Publiczne Gimnazjum im Jana Pawa II w Biadaczu

Publiczne Gimnazjum im. Jana Pawła II w Biadaczu „CHEMIA W KUCHNI – TAJEMNICZEE” AUTORZY PROJEKTU: Uczniowie: Nauczyciel prowadzący Kowalczyk Justyna kl. II C Lempik Natalia kl. II C Mieńko Dagmara kl. II C Poznańska Dominika kl. II C mgr Małgorzata Kułaga

CELE PROJEKTU. Temat ten został wybrany w celu zdobycia informacji o środkach chemicznych dodawanych do żywności i ustalenia ich wpływu na organizm człowieka. Projekt realizowały uczennice klasy II c. Głównym celem projektu jest zwrócenie uwagi uczniów na to, co jedzą oraz znalezienie odpowiedzi na pytanie: jakie mogą być skutki spożywania produktów, w których występują substancje chemiczne oznaczone znakiem E. Szczegółowe cele: v cele związane z pracą metodą projektu, v wyszukiwanie potrzebnych informacji z różnych źródeł, v odnalezienie produktów spożywczych zawierających znak E, v rozszyfrowanie symboli na etykietach produktów, v rozwijanie samodzielności i kreatywności uczniów poprzez rozwiązywanie problemów, związanych z realizacją projektu.

SŁÓW KILKA O TAJEMNICZYM "E" Co oznacza tajemniczy symbol "E" i przyporządkowana do niego liczba znajdująca się na etykietach opakowań produktów spożywczych? Oznacza, że dodatek do żywności był testowany na zwierzętach i po niezbędnych badaniach został uznany za bezpieczny i dopuszczony do użytku na terenach Unii Europejskiej, natomiast liczba jest kodem zastosowanej substancji. I tak: 1 - to w większości barwniki; 2 - to konserwanty; 4 lub 6 - to środki słodzące; liczby 300 -321 - to przeciwutleniacze; liczby 322 i 400 -495 - to środki stabilizujące 5 - kwasy, zasady i związki wpływające na właściwe p. H

Dla substancji smakowych i zapachowych nie przyporządkowano żadnych oznaczeń. Należy pamiętać, że znaki te obowiązują we wszystkich krajach i są takie same. Dobrze będzie, jeżeli rozszyfrujemy tajemnicze "E" i poznamy objawy, jakie mogą towarzyszyć osobom konsumującym produkty zawierające owe dodatki.

Oglądając opakowania żywności trudno się oprzeć wrażeniu, że producenci starają się podać informacje szyfrem tajniejszym, niż kod Leonarda da Vinci. Dlatego naucz się czytać i rozumieć etykiety, by świadomie wybierać produkty najlepsze dla siebie.

BARWNIKI SZTUCZNE Najpierw przyjrzymy się bliżej sztucznym barwnikom, które są bardzo powszechne, zwłaszcza w przemyśle spożywczym. Dodaje się je do mięs, po to, aby ukryć fakt jego nieświeżości. I tu niezbędne będą m. in. : v E 122 - azorbina, v E 123 - amarant, v E 131 - błękit pantolenowy, v E 171 - dwutlenek tytanu, v E 127 - erytrozyna (antybiotyk), używany przy produkcji dżemów. Kto ma problemy z tarczycą niech się go wystrzega, ponieważ uwalnia on jod. v E 173 - aluminium, dodawany do kolorowych ozdób do ciast. Ma podobno wpływ na przyspieszanie choroby Alzheimera.

KONSERWANTY I PRZECIWUTLENIACZE. Drugą grupę stanowią konserwanty i przeciwutleniacze. v E 210 -213 - to kwas benzoesowy i benzoesany- znajdziemy je w sokach, napojach gazowanych i przetworach owocowych. U astmatyków - mogą powodować duszności. v E 220 - 228 - związki siarki - spotkamy je w zupach w proszku, przecierach pomidorowych i warzywnych w butelkach, suszonych owocach i warzywach, w produktach w puszkach, w sosach, galaretkach i w herbacie, winie i occie. Mniejsze ilości mogą powodować nieżyt przewodu pokarmowego i gardła, bóle głowy, zakłócenia czynności skóry np. wysypkę czy zaczerwienienie. Natomiast w większe ilości są przyczyną silnych zatruć, a nawet mogą prowadzić do wstrząsu anafilaktycznego, a u osób chorych na astmę - wywołują reakcje uczuleniowe. E 220 - niszczy witaminę B-12, a E 221 - zakłóca czynność jelit. WAŻNA INFORMACJA ! Niezależnie od ilości w/w dodatków obecnych w produkcie muszą być one zaznaczone na jego etykietach.

