QUN TR CHIN LC Bui hc hm nay

QUẢN TRỊ CHIẾN LƯỢC Buổi học hôm nay 1. Lớp học chúng ta bàn về vấn đề gì? 2. 2. Giáo viên lớp học? 3. 3. Sinh viên lớp học? 4. 4. Lớp học chúng ta bàn về vấn đề gì (phần 2)? 5. 5. Lớp học được tổ chức như thế nào? 6. Một số khái niệm cơ bản về chiến lược?

QUẢN TRỊ CHIẾN LƯỢC Buổi học hôm nay 1. Lớp học chúng ta bàn về vấn đề gì? 2. 2. Giáo viên lớp học? 3. 3. Sinh viên lớp học? 4. 4. Lớp học chúng ta bàn về vấn đề gì (phần 2)? 5. 5. Lớp học được tổ chức như thế nào? 6. Một số khái niệm cơ bản về chiến lược?

Lớp học chúng ta bàn về vấn đề gì? • Chiến lược = cách bạn đạt được mục tiêu của mình • Ví dụ: Mục tiêu của bạn là tốt nghiệp từ trường ĐH Kinh Tế Huế? Làm thế nào bạn đạt được điều đó? – Một chiến lược có thể: tham gia và thi vượt qua hết các môn học theo yêu cầu • Ví dụ: mục tiêu của bạn là kinh doanh thành công, đạt được nhiều lợi nhuận hơn – Một chiến lược có thể: tăng giá – Chiến lược khác: hạ thấp chi phí

Lớp học chúng ta bàn về vấn đề gì? • Phát triển một quan điểm chiến lược kinh doanh • Quan điểm chiến lược về kinh doanh = quan điểm của các nhà quản trị cấp cao • Quan điểm về chiến lược = Một bức tranh Lớn

QUẢN TRỊ CHIẾN LƯỢC 1. Buổi học hôm nay Lớp học chúng ta bàn về vấn đề gì? 2. 2. Giáo viên lớp học? 3. 3. Sinh viên lớp học? 4. 4. Lớp học chúng ta bàn về vấn đề gì (phần 2)? 5. 5. Lớp học được tổ chức như thế nào? 6. Một số khái niệm cơ bản về chiến lược?

Giới thiệu giáo viên lớp học • Richard Kernochan • Tiến sĩ, 1997 về Quản trị chiến lược • Giảng dạy tại Đại học California State University, Northridge • Đã từng giảng dạy các lớp học về kế toán (accounting), quản trị (management), cấu trúc tổ chức (organizational structure), quản trị chiến lược (strategic management), kinh doanh quốc tế (international business) và thực tập (internships)

Giới thiệu giáo viên lớp học • Các lĩnh vực nghiên cứu quan tâm (yêu thích) – Triển khai thực hiện chiến lược – Các quan điểm khác nhau giữa các nền văn hóa (Cross-cultural perspectives) – Đạo phật và giảng dạy – Học tập có sự phản hồi (Reflective Learning)

Giới thiệu giáo viên lớp học • • • 64 tuổi Đã kết hôn được 38 năm 1 vợ 3 cô con gái Theo đạo Phật (Phái Thiền Tông) Đã sống ở: Mỹ, Pháp, Iran, Hy Lạp, Thổ Nhĩ Kỳ, Morocco và bây giờ - Việt Nam

Giới thiệu giáo viên lớp học

QUẢN TRỊ CHIẾN LƯỢC 1. Buổi học hôm nay Lớp học chúng ta bàn về vấn đề gì? 2. 2. Giáo viên lớp học? 3. 3. Sinh viên lớp học? 4. 4. Lớp học chúng ta bàn về vấn đề gì (phần 2)? 5. 5. Lớp học được tổ chức như thế nào? 6. Một số khái niệm cơ bản về chiến lược?

