Psychiatrischepsychologische problematiek relaties Over hard werken verbinden humor

Psychiatrische/psychologische problematiek & relaties Over… hard werken, verbinden, humor & houden van!!! Lonneke Mechelse, GZ psycholoog BIG, Registerpsycholoog NIP| Arbeid & Organisatie bij Peptalk Delft, (generalistische basis GGZ) & Mentaal Beter Gouda (specialistische zorg) Vragen? info@ peptalk. nl | 06 25 26 73 73 | www. peptalk-psychologen. nl

Psychiatrische problematiek & relaties Inhoud 1 Wanneer is iets psychiatrisch ? 2 Hoe komt een diagnose tot stand 3 En dan? … Behoefte aan info 4 Balansmodel en hechting 5 Gevolgen omgeving/ partner/ familie 6 Eigen invloed op situatie 7 Behandeling 8 Wat kan de omgeving doen? 9 boeken & links 42, 7% van de Nederlanders krijgt ooit een psychologische aandoening (Bron: GGZ Nederland, okt 2010)

1. Normaal -psychiatrie ‘light’-psychiatrisch Bijv. ◦ Emotionele problemen ◦ Laag zelfbeeld ◦ Impulsief / Destructief ◦ Perfectionistisch… ◦ Vertrouwt niemand ◦ Prolemen met relaties ◦ Anders en alleen ◦ ◦ ◦ Verrassend Creatief Afwisselend Uniek Charmant Onvoorspelbaar Trimbos: 1 op 4

2. Hoe komt de diagnose tot stand ->DSM classificatie As 1 klinische stoornissen (meer op symptoomniveau) Meest voorkomend: Stemmings-& middelen stoornissen Aandachtstekort & gedragsstoornissen As 2 persoonlijkheidsstoornissen (meer fundamenteel niveau) As 3 Somatische aandoeningen As 4 Psychosociale problemen As 5 (dis)functioneren (GAF) Hoe meten: (N)PO, biografie heteroanamnese

As 2 persoonlijkheidsstoornissen Persoonlijkheidsstoornis Cluster A (Vreemd, excentriek) Paranoïde; Schizotypische Cluster B (Theatraal, emotioneel, impulsief) Anti-sociale; Borderline; Theatrale ; Narcistische Cluster C (Angstig, kwetsbaar) Afhankelijke; Obsessieve compulsieve (dwangmatige); Ontwijkende Vaak combinaties van stoornissen as 1 en 2

3. En dan? … behoefte aan info Na diagnose (evt opluchting, rouwproces) Behoefte aan informatie=> acceptatie Inzicht nodig ◦ Bio-psycho-sociaal model ◦ Balansmodel & Hechting Verklaringsmodellen

4. Balansmodel en hechting Kwetsbaarheid & weerbaarheid Vroeg kinderlijke ervaringen Sociale steun/relatie Persoonlijkheid Erfelijkheid Belastbaarheid & stress Ingrijpende levensgebeurtenissen Verlies ervaringen (incl. werk) Duur belaste periode

Veilige hechting leert een kind verschillende emoties juist te herkennen en te interpreteren. ◦ Beter bestand tegen stress ◦ Positiever zelfbeeld ◦ Plezier in interactie ◦ In staat relaties aan te gaan Beschermende factor

Voor gepast gedrag : begrip van emoties , zelf & ander nodig ! ◦ Als je emoties begrijpt kun je jezelf ook leren reguleren ◦ Onveilig gehecht=> meer psychiatrie kan worden herschreven bv partner relatie Mentalisatie basis in veel therapie

Onveilige hechting => Meer problematiek

5. Gevolgen psychische problematiek => omgeving/partner/familie Veel conflicten ◦ Belastend onvoorspelbaar Veel probleem gedrag ◦ bv middelengebruik agressie/jalouzie/eisen Cruciaal ◦ Omgaan met eigen boosheid, teleurstelling ◦ Inzicht in niet kunnen vs niet willen/doen “Ziek of zak”?

6. Eigen invloed op situaties; Wat kun je zelf doen? Regie houden op je eigen proces helpt je herstel De problematiek is een gegeven hoe je ermee omgaat jouw keus Informeer je goed Je geliefden hebben te lijden maar ont-schuldig jezelf! Schakel hulptroepen in Kies voor professional(s) die je vertrouwt & Laat je adviseren Betrek en informeer je omgeving Vallen en opstaan Wees trots op jezelf!

7. Behandeling (medicatie & psychotherapie) CGT Cognitieve Gedrags Therapie Veranderen van de inhoud van deze irrationele cognities(gedachten) zorgen voor disfunctioneel gedrag, zoals vermijdingsgedrag of agressie. EFT Emotionally Focused Therapy Relatietherapie, gebaseerd op hechtingstheorie. Individueel/groep/systeem MBT Mentaliseren Bevorderende Therapie Ontwikkelen mentaliserend vermogen relatie met zelf & anderen veiliger & stabieler=> minder schade & leed. EMDR Eye Movement Desensitization & Reprocessing, DGT, Schematherapie … Evidenced based

8. Wat kan de partner/omgeving doen? Ken de problematiek Stel verwachtingen bij Betrokkenheid therapie Heb geduld, blijf in gesprek Zorg goed voor jezelf!!! Overbruggen door verbinden!!!

9. Boeken & links Houd me vast-Sue Johnson In de beste families-Paul teunissen Als je houdt van iemand met een psychische ziekte- Rebecca Woolis Relaties die stuk maken-Jill Murray ADHD relaties-Melissa Orlov Leven met een borderliner. Paul Mason & Randi Kreger Een spiegel voor narcisten-Martin Appelo Waarom gaat het altijd over jou- W. Behary Wat jij ziet en wat ik voel-Kathy Hopman Autisme voor dummies-Shore, Rastelli Aspergergirls-Rudy Simone Brein bedriegt-Peter vermeulen Zo ben ik nu eenmaal!-Willem van der Does (met tekeningen Peter van straten) www. psychischegezondheid. nl www. mentaalvitaal. nl Vragen? Neem gerust contact op. Lonneke Mechelse; Peptalk, Rietveld 45, Delft info@peptalk-psychologen. nl | Tel: 06 25 26 73 73 | www. peptalk-psychologen. nl

Bijlage specifiek vb As 1 Biochemische stoornis in het add brein

Bijlage As 2

Bijlage Tips tav reintegratie Geschiktheidstest tijdens ziekte Zelf ontslag nemen Onvolledig eigen dossier Overspoeld raken door veelheid hulpverlening Niet doen Schakel hulp in (let mn op klik/gevoel van veiligheid/kennis) Maak samen plan van aanpak; Kies zelf behandelvorm Houd zelf de regie Verwachtingen managen (zelf en anderen) Terugvalpreventie Wel doen