Przygotowanie prbek do bada laboratoryjnych Ewelina Siwek 21

Przygotowanie próbek do badań laboratoryjnych Ewelina Siwek 21. 09. 2017 r

Wprowadzenie � Przygotowanie próbek jest etapem niezwykle ważnym w całej procedurze analitycznej i niesie ze sobą ryzyko popełnienia błędu. � W zależności od rodzaju badanej matrycy przygotowanie próbki może obejmować m. in. : 1. 2. 3. 4. sączenie mielenie, homogenizację ekstrakcję mineralizację(rozkład)

Definicje: � Sączenie inaczej nazywane filtracją, jest jedną z metod oddzielenia ciał stałych od cieczy i gazów. � Ciała stałe zatrzymywane są na sączkach. W zależności od rodzaju sączonych substancji używamy różnego typu sączków. � Filtracja jest najczęściej stosowanym sposobem oddzielania ciał stałych od cieczy.

Definicje: � Homogenizacja jest metodą polegającą na doprowadzeniu składników, które nie ulegają zmieszaniu w jednorodną mieszaninę.

Definicje: � Ekstrakcja jest to metoda przygotowania próbek polegająca na oddzieleniu z mieszaniny złożonej z ciał stałych lub cieczy, konkretnego poszukiwanego składnika. � Odbywa się to przy udziale odpowiedniego rozpuszczalnika, który jest tak dobrany aby rozpuszczał pożądany związek

Definicje: � Mielenie to proces polegający na rozdrobnieniu substancji do jak najmniejszych , możliwie najlepiej jednorodnej struktury ziaren. Mielenie opiera się na miażdżeniu. Do tego procesu używamy różnorodnych młynów i młynków.

Definicje: MINERALIZACJA- to całkowity rozkład substancji do prostych, stałych związków nieorganicznych, poprzez ostrożne utlenianie lub odparowanie. Na skutek tego procesu, z próbki jest całkowicie usuwany wodór, węgiel, siarka i azot, które odparowują w postaci pary wodnej i odpowiednich gazowych tlenków, zaś pozostałość to tlenki i sole innych pierwiastków obecnych w analizowanej substancji.

MINERALIZACJA OTWARTA MOKRA: -Rozpuszczanie wodzie -Roztwarzanie w kwasach z użyciem przewodnictwa cieplnego -roztwarzanie w kwasach z użyciem energii mikrofalowej -Mineralizacja UV -Roztwarzanie ultradźwiękowe ZAMKNIĘTA SUCHA: MOKRA: -spopielanie -roztwarzanie z wykorzystaniem przewodnictwa cieplnego -mineralizacja niskotemperatur owa w plazmie tlenowej - Roztwarzanie z wykorzystaniem energii mikrofalowej SUCHA: -metoda Schönigera -spalanie w tlenie -W systemie dynamicznym -Mikrofalowo indukowane spalanie w tlenie

Mineralizacja mokra w systemach otwartych � Jest to najstarsza i powszechnie stosowana metoda rozkładu próbek. � Polega na zamianie składników matrycy na proste związki nieorganiczne. Próbka przeprowadzona jest do kwaśnego roztworu przy użyciu stężonych kwasów oraz energii cieplnej dostarczanej z zewnątrz (płyta grzewcza, palnik itp). � Technika niedroga, wszystkie istotne parametry (czas, temperatura, wprowadzanie odczynników rozkładu) mogą być kontrolowane w sposób bezpośredni. � Główną zaletą rozkładu na mokro, nad rozkładem na sucho jest szybkość tego procesu.

Mineralizacja mokra w systemach otwartych � Proces przeprowadzania próbki do roztworu jest niezwykle ważny i niesie ze sobą możliwość zanieczyszczenia. � Istotna role odgrywają naczynia do mineralizacji. Są one częstą przyczyną wystąpienia zawyżonych próbek ślepych. Bezwzględnie podczas każdej mineralizacji należy przygotować próbkę ślepą. � Pierwiastki mogą być rozpuszczane z materiału naczynia lub ulegać desorpcji ze ścian naczynia, dlatego dobierając parametry stosowanych naczyń należy uwzględnić: odporność na kwasy i zasady, wytrzymałość na wysoka temperaturę (zakres temperatury!!!!), właściwości powierzchni, reaktywność z innymi związkami, zanieczyszczenia itp.