Giới thiệu sinh viên lớp học • Kỹ năng tốt về học theo hướng một chiều (rote learning): lắng nghe và lặp lại thông tin đã học • Mong muốn trở thành một phần của Đổi mới, nền kinh tế mới của Việt Nam: • Cần các kỹ năng để thành công trong nền kinh tế đó • Cần các kỹ năng để suy nghĩ một cách khác biệt (sáng tạo), không chỉ biết các kiến thức được cung cấp • Sự thành công = điều bạn biết VÀ điều bạn có thể làm với sự hiểu biết đó • Mong muốn thực hành các kỹ năng về suy luận biện chứng (critical thinking) • Suy luận biện chứng (Critical thinking) • Giải quyết vấn đề có tính sáng tạo (Creative problem solving)

Critical Thinking • Critical thinking = có một ý kiến, quan điểm mang tính cá nhân Ví dụ: • Sự kiện: Dân số Việt nam là 84 triệu người • Các câu hỏi Critical thinking: – Điều này là tốt hay xấu? – Con số đó là lớn hay nhỏ? – Con số đó là nhiều hay ít?

Critical Thinking Một số hướng dẫn cho critical thinking: • 1. Đặt các câu hỏi; luôn sẵn sàng tự hỏi. • 2. Xác định vấn đề. • 3. Xác định các bằng chứng. • 4. Phân tích các giả định và khuynh hướng

Critical Thinking Một số hướng dẫn cho critical thinking • 5. Tránh lập luận mang tính xúc cảm. • 6. Đừng sử dụng kiểu suy nghĩ hoặc (either/or) hay quá tổng quát hóa (overgeneralize). • 7. Cân nhắc cách hiểu khác. • 8. Chấp nhận sự không chắc chắn.

Critical Thinking • Công việc khó khăn/mệt nhọc (hard work) • Công việc khiếp sợ/đừng e ngại công việc (Scary work) • Bạn có thể sai, hoặc không đúng • Hãy can đảm đừng sợ sai (Takes courage to be wrong) Bạn có can đảm không sợ sai không? (Do you have the courage to be wrong? )

Giới thiệu sinh viên lớp học • Một số sẽ là những người khởi sự doanh nghiệp, họ sẽ bắt đầu công việc kinh doanh riêng • Những người khởi sự doanh nghiệp là những người nhìn nhận mọi thứ khác biệt hơn • Họ nhìn thấy cơ hội nơi mà những người khác thấy rủi ro hoặc thất bại • Họ không thích làm việc cho người khác • Họ biết cách thất bại và vực dậy • Hầu hết ít ai là những người khởi sự doanh nghiệp

Critical Thinking Question Điều gì tạo nên sự thành công trong kinh doanh?

QUẢN TRỊ CHIẾN LƯỢC 1. Buổi học hôm nay Lớp học chúng ta bàn về vấn đề gì? 2. 2. Giáo viên lớp học? 3. 3. Sinh viên lớp học? 4. 4. Lớp học chúng ta bàn về vấn đề gì (phần 2)? 5. 5. Lớp học được tổ chức như thế nào? 6. Một số khái niệm cơ bản về chiến lược?

Lớp học chúng ta bàn về vấn đề gì? • Chiến lược = cách bạn đạt được mục tiêu của mình • Ví dụ: Mục tiêu của bạn là tốt nghiệp từ trường ĐH Kinh Tế Huế? Làm thế nào bạn đạt được điều đó? – Một chiến lược có thể: tham gia và thi vượt qua hết các môn học theo yêu cầu • Ví dụ: mục tiêu của bạn là kinh doanh thành công, đạt được nhiều lợi nhuận hơn – Một chiến lược có thể: tăng giá – Chiến lược khác: cắt giảm chi phí

Các khái niệm cơ bản về chiến lược • Chiến lược = làm thế nào bạn đạt được mục tiêu của mình, những hành động gì bạn cần thực hiện để đạt được mục tiêu của mình – Kế hoạch cho hành động tương lai – Các khía cạnh của những hành động trong quá khứ • Một mục tiêu (goal) khiến cho những hành động của bạn có một mục đích hợp lý (logical purpose) - Mục đích hợp lý của những hành động = hoàn thành mục tiêu - Những hành động không hợp lý là những hành động không hoàn thành mục tiêu

Các mục tiêu kinh doanh (Business Goals) • Một hoạt động kinh doanh có nhiều loại mục tiêu, ở đây chúng ta đề cập đến các mục tiêu kinh tế: – Sự thành công kinh doanh = – Kết quả hoạt động kinh doanh = – Lợi nhuận • Tại sao lại lợi nhuận? – Bởi vì lợi nhuận cho bạn các nguồn lực để phát triển • Lợi nhuận (profits) trong cuộc sống cá nhân bạn là gì?

