wyników finansowych i efektywności działalności jednostki. kontrolną, znajdującą odzwierciedlenie w dostarczaniu różnym szczeblom zarządzania, traktowanym jako środki odpowiedzialności, informacji o kosztach, w celu oceny stopnia osiągnięcia wyznaczonych zadań i stopnia wykorzystania postawionych do dyspozycji środków, a następnie kontroli poziomu kosztów. optymalizacyjną, polegającą na stworzeniu podstaw do dokonywania wyboru optymalnych wariantów działania poprzez dostarczanie informacji opisujących różne sytuacje decyzyjne w jednostkach gospodarczych. motywacyjna znajdującą wyraz w dostarczaniu informacji o kosztach, które umożliwiają stworzenie systemu mierników ocen i bodźców dla ośrodków odpowiedzialności w celu lepszego zaangażowania pracowników w realizację wyznaczonych celów i zadań.

ZADANIA RACHUNKU KOSZTÓW n kontrola gospodarności w perspektywie całego przedsiębiorstwa oraz ośrodków odpowiedzialności, których działalność spowodowała powstanie kosztów, n obserwacja i analizę zmian strukturalnych zachodzących w przedsiębiorstwie, n ustalenie wielopoziomowego wyniku finansowego w przekroju rodzajów działalności przedsiębiorstwa, klientów, obszarów sprzedaży itp. , n kalkulację kosztu wytworzenia produktów i wycenę zapasów, n podejmowanie decyzji gospodarczych odnoszących się do przygotowania produkcji, ocenę efektywności konstrukcji, od której zależą koszty produkowanych wyrobów, oraz zastosowanej technologii, n aktywne przeciwdziałanie marnotrawstwu drogą wstępnej kontroli zużycia oraz wykrywanie rezerw produkcyjnych i źródeł obniżki kosztów własnych.

KOSZTY I STRATY- ART. 3 UOR UST. 31 uprawdopodobnione zmniejszenia korzyści ekonomicznych, o wiarygodnie określonej wartości, w formie zmniejszenia wartości aktywów, albo zwiększenia wartości zobowiązań i rezerw, które doprowadzą do zmniejszenia kapitału własnego lub zwiększenia jego niedoboru w inny sposób niż wycofanie środków przez udziałowców lub właścicieli RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT BILANS AKTYWA PASYWA ZWIĘKSZENIA ZOBOW. ZMNIEJSZENIA KAP. WŁASN KOSZTY

PRZYCHODY I ZYSKI - ART. 3 UOR UST. 30 uprawdopodobnione powstanie w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych, o wiarygodnie określonej wartości, w formie zwiększenia wartości aktywów, albo zmniejszenia wartości zobowiązań, które doprowadzą do wzrostu kapitału własnego lub zmniejszenia jego niedoboru w inny sposób niż wniesienie środków przez udziałowców lub właścicieli RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT BILANS AKTYWA PASYWA ZMNIEJSZENIA ZOBOW. ZWIĘKSZENIA KAP. WŁASN PRZYCHODY

Kryteria klasyfikacji kosztów 1. Sfery działalności: - Koszty działalności podstawowej Koszty pozostałej działalności operacyjnej Koszty działalności finansowej

Działalność operacyjna Działalność gospodarcza Działalność statutowa koszty przychody Wartość sprzedanych towarów w cenie zakupu Koszt wytworzenia sprzedanych produktów Przychody ze sprzedaży: materiałów, towarów, produktów ZESPÓŁ 4 ZESPÓL 5 Wynik na sprzedaży Pozostała działalność operacyjna Pozostałe koszty operacyjne Pozostałe przychody operacyjne Wynik na działalności operacyjnej Działalność finansowa Koszty finansowe Przychody finansowe Wynik brutto na działalności gospodarczej Zdarzenia losowe Straty nadzwyczajne Zyski nadzwyczajne Wynik brutto Obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego Podatek dochodowy -

