Pseudomonas Acinetobacter Trleri ile Dier Nonfermenter Bakteriler Do

Pseudomonas & Acinetobacter Türleri ile Diğer Nonfermenter Bakteriler Doç. Dr. Ebru EVREN

• Pseudomonadlar ve Acinetobacter türleri toprak ve suda yaygın olarak bulunmaktadır. • Pseudomonas aeruginosa bazen insanlarda kolonize olur ve bu grup içerisinde en sık rastlanan türdür. • P aeruginosa invaziv ve toksijeniktir. Önemli hastane enfeksiyonu etkenidir. • Acinetobacter türleri içerisinde insan enfeksiyonlarının çoğundan sorumlu olan tür Acinetobacter baumannii dir. • Önemli hastane enfeksiyonu etkenidir, özellikle yoğun bakım ünitelernde. • Pekçok antibiyotiğe dirençlidir.

Pseudomonas spp • Gram-negatif, hareketli, aerobik basiller • Bazı türler suda çözünen pigment üretirler • Toprak, su, bitkiler ve hayvanlarda yaygın olarak bulunur • P aeruginosa az miktarda olmak üzere sıklıkla bağırsak normal florasında ve ciltte bulunur • Diğer Pseudumonas türleri nadiren hastalık yaparlar

Pekçok türü olmakla birlikte insanda hastalığa yol açan türler • • P. aeruginosa P. alcaligines P. fluorescens P. luteola • • P. mendocina, P. oryzihabitans, P. putida P. stutzeri

Pseudomonas aeruginosa • Hastanede yatan hastalarda en sık rastlanan gram negatif basildir • Nemli ortamı sever • Saprofittir, insanda kolonize olur ancak özellikle nötropenisi olan hastalarda enfekiyona yol açar • Pekçok adezin, toksin, doku harabiyetine yol açan enzim sentezler

Pseudomonas aeruginosa P aeruginosa zorunlu aerop Pekçok besiyerinde ürer Tatlı, üzüm benzeri, bazen mısır tako benzeri kokusu duyulur Bazı türler hemoliz yapar P aeruginosa floresanlı yeşilimsi renkte yuvarlak koloni oluşturur Sıklıkla floresansız mavimsi pigment üretir (piyosiyanin) ve bu pigment besiyerine yayılır • Diğer Pseudomonas türleri piyosiyanin üretmez. • P. aeruginosa’nın pekçok türü floresanlı pigment olan piyoverdin i üretir. Besiyerine yeşil renk verir. • Koyu kırmızı piyorubin veya siyah renkli piyomelanin pigmentleri de mevcuttur. • • •

Pseudomonas aeruginosa • P aeruginosa kültürde pekçok koloni tipi oluşturabilir • Her koloninin biyokimyasal ve enzimatik aktiviteleri , hatta antibiyotik duyarlılıkları farklı olabilir • Kistik fibrozis hastalarından izole edilenler genellikle mukoid koloni oluşturur (aşırı alginat üretimine bağlı-bir ekzopolisakkarit) • Ekzopolisakkarit yapı bir matriks oluşturup mikrorganizmanın biyofilm içerisinde yaşamasını sağlar

• P aeruginosa 37– 42°C’de iyi ürer • 42°C ‘de üreme, floresanslı pigmenti olan Pseudomonas türlerinden ayrımı sağlar. • Oksidaz pozitif • Karbonhidrat fermentasyonu yapmaz, fakat çoğu tür glukozu okside eder • Tiplendirme: sıklıkla koloni morfolojisi, oksidaz pozitifliği, karakteristik pigment varlığı ve 42°C ‘de üreme ile olur • P. aeruginosa’yı diğer Pseudomonas türlerinden ayırmak için farklı biyokimyasal testler gereklidir

Virülans Faktörleri Hareket • Flagella Adezinler • Pili Flagella • LPS Alginat Toksinler • ETA* LPS-lipit A Enzimler • Elastazlar Fosfolipaz C • Alkalen proteaz Ekzoenzim. S-T Pigmentler • Piyosiyanin Piyoverdin

Virülans Faktörleri • Bakteriyel yüzey yapıları (pili, flagella, LPS, mukoid alginat kapsül) konağa bağlanma • Alginat kapsül fagositoz ve antibiyotikten korunma • Ekzotoksin A konakta protein sentezini bozar (difteri toksini ile benzerlik) • Pigmentler(piyosiyanin, piyoverdin) oksijenin toksik formlarını oluşturur, sitokin salınımı ve toksin salınımının regülasyonunu sağlar • Elastaz, fosfolipaz ve ekstraselüler toksinler doku yıkımını arttırır ve nötrofil fonksiyonlarını inhibe eder • Doğal ve kazanılmış antibiyotik direnci tedaviyi zorlaştırır