Lớp học chúng ta bàn về vấn đề gì? • Quan điểm chiến lược về kinh doanh = quan điểm của các nhà quản trị cấp cao • Quan điểm về chiến lược = Một bức tranh Lớn

Bức tranh Lớn: mô hình chiến lược Môi trường HÃNG KD Chiến lược

Bức tranh Lớn Nhà quản trị cấp cao hiểu hoặc “nhận thấy” 3 yếu tố của tầm nhìn chiến lược và mối liên hệ giữa các yếu tố này 3 yếu tố đó là: 1. Hãng kinh doanh, 2. Bối cảnh (môi trường) 3. Chiến lược của hãng kinh doanh

Bức tranh Lớn: mô hình chiến lược Môi trường HÃNG KD Chiến lược

Bức tranh lớn này rất năng động • Năng động (Dynamic) có nghĩ rằng mọi thứ luôn thay đổi theo thời gian 1. Sự thay đổi về môi trường làm thay đổi hãng kinh doanh hoặc chiến lược của hãng… hoặc cả hai, hoặc không làm thay đổi yếu tố nào cả 2. Sự thay đổi của hãng làm thay đổi môi trường hoặc chiến lược của hãng, hoặc cả hai hoặc không làm thay đổi yếu tố nào cả 3. Sự thay đổi về chiến lược làm thay đổi hãng hoặc môi trường, hoặc cả hai, hoặc không làm thay đổi yếu tố nào cả

Bức tranh Lớn: mô hình chiến lược Môi trường HÃNG KD Chiến lược

QUẢN TRỊ CHIẾN LƯỢC Buổi học hôm nay 1. Lớp học chúng ta bàn về vấn đề gì? 2. 2. Giáo viên lớp học? 3. 3. Sinh viên lớp học? 4. 4. Lớp học chúng ta bàn về vấn đề gì (phần 2)? 5. 5. Lớp học được tổ chức như thế nào? 6. Một số khái niệm cơ bản về chiến lược?

Tổ chức lớp học • Từ ngày 4/2 - 23/2 – Học lý thuyết (Textbook Chapters) – 3 tiểu luận nghiên cứu thực địa theo nhóm (group field research projects) • Từ 25/2 – 18/3 – Mô phỏng kinh doanh (Business simulation) • 25/3 – Trao đổi/thảo luận kết quả học về mô phỏng (Simulation debriefing) – Ôn tập

Các chủ đề khóa học • • • Chiến lược là gì? Phân tích môi trường bên ngoài Phân tích môi trường bên trong Chiến lược cấp kinh doanh (Business-level strategy) Chiến lược cấp chức năng (Functional-level Strategy) Chiến lược cấp công ty và các chiến lược toàn cầu/quốc tế (Corporate and global/international strategies) • Mô phỏng kinh doanh để thực hành xây dựng và triển khai/thực hiện chiến lược (Business simulation to practice strategy formulation and implementation)

Thách thức trong việc học về chiến lược Thách thức cơ bản trong việc học môn chiến lược là không chỉ học những nguyên lý cơ bản, hay thậm chí những nguyên lý phức tạp. Thách thức cơ bản trong việc học môn chiến lược là học cách sử dụng nguyên lý, học cách hành động mang tính chiến lược vào mọi lúc.

Các chủ đề hỗ trợ thêm • Các chủ đề về văn hóa: khám phá những điểm giống và khác nhau giữa cách suy nghĩ của Phương Tây và Việt Nam. • Các chủ đề về Critical Thinking: lập luận/tranh cãi những suy nghĩ/ý kiến của bạn về nhiều vấn đề. • Các chủ đề về ngôn ngữ: luyện tập nói tiếng Anh

Đánh giá môn học • Tham gia đầy đủ: 10% • 3 Field Projects: 30% • Mô phỏng kinh doanh: 20% • Thi cuối kỳ: 40%