Mineralizacja mokra w systemach otwartych � bezwzględnie należy pamiętać o właściwym sposobie mycia, tak aby wyeliminować tzw. efekt pamięci. Gotowanie w stężonym kwasie azotowym!! � Stosowanie standardowych płyt grzejnych, kuchenek przez długi czas, doprowadza do zewnętrznego zanieczyszczenia próbek. Dlatego niezwykle ważne jest posiadanie odpowiedniego sprzętu tz. coraz częściej w handlu dostępne są systemy grzewcze grafitowe

Mineralizacja mokra w systemach otwartych � Systemy te pozbawione są wad charakterystycznych dla tradycyjnych systemów ze stali nierdzewnej lub aluminium, ponieważ wykonane są z grafitu lub pokryte warstwą fluoropolimeru, w celu uniknięcia możliwości wprowadzenia zanieczyszczeń metalami podczas pracy z próbkami.

Mineralizacja mokra w systemach zamkniętych Na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci szerokie zastosowanie znalazły metody mineralizacji w systemach zamkniętych Ø Rozkład próbki zapewniany przez tradycyjną metodę rozkładu w warunkach oddziaływania podwyższonej temperatury i ciśnienia Ø Rozkład następuje w wysokich temperaturach zależnych od temperatury wrzenia mieszaniny reakcyjnej

Mineralizacja sucha � Mineralizacja sucha to proces rozkładu substancji do prostych związków nieorganicznych poprzez utlenianie. Tlen do tego procesu dostarczany jest ze środowiska zewnętrznego w przypadku metod otwartych lub bezpośrednio do układów zamkniętych.

Mineralizacja sucha Spopielanie - metoda ta polega na rozkładzie substancji , do prostych związków nieorganicznych w otwartych naczyniach przy udziale wysokiej temp. 450 -550 °C, przez określony czas( od 3 do 5 h). W tym czasie cały zawarty w próbce węgiel ulega utlenieniu do CO 2. Otrzymaną pozostałość poddaje się roztwarzaniu w stężonych kwasach. Najczęściej do tego celu używany jest stężony kwas solny( HCl).

Mineralizacja sucha-spopielanie Przykładem zastosowania tej metod jest: oznaczanie wapnia w produktach żywnościowych min. mięsie i podrobach mięsnych � oznaczania wapnia, magnezu, manganu, fosforu w środkach żywienia zwierząt � oznaczenie arsenu w produktach żywnościowych ( metoda nie zalecana ze względu na duże straty arsenu w związku z właściwościami lotnymi pierwiastka). �

Mineralizacja sucha-spopielanie Przykładem zastosowania tej metod jest: � Oznaczanie pierwiastków w próbkach z matryca węglowodorową np. smarów

Mineralizacja sucha � Mineralizacja niskotemperaturowa w plazmie tlenowej- to technika rozkładu próbek w temperaturze poniżej 150°C w strumieniu wzbogaconego tlenu. Jest to technika stosunkowa młoda, po raz pierwszy zastosowano ją w roku 1962. � Spalanie w bombie tlenowej, metoda polega na spaleniu małej ilości substancji organicznej (poniżej 20 mg) w zamkniętej kolbie zawierającej tlen pod odpowiednim ciśnieniem. Próbkę umieszczamy w kwarcowej łódeczce w zamkniętym naczyniu ciśnieniowym tz. bombie tlenowej. Produkty spalenia są gazowe i zostają ilościowo zaabsorbowane przez roztwór wody obecny w naczyniu.

Mineralizacja sucha � Metoda Schönigera- metoda bardzo prosta polegająca na spalaniu próbki w tlenie w układzie zamkniętym pod ciśnieniem atmosferycznym. Powstałe produkty są absorbowane w roztworze pochłaniającym ( absorbującym), którym jest kwas siarkowy (VI) lub nadtlenek wodoru następnie analizowane klasycznymi metodami. � Najnowocześniejszą metodą roztwarzania próbek w systemach zamkniętych jest spalanie w systemie dynamicznym.

