Przeszczepienie wtroby Historia 1 tx wtroby 1 marca

Przeszczepienie wątroby Historia 1 tx wątroby - 1 marca 1963 T. Starzl 1 udana tx - 23 lipca 1967 T. Starzl 1 tx Polska - 1987 1 udana tx - 1990 CZD Szczecin, Zabrze DOTYCHCZAS W POLSCE WYKONANO PONAD 1000 TRANSPLANTACJI WĄTROBY

WSKAZANIA DO PRZESZCZEPIENIA WĄTROBY U DOROSŁYCH 1. PRZEWLEKŁA NIEWYDOLNOŚĆ WĄTROBY:

PIERWOTNA MARSKOŚĆ ŻÓŁCIOWA ( PBC ) PIERWOTNE STWARDNIAJĄCE ZAPALENIE DRÓG ŻÓŁCIOWYCH ( PSC ) AUTOIMMUNOLOGICZNE ZAPALENIE WĄTROBY ALKOHOLOWA MARSKOŚĆ WĄTROBY WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU B i C CHOROBA WILSONA ZESPÓŁ BUDD CHIARI’EGO RODZINNA POLINEUROPATIA AMYLOIDOWA ( FAP ) NIEDOBÓR ALFA-1 ANTYTRYPSYNY KRYPTOGENNA MARSKOŚĆ WĄTROBY

WSKAZANIA DO PRZESZCZEPIENIA WĄTROBY 2. OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ WĄTROBY :

- ZAPALENIE WIRUSOWE WĄTROBY A, B, C, D (współistniejące), E - ZATRUCIA : - PARACETAMOLEM - AMANITA PHALLOIDES - ZESPÓŁ BUDD CHIARI’EGO - CHOROBA WILSONA - HAT 7 – 10 DNI PO olt. X - BRAK CZYNNOŚCI PRZESZCZEPU - PNF

WSKAZANIA DO PRZESZCZEPIENIA WĄTROBY 3. CHOROBY NOWOTWOROWE WĄTROBY :

ZŁOŚLIWE PIERWOTNE NOWOTWORY WĄTROBY : - HEPATOMA - HEPATOBLASTOMA ŁAGODNE NOWOTWORY WĄTROBY : - TOBIELOWATOŚĆ - OGROMNY NACZYNIAK

NAJCZĘSTSZE WSKAZANIA DO PRZESZCZEPIENIA WĄTROBY ZAKAŻENIE WIRUSOWE n MARSKOŚĆ ALKOHOLOWA n PBC n KRYPTOGENNA n AUTOIMMUNOLOGICZNA n CHOROBA WILSONA n 42% 26% 18% 7% 4% 1%

OCENA PILNOŚCI PRZESZCZEPIENIA W PRZEWLEKŁEJ NIEWYDOLNOŚCI WĄTROBY WG SKALI CHILD - PUGH 1 1 -2 2 2 -3 3 >3 >3, 5 2, 8 -3, 5 <2, 8 1 -4 4 -6 >6 ENCEFALOPATIA BRAK I-II III-IV WODOBRZUSZE BRAK PRZEJŚCIOWE OPORNE LICZBA PUNKTÓW BILIRUBINA ( MG% ) ALBUMINY ( G% ) WYDŁUŻENIE CZASU PT ( S ) GRUPA A: 5 -6 pkt B: 7 -9 pkt C: 10 -15 pkt

Kwalifikacja biorcy wątroby. MARSKOŚĆ WĄTROBY Skala MELD Wiek (data urodzenia) Bilirubina (mg%) INR Kreatynina HD www. unos. org/resources/meld. Peld. Calculator. asp Nie uwzględnia np. : wyniszczenia, opornego wodobrzusza

DO PRZESZCZEPIENIA ZGŁASZANI SĄ CHORZY GRUPY B i C Chorych grupy A kwalifikuje się w razie : n n n n n SPONTANICZNE BAKTERYJNE ZAPALENIE OTRZEWNEJ NAWRACAJĄCE ZAKAŻENIA DRÓG ŻÓŁCIOWYCH KRWAWIENIA Z ŻYLAKÓW PRZEŁYKU UPORCZYWY ŚWIĄD MIMO LECZENIA NAWRACAJĄCA ENCEFALOPATIA ZESPÓŁ WĄTROBOWO-NERKOWY WODOBRZUSZE OPORNE NA LECZENIE NASILONA OSTEOPOROZA OSŁABIENIE UNIEMOŻLIWIAJĄCE PRACĘ

KWALIFIKACJA DO PRZESZCZEPIENIA WĄTROBY W OSTREJ NIEWYDOLNOŚCI 1. W PRZEBIEGU ZAKAŻENIA WIRUSOWEGO KRYTERIA CLICHY 2. W INNYCH CHOROBACH KRYTERIA KING’S COLLEGE

Kryteria Clichy Wiek < 30 lat Wiek > 30 lat Poziom czynnika V (%) Encefalopatia < 20 III/IV < 30 III/IV