Tiểu luận nghiên cứu thực địa • Nhóm gồm 3 -4 sinh viên. • SV sẽ được phân công vào việc tìm hiểu, điều tra và so sánh nhiều hoạt động/lĩnh vực/doanh nghiệp kinh doanh khác nhau. • Viết một báo cáo khoảng 1 trang A 4 về những kết luận quan trọng nhất của các bạn liên quan đến các chiến lược kinh doanh của các lĩnh vực/doanh nghiệp kinh doanh nói trên. • Trình bày kết quả trên lớp một cách ngắn gọn. • Thời hạn: các buổi học thứ 3, 5 và 7 (tổng số 12 buổi học)

Mô phỏng kinh doanh • Mô phỏng kinh doanh là một “trò chơi” trực tuyến • Trò chơi này được chơi bởi những sinh viên môn chiến lược của tôi ở Mỹ như là một phần của khóa học. • Nhóm của bạn (3 người là tốt nhất) là một công ty đang cạnh tranh với những công ty khác trên thị trường giày quốc tế. • Nhóm của bạn sẽ cần kết nối vào mạng internet. • Cụ thể hơn sẽ được thảo luận sau.

QUẢN TRỊ CHIẾN LƯỢC Buổi học hôm nay 1. Lớp học chúng ta bàn về vấn đề gì? 2. 2. Giáo viên lớp học? 3. 3. Sinh viên lớp học? 4. 4. Lớp học chúng ta bàn về vấn đề gì (phần 2)? 5. 5. Lớp học được tổ chức như thế nào? 6. Một số khái niệm cơ bản về chiến lược?

Today’s culture reflection (Suy ngẫm về văn hóa) • Một sinh viên có câu nói sau trong email account của cô ấy: “Bạn có thể thành công nếu bạn cố gắng” “You can make it (succeed) if you try” Bạn suy nghĩ như thế nào về câu nói này và tại sao?

Critical Thinking 2 Cách nói khác cho “Bạn có thể thành công nếu bạn cố gắng” là: Bạn không thể thành công nếu bạn không cố gắng You can’t make it if you don’t try Bạn suy nghĩ như thế nào về câu nói này?

QUẢN TRỊ CHIẾN LƯỢC Buổi học hôm nay 1. Lớp học chúng ta bàn về vấn đề gì? 2. 2. Giáo viên lớp học? 3. 3. Sinh viên lớp học? 4. 4. Lớp học chúng ta bàn về vấn đề gì (phần 2)? 5. 5. Lớp học được tổ chức như thế nào? 6. Một số khái niệm cơ bản về chiến lược?

Tiến trình chiến lược (The Strategy Process) Hình thành (Formulation) Phân tích (Analysis) Triển khai thực hiện (Implementation)

Tiến trình chiến lược hợp lý Hình thành chiến lược (thinking) Triển khai chiến lược (creating) Đánh giá và kiểm tra chiến lược (doing)

Hình thành chiến lược (Strategy Formulation) 1. Thiết lập các mục tiêu chiến lược (Sứ mạng/nhiệm vụ - Mision, Tầm nhìn - Vision, Các giá trị - Values) 2. Phân tích môi trường bên ngoài công ty 3. Phân tích môi trường bên trong công ty 4. Xác định các chiến lược tốt nhất nhằm: – – Tối đa hóa cơ hội và tối thiểu hóa các đe dọa/nguy cơ Tối đa hóa các điểm mạnh và tối thiểu hóa các điểm yếu 5. Các cấp độ chiến lược để chọn: chức năng, kinh doanh, công ty, quốc tế

Phân tích bên ngoài Mục tiêu là để nhận diện các cơ hội và nguy cơ trong môi trường hoạt động của một tổ chức mà sẽ ảnh hưởng đến cách mà tổ chức này theo đuổi mục tiêu của họ Phân tích bên ngoài đánh giá: • Môi trường ngành kinh doanh mà công ty hoạt động – Cấu trúc cạnh tranh của ngành – Vị thế cạnh tranh của công ty – Tính cạnh tranh và vị thế của các đối thủ cạnh tranh chính • Môi trường kinh doanh trong nước nơi mà Công ty cạnh tranh • Môi trường kinh tế - xã hội hoặc môi trường vĩ mô ảnh hưởng đến công ty và ngành kinh doanh của công ty • Công nghệ • Pháp luật – Xã hội – Chính quyền • Quốc tế