Przeprowadzenie próbek do roztworu- warunki konieczne � � � Przebiegać szybko Przebiegać ilościowo Łatwe do przeprowadzenia Maksymalnie ograniczać możliwość zanieczyszczeń i strat analitu Dobrane optymalnie do oznaczania danego analitu, np. oznaczanie Pb metodą FAAS- roztwarzanie próbek w wodzie królewskiej jest właściwe natomiast nie jest optymalne dla oznaczenia Pb metodą GFAAS i ICP-MS (interferencje Cl)

Przeprowadzenie próbek do roztworu- warunki konieczne � Używane odczynniki o wysokim stopniu czystości � Czystość oraz trwałość naczyń używanych do mineralizacji � Odpowiednie mycie naczyń � Właściwy sprzęt do roztwarzania próbek

Przygotowanie próbek do analiz instrumentalnych Rozkład pełny zachodzi przy użyciu mieszaniny kwasów: HF, HNO 3, HCl. O 4. 2. Rozkład częściowy -trawienie kwasami Ø woda królewska 3: 1(HCl+HNO 3) Ø HNO 3+ H 2 O 2 Ø roztwarzanie enzymatyczne Ø odwrócona woda królewska 1: 3 Ø woda królewska rozcieńczona HCl+HNO 3+H 20(3: 2: 1) HCl+HNO 3+H 20(2: 2: 2), HCl+HNO 3+HCl. O 4(2: 2: 2) 1.

Przygotowanie próbek do analiz instrumentalnych 3. Spopielanie w piecach i rozkład popiołu w kwasach. Stosowane piece muflowe 4. Ekstrakcja próbek w roztworze wodnym 5. Ekstrakcja próbek rozpuszczalnikami 6. Stapianie z topnikami 7. Spiekanie

Charakterystyka kwasów stosowanych w roztwarzaniu próbek Rodzaj kwasu Charakterystyka Zastosowanie HCl ( kwas solny) Jeden z najmocniejszych kwasów nieorganicznych. Ze względu na małą zdolność utleniania stosowany jest najczęściej w połączeniu z innymi kwasami. Rozkłada węglany, fosforany, borany, siarczany Stosowany do ekstrakcji zanieczyszczeń antropogenicznych z próbek środowiskowych. Roztwarza lepiej tlenki żelaza i manganu niż kwas azotowy, jednak jest źródłem dużych interferencji w met. GFAAS i ICP-MS HNO 3 Stężony, gorący kwas azotowy jest silnym utleniaczem. Jako reagent używany jest samodzielnie, jednak w systemach otwartych ma ograniczone właściwości utleniające, dlatego występuje w połączeniu z HCL, HF, H 2 O 2 Stosowany do rozkładu związków organicznych, próbek biologicznych, botanicznych. Jest kwasem o wysokiej czystości , doskonałe zastosowanie w technikach GFAAS, ICP-MS HF Jest to kwas nieutleniający, najbardziej niebezpieczny kwas mineralny w laboratorium. Stosowany w mieszaninach kwasów pozwala na całkowity rozkład złożonych matryc organiczno-nieorganicznych Jest to kwas działający najefektywniej na połączenia Si-O. Dlatego największe zastosowanie odnosi się do roztwarzania materiałów krzemianowych gdzie zastosowanie ma mieszanina HF z HCl. O 4. Przy stosowaniu HF w naczyniach otwartych może występować częściowa utrata fluorków: As, B, Ti, Sb

Rodzaj kwasu Charakterystyka Zastosowanie Woda królewska(aqua regia) HCl+HNO 3 (3: 1) Mieszanina silnie utleniająca. Silnie żrąca. Rozkłada złoto, platynę , pallad, siarczki, arsenki, selenki oraz niektóre minerały Mo, W. Kwasy łatwo dostępne o wysokim stopniu czystości. Woda królewska powinna być używana zaraz po przygotowaniu, ponieważ stojąc traci swoją moc. Rozkład metali szlachetnych. Mieszanina Leforta odwrócona woda królewska HCl+HNO 3 (1: 3) Rozkład prób środowiskowych: gleby, osady, odpady Interferencje w met. GFAAS, ICPMS w systemach otwartych utlenia As, Sb, Ge może również utleniać Pb Daje dobre efekty roztwarzania próbek środowiskowych w przypadku oznaczania Pb znacznie skuteczniejsza.