Koszty własne sprzedaży Przychody ze sprzedaży. towarów Należności od odbiorców 1000 1230 FA VAT należny 230 Wartość sprzedanych towarów Towary 800 800 Wz

Kryteria klasyfikacji kosztów 1. Możliwość podziału na mniejsze elementy rodzajowe - Koszty proste Amortyzacja zużycie materiałów i energii, Wynagrodzenia Ubezpieczenia społeczne Usługi obce Podatki i opłaty Pozostałe koszty - Koszty złożone Produkcja podstawowa Koszty wydziałowe Koszty zarządu Koszty sprzedaży Produkcja pomocnicz

Kryteria klasyfikacji kosztów 3. Możliwości podziału na nośniki • • Koszty bezpośrednie Koszty pośrednie 4. Reakcja kosztów na rozmiary aktywności • Koszty stałe • Koszty zmienne 5. Wpływ kosztów na wynik finansowy • Koszty aktywów • Koszty okresu

Konto 400 – „Amortyzacja” Ujmuje się na nim: • amortyzację środków trwałych, • amortyzację wartości niematerialnych i prawnych, • inwestycje w obcych środkach trwałych, • a także amortyzację nieruchomości (budynków i budowli) wybudowanych na cudzym gruncie, amortyzację obcych środków trwałych otrzymanych do użytkowania na podstawie umowy najmu, dzierżawy i leasingu,

Konto 401 – „Zużycie materiałów i energii” Na koncie tym ujmuje się: • koszty zużycia materiałów podstawowych, pomocniczych, wyrobów i półfabrykatów obcej produkcji, • materiałów budowlanych i technicznych, • opakowań, • części zamiennych do maszyn, urządzeń i środków transportu, • paliw stałych, ciekłych i gazowych, olejów napędowych i energetycznych, • materiałów biurowych i reklamowych,

Konto 404 – „Wynagrodzenia” Konto to wykorzystywane jest do ujęcia wypłat pieniężnych oraz wartości świadczeń w naturze wypłacanych bądź wydawanych przez jednostkę pracownikom lub innym osobom fizycznym, jako wynagrodzenie za wykonywaną na jej rzecz pracę bez względu na charakter stosunku pracy.

Konto 402 – „Usługi obce” Konto to służy do ewidencji rzeczywistej wartości, tj. kosztów wynikających z faktur dostawców, wykonanych na rzecz jednostki wszelkiego rodzaju robót i usług przez inne jednostki gospodarcze. Zalicza się do nich przede wszystkim usługi polegające na: • wykonywaniu obróbki obcej • wykonywaniu usług spedycyjnych związanych z zakupem i sprzedażą materiałów, towarów i produktów gotowych, • wykonywaniu usług załadunkowych, przeładunkowych i wyładunkowych w zakresie materiałów, towarów, produktów gotowych i innych składników majątkowych, • wykonywaniu wszelkiego rodzaju pośrednictwa handlowego w tym usług komisowych, • prowadzeniu obsługi bankowej, finansowej, maklerskiej, • świadczeniu usług poligraficznych i im podobnych, • świadczeniu usług w zakresie tłumaczenia, udzielaniu konsultacji, wykonywaniu ekspertyz, usług instruktażowych i oświatowych (prowadzenie szkoleń, prelekcji), • praniu i naprawie odzieży ochronnej, obuwia ochronnego i roboczego, sprzętu ochrony osobistej, • wykonywaniu usług informatycznych, np. opracowanie i konserwacja programów i sprzętu komputerowego, • wykonywaniu usług dotyczących gospodarki rolnej i leśnej, np. usług agrotechnicznych, sanitarno-weterynaryjnych, rekultywacyjnych, • prowadzeniu badań wód i ścieków, • świadczeniu usług w zakresie ochrony zdrowia, • wynajmowaniu sprzętu, pomieszczeń, lokali, urządzeń, z czym związana jest opłata czynszów najmu i dzierżawy, • świadczeniu usług rachunkowości.

