PSKOSOSYAL RSK ETMENLER PSKOSOSYAL RSK ETMENLER nsan biyolojik

PSİKOSOSYAL RİSK ETMENLERİ

PSİKOSOSYAL RİSK ETMENLERİ İnsan biyolojik ve sosyal bir varlıktır. DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ(WHO) sağlığı; Ruhsal, sosyal ve bedensel olarak tam iyilik hali olarak açıklar. Çalışanın yapması gereken işin gerekleri işçinin bilgi, beceri ve gereksinimleri ile çatıştığında o iş stres yapıcı özellik kazanır. 2

Psikososyal tehlikeler ILO (Uluslararası Çalışma Örgütü ) ya göre psikososyal tehlike; İş doyumu, iş örgütlenmesi ve yönetimi, çevresel ve örgütsel koşullar ile işçilerin uzmanlığı ve gereksinimleri arasındaki etkileşim. 3

Stres «Dış ve iç ortamdan kaynaklanan zararlı etkenlerin, organizmada meydana getirdiği değişikliktir. ” Zararlı etken, «Organizmaya zarar veren, zorlanma yapan, uyumu bozan, tüm fizyolojik, ruhsal ve toplumsal uyarıları kapsar. » 4

Stresin Tanımı Mühendislik yaklaşımı: Kişinin çevresinin kişiye yüklediği yüktür. Stres kişide olan değil, kişiye olandır. Bir semptomlar dizisi değil, nedenler dizisidir. Sıklıkla geri dönüşümlüdür. 5

Kaç § Bilinç durumunda uyanıklık artar, § Kaygı düzeyi yükselir, § Sempatik aktivite artar, § Adrenalin düzeyi yükselir. Zararlı Etken Savaş § Tehlike döneminde kaygı düzeyi artar, § Endişe, karamsarlık, öfke, korku, sinirlilik ve tedirginlik artar, § Bilişsel işlevler olumsuz yönde etkilenir.

Streste Ruhsal veya sosyal nedenler; İş yerinde geçimsizlik İşi kaybetme endişesi Terfi edememe Ücret azlığı Vardiyalar 7

Streste Ruhsal veya sosyal nedenler; Grev-lokavt Aile içi sorumluluk ile iş sorumluluklarının çatışması Gündelik sıkıntılar Çevresel sıkıntılar 8

Streste fiziksel nedenler; Gürültü Titreşim Basınç Aydınlatma 9

Streste fiziksel nedenler; Sessizlik Hava kirliliği Kalabalık ortam Bazı meslekler 10

Fiziksel Tehlikeler Doğrudan Yol Fiziksel Etkiler (Sağlık Sorunlar) Psikososyal Tehlikeler Dolaylı Yol / Stres İşçi Psikososyal Etkiler (Sağlık Sorunlar)

Stres Reaksiyonları Fiziksel sonuçlar; kalp, dolaşım, solunum, sindirim, kas iskelet bağışıklık sistemlerinin etkilenmesi 12

Stres Reaksiyonları Davranışsal sonuçlar; madde bağımlılığı (sigara, çay, kahve, gıda, alkol, uyuşturucu vb. ); uyku bozuklukları, 13

Stres Reaksiyonları Akıl sağlığı; İşçide zevk almama, İlgi ve istek azalması, Çökkünlük 14

Stres Reaksiyonları ØKalp-dolaşım sistemi bozuklukları; kan basıncının ve kalp hızının artması ØSindirim sistemi bozuklukları; 15

Stres Reaksiyonları sistemi bozuklukları; İş stresi ile boyun, omuz, kol ve sırt kaslarında ve eklemlerinde ortaya çıkan yakınmalar (monotonluk) Ø Kas-iskelet Ø Bağışıklık sistemi: bağışıklık sistemi zayıflar ve kişinin bulaşıcı hastalıklara karşı direnci azalır 16

Stres Reaksiyonları ØDavranışsal Sonuçlar; v. Madde bağımlılığı Kafein, sigara, alkol v. Uyku bozuklukları 17

Stres Reaksiyonları v. Strese bağlı tükenmişlik sendromu: Çalışma temposu, iş yükü arttığı zaman *çalışma güdüsü azalır, *aşırı yorgunluk, *sindirim sistemi yakınmaları, *kas ve eklem ağrıları, *açıklanamayan kalp-dolaşım rahatsızlıkları özgüvensizlik 18

Stres Reaksiyonları v Karoshi-aşırı çalışmaya bağlı ölüm: (Daha çok Japonya’da ve Çin’de görülen hastalıktır. ) 19

Stres Yönetimi Kişisel Stres Yönetimi: 1. Gevşeme (nefes alma eg. meditasyon, zihinsel gevşeme) 2. Egzersiz (Haftada 3 kez 45’er dakika) 3. Diyet 4. Davranış değişiklikleri 20

TEŞEKKÜRLER Turgut KUL Elektrik Mühendisi B Sınıfı İSG Uzmanı