Mineralizacja mokra w systemach otwartych Rutynowo w laboratorium stosujemy mineralizacje otwartą mokrą do przygotowania próbek: wód technologicznych, powierzchniowych, ścieków, gleb, osadów, odpadów, popiołów, żużli, szlamów. �

Mineralizacja mokra w systemach zamkniętych Rutynowo w laboratorium stosujemy mineralizacje mokrą w systemach zamkniętych do przygotowania próbek: wód przeznaczonych do spożycia, wód podziemnych, powierzchniowych, ścieków, żywności, pasz, nawozów, oleje, włókna itp. . �

Ekstrakcja jest procesem przygotowania próbek polegającym na wyekstrahowania pożądanego składnika z badanego obiektu przy użyciu odpowiednie dobranego rozpuszczalnika. Rozpuszczalniki wybiera się tak aby selektywnie absorbowały jeden związek chemiczny( ten który mamy oznaczyć) i nie absorbowały lub absorbowały w minimalnym stopni, związki pozostałe.

Ekstrakcja � Ekstrakcja jest metoda przygotowania próbek do analiz metodami chromatograficznymi, spektroskopowymi, elektroforetycznymi oraz elektroanalitycznymi. � Ekstrakcja może zachodzi w układzie ciecz- ciecz lub ciało stałe-ciecz.

Ekstrakcja � Warunkiem prawidłowego przebiegu ekstrakcji w układzie ciecz – ciecz jest występowanie dwóch faz, które po zakończeniu procesu można łatwo mechanicznie rozdzielić. � Ekstrakcja typu ciało stałe- ciecz jest podstawowym procesem służącym do wyodrębnienia związków organicznych z surowców roślinnych i zwierzęcych.

Ekstrakcja układ ciało stałe-ciecz Opiera się głównie na wybiórczym rozpuszczaniu substancji znajdującej się w stałej próbce. � Przenoszenie substancji rozpuszczanej do roztworu, zależy w głównej mierze od rozpuszczalności substancji w danym rozpuszczalniku. W większości przypadków ekstrakcja z ciał stałych jest procesem długotrwałym. � � Przykładem zastosowania aparatu do ekstrakcji w układzie ciało stałe- ciecz jest aparat Soxleta

Ekstrakcja Ekstrakcję związków organicznych z fazy wodnej możemy prowadzić przy użyciu następujących rozpuszczalników organicznych. � � � eter dietylowy lub eter diizopropylowy, benzen lub toluen, chloroform, chlorek metylenu, octan etylu i eter naftowy.

Ekstrakcja Najlepszy rozpuszczalnik powinien w stosunku do fazy, z której prowadzi się ekstrakcję cechować się min. : niewielką wzajemną rozpuszczalnością obu faz – ekstrahowanej i ekstrahującej, � dużą rozpuszczalnością ekstrahowanej substancji, pożądaną niewielką rozpuszczalnością innych składników mieszaniny, � dużą różnicą ciężarów właściwych obu faz, � trwałością substancji w roztworze �

Ekstrakcja � � � � łatwością rozwarstwiania się faz, dużą czystością i trwałością, małą skłonnością do tworzenia emulsji, małą lepkością, łatwością i bezpieczeństwem manipulacji, łatwością usunięcia z roztworu, niskimi kosztami

Ekstrakcja Przykłady zastosowania ekstrakcji jako metody przygotowania próbek do oznaczania związków organicznych i nieorganicznych. � Oznaczenie zawartości tłuszczów w przetworach mięsnych metodą Soxleta � Oznaczenie fosforu, magnezu i potasu przyswajalnego w glebach organicznych i mineralnych metodą FAAS. � Oznaczenie zawartości azotanów i azotynów w przetworach mięsnych metodą FIA. � Oznaczenie pestycydów w przetworach owocowych metodą GCMS � Oznaczenie WWA w przetworach mięsnych metodą HPLC

Stapianie � To metoda kierowana do próbek nieorganicznych do analiz technikami fluorescencji rentgenowskiej(XRF), plazmy wzbudzonej indukcyjnie(ICP), absorpcji atomowej(AAS)lub tradycyjną chemią mokrą. � Jest to proces wysokotemperaturowy( 500°C-1200°C) gdzie badana próbka mieszana jest z topnikami. Mieszanina jest stapiana a efektem jest produkt rozpuszczany w wodzie.

Stapianie Typowymi próbkami są: � cementy, � skały, � barwniki, � szkła, � niektóre gleby i osady � metale.