Konto 403 - Podatki i opłaty • • • Konto to służy do ujęcia zaliczanych w koszty podatków i opłat, a między innymi: podatku od nieruchomości, podatków od środków transportu, podatku od towarów i usług w części nie podlegającej rozliczeniu z Urzędem Skarbowym lecz zaliczeniu w koszty, podatku akcyzowego, opłaty skarbowej, opłaty za wieczyste użytkowanie gruntów, a także innych opłat o podobnym charakterze np. na Państwowy Fundusz Osób Niepełnosprawnych.

Konto 409 – „Pozostałe koszty” W obrębie tego konta ujmuje się pozostałe nie ujmowane na innych kontach zespołu 4, rodzaje kosztów prostych, a m. in. : • koszty ubezpieczeń rzeczowych, • koszty reprezentacji i reklamy (jeżeli nie ujęto ich na koncie „Usługi obce”), • opłaty za użytkowanie środków trwałych wynajętych w ramach umów leasingowych, • opłaty notarialne i sądowe, • składki na rzecz organizacji, do których przynależność jest obowiązkowa, • koszty krajowych i zagranicznych podróży służbowych pracowników jednostki, a w szczególności obejmujące wydatki na diety, noclegi, przejazdy, dojazdy, różne inne koszty nie zaliczone do innych wymienionych rodzajów

Konto 405 – „Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia na rzecz pracowników” Do kosztów świadczeń na rzecz pracowników aktualnie zalicza się grupę składek na: • ubezpieczenia społeczne (w tym np. : emerytalne, rentowe itp. ), • Fundusz Pracy, • Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wnoszonych przez zakład pracy na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, • odpisy na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych, Niektóre jednostki, zakładające takie rozwiązanie w zakładowym planie kont ujmują na tym koncie również koszty innych świadczeń na rzecz pracowników, a m. in. : • dopłaty do pracowniczych biletów miesięcznych, • koszty szkolenia i dokształcania pracowników, • ekwiwalenty za użyczenie własnych pomieszczeń, maszyn, urządzeń, ogrzewania, za transport materiałów, itp. , • koszty związane z wyposażaniem pracowników w odzież, obuwie robocze i ochronne, sprzęt ochrony osobistej, a także inne koszty BHP, • koszty posiłków regeneracyjnych i wzmacniających, • różne inne nieodpłatne świadczenia na rzecz pracowników.

Zespól 4 Konta bilansowe xxx Zespól 5 Rozliczenie kosztów xxx x Zespól 5 x Rozdzielnik kosztów Zespól 5 x

KONTA BILANSOWE 1. PONIESIONO KOSZTY RODZAJOWE 2. ROZDZIELNIK KOSZTÓW 3. ROZLICZONO KOSZTY WYDZIAŁOWE 4. PRZYJĘTO WYROBY DO MAGAZYNU 5. 5 WYDANO ODBIORCY SPRZEDANE WYROBY 6. WYSTAWIONO FAKTURĘ ZA SPRZEDANE WYROBY A, B, C, D - PRZENIESIENIE ZESPÓL 4 1 E PRODUKCJA PODSTAWOWA ROZLICZENIE KOSZTÓW 5 4 2 KOSZT WYTWORZENIA SPRZEDANYCH PRODUKTÓW WYROBY GOTOWE KOSZTY WYDZIAŁOWE B WYNIK FINANSOWY 3 PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY PRODUKTÓW KOSZTY ZARZADU C A VAT NALEŻNY KOSZTY SPRZEDAŻY D ROZRACHUNKI Z ODBIORCAMI 6

KONTA BILANSOWE ZESPÓL 4 WYNIK FINANSOWY E 1 F PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY PRODUKTÓW A ZSP PRODUKCJA PODSTAWOWA KOSZT WYTWORZENIA SPRZEDANYCH PRODUKTÓW WYROBY GOTOWE 5 4 KOSZTY WYDZIAŁOWE B ROZLICZENIE KOSZTÓW 6 3 KOSZTY ZARZADU C 2 KOSZTY SPRZEDAŻY VAT NALEŻNY D 1. PONIESIONO KOSZTY RODZAJOWE 2. ROZDZIELNIK KOSZTÓW 3. ROZLICZONO KOSZTY WYDZIAŁOWE 4. PRZYJĘTO WYROBY DO MAGAZYNU 5. WYDANO ODBIORCY SPRZEDANE WYROBY 6. WYSTAWIONO FAKTURĘ ZA SPRZEDANE WYROBY A, B, C, D - PRZENIESIENIE ZSP ROZRACHUNKI Z ODBIORCAMI

