RAANJE MODERNE PORODICE ANELKA MILI Autori Aleksandra Jari

RAĐANJE MODERNE PORODICE (ANĐELKA MILIĆ) Autori: Aleksandra Jarić Pavle Kanjevac

O PORODICI • • • "porodica je onaj deo društvenosti pojedinaca i organizacijske strukture društva koji je zajednički svim ljudima, bez obzira na njihovu klasnu pripadnost, društvenu moć i uticaj" porodica se uvek posmatra kao nešto je odvojeno od javnog života i ona povezuje nauke kao što su sociologija i psihologija -o prošlosti porodice se skoro ništa ne zna, tek kasnije su se pojavili neki podaci koji govore o tadašnjem načinu života, ishrani, brakovima; tretirana kao manje vredna kao veliki nedostatak se navodi socijalna isključenost porodice 60 -ih godina na videlo izlaze podaci o životu porodice u prošlosti: autobiografije, memoari, beleške. . . pomoć koju pruža istorija: 1. pomoć u otkrivanju i prikupljanju iskustvene građe 2. istorijski istraživanje u svrhe provere određenih društvenih teorija i 3. istorijsko znanje kao heuristička kritika savremenih socijalnih teorija

O PORODICI • književnost kao izvor: bontoni, likovni izvori. . • teorija industralizacije - moderna porodica je nastala kao posledica inustrijskog razvoja • 70 -ih je konstituisana kao posebno istraživačko polje • Majkl Anderson razlikuje tri osnovna pristupa: demografski, pristup sa stanovišta prirodnih osećnja i ekonomski pristup domaćinstvu • tema o veličini porodice ima implikacije za njeno razumevanje u prošlosti, Piter Les • studija Žana Luja Flandera - velika i mala porodica u francuskom društvu

KLASNO-EKONOMSKI PRISTUP • Tri su važna perioda u razvoju porodice u Evropi: • 1. Seljačko društvo: Džek Gaudi: 1) evroazijski tip; 2) afrički tip; • 2. Protoindustrijski period: 1) domaća (kućna) industrija; 2) manufaktura (na vodeni pogon); • 3. Industrijski period: Marksistička kritika s jedne strane, pokušaj pravdanja da je ovaj period osavremenio porodicu s druge strane;

RAZVOJNI I CIKLIČNI PRISTUP PORODICI • T. Hariven razvija teoriju o ciklusima u razvoju porodice • Ovaj pristup je interdisciplinaran • Faze u razvoju porodice mogu poboljšati razumevanje njene uloge i promene tokom vremena • Bojazan da li ovakav pristup zaista daje realnu sliku, da li se mogu adekvatno sagledati faze iz prošlosti iz perspektive sadašnjosti

PORODICA KAO OSEĆAJNO JEDINSTVO • Porodica kao jedinstvo subjektivnih doživljaja, emocija i senzibiliteta • Arijes: detinjstvo i intimna slika porodice je novovekovna tvorevina; takve ideje porodice su se prenosile sa viših slojeva na niže • Šorter: solidarnost u porodici; nuklearna porodica je stanje svesti a ne neka strkturalna kategorija; ovakva shvatanja porodice su se širila sa niže na više društvene lestvice (suprotno Arijesu)

PSIHOLOŠKI PRISTUP – SOCIJALIZACIJA I ISTORIJA • Oskudnost adekvatne građe u psihologiji • Teško je spojiti psihologiju i istoriju • Rešenje: psihologija socijalizacije i psihologija individualnog razvoja • Zaslužni u ovoj oblasti: Erikson, Erih From i Sigmund Frojd

ISTORIJA ŽENA • Kroz istoriju, proučavanje žena je išlo odvojeno od proučavanja porodice • Međutim, ova dva vida proučavanja su se nužno spojila i ne mogu jedno bez drugog • Prvi istraživači ženskih pitanja su bili feminističke orijentacije, često levičarski nastrojeni • Posmatranje žene i porodice je od izuzetnog značaja

REZULTATI I PREDVIĐANJA • Nekadašnje porodice se razlikuju od današnjih • Međutim, porodice iz istih epoha su se takođe međusobno razlikovale • Neke osobine porodice, za koje smatramo da su tekovina industrijalizacije, postojale su i u davnijoj prošlosti • Predviđanja o razvoju porodice treba uzeti sa rezervom, a mora se i stalno vraćati na istorijska i prostorna razlikovanja među njima

Hvala na pažnji!

Pitanja za diskusiju • Kako je interdisciplinarnost doprinela unapređenju discipline? • Navedite teme koje je sociološki značajno ispitivati i primenite navedene pristupe