Stapianie Ta metoda ma swoje wady i zalety Nie kwestionowanymi zaletami tej metody jest Ø otrzymywanie próbek niemal doskonale homogenicznych, Ø umożliwienie rozkładu próbek trudnych dla których inne metody rozkładu się nie sprawdzają. Istotnymi wadami są min. Ø wprowadzanie do matrycy próbki dużych ilości soli, co wpływa na wzrost poziomu tła i interferencji, Ø możliwość zanieczyszczenia próbki składnikami topnika, Ø wysoki koszt analizy ze względu na stosowanie odczynników o wysokim stopniu czystości i naczyń specjalnego przeznaczenia, Ø duże straty lotnych składników próbki ze względu na wysoką temperaturę stapiania.

Stapianie Pomimo występowania licznych wad w wielu przypadkach jest to technika stosowana ze względu na konieczność możliwie najlepszego przygotowania próbek do analiz.

Stapianie Przykładem zastosowania tej metod jest: � oznaczanie składników w biomasie metoda XRF � oznaczanie produktów naftowych techniką ICP-OES

Parę słów o topnikach � Jeżeli jest to konieczne próbki są proszkowane i mieszane z topnikami. Mieszanina jest ogrzewana do momentu stopienia topnika, składniki próbki rozpuszczają się w topniku tworząc przejrzysty, homogeniczny stop.

topniki Wybierając rodzaj topnika należy pamiętać o jego: homogeniczności- wytwarzane topniki powinny gwarantować wysoką stabilność składu( jeżeli topnik nie jest homogeniczny może to znacząco wpłynąć na jakość wyniku badania). � czystość- zaleca się stosowanie topników w klasie „Ultra Pure” gdzie zanieczyszczenia są praktycznie niewykrywalne. � wysokiej gęstość – im większa gęstość topnika tym lepiej. Topnikami o dużej gęstości łatwiej operować, mierzyć/ważyć, a w wielu aplikacjach można stosować mniejsze-a więc i tańsze naczynia platynowe. Dla przykładu topniki SPEX mają gęstość 1. 4 �

minimalnej higroskopijności – topniki firmy SPEX zawierają poniżej 0. 05% wody. Głównymi problemami związanymi z podwyższoną zawartością wody w topniku to pogorszenie dokładności wyników w związku z błędami stosunku wagowego próbka-topnik oraz pojawienie się pęcherzyków, a nawet możliwość wyrzucenia tygla. � granulacji – topniki pyliste ze względu na oddziaływania elektrostatyczne powodują straty topnika oraz tworzenie się szklistych kropli na ścianach tygla. Dla przykładu topniki firmy SPEX mają granulację powyżej 500 µm, co oznacza, że nie zawierają pyłu. � �

Sprzęt i materiały pomocnicze- przygotowanie próbek Blok grzewczy. Oferowane bloki Digi. Prep przez firmę MS Spektrum posiadają grafitową płytę grzewczą, która dodatkowo pokryta jest PFA/FEP. Zastosowanie takiego rozwiązania, umożliwia długotrwałe użytkowanie sprzętu oraz zabezpiecza przed korozją, która głównie wpływa na zanieczyszczenie próbki. �

Bloki grzewcze Digi. Prep

Digi. Tube Naczynia dostosowane do bloków grzewczych serii Digi. Prep o poj. 15 ml, 50 ml oraz 100 ml 2. Naczynia jednorazowego użytku 3. Posiadające Certyfikat jakości. Spełniają wymagania naczyń klasy A. Certyfikowana poj. 25 ml, 50 ml, 100 ml 4. Naczynia z polipropylenu i polietylenu, zapewniające pracę w temperaturze max do 160 °C, nie reagujące z używanymi odczynnikami itp. Posiadające w zestawie szkiełka zegarkowe. 1.

1. Mogą spełniać funkcje: ü ü ü 2. naczyń do mineralizacji, cylindrów miarowych, kolb miarowych, naczyń do przechowywania próbek, naczyń do podajnika próbek, Różne kolory zakrętek, umożliwiające łatwą organizację pracy

Naczynka Digi. Tube

Dodatkowe akcesoria do naczyń � Zestaw do filtracji próbek W skład tego zestawu wchodzą: statyw, filtry oraz pompa.