Pozostałe przychody i koszty operacyjne POZOSTAŁE PRZYCHODY OPERACYJNE POZOSTAŁE KOSZTY OPERACYJNE • Przychody ze sprzedaży środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, • odpisane zobowiązania: przedawnione, umorzone • Odpisy aktualizujące wartość aktywów • wartość sprzedanych składników aktywów trwałych netto • koszty związane ze sprzedażą, likwidacją lub nieplanowanymi odpisami amortyzacyjnymi środków trwałych, • koszty odpisanych inwestycji, które nie dały zamierzonego efektu • koszty likwidacji wartości niematerialnych i prawnych • odpisane należności: przedawnione, umorzone i nieściągalne • utworzone rezerwy na spodziewane straty • odpisy aktualizujące wartość zapasów rzeczowych składników aktywów obtorowych • zapłacone: odszkodowania, kary i grzywny • przekazane darowizny

Przykładowe koszty i przychody finansowe KOSZTY FINANSOWE PRZYCHODY FINASNOWE • różnice między wartością sprzedaży a wartością po której następuje wykup własnych obligacji • wartości nabycia lub zakupu sprzedanych papierów wartościowych lub udziałów • odsetki od zobowiązań, pożyczek i kredytów(w tym odsetki za zwłokę) • różnice między wartością sprzedaży a wartością po której następuje wykup własnych obligacji • prowizje bankowe • potrącane dyskonto • ujemne różnice kursowe • aktualizacja wyceny posiadanych udziałów, papierów wartościowych • Przychody ze sprzedaży papierów wartościowych oraz udziałów • Odsetki od należnosci, pożyczek itp. ( w tym odsetki za zwłokę) • potrącone dyskonto • Otrzymane dywidendy

Wynik na sprzedaży – WARIANT PORÓWNAWCZY Zużycie materiałów i energii Amortyzacja Wynagrodzenia Ubezpieczenia społeczne Usługi obce Podatki i opłaty Pozostałe koszty Przychody ze sprzedaży materiałów i towarów Przychody ze sprzedaży produktów Zmiana stanu produktów Wartość sprzedanych materiałów i towarów w cenie zakupu WARIANT KALKULACYJNY Wartość sprzedanych materiałów i towarów Koszt wytworzenia sprzedanych produktów Koszty zarządu Koszty sprzedaży Przychody ze sprzedaży materiałów i towarów Przychody ze sprzedaży produktów

Porównawcza i kalkulacyjna prezentacja podstawowej działalności

Produkcja podstawowa Koszty zarządu i sprzedaży -Materiały bezpośrednie -Płace bezpośrednie -Inne koszty bezpośrednie -Koszty pośrednie nieprodukcyjne Koszty wydziałowe -pozostałe pośrednie koszty wytwarzania KW Zapasy produktów Wynik na sprzedaży Koszt wytworzenia sprzedanych produktów

Wynik finansowy w rachunku kosztów pełnych – Wariant kalkulacyjny Produkcja podstawowa Wyroby gotowe Koszt wytworzenia sprzedanych produktów KW Koszty wydziałowe Produkcja w toku Koszty zarządu KO KO WYNIK FINANSOWY Koszty sprzedaży KO

WYNIK FINANSOWY – WARIANT PORÓWNAWCZY KOSZTY UKŁADU RODZAJOWEGO PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻU MATERIAŁÓW, TOWARÓW, PRODUKTÓW WYNIK FINANSOWY +/_ ZMIANA STANU PRODUKTÓW