Kryteria King`s College Zatrucie Paracetamolem n p. H krwi tętniczej < 7, 3 lub obecne poniższe : n n n PT> 100 s. Kreatynina > 3, 4 mg% Encefalopatia III/IV Inne przyczyny n PT > 100 s. lub 3 z poniższych : n n n Żółtaczka > 7 dni Wiek < 10 lub > 40 lat PT > 50 s. Bilirubina > 17, 5 mg% Zatrucie halotanem lub innymi lekami

ROKOWANIE W ZALEŻNOŚCI OD STOPNIA ZAAWANSOWANIA CHOROBY (skala Child-Pugh) PRZESZCZEPIENIE ZE WSKAZAŃ PILNYCH 60 – 70% PRZEŻYCIE ROCZNE : bez TX 0 -5% PRZESZCZEPIENIE PLANOWE 96% PRZEŻYCIE ROCZNE : Grupa A i B > 90% bez 80 - 90% Grupa C >70% bez < 50%

PRZECIWWSKAZANIA DO PRZESZCZEPIENIA WĄTROBY n n n n NOWOTWÓR ZAKAŻENIE UKŁADOWE (Z WYJĄTKIEM SBP) ZESPÓŁ WĄTROBOWO-PŁUCNY NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWO - KRĄŻENIOWA NIEWYDOLNOŚĆ WIELONARZĄDOWA ROZLEGŁA ZAKRZEPICA WROTNA BRAK WSPÓŁPRACY CHOREGO CZYNNA CHOROBA ALKOHOLOWA

KLINIKA CHIRURGII OGÓLNEJ I TRANSPLANTACYJNEJ SZPITAL DZIECIĄTKA JEZUS WARSZAWA MATERIAŁ WŁASNY 100 17 83 2000 -2004 PRZESZCZEPIEŃ WĄTROBY : PRZESZCZEPIENIA OSTRE PRZESZCZEPIENIA PLANOWE W TYM 3 RETRANSPLANTACJE 58 KOBIETY 42 MĘŻCZYZN WIEK BIORCÓW 17 – 67 LAT

PRZYCZYNA MARSKOŚCI WĄTROBY : n n n n n ( materiał własny ) HCV + HBV ALKOHOLOWA PBC CHOROBA WILSONA KRYPTOGENNA TOKSYCZNA AUTOIMMUNO PSC HEPATOMA NIEWYDOLNOŚĆ WĄTROBY PO TX 42 13 7 9 8 6 11 5 5 3

TECHNIKA PRZESZCZEPIENIA WĄTROBY (materiał własny) n TX PIGGY-BACK (97) LUB ORT (3) n CIĘCIE PODŻEBROWE OBUSTRONNE n CELL-SAVER n PERFUZJA KRWIĄ 300 ML n ZESPOLENIE ŻÓŁC. KONIEC-KONIEC n JEJUNOSTOMIA ODŻYWCZA

WYNIKI 100 przeszczepień wątroby n w trybie pilnym (17) : 12 chorych żyje ( 70, 1% ) n w trybie planowym (83) : 79 chorych żyje ( 95, 2% )

Ogólne wytyczne postępowania z chorymi zakażonymi HBV kwalifikowanymi do przeszczepienia wątroby Nie wykrycie HBs. Ag nie wyklucza zakażenia HBV i obecności HBV-DNA n Dodatnie anty-HBe lub anty-HBc lub HBe. Ag u chorego z ujemnym HBs. Ag n HBV-DNA metodą PCR n 10% chorych z marskością HBV jest HCV(+) dlatego u wszystkich należy wykonać RNA-HCV met. PCR n

Wytyczne postępowania z chorym z marskością o nieustalonej etiologii. Obowiązkowe oznaczenie anty-HBc i anty-HBe n W przypadku stwierdzenia dodatnich anty-HBc i/lub anty-HBe obowiązkowe HBV-DNA testem PCR n

Chory z marskością wątroby HBV n Dodatni wynik HBV-DNA PCR -leczenie Lamivudyną 100 mg/dobę rozpocząć jak najszybciej (minimum 4 tygodnie przed przeszczepieniem) Po przeszczepieniu leczenie immunoglobuliną anty-HBs tak by poziom p/ciał > 100 i Lamivudyną przewlekle (> 4 lat) n

Chory z marskością wątroby HBV Klasa B i C wg. Childa-Pugh nie jest przeciwskazaniem do stosowania Lamivudyny.

Droga pacjenta do przeszczepienia wątroby Lekarz POZ HEPATOLOG (ustalenie diagnozy i stopnia zaawansowania choroby) Konsultacja w ośrodku transplantacyjnym (kwalifikacja/przeciwwskazania) Ewaluacja kliniczna w ośrodku hepatologicznym (badania niezbędne do kwalifikacji chorego do operacji) Wielospecjalistyczna konsultacja w ośrodku transplantacyjnym Powiadomienie chorego ( i rodziny) o wyniku kwalifikacji i uzyskanie zgody chorego na leczenie Wpisanie chorego na listę oczekujących

Dziękuję za uwagę !