Bomba tlenowa- mineralizacja sucha zamknięta

Mineralizacja sucha – spopielanie Piec rurowy do spopielania firmy Protherm

Mineralizacja sucha – spopielanie

Stapiarka K 1

Młyn kulowy firmy SPEX

Młynek kriogeniczny firmy SPEX

Ekstraktor umożliwia ekstrakcję pestycydów zgodnie z metodyką Qu. ECh. ERS

Aparat Soxleta

Mineralizacja mokra w systemach zamkniętychsprzęt Ethos UP

Mineralizacja mokra w systemach zamkniętych-sprzęt Systemy mineralizacji NOVAWAVE

Trochę praktyki

Porównanie mineralizacji mokrej, otwartej z mineralizacją mokrą, zamkniętą z wykorzystaniem energii mikrofalowej. Przedmiotem doświadczenia był Certyfikowany Materiał odniesienia Sewage Sludge BE-1 Badany parametr Mineralizacja mikrofalowa zamknięta/R% Mineralizacja otwarta/ blok grzewczy /R% RPD% Wartość Odniesienia CRM( mg/kg) Pb 56, 2/ 98, 6 52, 3/ 91, 8 3, 59 57 Hg 1, 4/ 107 1, 1/ 85 12 1, 3 Zn 390/ 102, 4 396/ 104 0, 80 381 Cr 35, 1/ 103 33, 3/ 98 2, 63 34

Pozostałe zastosowanie bloków grzewczych Digi. Prep Oznaczenie Ch. ZT metodą testową zgodnie z normą PN-ISO 15705: 2005 Gotowe testy kuwetowe firmy SCP w zakresie oznaczenia 0 -150 mg/l, 0 -1500 mg/l, 0 -15 000 mg/l Wzorzec Ch. ZT dostępny w handlu w rożnych stężeniach od 100 mg/l. O 2 do 10 000 mg/l O 2 Certyfikowany Materiał Odniesienia COD (Chz. T) o stężeniu 201 mg/l O 2 Przygotowanie próbki: - blok grzewczy Digi. Prep z programem temperaturowym 150 °C, 120‘ -nakładki grafitowe o średnicy odpowiadającej testom kuwetowym ( 16 mm) Oznaczenie: - Spektrofotometr UV-VIS 1.

Zestawienie wyników Sterowanie jakością Obliczona niepewność pomiaru Oznaczenie Ch. ZT wg PN-ISO 15705: 2005. Zakres metody: 5 -10 000 mg/l ± 15 - 25% (w zależności o zakresu pomiarowego) RPD% pomiędzy próbami Dla ścieku oczyszczonego: 8, 25% powtórzonymi* Dla ścieku surowego: 11, 5% R%( w odniesieniu do CRM)** R= 97, 5 % ( średnia z 10 wyników uzyskanych w różnym czasie) Z-score *** Ściek oczyszczony: P 1: zscore: -0, 87 P 2: z-score: 1, 00 Wody: P 1: z –score: 0, 56 P 2: z-score: 1, 3 Pobór próbek ściek oczyszczony: z-score: - 0, 13 • Obliczony rozstęp procentowy dla wyników uzyskanych przez porównanie z wiodącym zagranicznym Laboratorium (ALS), posiadającym certyfikat akredytacji dla danej metody ** Wartość Certyfikowana 201 mg/l *** wyniki uzyskane w PT/ILC Gdańska Fundacja Wody, Politechnika Krakowska

Porównanie uzyskanych wyników dla testów firmy SCP z testami obecnymi na rynku CRM COD/Próby powtórzone Wartość Certyfikowana 201± 9 Próbka rzeczywista ścieku oczyszczonego. Wynik uzyskany w zagranicznym Laboratorium(ALS) 56 ± 6 mg/l Próbka rzeczywista ścieku surowego. Wynik uzyskany w zagranicznym Laboratorium (ALS) 1212 ± 242 mg/l Testy COD firmy SCP mg/l Testy COD firmy X mg/l 199 200 57 54 1189 1197

Przygotowanie próbek do oznaczenia Ch. ZT

Pozostałe zastosowanie bloków grzewczych Digi. Prep � Przygotowanie próbek do klasycznych metod używanych w laboratorium Np. Oznaczanie fosforu ogólnego metodą spektrofotometryczną wg PN-EN ISO 6878 � Oznaczenie żelaza metodą spektrofotometryczną wg PN-ISO 6332: 2001

Uzyskane wyniki oznaczenia P i Fe. Przygotowanie próbki w bloku grzewczym Digi. Prep Mini. Badany materiał Enviro. Mat Ground Water, Hight (ES-H 2)-Certyfikowany Materiał Odniesienia Badany parametr Uzyskane wyniki Wartość certyfikowana R% P 0, 452 0, 448 101 Fe 1, 21 1, 17 103 Dla metod spektrofotometrycznych zakres uzyskanych wartości R% to 90 -110