v E 234 - nizyna (antybiotyk) - stosuje się go do produkcji serów żółtych jako przeciwutleniacz. v E 249 - 252 - azotyny i azotany - to bardzo silne trucizny używane do produkcji wędlin, do mięsa i jego przetworów(E 251 i E 252). Działają odtleniająco i zakłócają metabolizm żywego organizmu. E 250 stosowany jest do peklowania wędlin, a przy smażeniu czy grilowaniu w wysokiej temperaturze, może wywoływać powstawanie substancji trujących i rakotwórczych (nitrozoamin). Jeśli cierpimy na nadciśnienie tętnicze szkodzą nam na pewno E 250, E 251, E 252. Dodatki te nie mogą być obecne w żadnym produkcie przeznaczonym dla niemowląt. Panie oczekujące dziecka również powinny unikać produktów zawierających powyższych dodatków, gdyż mogą narazić swoje nienarodzone jeszcze pociechy na zachorowanie na raka. v E 260 -262 i E 264 - kwas octowy i octany - spotkać możemy w marynatach i sosach. E 261 jest niewskazany dla osób chorujących na nerki.

v E 281 -283 - propioniany - obecne są w produktach mącznych, a są podejrzane o wywoływanie bólów migrenowych. v E 300 -304 - kwas askorbinowy ( wit. C) i jego sole - znajdziemy je w słodyczach, piwie, przetworach z owoców i warzyw. To jeden z najmniej szkodliwych konserwantów, choć E 302 może przyspieszać tworzenie się kamieni szczawianowych w nerkach. v E 320 i E 321 - spotkać możemy w olejach jadalnych, tłuszczach i bogatych w nie produktach. Zawierają dużo cholesterolu, ale też, jak dowodzą niektóre badania, mogą hamować rozwój związków rakotwórczych. v E 420 - sorbitol - jest syntetykiem, który może przyczynić się do powstawania kamieni moczowych. v E 541 - tzw. spulchniacz - jest sprawcą odkładania i gromadzenia się w organizmie aluminium. v E 621 - kwas glutaminowy - to również syntetyk używany do produkcji dań i półproduktów kuchni chińskiej oraz spotkać go możemy w sosie sojowym. Może on powodować sztywnienie pleców i karku. .

v E 306 - 309 - to związki "odmładzające" witaminy E. v E 330 - 333 - to zakwaszające cytrusy kwas cytrynowy. Można je spożywać z umiarem. v Podejrzane o rakotwórcze działanie to: E 131, E 142, E 210, E 211, E 212, E 213, E 214, E 215, E 217, E 239, E 330. Zabronione do stosowania w przemyśle spożywczym powinny być, E 230 -233 - używane do ochrony roślin i E 319 wykorzystywany przy konserwacji tłuszczu. E 319 po spożyciu jednorazowo 5 gramów może spowodować śmierć, ale konserwant E 284, który przy ciągłym spożyciu wywołuje zatrucia, w kawiorze jest nieszkodliwy.

A A TO KILKA WZORÓW CHEMICZNYCH KONSERWANTÓW

A TERAZ KRÓTKA STATYSTYKA Badania przeprowadzone przez TNS OBOP dla Method. Drain Detox w 2011 r. wykazały, że co drugi Polak nigdy nie sprawdza jakie konserwanty i barwniki zawiera kupowana przez niego żywność.

Wszyscy powinniśmy zwracać uwagę na informacje umieszczone na etykietach opakowań z żywnością dotyczące barwników, konserwantów i innych składników, które polepszają smak i trwałość produktu. Niestety, jak pokazują wyniki badań skład produktu jest jednym z najmniej istotnych powodów, dla których podejmujemy decyzję o zakupie żywności. Na pewno dobry smak jest istotnym kryterium wyboru, ale nie zawsze to, co nam smakuje, wpływa korzystnie na nasze zdrowie.

KONSERWANTY ZALETY v przedłużają trwałość żywności. Oznacza to, że gdybyśmy ich nie zastosowali, żywność uległaby szybkiej degradacji. WADY v v v Niepożądane reakcje organizmu. mogą wywoływać zaburzenia oddychania, pracy przewodu pokarmowego, dreszcze, zawroty głowy, miejscowe obrzęki, a nawet arytmię Dłuższy kontakt z tymi substancjami może spowodować spadek odporności. reakcje typu alergicznego lub nietolerancje pokarmowe,

NASZA RADA Po tej lekturze pełnej niepokoju i przerażenia proponujemy wrócić do robienia tradycyjnych zapraw i soków przepisów naszej babuni. SMACZNEGO!