Phân tích bên trong Mục đích là xác định những điểm mạnh và điểm yếu của tổ chức. Những điểm mạnh dẫn đến sự thực hiện tốt hơn và những điểm yếu dẫn đến thực hiện kém hơn Phân tích bên trong bao gồm sự xác định: • Số lượng và chất lượng nguồn lực và năng lực của công ty • Các cách xây dựng các kỹ năng độc nhất và khả năng đặc biệt hoặc khác biệt của công ty Xây dựng và duy trì một lợi thế cạnh tranh đòi hỏi một công ty đạt được ưu thế hơn trong: • Hiệu quả • Đổi mới • Chất lượng • Khả năng đáp ứng nhu cầu khách hàng

Lựa chọn chiến lược • Các chiến lược chức năng phải nên phù hợp/nhất quán với và hỗ trợ chiến lược cấp kinh doanh, chiến lược công ty và chiến lược toàn cầu. – Chiến lược cấp chức năng – định hướng vào hiệu quả các hoạt động chức năng – Chiến lược cấp kinh doanh – định hướng vào tính cạnh tranh của tổng thể hoạt động kinh doanh – Chiến lược toàn cầu – mở rộng, phát triển và thành công ở cấp độ toàn cầu – Chiến lược cấp công ty – tối đa hóa lợi nhuận và sự tăng trưởng lợi nhuận

Tiến trình chiến lược hợp lý Hình thành chiến lược (thinking) Triển khai chiến lược (creating) Đánh giá/kiểm tra chiến lược (doing)

Triển khai chiến lược (Strategy Implementation) • Quyết định người nào sẽ quản lý tổ chức và quản lý như thế nào • Quyết định tổ chức sẽ coi trọng vấn đề gì • Thiết kế cơ cấu/cấu trúc tổ chức • Thiết kế văn hóa tổ chức • Thiết kế các kiểm soát tổ chức

Đánh giá/kiểm tra chiến lược (Strategy Execution) • Đảm bảo hoạt động của tổ chức mọi lúc thực thi theo chiến lược mong muốn • Không lỗi/thất bại

2 kiểu tiến trình chiến lược: Tiến trình chiến lược hợp lý Hình thành chiến lược (thinking) Triển khai chiến lược (creating) Đánh giá/kiểm tra chiến lược (doing)

2 kiểu tiến trình chiến lược: Tiến trình chiến lược tăng thêm Hình thành chiến lược Triển khai chiến lược Đánh giá và kiểm tra chiến lược (Tiến trình chiến lược thực tế hoặc được quan sát)

Tiến trình chiến lược • Chiến lược là một động từ, không phải danh từ • Tiến trình chiến lược không nên ngừng • Chu trình phản hồi (feedback loop) – hoạch định chiến lược luôn diễn ra – Thông qua các hoạt động kiểm soát, các nhà quản trị kiểm soát việc thi hành chiến lược: • Để xác định liệu các mục tiêu và mục đích chiến lược có đạt được không • Để đánh giá lợi thế cạnh tranh đang được tạo ra và đạt được ở mức độ nào

“Điều quan trọng của chiến lược là tạo ra lợi thế cạnh tranh cho ngày mai nhanh hơn các đối thủ cạnh tranh có thể bắt chước những cái mà bạn có hôm nay” “The essence of strategy is creating tomorrow’s competitive advantage faster than competitors can copy the ones you have today. ” - Gary Hamel & C. K. Prahalad © Royalty. Free/ Stockdisc/ Getty Images

Các tiến trình chiến lược Hai loại tiến trình chiến lược 1. Dự định - intended (Hợp lý Rational) 2. Phát sinh – emergent (Tăng thêm -Incremental) Hai loại kết quả chiến lược 1. Hiện thực/khả thi (realized) 2. Không thực/không khả thi (Unrealized)

Chiến lược dự định Planned, được cân nhắc Deliberate, phát sinh - Emergent và hiện thực Realized Source: Adapted from H. Mintzberg and A. Mc. Gugh, Administrative Science Quarterly, Vol. 30. No. 2, June 1985.