Oznaczanie arsenu w próbkach żywnościowych � Porównano wyniki uzyskane dla próbek przygotowanych metodą mineralizacji mokrej (mikrofalowej- zamkniętej) i mineralizacji suchej( spopielanie w piecu muflowym). � Oznaczenie arsenu wykonano metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej z generowaniem wodorków (HGAAS)

W tabelce przedstawiono uzyskane wyniki oznaczenia rtęci ( Hg ) w Certyfikowanym Materiale Odniesienia Enviro. MAT Sewage Sludge (BE-1) Rtęć (Hg) Sposób przygotowania próbki i użyte reagenty do roztwarzania próbki Uzyskany wynik średni (mg/kg) Wartość odniesienia (CRM)(mg/kg) RR%* Mineralizacja mokra zamknięta w mineralizatorze mikrofalowym Wielkość próbki: 0, 50 g Czas mineralizacji: 45 min. Objętość mineralizatu: 50 ml Reagenty 3 ml 65 % HNO 3 7 ml 37 % HCl 0, 73 0, 68 107, 4% Mineralizacja mokra otwarta w bloku grzewczym Wielkość próbki: 1, 0 g Czas mineralizacji: 90 min. Objętość mineralizatu: 50 ml Reagenty 3 ml 65 % HNO 3 7 ml 37 % HCl 0, 58 0, 68 85, 3 % Rozkład. Spalanie w temp. 750°C Wielkość próbki: 0, 20 g Czas rozkładu : 2 min. Objętość mineralizatu: - Brak reagentów 0, 67 0, 68 98, 5%

Mielenie-wpływ na wyniki badań Porównanie uzyskanych wyników dla osadów ściekowych uzyskanych po mieleniu w młynku kriogenicznych, młynku kulowym oraz ucieraniu w moździerzu. � � Próbka osadu ściekowego, jest próbką HRM- domowego materiału odniesienia, w którym uzyskane wartości odniesienia, zostały potwierdzone przez akredytowane niezależne od wytwórcy materiału, laboratorium zewnętrzne. �

Porównanie uzyskanych wyników dla osadów ściekowych uzyskanych po mieleniu w młynku kriogenicznych, młynku kulowym oraz ucieraniu w moździerzu. Metale Młynek kulowy / RR% Młynek kriogeniczny /%RR Ucieranie w moździerzu /%RR Wartość odniesienia Ołów(Pb) mg/kg 24, 8 / 99, 2 25, 2 / 101 23, 3 / 93, 2 25, 0 Kadm(Zn) mg/kg 0, 974 / 99, 1 0, 981 /99, 8 0, 954 / 97, 0 0, 983 Chrom(Cr) 34, 0 / 106, 2 31, 2 / 97, 5 27, 6 / 86, 3 32, 0 744 / 100, 4 740 / 99, 8 734/ 99, 0 741 0, 152 / 102 0, 155 /104 0, 129/ 86, 6 0, 149 mg/kg Cynk(Zn) mg/kg Rtęć(Hg) mg/kg

PODSUMOWANIE 1. Wszystkie analizowane próbki wymagają wstępnego przygotowania. 2. Przygotowanie próbek niesie ze sobą ryzyko popełnienia dużego błędu, a co za tym idzie uzyskanie niewłaściwego wyniku. Należy zapewnić odpowiednią kontrolę tz. analiza CRM, HM, próbka ślepa odczynnikowa, próbki powtórzone z odpowiednią częstotliwością Nie istnieją uniwersalne metody roztwarzania próbek. 3.

PODSUMOWANIE 4. Do każdej nowej matrycy należy podejść ostrożnie i indywidualnie dobrać sposób roztwarzania, bazując na dostępnych materiałach aplikacyjnych, normach oraz własnej wiedzy i doświadczeniu. DOŚWIADCZENIE W PRACY LABORATORYJNEJ JEST NAJCENNIEJSZYM KAPITAŁEM KAŻDEGO ANALITYKA. PAMIĘTAJMY JEDNAK, ŻE RUTYNA MOŻE ZGUBIĆ! DLATEGO NALEŻY PROWADZIC SYSTEMATYCZNA KONTROLĘ WYKONYWANYCH CZYNNOŚCI.

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