Klinik • Pulmoner enfeksiyon trakeobronşitten nekrotizan bronkopnömoniye kadar değişebilen • Primer cilt enfeksiyonu özellikle yanıkta yara yeri enfeksiyonu ve saç foliküllerinde enfeksiyon • Üriner sistem enfeksiyonu üriner kateteri ola ve özellikle geniş spektrumlu antibiyotik kullanan hastalarda • Kulak enfeksiyonu dış kulak yolunun hafif irritasyonu (yüzücü kulağı)- invaziv enfekte kulağa komşu kraniyal kemiklere ilerleyen malign otitis eksterna • Göz enfeksiyonları korneada hafif harabiyet- agresif görme kaybı ile sonuçlanabilen tutulum • Bakteriyemi primer enfeksiyonun diğer doku ve organlara yayılması. Ciltte nekrotik lezyonlar oluşabilir (Ektima Gangrenozum)

Tedavi • Monoterapi sıklıkla etkisiz (ayrıca dirençli suş oluşumuna yol açar) • Kombinasyon Tedavisi ( AGA+ Beta Laktam antibiyotik) • Hastane enfeksiyon kontrol önlemleri alınmalı • Steril medikal cihaz kontaminasyonu engellenmeli • Gereksiz yere geniş spektrumlu antibiyotik kullanımından kaçınılmalı

Acinetobacter • Acinetobacter türleri, aerop, gram negatif bakterilerdir • Toprak ve suda yaygın olarak bulunur (A. schindleri ve A. ursingii hariç, bu türler insandan izole edilmişlerdir) • Cilt, müköz membranlar, sekresyonlar ve hastane çevresinde bulunur • Erişkinlerin %25’i mikroorganizmayı ciltlerinde , %7 farinkslerinde taşırlar. • Özellikle yoğun bakım hastalarında yaygın enfeksiyona yol açarlar

Acinetobacter • • • Acinetobacter baumannii Acinetobacter baylyi Acinetobacter bouvetii Acinetobacter calcoaceticus Acinetobacter gerneri Acinetobacter grimontii Acinetobacter haemolyticus Acinetobacter johnsonii Acinetobacter junii Acinetobacter lwoffii • • • Acinetobacter nosocomialis Acinetobacter parvus Acinetobacter pittii Acinetobacter radioresistens Acinetobacter schindleri Acinetobacter tandoii Acinetobacter tjernbergiae Acinetobacter towneri Acinetobacter ursingii Acinetobacter venetianus

Epidemiyoloji ve Bulaş • Çevrede bol olarak bulunur (toprak, su) • İnsandan insana bulaşabilir • Fırsatçı patojen • Genellikle A. baumannii ile ilgili ciddi enfeksiyonlar bildirilmekle birlikte, kolonizasyon durumu enfeksiyondan daha sıktır • Yaygın olmamakla birlikte toplum kaynaklı enfeksiyonlar görülebilir

Epidemiyoloji ve Bulaş • Hastanede , ventilatörler, nemlendiriciler, kateterler , . . İle ilişkilidir • Acinetobacter spp. Fırsatçıdır ve tüm nozokomiyal enfeksiyonların %1 -3’ünü oluşturur, P. aeruginosa’dan sonra ikinci sırada yer almaktadır.

Acinetobacter • Konak bağışılık sistemi bozulmuş YBÜ hastaları • Kan akımı enfeksiyonları • Pnömoni • Menenjit • Mortalite oranı %64

Acinetobacter • Major epidemiyolojik önemi klonal yayılma eğilimi • Hastane salgını • Direnç kazanabilyor • Günümüzde en dirençli mikroorganizmalardan birisi

Acinetobacter • Tüm Acinetobacter spp. zorunlu aeroptur • Gram boyamada gram negatif kokobasil veya gram negatif kok olarak görülür • Kan kültür şişelerinden yapılan yaymalarda gram pozitif kok olarak da görülebilir • Acinetobacter spp. Oksidaz negatif, katalaz pozitif ve hareketsizdir • Rutinde kullanılan pekçok besiyerinde ürer

Acinetobacter • A. baumannii izolatları pekçok antimikrobiyale dirençlidir.

Acinetobacter İlk seçenek ilaçlar • geniş spektrumlu sefalosporinler (seftazidim veya sefepim) • Beta laktam/beta laktamaz inhibitör kombinasyonu (ampisilin/sulbaktam) • Karbepenem (imipenem, meropenem veya doripenem. Ertapenem verilmez çünkü intrinsik dirençlidir) • Florokinolon (levofloksasin) veya bir AGA (gentamisin veya tobramisin) ile kombinasyon tedavisi • İlaç dirençli enfeksiyonlarda kolistin, veya tigesiklin ön plana çıkmaktadır

Acinetobacter Tanı • Gram stain morphology is characteristic—large, plump coccobacilli that may appear • gram-positive and typically in pairs (larger and more round than Streptococcus pneumoniae • or Enterococcus so this will not cause confusion) • • Growth on nonselective media is typically seen after 1 day of incubation • • Identification of A. baumannii can be made using biochemical tests, but these are generally • unreliable for other Acinetobacter species; gene sequencing used for identification of • these organisms