Các chiến lược dự định và phát sinh • Các chiến lược dự định - Intended or Planned Strategies – Các chiến lược một tổ chức dự định đưa vào hành động – Thông thường là kết quả của một tiến trình hoạch định chính thức – Các chiến lược không thực (Unrealized strategies) là kết quả của những thay đổi không được dự tính trước hoặc những sự kiện không được báo trước sau khi việc hoạch định chính thức được hoàn thành • Các chiến lược phát sinh - Emergent Strategies – Các chiến lược chưa được hoạch định từ trước để đáp ứng với những trường hợp không được dự kiến trước – Các phát hiện và những sự kiện tình cờ có thể nảy sinh tạo ra những cơ hội mới chưa dự tính – Phải đánh giá xem liệu chiến lược phát sinh phù hợp với nhu cầu và khả năng của công ty không – Có thể hồi tưởng quá khứ (retrospective): khám phá chiến lược sau khi đang sử dụng chiến lược đó

Chiến lược dự định Planned, được cân nhắc Deliberate, phát sinh - Emergent và hiện thực Realized Source: Adapted from H. Mintzberg and A. Mc. Gugh, Administrative Science Quarterly, Vol. 30. No. 2, June 1985.

Các kết quả của chiến lược hiện thực và không thực • Các chiến lược hiện thực/khả thi • Sản phẩm của bất cứ cái gì chiến lược dự định đưa vào hành động và chiến lược phát sinh tạo ra • Các chiến lược không thực/không khả thi • Thất bại trong triển khai thực hiện chiến lược Câu hỏi: Mức độ thường xuyên các công ty thất bại trong việc hoàn toàn nhận ra các chiến lược của họ như thế nào? How often do companies fail to fully realize their strategies?

Chiến lược dự định Planned, được cân nhắc Deliberate, phát sinh - Emergent và hiện thực Realized Rational Strategy Process Source: Adapted from H. Mintzberg and A. Mc. Gugh, Administrative Science Quarterly, Vol. 30. No. 2, June 1985.

Chiến lược dự định Planned, được cân nhắc Deliberate, phát sinh - Emergent và hiện thực Realized Incremental Strategy Process Source: Adapted from H. Mintzberg and A. Mc. Gugh, Administrative Science Quarterly, Vol. 30. No. 2, June 1985.

Thế nào là một chiến lược hợp lý? • Chiến lược là sự trả lời cho câu hỏi: “Điều gì tạo nên sự thành công trong kinh doanh? ” • Chiến lược là một khía cạnh (pattern) những hành động của một hãng kinh doanh. • Khía cạnh có nghĩa là một người quan sát thấy một sự logic/hợp lý đối với một loạt các hành động.

Chiến lược là gì? • Sự logic chiến lược của những hành động của một hãng kinh doanh là một người quan sát thấy được một nguyên nhân (các hành động của hãng) dẫn đến một kết quả (sự thành công của hãng) • Các nguyên nhân kết quả; Các hành động Thành công • Chiến lược là trong con mắt của người chứng kiến (beholder), người xem • Sau cùng, chiến lược là một khái niệm (concept); một ý kiến (idea); một tầm nhìn/viễn cảnh (perspective), một cách nhìn vào thế giới (way of looking at the world); một lý thuyết về điều gì sẽ nối tiếp (a theory about what will succeed).

Chiến lược là gì? (Bình luận về văn hóa) • Các nguyên nhân Kết quả; Các hành động Thành công • Lưu ý rằng người phương Tây thường có sự giải thích đơn giản đối với những vấn đề phức tạp • Có thể không có hành động sự thành công không? • Câu nói sau có nghĩa là gì? “Mỗi người là một anh hùng trong một thị trường đang phát triển. ” “Everyone’s a hero in a rising market. ” • Hãy nhớ rằng: văn hóa tác động đến cách bạn nhìn mọi thứ.

Kỹ năng chiến lược • Thực hiện chiến lược là một tiến trình • Quản trị một tiến trình trong một tổ chức liên quan đến nhiều kỹ năng • Một trong những kỹ năng đó là kỹ năng chiến lược (strategic skill) • Kỹ năng chiến lược = nhìn thấy bức tranh lớn • Cái khó của việc học môn chiến lược là học cách nhìn một cách chiến lược vào mọi lúc

Bức tranh Lớn: mô hình chiến lược Môi trường HÃNG KD Chiến lược

Critical Thinking Question Bạn thấy thế nào nếu một doanh nghiệp không có chiến lược?