Stenotrophomonas maltophilia • maltophilia = maltose loving • Çevrede bol bulunur (su, toprak, bitki, hastane çevresi, …) • Kan transfüzyon ekipmanları, dezenfektanlar ve diğer tıbbi aletlerde kolonize olabilir • S. maltophilia hospitalize hastaların solunum yoluna hızla kolonize olur, özellikle mikroorganizmanın intrinsik dirençli antibiyotiklerin (cephalosporins, penicillins, carbapenems ve aminoglycosides)verildiği hastalarda • Fırsatçı patojen

Stenotrophomonas maltophilia En önemli risk faktörleri: • İmmünsüpresyon • Hospitalizasyon (YBÜ) • Santral venöz kateter varlığı • Hastalarda mortalitenin en önemli sebebi uygun olmayan antimikrobiyal tedavidir, çünkü hastalara genellikle başlangıç tedavisi olarak karbapenem başlanmaktadır

Stenotrophomonas maltophilia • Toplum kaynaklı enfeksiyon görülebilir ncak enfeksiyonların çoğunluğu hastane kaynaklıdır

Stenotrophomonas maltophilia • S. maltophilia oksidaz negatif, katalaz pozitif, nonfermenter • Gram negatif basil • S. maltophilia genellikle SXT duyarlıdır (tedavide kullanılır)

Stenotrophomonas maltophilia • Solunum sistemi enfeksiyonu • Üriner sistem enfeksiyonu • Bakteriyemi • Yara yeri enfeksiyonu (nadir)

Genel Korunma İlkeleri • Çevrede bulunduğu için ve zor şartlarda yaşayabildikleri için bu mikroorganizmaların kontrolü zordur • Hastanenin ve hasta çevresinin düzenli olarak temizlenmesi kontaminasyonu engeller • SVK veya diğer kateterler takarken aseptik koşullara uyulmalıdır • Tekrar kullanılabilen medikal cihazların uygun dekontaminasyonu ve sterilizasyonu yapılmalıdır

Burkholderia Türleri

Burkholderia Türleri • Doğada yaygın • Hastanelerde nemli ortamlarda bulunur • İnsanda fırsatçı patojen: – Burkholderia cepacia kompleks ( 17 tür) – Burkholderia gladioli – Burkholderia pseudomallei – Burkholderia mallei (nadir)

Burkholderia cepacia kompleks • Hareketli, aerobik, gram negatif basil • Rutinde kullanılan besiyerlerinde kolayca ürer • Oksidaz ve lizin dekarboksilaz pozitif • TMP-SXT (S) • Kolistin doğal (R)

Klinik • Hemen her sistemde enfeksiyon! • Virülansı düşük – Pulmoner enfeksiyon (mekanik ventilasyon!) – Üriner sistem enfeksiyonu (sonda!) – Bakteriyemi/sepsis (kateter!)

• KF ve KGH hastaları risk grubu! • KF hastaları arasında bulaşıcı! Asemptomatik taşıyıcılık Progresif nekrotizan pnömoni Bakteriyemi

Burkholderia pseudomallei • Doğada yaygın (toprak, su, pirinç tarlaları) • İnsanlara etken bulaşması – Ciltten – Solunum sisteminden – Sindirim sisteminden Melioidoz

Klinik • Sağlıklılarda asemptomatik • Risk grubu: Alkolikler, diyabetikler, kronik böbrek hastaları, kronik akciğer hastaları • Enfeksiyon akut/subakut • İnkübasyon 2 -3 gün aylar-yıllar

• İnhalasyon Pulmoner melioidoz (en sık) – Hafif bronşit Ağır pnömoni – Ateş, lökositoz, üst loblarda konsoldiasyon kavite !!! – Lokalize kalır veya septisemi yapar • Perkütan bulaş – Lokalize süpüratif kutanöz enfeksiyon, bölgesel LAP, ateş, kırıklık – Kendi kendine geriler veya akut septisemi yapar • Kronik süpüratif form – Cilt, akciğerler, beyin, miyokard, karaciğer, kemiklerde…abseler – Ateş yok

Tanı • Endemik bölgeden hasta • Uygun klinik • Gram/Wright/metilen mavisi boyalı preparat – Çengelli iğne görünümü • Kültür • Seroloji İleri derecede enfeksiyöz! Laboratuvar kaynaklı enfeksiyon! Biyolojik silah olarak kullanılabilir!

Tedavi • Lokalize enfeksiyonlarda cerrahi drenaj + antibiyotik tedavisi – 14 gün başlangıç tedavisi • Beta-laktam antibiyotikler • Aminoglikozitler • Kinolonlar • TMP-SXT – 3 ay eradikasyon tedavisi • TMP-SXT • Doksisiklin

Burkholderia mallei • Küçük, hareketsiz, aerobik, gram negatif çomak • At, katır, eşeklerde ruam (sakağı) hastalığı etkeni • İnsan enfeksiyonu nadir! • Laboratuvar kaynaklı enfeksiyon görülebilir • Tedavi=melioidoz